GRC
Bailly
'(
seul. prés. et impf. ὤφελλον) :
1 devoir, être redevable de : τι, OD.
21, 17, de qqe ch. ;
au pass. être dû, OD.
3, 367 ; 2 devoir,
au sens d’une obligation, avec l’inf. IL.
1, 353, etc. ; abs. OD.
4, 372 ; particul. dans les formules de souhait : αἴθ' ὤφελλες, IL.
14, 84, plût aux dieux que… ! ὤφελλον μή, OD.
8, 312, plût aux dieux que… ne… !
etc.
Étym. ὀφείλω.
'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
Bailly
(
seul. prés., impf. et ao. ; v. ci-dessous) faire grossir, gonfler, enfler : κύματα, IL.
15, 383, enfler les vagues ;
fig. μένος, IL.
23, 524, faire croître le courage ; πόνον, IL.
2, 420, etc. ; OD.
2, 334, etc. accroître la fatigue ; μῦθον, IL.
16, 631, amplifier un récit
ou multiplier les paroles ; οἶκον, OD.
15, 21 ; HÉS.
O. 493, rendre une maison puissante
ou prospère ; τινὰ τιμῇ, IL.
1, 510 ; faire croître qqn en honneur ;
au pass. OD.
14, 233 ; ESCHL.
Sept. 193, etc.
➳ Prés. inf. épq. ὀφελλέμεν, OD. 15, 21 ; impf. poét. ὄφελλον, IL. 2, 420 ; THCR. Idyl. 25, 120 ; ao. éol. *ὤφελλα, d’où opt. 3 sg. ὀφέλλειε, IL. 16, 651, OD. 2, 334. Moy. impf. 3 sg. ὀφέλλετο, IL. 23, 524 ; OD. 14, 233.
Étym. R. indo-europ. *h₃bhel-, augmenter.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
Bailly
(
seul. prés.) balayer,
acc. HIPPON.
fr. 51.
Étym. R. indo-europ. *h₃bhel-, balayer.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
sweep, τὴν στέγην Hippon. 51.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
LSJ
Aeol. aor. ind. 3 sg. ὤφελλε Od. 16.174, ὄφελλε(ν) Il. 2.420, Theoc. 25.120 (unless these are impf.); aor. subj. 3 pl. ὀφέλλωσιν Il. 1.510; aor. opt. ὀφέλλειεν 16.651, Od. 2.334; — old Ep. Verb, increase, enlarge, strengthen, στόνον Il. 4.445; πόνον 16.651, Od. 2.334; ἀνδρὸς ἐρωήν Il. 3.62; δέμας δ’ ὤφελλε καὶ ἥβην Od. 16.174; ἲς ἀνέμου… κύματ’ ὀφέλλει the force of the wind raises high the waves, Il. 15.383; μῦθον ὀ.
multiply words, 16.631; ὕβριν ὀ.
add to insult, Hes. Op. 213; πόλεμον καὶ δῆριν ὀ. ib. 14, cf. 33; ὄφρ’ ἂν Ἀχαιοὶ υἱὸν ἐμὸν τίσωσιν, ὀφέλλωσίν τέ ἑτιμῇ advance him in honour, Il. 1.510; οἶκον ὀ.
advance it, make it thrive, Od. 15.21, Hes. Op. 495 (hence οἰκωφελίη)· πεδίον σὺν θεῶν τιμαῖς ὀ. Pi. P. 4.260; — Pass., οἶκος ὀφέλλετο it waxed great, prospered, Od. 14.233; ὀφέλλετο γὰρ μένος ἠῢ ἵππου Il. 23.524; λήϊον… ὀφελλόμενον Διὸς ὄμβρῳ Theoc. 17.78; τὰ τῶν θύραθεν… ὀφέλλεται A. Th. 103; ἀραγμὸς ἐν πύλαις ὀφέλλεται increases, waxes louder, ib. 249. (Dialectal word acc. to Pl. Cra. 417c.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
LSJ
Ep., Aeol., and Arc. for ὀφείλω (q.v. sub init.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
vermehren, vergrößern, erhöhen ; Hom. nur im praes. u. imperf. act. u. pass. und in der ion. Form des aor. ὀφέλλειεν ; ὀφέλλει δ' ἀνδρὸς ἐρωήν (nämlich πέλεκυς), Il. 3.62 ; ἲς ἀνέμου μάλιστά γε κύματ' ὀφέλλει, die Gewalt des Sturmes macht die Wellen zunehmen, treibt höhere Wellen, 15.383 ; Ggstz von μινύθω, 20.242 ; οἶκον ὀφέλλειν, den Wohlstand eines Hauses erhöhen, Od. 15.21 ; Hes. Sc. 497 ; und pass., οἶκος ὀφέλλετο, Od. 14.233 ; οὔτι χρὴ μῦθον ὀφέλλειν, ἀλλὰ μάχεσθαι, Il. 16.631, das Gerede vermehren, noch mehr Worte machen ; δέμας δ' ὤφελλε καὶ ἥβην, Od. 16.174, machte ihn größer und jünger ; οὕτω κεν καὶ μᾶλλον ὀφέλλειεν πόνον ἄμμιν, Od. 2.334 ; auch ὀφέλλειν τινὰ τιμῇ, Einen an Ehre erhöhen, ihm größere Ehre erzeigen, Il. 1.510 ; ὕβριν, den Frevel mehren, noch mehr Frevel üben, Hes. O. 215 ; πόλεμον καὶ δῆριν, ibd. 14, vgl. 33 ; πεδίον σὺν θεῶν τιμαῖς, Pind. P. 4.260 ; τὰ τῶν θύραθεν δ' ὡς ἄριστ' ὀφέλλετε, Aesch. Spt. 175 ; u. pass., ἀραγμὸς δ' ἐν πύλαις ὀφέλλεται, er wächst, nimmt zu, 231 ; sp.D., auch absolut, Ap.Rh. 2.801, wo der Schol. erkl. εὐεργετεῖν.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
Pape
zusammenfegen, -kehren, στέγην, Hipponax bei Schol. Lycophr. 1165.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
Pape
von ὀφείλω ganz verschieden, wie ὀφείλω, schnidig sein, μοιχάγρι' ὀφέλλει, Od. 8.332, wie ζωάγρια ibd. 462 ; ἦλθε μετὰ χρεῖος, τό ῥά οἱ πᾶς δῆμος ὄφελλεν, 21.17 ; u. pass., χρεῖός μοι ὀφέλλεται, 3.367 ; – verpflichtet sein, müssen, ὀφέλλετε ταῦτα πένεσθαι, ihr solltet dies tun, Il. 19.200 ; u. so bes. ὤφελλον oder ὄφελον, für ὤφελον : ὡς πρὶν ὤφελλ' ἀπολέσθαι, 7.390 ; αἴθ' ὤφελλες σημαίνειν, 14.84 ; τιμήν πέρ μοι ὄφελλεν Ζεὺς ἐγγυαλίξαι, 1.353, öfter.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)