Lewis Short
(v. freq. a.P. a.adv.) : cĭto, āvi, ātum (
* Part. perf. gen. plur. citatūm, Att. ap. Non. p. 485; inf. pass. citarier, Cat. 61, 42), 1, v. freq. a. cieo.
* Toput into quick motion, to move or drive violently or rapidly, to hurl, shake, rouse, excite, provoke, incite, stimulate, promote, etc. (mostly post-Aug. and poet.; in earlier authors usu. only in P. a.): citat hastam,Sil. 4, 583: arma,Stat. Th. 8, 124: gradum,Claud. VI. Cons. Hon. 510: urinam,Cels. 2, 19: pus,id. 5, 28, n. 13: umorem illuc,id. 4, 6: alvum,Col. 7, 9, 9: ubi luctandi juvenes animosa citavit gloria,Stat. Th. 6, 834.
* Of plants, to put or shoot forth: virgam,Col. 3, 6, 2; 4, 15, 2: radices,id. 5, 5, 5; id. Arb. 10, 3; Pall. Feb. 9, 6.
* (Like cieo, 2.) With reference to the termination ad quem, to urge to, call or summon to (class.; esp. freq. in lang. of business; syn.: voco, adesse jubeo): patres in curiam per praeconem ad regem Tarquinium citari jussit,Liv. 1, 47, 8; id. 3, 38, 6 and 12: senatum,id. 9, 30, 2: in fora citatis senatoribus,id. 27, 24, 2: tribus ad sacramentum,Suet. Ner. 44; cf. Cat. 61, 43: judices citati in hunc reum consedistis,Cic. Verr. 2, 1, 7, § 19: citari nominatim unum ex iis, etc., i. e. for enrollment for milit. service,Liv. 2, 29, 2; id. Epit. libr. 14; Val. Max. 6, 3, 4.
* Esp.
* In law, to call the parties, to see whether they are present (syn.: in jus vocare, evocare): citat reum: non respondet. Citat accusatorem... citatus accusator non respondit, non affuit,Cic. Verr. 2, 2, 40, § 98; 2, 2, 38, § 92; id. Div. in Caecil. 13, 41; so of those accused,Cic. Verr. 2, 2, 38, § 92; id. Mil. 19, 50; Suet. Tib. 11; 61.—And of the roll of a gang of slaves: mancipia ergastuli cottidie per nomina,Col. 11, 1, 22 al.—Hence, to accuse: cum equester ordo reus a consulibus citaretur,Cic. Sest. 15, 35; Vitr. 7 praef.; and facetiously,Plaut. Curc. 1, 3, 6.—With gen. of the charge or penalty: omnes ii... abs te capitis C. Rabirii nomine citantur,Cic. Rab. Perd. 11, 31; cf.: ne proditi mysterii reus a philosophis citaretur,Lact. 3, 16, 5.—Of witnesses: in hanc rem testem totam Siciliam citabo,Cic. Verr. 2, 2, 59, § 146; Suet. Caes. 74; Quint. 6, 4, 7.
* Prop., freq.: citato equo,at full gallop,Caes. B. C. 3, 96; Liv. 1, 27, 7; 3, 46, 6; so, equis,id. 1, 5, 8; cf. Verg. A. 12, 373 al.: jumentis,Suet. Ner. 5: pede,Cat. 63, 2: tripudiis,id. 63, 26: citato gradu,Liv. 28, 14, 17: passibus,Sen. Hippol. 9: axe,Juv. 1, 60: citatum agmen,Liv. 35, 30, 1: citatiore agmine ad stativa sua pervenit,id. 27, 50, 1; so, citatissimo agmine,id. 22, 6, 10 al.: amnis citatior,id. 23, 19, 11: flumen,Sen. Herc. Fur. 178: nautae,Prop. 1, 8, 23: rates,Sen. Hippol. 1048; Luc. 8, 456: currus,Sil. 8, 663: Euro citatior,Sil. 4, 6: alvus citatior,Plin. 7, 15, 13, § 63.—Also instead of an adv. (cf. citus, B.): Rhenus per fines Trevirorum citatus fertur,Caes. B. G. 4, 10: ferunt citati signa,Liv. 41, 3, 8: penna citatior ibat,Sil. 10, 11.
* Trop., quick, rapid, vehement, impetuous: argumenta acria et citata,Quint. 9, 4, 135; and transf. to persons: in argumentis citati atque ipso etiam motu celeres sumus,id. 9, 4, 138: Roscius citatior, Aesopus gravior fuit,id. 11, 3, 111; 11, 3, 17:pronuntiatio (opp. pressa),id. 11, 3, 111: citatior manus (opp. lenior),id. 11, 3, 102: soni tum placidi tum citati,Gell. 1, 11, 15.—Adv.: cĭtātē, quickly, speedily, nimbly, rapidly (perh. only in the two foll. examples): piscatores citatius moventur,Quint. 11, 3, 112: ut versus quam citatissime volvant,id. 1, 1, 37.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary