Lewis Short
(v. n.adv.P. a.adv.) : circum-spĭcĭo, exi, ectum, 3 (
* Perf. sync. circumspexti, Ter. Ad. 4, 5, 55; inf. sync. circumspexe, Varr. ap. Non. p. 106, 16, or Sat. Men. 82), v. n. and a. (class.).
* Neutr., to look about one's self, to cast a look around; or, with an obj.-clause, to observe, see, look about: circumspicedum, numquis est, Sermonem nostrum quiaucupet,see whether there is any one,Plaut. Most. 2, 2, 41; 2, 2, 43; Ter. And. 2, 2, 20; Varr. l. l.: suus conjux ubi sit circumspicit,Ov. M. 1, 605: circumspicere late,Quint. 10, 3, 29: num quid circumspexti?Ter. Ad. 4, 5, 55: diversi circumspiciunt,Verg. A. 9, 416: qui in auspicium adhibetur nec suspicit nec circumspicit,Cic. Div. 2, 34, 72: circumspicit, aestuat, of one in trouble or perplexity,id. Rosc. Com. 14, 43; cf. Liv. 21, 22, 7.
* Sometimes circumspicere se, to look about one's self: circumspicedum te, ne quis adsit arbiter,Plaut. Trin. 1, 2, 109; Varr. ap. Non. p. 106, 16; Auct. B. Afr. 47: numquamne te circumspicies?Cic. Par. 4, 2, 30.—In partic., to look about one's self with haughtiness; to think highly of one's self: usque eone te diligis et magnifice circumspicis?Cic. Rosc. Com. 2, 5; and trop. of language: Romanus sermo magis se circumspicit et aestimat praebetque aestimandum,Sen. Ep. 40, 11.
* Act., to view on all sides, to survey: cum sua quisque miles circumspiceret,looked carefully to see,Caes. B. G. 5, 31; Liv. 9, 28, 5: tam latā acie ne ex medio quidem cornua sua circumspicere poterant,Liv. 37, 41, 4: lucos,Ov. M. 5, 265: amictus,to review,id. ib. 4, 318; so, habitum suum,Plin. Ep. 4, 11, 3; cf. under circumspectus, adv.
* To descry, get sight of by looking around: saxum circumspicit ingens,Verg. A. 12, 896: Athin,Ov. M. 5, 72.
* Transf., of things: in latus omne patens turris circumspicit undas,Ov. H. 6, 69.
* Trop.
* To view something mentally, to survey, ponder upon, weigh, consider (syn.: considero, perpendo): reliqua ejus consilia animo circumspiciebat,Caes. B. G. 6, 5: circumspicite paulisper mentibus vestris hosce ipsos homines,Cic. Sull. 25, 70; cf. se,id. Par. 4, 2, 30: neque temere consulem saltatorem vocare, sed circumspicere, quibus praeterea vitiis adfectum esse necesse sit eum, etc.,id. Mur. 6, 13.—So with rel. -clause, Sall. H. 2, 41 Dietsch; Sen. Ep. 70, 5; Calp. Ecl. 5, 95: circumspectis rebus omnibus rationibusque subductis summam feci,Cic. Fam. 1, 9, 10: permulta sunt in causis circumspicienda, ne quid offendas,id. de Or. 2, 74, 301; id. Agr. 1, 8, 23; id. Fam. 5, 13, 3: circumspicite celeriter animo, qui sint rerum exitus consecuti,id. Leg. 2, 17, 42: vide, quaere, circumspice, si quis est forte ex eā provinciā qui te nolit perisse,Cic. Verr. 2, 3, 77, § 180; id. Clu. 53, 147; id. Cat. 4, 2, 4; Liv. 23, 20, 6; cf. Tac. H. 2, 6; Suet. Aug. 63.—With ut and subj., Cic. Q. Fr. 1, 1, 3, § 10; Ov. Tr. 1, 1, 87: cum circumspicerent Patres quosnam consules facerent,Liv. 27, 34, 1.
* Of things, weighed with care, well considered, guarded, circumspect (perh. not ante - Aug.): verba non circumspecta,Ov. F. 5, 539: judicium,Quint. 10, 1, 26: interrogatio,id. 5, 7, 31: moderatio animi,Val. Max. 4, 3, 4: circumspectissima sanctio decreti,id. 1, 1, 20.
* Transf. to the person who carefully weighs a thing, circumspect, considerate, cautious, wary, provident, heedful: modo circumspectus et sagax, modo inconsultus et praeceps,Suet. Claud. 15: circumspectissimus et prudentissimus princeps,id. Tib. 21: tenues et circumspecti,Quint. 12, 10, 23; Cels. 3, 9 fin.: omnes,Col. 1, 8, 16; 1, 7, 12: sive aliquis circumspectior est,Sen. Q. N. 5, 1, 5.—Of dogs: assidui et circumspecti magis quam temeraril,Col. 7, 12, 5.
* In late Lat., worthy of consideration, respected, distinguished: circumspectum et verecundum nomen populi Romani,Amm. 14, 6, 6: colores,id. 28, 4, 12: circumspectus genere, famā potentiāque,id. 18, 10, 1.—Hence, circumspectē, adv., with consideration, with mature deliberation, warily, cautiously, considerately, circumspectly, etc.: circumspecte compositeque indutus et amictus,Gell. 1, 5, 2 (cf. supra, II. D.): circumspecte vestiti,Amm. 27, 3, 14: circumspecte facti versus,Gell. 9, 10, 6: facere aliquid,Dig. 4, 4, 7, § 8: parcius et circumspectius faciendum est, * Quint. 9, 2, 69: circumspectius donare, eligere eos, in quos merita conferantur,Sen. Ben. 3, 14, 1.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary