LAT

Lewis Short

(adverb) : bis, for duis, from duo; like bellum from duellum, Paul. ex Fest. p. 66 Müll.; cf. Cic. Or. 45, 153, and the letter B
* Twice, at two times, on two occasions, in two ways, = δίς (very freq. in prose and poetry).
* In gen.: inde ad nos elisa bis advolat (imago),Lucr. 4, 315; Cic. Q. Fr. 3, 8, 6; Hor. Epod. 5, 33; id. A. P. 358; 440; Verg. A. 6, 32; Ov. M. 4, 517 al.: non semel sed bis,Cic. Verr. 2, 3, 77, § 179: semel aut bis,Quint. 11, 2, 34: bis ac saepius,id. 10, 5, 7; Nep. Thras. 2, 5: bis mori,Hor. C. 3, 9, 15: bis consul, who has been twice consul in all (diff. from iterum consul, who is a second time consul), Cic. Ac. 2, 5, 13; id. Lael. 11, 39; Cic. Verr. 2, 5, 23, § 59; Liv. 23, 30, 15; 23, 31, 6; 23, 34, 15; 25, 5, 3; cf. Val. Max. 4, 1, 3; Suet. Ner. 35.—Sometimes (among later writers) for iterum, now a second time: bis consul,Mart. 10, 48, 20; Prid. Kal. Febr.; Coll. Leg. Mos. et Rom. 1, § 11.
* Bis is followed by
* Particular connections.
* Transf., doubly, twofold, in two ways, in a twofold manner: bis periit amator, ab re atque animo simul,Plaut. Truc. 1, 1, 26: nam qui amat cui odio ipsus est, bis facere stulte duco; laborem inanem ipsus capit, et illi molestiam adfert,Ter. Hec. 3, 2, 8 sq.: in unā civitate bis improbus fuisti, cum et remisisti quod non oportebat, et accepisti quod non licebat,Cic. Verr. 2, 5, 23, § 59: in quo bis laberis, primum, quod... deinde, quod, etc.,id. Phil. 8, 4, 13: inopi beneficium bis dat qui dat celeriter, Publ. Syr. v. 235 Rib.: bis gratum est,id. v. 44 ib.: bis est mori alterius arbitrio mori,id. v. 50 ib.
* Bis ad eundem (sc.: lapidem offendi, as in Aus. Ep. 11 med.); prov.,to commit the same error twice,Cic. Fam. 10, 20, 2.
* Bis minus, in an old enigma in Gell. 12, 6, 2, whose solution is Terminus (ter-minus): semel minusne an bis minus, non sat scio: at utrumque eorum, ut quondam audivi dicier, Jovi ipsi regi noluit concedere.!*? In composition, bis, like the Gr. δίς, loses the s: biceps, bidens, bifer, bigener, bijugus, bilix, etc.; hence bissenus,Sen. Agam. 812; id. Herc. Fur. 1282; Stat. Th. 3, 574; and bisseni,id. ib. 12, 811; Aus. Monos. Idyll. 12, and Prud. Cath. 12, 192, are better written as two words: bis senus (seni); so either bisextus, or as two words, bis sextus (Stat. S. 4, 1, 9); v. bisextus.
* With other numerals, and particularly with distributives (class. in prose and poetry): bis binos,Lucr. 5, 1299; Cic. N. D. 2, 18, 49: bis quinos dies,Verg. A. 2, 126; Mart. 10, 75, 3; Ov. F. 3, 124: bis senos dies,Verg. E. 1, 44: bis septeni,Plin. 8, 36, 54, § 127: bis octoni,Ov. M. 5, 50: bis deni,Verg. A. 1, 381; Prop. 2 (3), 9, 3; Mart. 9. 78: bis quinquageni,id. 12, 67: bis milies, Liv. 38, 55, 12; Auct. B. Afr. 90; Val. Max. 3, 7, 1.
* Esp., with cardinal numbers to express twice a given number (in the poets very freq., but not in prose): bis mille sagittae,Lucr. 4, 408; so Hor. Epod. 9, 17: bis sex, Varr. ap. Prob. Verg. E. 6, 31, p. 354 Lion.; Verg. A. 11, 9: bis quinque viri,Hor. Ep. 2, 1, 24; Ov. M. 8, 500; 8, 579; 11, 96: bis trium ulnarum toga,Hor. Epod. 4, 8: duo,Ov. M. 13, 642: centum,id. ib. 5, 208 and 209; 12, 188: quattuor,id. ib. 12, 15: sex,id. ib. 6, 72; 6, 571; 4, 220; 12, 553; 12, 554; 15, 39: septem,id. ib. 11, 302: novem,id. ib. 14, 253 al.
* Bis terve, two or three times, very rarely: a te bis terve summum et eas perbrevis (litteras) accepi,Cic. Fam. 2, 1, 1: quem bis terve bonum cum risu miror,Hor. A. P. 358.
* Bis terque, several times, repeatedly, Mart. 4, 82, 3; cf.: stulte bis terque,utterly,Cic. Q. Fr. 3, 8, 6.
* Bis tanto or tantum, twice as great, twice as much: bis tanto amici sunt inter se quam prius,Plaut. Am. 3, 2, 62; id. Men. 4, 3, 6; id. Merc. 2, 2, 26: bis tantum quam tuus fundus reddit,Varr. R. R. 3, 2, 15: Tartarus ipse Bis patet in praeceps tantum, quantus, etc.,Verg. A. 6, 578.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory