LAT

Lewis Short

(verb) : a-spĭcĭo (adsp-, Jan; asp-, others except Halm, who uses both), spexi, spectum, 3, (aspexit = aspexerit, Plaut. As. 4, 1, 25)
* To look to or upon a person or thing, to behold, look at, see.
* Lit., constr. in the ante - class. per. sometimes with ad; but afterwards with the acc., with a finite clause, or absol.; in eccl. Lat., with in with acc., and super with acc.
* With ad: aspice ad me,Plaut. Capt. 3, 4, 38: aspicient ad me,Vulg. Zach. 12, 10: aspicere ad terram,Plaut. Cist. 4, 2, 25: ad caelum,Vulg. 2 Macc. 7, 28: Aspice nunc ad sinisteram,Plaut. Merc. 5, 2, 38 (Ritschl, spice): ad Scrofam,Varr. R. R. 1, 2, 26; cf. the epitaph of Pacuvius: Adulescens, tametsi properas, te hoc saxum rogat, Ut se[se] aspicias, etc., ap. Gell. 1, 24 fin.—(β With acc.: Aspice hoc sublimen candens, Enn. ap. Cic. N. D. 2, 25, 65: templum Cereris, id. ap. Varr. L. L. 7, 2, 82: me, Pac. ap. Non. p. 470, 20: aspicite (me) religatum asperis Vinctumque saxis, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Plaut. As. 4, 1, 25: me huc aspice,id. Am. 2, 2, 118: faciem alicujus,id. Ps. 1, 2, 9.—In Plaut. twice with contra: aspiciam aliquem contra oculis, Cas. 5, 3, 2: Th. Aspicedum contra me. Tr. Aspexi. Th. Vides? Tr. Video, Most. 5, 1, 56; so, non audebat aspicere contra Deum,Vulg. Exod. 3, 6: formam alicujus aspicere,Ter. Heaut. 4, 5, 25: tergum alicujus,Vulg. Exod. 33, 8: aspicite ipsum: contuemini os, etc.,Cic. Sull. 27: me,Vulg. Job, 7, 8: sic obstupuerant, sic terram intuebantur, sic furtim non numquam inter se aspiciebant, etc.,Cic. Cat. 3, 5, 13; so Vulg. Jer. 4, 23: aspicis me iratus,Cic. Phil. 2, 30 fin.: hominis omnino aspiciendi potestatem eripere,id. Lael. 23, 87: ut nemo eorum forum aut publicum aspicere vellet,Liv. 9, 7, 11: aliquid rectis oculis,Suet. Aug. 16: Aspicit hanc torvis (oculis),Ov. M. 6, 34: aspiciunt oculis Superi mortalia justis,id. ib. 13, 70: aliquid oculis aequis,Verg. A. 4, 372: aspice vultus Ecce meos,Ov. M. 2, 92 al.: horrendae aspectu,Hor. S. 1, 8, 26: aspice nos hoc tantum,look on us thus much only,Verg. A. 2, 690 Wagner: Aspice Felicem sibi non tibi, Romule, Sullam, poët. ap. Suet. Tib. 59.—In pass. (rare): unde aliqua pars aspici potest,Cic. Mil. 3: pulvis procul et arma adspiciebantur,Tac. H. 2, 68; id. G. 13: super triginta milia armatorum aspiciebantur,id. Agr. 29; 40; id. A. 3, 45; 11, 14: Septentrionem ibi adnotatum primā tantum parte noctis adspici,Plin. 2, 73, 75, § 185: quasi eum aspici nefas esset,Cic. Verr. 5, 67; 5, 187; id. Har. Resp. 8: adspici humana exta nefas habetur,Plin. 28, 1, 2, § 5.
* Of things in space, to look toward, lie toward: tabulatum aspiciat meridiem,Col. 8, 8, 2: cryptoporticus non aspicere vineas, sed tangere videtur,Plin. Ep. 5, 6, 29: ea pars Britanniae, quae Hiberniam aspicit,Tac. Agr. 24: terra umidior quā Gallias, ventosior quā Noricum aspicit,id. G. 5.
* Transf.
* Trop.
* With the access. idea of purpose (cf.: adeo, aggredior, etc.), to look upon something in order to consider or examine it; and in gen. to consider, survey, inspect (freq. in Liv.): hujus ut aspicerent opus admirabile,Ov. M. 6, 14: Boeotiam atque Euboeam aspicere jussi,Liv. 42, 37: in Boeotiā aspiciendae res,id. 42, 67 fin.: Ap. Claudium legatum ad eas res aspiciendas componendasque senatus misit,id. 42, 5; 26, 51; 32, 5 al.
* In gen.: sic in oratione Crassi divitias atque ornamenta ejus ingenii per quaedam involucra perspexi; sed ea cum contemplari cuperem, vix aspiciendi potestas fuit,Cic. de Or. 1, 35, 161: sic evolavit oratio, ut ejus vim atque incitationem aspexerim, vestigia ingressumque vix viderim,observed, noticed,id. ib. 1, 35, 161: in auctorem fidei,Vulg. Heb. 12, 2: in remunerationem,ib. ib. 11, 26.—So esp., to examine, reflect upon, to consider, weigh, ponder (most freq. in the imperat.: aspice, see, ponder, consider, etc.).
* With acc.: Postea [tu] aspicito meum, quando ego tuum inspectavero,Plaut. Rud. 3, 4, 50: neque tanta (est) in rebus obscuritas, ut eas non penitus vir ingenio cernat, si modo (eas) aspexerit,attends to them,Cic. de Or. 3, 31, 124: aspice, ait, Perseu, nostrae primordia gentis, Ov M. 5, 190.
* Esp.
* In the subj.: qui semel aspexit, quantum dimissa petitis Praestent, etc.,has weighed, considered,Hor. Ep. 1, 7, 96: aspiciebant, quomodo turba jactaret aes etc.,Vulg. Marc. 12, 41: aspiciebant, ubi (Jesus) poneretur,ib. ib. 15, 47: Quin tu illam aspice, ut placide adcubat,Plaut. Most. 3, 2, 168: quin aspice, quantum Aggrediare nefas,Ov. M. 7, 70: Aspice, venturo laetentur ut omnia saeclo!Verg. E. 4, 52: Aspice, Plautus Quo pacto partes tutetur amantis ephebi, ut patris attenti ... Quantus sit dossennus,Hor. Ep. 2, 1, 170 sqq.: Aspice, num mage sit nostrum penetrabile telum,Verg. A. 10, 481: aspice, si quid loquamur,Hor. Ep. 1, 17, 4 sq.: Aspice, qui coeant populi,Verg. A. 8, 385: Qualem commendes, etiam atque etiam aspice,Hor. Ep. 1, 18, 76: aspice, Quanto cum fastu, quanto molimine circumspectemus etc., id. ib. 2, 2, 92.
* In the indic. (rare): Aspice, ut antrum Silvestris raris sparsit labrusca racemis,Verg. E. 5, 6: Aspice, ut insignis spoliis Marcellus opimis Ingreditur,id. A. 6, 855: quantas ostentant, aspice, vires,id. ib. 6, 771: Aspice, quem gloria extulerat,id. Cat. 12, 1: aspicite, quae fecit nobiscum,Vulg. Tob. 13, 6.—Also, to take into consideration, to have in view: si genus aspicitur, Saturnum prima parentem Feci,Ov. F. 6, 29.
* To look upon with respect, admiration: erat in classe Chabrias privatus, sed eum magis milites quam qui praeerant, aspiciebant,Nep. Chabr. 4, 1.
* Aliquem, to look one boldly in the face, to meet his glance: Lacedaemonii, quos nemo Boeotiorum ausus fuit aspicere in acie,Nep. Epam. 8, 3 (cf. supra, I., the passage from Suet. Aug. 16).
* Lumen aspicere, to see the light for to live: odi celebritatem, fugio homines, lucem aspicere vix possum,Cic. Att. 3, 7; id. Brut. 3, 12; cf. the foll. number fin.
* Ad inchoative (as in addubito, addormio, aduro, etc.), to get a sight of, to see, perceive, descry: perii, si me aspexerit,Plaut. Am. 1, 1, 164: forte unam aspicio adulescentulam,Ter. And. 1, 1, 91; id. Ad. 3, 3, 19: respexit et equum alacrem laetus aspexit,Cic. Div. 1, 33, 73; so id. Har. Resp. 1, 2: tum vero Phaëthon cunctis e partibus orbem Aspicit accensum,Ov. M. 2, 228; 7, 651: aspicit hanc visamque vocat,id. ib. 2, 443; 2, 714; 3, 69; 3, 356; 3, 486; 7, 384; 7, 791 et saep.: Quem simul aspexit scabrum intonsumque,Hor. Ep. 1, 7, 90.—Hence trop.: lumen aspicere, to see the light for to be born: ut propter quos hanc suavissimam lucem aspexerit, eos indignissime luce privārit,Cic. Rosc. Am. 22 fin.; cf. supra, II. B. 3.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory