LAT

Lewis Short

(adjective) : arcānus, a, um, v. arceo, orig.
* Shut up, closed; hence, trop.
* That keeps a secret, trusty: dixisti arcano satis,Plaut. Trin. 2, 4, 155: petiit, ut aliquem ex arcanis mitteret,Plin. 7, 52, 53, § 178.— Hence, poet., of the night: omina arcanā nocte petita, in silent night, or night that keeps secrets, Ov. H. 9, 40; Stat. S. 1, 3, 71.
* Hidden, concealed, secret, private (class., although very rare in Cic.): at quīcum joca, seria, ut dicitur, quīcum arcana, quīcum occulta omnia,Cic. Fin. 2, 26, 85: consilia,Liv. 35, 18; so Hor. C. 3, 21, 15: secretae et arcanae opes,Plin. Pan. 34, 3: fontis arcani aqua,Tac. A. 2, 54: libidines,Suet. Tib. 43 al.: littera celatos arcana fatebitur ignes,Ov. M. 9, 516: sensus,Verg. A. 4, 422 al.— Esp., in the lang. of religion, of things sacred and incommunicable: ARCANA VRBIS PRAESIDIA,Inscr. Orell. 2494: audivit arcana verba, quae non licet homini loqui, Vulg. 2 Cor. 12, 4; and of secret, mysterious usages: sacra,Ov. M. 10, 436: arcana cum fiunt sacra,Hor. Epod. 5, 52; so Stat. S. 3, 4, 92; Sil. 2, 427; Claud. Rapt. Pros. 3, 402; and by poet. license transf. to the deity presiding over such mysteries: qui Cereris sacrum Volgavit arcanae,Hor. C. 3, 2, 27.—Hence, subst.: arcānum, i, n., a secret.
* In gen.: nox arcanis fidissima,Ov. M. 7, 192: arcani Fides prodiga,Hor. C. 1, 18, 16: si quid umquam arcani sanctive ad silendum in curiā fuerit,Liv. 23, 22, 9: arcana regum,Curt. 4, 6, 5: revelare arcana,Vulg. Prov. 11, 13: denudare arcana amici,ib. Eccli. 27, 17.
* Spec., a sacred secret, a mystery: fatorum arcana,Ov. M. 2, 639; so Verg. A. 7, 123: Pythagorae arcana,Hor. Epod. 15, 21; cf.: Jovis arcana,the secret decrees of,id. C. 1, 28, 9: deorum arcanum proferre,Plin. Pan. 23, 5: arcana quaedam, secret rites (of the diviners), Vulg. Exod. 7, 11: violabunt arcanum meum,my secret place, sanctuary,Vulg. Ezech. 7, 22 et saep.—Adv.: arcā-nō (cf. Charis. pp. 173 and 179 P.), in secret, privately: arcano tibi ego hoc dico,Plaut. Trin. 2, 4, 117: hunc (librum) lege arcano convivis tuis,Cic. Att. 16, 3 (cf. Charis. l. c.): arcano cum paucis familiaribus suis colloquitur,Caes. B. C. 1, 19.— * Comp.: arcanius judicare aliquid de aliquā re,Col. 3, 2 fin.—Sup. not used.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
See also: Arcanus
memory