LAT

angustus

download
JSON

Lewis Short

(adjective) : angustus, a, um. v. ango
* Narrow, strait, esp. of local relations, close, contracted, small, not spacious (syn.: artus, brevis, contractus; opp. latus,Cic. Ac. 2, 29, 92).
* Lit.: fretus,Lucr. 1, 720: Angustum per iter,id. 5, 1132; so Sall. J. 92, 7, and Vulg. Judith, 4, 6; 7, 5: pontes angusti,Cic. Leg. 3, 17: domus,id. Fin. 1, 20, 65: fauces portūs angustissimae,Caes. B. C. 1, 25: fines,id. B. G. 1, 2 Herz.: cellae,Hor. S. 1, 8, 8: rima,id. Ep. 1, 7, 29: Principis angustā Caprearum in rupe sedentis,on the narrow rock,Juv. 10, 93 Herm., where Jahn reads augusta, both readings yielding an apposite sense: porta,Vulg. Matt. 7, 13; ib. Luc. 13, 24 al.—Subst.: angustum, i, n., narrowness: per angustum,Lucr. 4, 530: angusta viarum,Verg. A. 2, 332: pontes et viarum angusta,Tac. H. 4, 35.
* Trop.
* In angustum concludere, adducere, deducere, etc., to reduce to a strait, i. e. to restrain, confine, etc.: ab illā immensā societate humani generis in exiguum angustumque concluditur,Cic. Off. 1, 17: amicitia ex infinitā societate generis humani ita contracta est et adducta in angustum, ut, etc.,id. Am. 5.—Of the passions, to curb, restrain, moderate: perturbationes animi contrahere et in angustum deducere,Cic. Ac. 1, 10.
* Of mind or character, narrow, base, low, mean-spirited: nihil est tam angusti animi, tam parvi, quam amare divitias,Cic. Off. 1, 20, 68: animi angusti et demissi,id. Pis. 24, 57: ecce autem alii minuti et angusti, aut omnia semper desperantes, aut malevoli, invidi, etc.,id. Fin. 1, 18, 61.
* Of learned investigations that lay too much stress upon little things, subtle, hair-splitting: minutae angustaeque concertationes,Cic. de Or. 3, 31: pungunt (Stoici) quasi aculeis, interrogatiunculis angustis,id. Fin. 4, 3, 7.
* Of discourse, brief, simple: et angusta quaedam et concisa, et alia est dilatata et fusa oratio,Cic. Or. 56, 187: Intonet angusto pectore Callimachus,i.e. in simple style,Prop. 2, 1, 40.—Adv.: angustē.
* Lit., of space, quantity, or number, within narrow limits, closely, hardly: recepissem te, nisi anguste sederem, if I were not in close quarters, Cic. ap. Macr. S. 2, 3: anguste putare vitem,to prune close,Col. 4, 16, 1; so, anguste aliquid deputare,id. 4, 22, 3: quā (re frumentariā) anguste utebatur,in small quantity,Caes. B. C. 3, 16: tantum navium repperit, ut anguste quindecim milia militum, quingentos equites transportare possent, = vix,scarcely fifteen thousand,id. ib. 3, 2.—Comp.: angustius pabulabantur,within narrower range,Caes. B. C. 1, 59: aliae (arbores) radices angustius diffundunt,Varr. R. R. 1, 37, 5: quanto sit angustius imperitatum,Tac. A. 4, 4: eo anno frumentum propter siccitates angustius provenerat,more scantily,Caes. B. G. 5, 24.—Sup.: Caesar (nitebatur) ut quam angustissime Pompeium contineret,Caes. B. C. 3, 45: furunculus angustissime praecisus,Col. 4, 24, 17.
* Trop.
* In gen., within narrow limits: anguste intraque civiles actiones coërcere rhetoricam,Quint. 2, 15, 36.— Comp.: haud scio an recte ea virtus frugalitas appellari possit, quod angustius apud Graecos valet, qui frugi homines χρησίμους appellant, id est tantum modo utiles, has a narrower meaning, Cic. Tusc. 3, 8, 16: Reliqui habere se videntur angustius, enatant tamen etc.,seem to be more hampered,id. ib. 5, 31, 87.
* Esp. of speaking or writing, closely, briefly, concisely, without diffuseness: anguste scribere, Cic. Mur. 13, 28: anguste et exiliter dicere,id. Brut. 84, 289: anguste disserere,id. Part. Or. 41, 139: presse et anguste rem definire,id. Or. 33, 117: anguste materiem terminare,Quint. 7, 4, 40.—Comp.: Pergit idem et urget angustius,Cic. N. D. 2, 8, 22: concludere brevius angustiusque,id. ib. 2, 7, 20.
Charlton T. Lewis, Charles Short, A Latin Dictionary

TLL

s. TLL
Thesaurus Linguae Latinae
memory