GRC

ἔρω

download
JSON

Pape

*ἔρω, sagen ; dazu gehört das ep. praes. εἴρω in der 1. Pers., Od. 2.162, 13.7, νημερτέα εἴρω Od. 11.137 (att. φημί); pass. εἴρεται, Arat. 172, 261 ; Plat. Crat. 398d sagt τὸ γὰρ εἴρειν λέγειν ἐστίν ; fut. ἐρῶ, ion. u. ep. ἐρέω, ich werde sagen, sprechen, perf. εἴρηκα, u. pass. εἴρημαι, εἴρητο, εἰρημένος, Il. 8.524, Od. 12.453 ; εἰρέαται = εἴρηνται, Her. 4.181 ; μῦθος εἰρημένος ἔστω Il. 8.524 ; aor. p. ἐρρήθην, erst spät u. unatt. ἐρρέθην, ion. auch εἰρέθην, Her., inf. ῥηθῆναι, fut. pass. ῥηθήσομαι, seltener εἰρήσομαι, wie οὐ μέν τοι μέλεος εἰρήσεται αἶνος, nicht vergeblich soll dir das Lob gesagt sein, Il. 23.795 ; εἰρήσεται ἐν βραχίστοις Pind. I. 5.56 ; – οὐδὲ πάλιν ἐρέει, er wird nicht widersprechen, Il. 9.56 ; ἔπος, ἀγγελίην, ich werde Botschaft ansagen, 1.419 u. öfter ; φόως ἐρέουσα, um das Licht anzukündigen, Il. 2.49 ; ἐπὶ ῥηθέντι δικαίῳ, wenn etwas Gerechtes gesagt worden, Od. 18.414 ; μισθὸς δέ οἱ ἦν εἰρημένος, war ihm zugesichert, Her. 8.23. Bei den Attikern in denselben Vrbdgn wie εἶπον ; τοιοῦτόν σοι ἐγὼ καὶ μῦθον καὶ λόγον εἴρηκα Plat. Prot. 328c ; μυριάκις περὶ ἀρετῆς παμπόλλους λόγους εἴρηκα Men. 80b ; bestimmen, festsetzen, χρόνον, ὃν ὁ νόμος εἴρηκε Legg. IX.879e ; ἐν τῷ ῥηθέντι χρόνῳ XI.921a ; mit doppeltem acc., τί δὲ τὸν ἕτερον ἐροῦμεν Soph. 268b ; τί ἐροῦσιν οἱ πολλοὶ ἡμᾶς Crit. 48a.
Med. – a) in der Bdtg des act., εἴρετο δεύτερον αὖτις, sie sagte zum zweitenmale, Il. 1.513, wie εἴροντο δὲ κήδε' ἑκάστη Od. 11.542.
   b) Sonst ist εἴρομαι ich lasse mir sagen, ich frage, οὔτ' εἴρομαι οὔτε μεταλλῶ Il. 1.553 ; φυλακὰς δ' ἃς εἴρεαι 10.416 ; ὅς μ' εἴρεαι ἄντην 15.247 ; conj. ὅ, ττι κέ σ' εἴρωμαι Od. 8.549 ; imper. εἴρεο, 1.284 ; auch ἔρειο, Il. 11.611 ; εἰρέσθω, Od. 17.571 ; partic. εἰρόμενος, Il. 6.239, Od. 24.474 ; dazu fut. ἐρήσομαι, ion. u. ep. εἰρήσομαι, 7.237, 19.46 ; aor. ἠρόμην, inf. ἐρέσθαι, wie Bekker Od. 1.405 u. 3.69 u. öfter, μεταλλῆσαι καὶ ἐρέσθαι akzentuiert (Wolf ἔρεσθαι); so ist auch ἐρώμεθα conj. aor., Od. 8.133, u. ἔροιτο opt. aor., Od. 1.135 (wo es dem ἀδήσειεν entspricht). 3.77 (vgl. jedoch Schol. Il. 16.47); sehr gew. mit indirekten Fragesätzen, ὅττι ἑκήδοι 9.402, εἰ, ob, 8.132 u. sont ; ἤρετο ὅ, τι θαυμάζοι καὶ ὁπόσοι τεθνᾶσιν Thuc. 3.113 ; τινά, befragen, Il. 1.332 ; θεῶν εἰρώμεθα βουλάς Od. 16.402 ; auch τινά τι, Einen wonach fragen, τὸ μέν σε πρῶτον ἐγὼν εἰρήσομαι Od. 7.237 ; vgl. 3.243 ; εἴρετο πάντας παῖδα, er fragte alle nach dem Kinde, Pind. Ol. 6.49 ; ἐρήσομαι δὲ τοσόνδε σε Eur. Or. 507 ; αὐτοὺς τὸ ἐναντίον εἰ ἐροίμεθα Plat. Prot. 354a ; παρ' ἡμῖν τοὺς πετομένους ἢν ἔρῃ, wenn du bei uns nach ihnen fragst, Ar. Av. 167 ; τινὰ περί τινος, Od. 1.135, 405 u. öfter ; τινὰ ἀμφί τι u. ἀμφί τινι, 11.570, 19.95 ; βούλομ' αὐτοὺς ἐρέσθαι σοῦ κασιγνήτου πέρι Eur. El. 548 ; οὓς ἔφαμεν περὶ ἁρμονίας ἐρήσεσθαι Plat. Rep. VII.531b ; Her. 4.76 ; – erfragen, erforschen, τί, Il. 7.128, Od. 6.298 ; τινά, nach Einem fragen, Il. 6.239, 24.390. – Vom praes. finden sich noch (wie von ἐρέω) conj., μάντιν ἐρείομεν, wir wollen fragen, Il. 1.62, opt. ἐρέοιμεν, Od. 4.192, 11.229, part. ἐρέων, Il. 7.128, Od. 21.31 ; med. ἐρέεσθαι, Od. 6.298, 23.106, ἐρέοντο, Il. 4.332, 8.445, ἐρέωμαι, Od. 17.509. – Adj. verb. ῥητέον, ῥητός. – Vgl. übrigens ἐρωτάω u. ἐρεείνω.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory