Lewis Short
(v. a.P. a.) : augĕo, auxi, auctum, 2, v. a. and n. (
* Perf subj. auxitis = auxeritis, Liv. 29, 27: auceta: saepe aucta, Paul. ex Fest. p. 25 Müll.; v. Müll. ad h. l.) [Gr. αὔξω αὐξάνω; Lith. augu, and augmu = growth; Sanscr. vaksh; Goth. vahsjan, and auka = growth; Germ. wachsen; Engl. wax; also allied to vegeo vegetus, vigeo vigor, vigil v. Curt. pp. 67, 186 sq., and Bopp, Gloss. p. 304 b].
* Act., to increase, to nourish (orig., to produce, bring forth that not already in existence; in which signification only the derivative auctor is now found).
* To increase, enlarge, augment, strengthen, advance that which is already in existence (class. in prose and poetry; syn.: adaugeo, amplio, amplifico): Quicquid est hoc, omnia animat, format, alit, auget, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57, 131: cibus auget corpus alitque,Lucr. 1, 859: redductum (animale genus) daedala tellus alit atque auget generatim pabula praebens,id. 1, 229; 5, 220; 5, 322; 6, 946: virīs,id. 6, 342: in augendā re,Cic. Rab. Post. 2; 14; so, in augendā obruitur re,Hor. Ep. 1, 16, 68: rem strenuus auge,increase your gains,id. ib. 1, 7, 71: opes,Nep. Thras. 2, 4: possessiones,id. Att. 12, 2: divitias,Vulg. Prov 22, 16: dotem et munera,ib. Gen. 34, 12: rem publicam agris,Cic. Rosc. Am. 18; so Tac. H 1, 79: aerarium,id. A. 3, 25: vallum et turres,id. H. 4, 35: classem,Suet. Ner. 3: tributa,id. Vesp. 16: pretium,Vulg. Ezech. 16, 31: numerum,Suet. Aug. 37, and Vulg. Deut. 20, 19 al.: morbum,Ter. Hec. 3, 1, 54: suspitionem,id. Eun. 3, 1, 46; Suet. Tit. 5: industriam,Ter. Ad. prol. 25: molestiam,Cic. Fl. 12: dolorem alicui,id. Att. 11, 22 vitium ventris, id. Cael. 19: peccatum,Vulg. Exod. 9, 34: furorem,ib. Num. 32, 14: benevolentiam,Cic. Lael. 9, 30: animum alicujus, to increase one's courage, id. Att. 10, 14; so, animos,Stat. Th. 10, 23: vocem,to strengthen, raise,Suet. Claud. 33; id. Ner. 20' hostias, to increase, multiply, id. Aug. 96: ego te augebo et multiplicabo,Vulg. Gen. 48, 4 al.—Poet.: nuper et istae Auxerunt volucrum victae certamine turbam,i. e. have been changed into birds,Ov. M. 5, 301.
* Trop., to magnify, to exalt, to extol, embellish, to praise (syn.: laudo, laude afficere, verbis extollere, orno): homo tenuis non verbis auget suum munus, sed etiam extenuat,Cic. Off. 2, 20, 70: aliquid augere atque ornare,id. de Or. 1, 21, 94; so, rem laudando,id. Brut. 12, 47: munus principis,Plin. Pan. 38 al.
* Neutr., to grow, increase, become greater (rare; syn.: augesco, cresco, incresco; on this use of vbs. com. act., v. Ellis ad Cat. 22, 11): eo res eorum auxit, Cato ap. Gell. 18, 12, 7: usque adeo parcunt fetus augentque labore,Lucr. 2, 1163: ignoscendo populi Romani magnitudinem auxisse,Sall. H. 1 (Fragm. Orat. Philipp. contra Lepid. § 6): O decus eximium magnis virtutibus augens,Cat. 64, 323: balnea Romae ad infinitum auxere numerum,Plin. 36, 15, 24, § 122; 2, 16, 13, § 71: veram potentiam augere,Tac. A. 4, 41 (Halm, augeri).—Hence, auctus, a, um, P. a., enlarged, increased, great, abundant; in posit. only as subst.: auctum vocabatur spatium, quod super definitum modum victoriae adjungitur,Paul. Ex Fest. p. 14 Müll. —Comp.: tanto mi aegritudo auctior est in animo,Plaut. Capt. 4, 2, 2: auctior est animi vis,Lucr. 3, 450: auctior et amplior majestas,Liv. 4, 2; 3, 68; 25, 16: auctius atque Di melius fecere,Hor. S. 2, 6, 3.—* Sup.: auctissima basis, Treb. Gall. 18.—Adv. probably not in use, for in App. Met. 4, p. 290 Oud., altius is the correct reading.
* In the lang. of religion, t. t. (like mactare, adolere, etc.), to honor, reverence, worship by offerings: Aliquid cedo, Qui vicini hanc nostram augeam aram [Apoliinis],Plaut. Merc. 4, 1, 10: si quā ipse meis venatibus auxi, etc.,Verg. A. 9, 407.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary