GRC
ἐλπίζω
JSON
Bailly
(impf. ἤλπιζον, f. ἐλπίσω ou ἐλπιῶ, ao. ἤλπισα, pf. réc. ἤλπικα) (verbe sans ex. dans Homère, Hésiode et Pindare) :
I propr. attendre, s’attendre à, càd. :
1 en b. part, espérer : τι, SOPH. Tr. 111, etc. qqe ch. ; τι παρά τινος, XÉN. Mem. 4, 3, 17 ; DÉM. 374, 1, qqe ch. de qqn ; ἔν τινι, SPT. 4Reg. 18, 5 ; εἴς τινα, NT. Joh. 5, 45 ; ἐπί τινα, NT. 1Petr. 3, 5 ; ἐπί τινι, NT. Rom. 15, 12, en qqn ; τινί, THC. 3, 97 ; ἐπί τινι, SPT. Esaï. 42, 4 ; εἴς τι, SPT. Sir. 2, 9 ; 4Reg. 18, 24 ; en qqe ch. ; avec la prop. inf. (au fut. HDT. 1, 143 ; THC. 4, 71 ; qqf. à l’ao. avec ἄν, HDT. 3, 151 ; SOPH. Ph. 629 ; THC. 2, 53, etc. ou sans ἄν, XÉN. Ages. 7, 6, etc. ; rar. en ce sens au prés. ESCHL. Ch. 185 ; EUR. Andr. 720 ; THC. 4, 13) ; avec ὅπως ou ὡς et le fut. EUR. Her. 1051 ; avec l’inf. fut. SOPH. O.C. 1105 ;
2 p. suite, simpl. penser, croire, avec l’inf. prés. ἐλπίζων εἶναι ὀλϐιώτατος, HDT. 1, 30, croyant être très heureux ; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν, PLAT. Rsp. 573 c, il se croit capable de commander ; cf. HDT. 1, 22 ; ESCHL. Sept. 76 ; EUR. Andr. 720 ; avec l’inf. fut., en parl. d’événements fut. : τίς ἤλπισεν ἁμαρτήσεσθαί τινα τῶν πολιτῶν τοιαύτην ἁμαρτίαν ; LYS. 189, 24, qui a pu croire qu’un citoyen quelconque commettrait une pareille faute ? cf. DÉM. 42, 12 ;
3 en mauv. part, craindre : δύστανον αἶσαν, SOPH. Tr. 111 ; κακόν, AR. Av. 956, un sort malheureux, un mal ; avec l’inf. fut. HDT. 8, 12 ; avec μή et le sbj. ao. HDT. 1, 77 ; 8, 55 ;
II faire espérer, LUC. D. mort. 5, 2 dout.
I propr. attendre, s’attendre à, càd. :
1 en b. part, espérer : τι, SOPH. Tr. 111, etc. qqe ch. ; τι παρά τινος, XÉN. Mem. 4, 3, 17 ; DÉM. 374, 1, qqe ch. de qqn ; ἔν τινι, SPT. 4Reg. 18, 5 ; εἴς τινα, NT. Joh. 5, 45 ; ἐπί τινα, NT. 1Petr. 3, 5 ; ἐπί τινι, NT. Rom. 15, 12, en qqn ; τινί, THC. 3, 97 ; ἐπί τινι, SPT. Esaï. 42, 4 ; εἴς τι, SPT. Sir. 2, 9 ; 4Reg. 18, 24 ; en qqe ch. ; avec la prop. inf. (au fut. HDT. 1, 143 ; THC. 4, 71 ; qqf. à l’ao. avec ἄν, HDT. 3, 151 ; SOPH. Ph. 629 ; THC. 2, 53, etc. ou sans ἄν, XÉN. Ages. 7, 6, etc. ; rar. en ce sens au prés. ESCHL. Ch. 185 ; EUR. Andr. 720 ; THC. 4, 13) ; avec ὅπως ou ὡς et le fut. EUR. Her. 1051 ; avec l’inf. fut. SOPH. O.C. 1105 ;
2 p. suite, simpl. penser, croire, avec l’inf. prés. ἐλπίζων εἶναι ὀλϐιώτατος, HDT. 1, 30, croyant être très heureux ; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν, PLAT. Rsp. 573 c, il se croit capable de commander ; cf. HDT. 1, 22 ; ESCHL. Sept. 76 ; EUR. Andr. 720 ; avec l’inf. fut., en parl. d’événements fut. : τίς ἤλπισεν ἁμαρτήσεσθαί τινα τῶν πολιτῶν τοιαύτην ἁμαρτίαν ; LYS. 189, 24, qui a pu croire qu’un citoyen quelconque commettrait une pareille faute ? cf. DÉM. 42, 12 ;
3 en mauv. part, craindre : δύστανον αἶσαν, SOPH. Tr. 111 ; κακόν, AR. Av. 956, un sort malheureux, un mal ; avec l’inf. fut. HDT. 8, 12 ; avec μή et le sbj. ao. HDT. 1, 77 ; 8, 55 ;
II faire espérer, LUC. D. mort. 5, 2 dout.
➳ Impf. ἤλπιζον, HDT. 7, 168 ; THC. 4, 43, etc. Fut. réc. ἐλπίσω, GAL. 10, 656 ; ou ἐλπιῶ, SPT. Ps. 43, 7 ; 55, 4 ; 63, 11 ; 90, 4, etc. ; NT. Matth. 12, 21 ; Rom. 15, 12. Ao. ἤλπισα, HDT. 8, 24 ; ESCHL. Pers. 746 ; SOPH. Ph. 1175 ; THC. 5, 7, etc. Pf. réc. ἤλπικα, PHALAR. Ep. 144. Pl.q.pf. 3 sg. ἠλπίκει, PLUT. Alc. 17 ; 3 pl. ἠλπίκεσαν, HDN 8, 5. — Pass. ao. part. neutre ἐλπισθέν, SOPH. O.C. 1105 ; pf. part. ἠλπισμένος, DH. 5, 40. — Moy. prés. part. ἐλπιζόμενος, APP. Lib. 115.
Étym. ἐλπίς.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Att. fut. -ιῶ LXX Ps. 43 (44).7, Ep. Rom. 15.12; ἐλπίσω Gal. 10.656 (ἐλπίσω in A. Ch. 187 is aor. subj.); aor. ἤλπισα Hdt. 8.24, S. Ph. 1175 (lyr.), etc. (ἤλπιζα (sic) IG 3.1350); pf. ἤλπικα Ev. Jo. 5.45, (προ-) Posidipp. 27.8; plpf. ἠλπίκειν Plu. Alc. 17, Luc. Herm. 71, Hdn. 8.5.1; — Med., App. Pun. 115 (s.v.l.), Supp.Epigr. 2.461 (Histria, i BC); — Pass., aor. ἠλπίσθην S. OC 1105, APl. 4.222 (Parmen.); pf. ἤλπισμαι D.H. 5.40:
Att. form of ἔλπομαι, used also by Hdt., hope for, or rather (in earlier writers) look for, expect; — Constr. ; c. acc., A. Th. 589, Ch. 539, etc., τι παρά τινος X. Mem. 4.3.17, D. 19.102; freq. with a dependent clause in inf., hope to do, or hope or expect that… ; c. fut. inf., ἐ. μιν ἀποθανέεσθαι Hdt. 3.143, cf. Antipho 2.3.6, Th. 4.71, Lys. 16.2; ἐ. τὴν Εὐρώπην δουλώσεσθαι (v.l. -ασθαι) Id. 2.21; c. aor. inf., ἐ. ποτὲ δεῖξαι S. Ph. 629; ἤλπιζον ἑλεῖν X. Ages. 7.6; also with ἄν, οὐδαμὰ ἐλπίζων ἂν ἡμίονον τεκέειν Hdt. 3.151, Th. 2.53; the inf. may be omitted, ἔκλυον ἃν… οὐδ’ ἂν ἤλπισ’ αὐδάν (sc. κλύειν) S. El. 1281; also ἐ. ὅπως…, with fut., E. Heracl. 1051, S. El. 963; — Pass., τὸ μηδαμὰ ἐλπισθὲν ἥξειν Id. OC 1105; ὁ ἐλπισθεὶς αὐτοκράτωρ POxy. 1021.6 (i AD). of evils, look for, fear, in same constr., δύστανον ἐ. αἶσαν S. Tr. 111 (lyr.); ἔξοδον ὀλεθρίαν Αἴαντος ἐλπίζει φέρειν Id. Aj. 799, cf. Lys. 12.70; τουτί… τὸ κακὸν οὐδέποτ’ ἤλπισα Ar. Av. 956; ἐ. πάγχυ ἀπολέεσθαι Hdt. 8.12; θῆράς σφε τὸν δύστηνον ἐλπίζει κτανεῖν E. Ion 348; with μή folld. by aor. subj., οὐδαμὰ ἐλπίσας μή κοτε ἐλάσῃ Hdt. 1.77; οὐκ ἂν ἤλπισε μή κοτέ τις ἀναβαίη Id. 8.53. c. pres. inf., deem, suppose that…, Emp. 11.2; ἐλπίζων εἶναι… ὀλβιώτατος Hdt. 1.30; ἐλπίζων σιτοδείην τε εἶναι ἰσχυρὴν… καὶ τὸν λεὼν τετρῦσθαι ib. 22; οἰκότα ἐλπίζων ib. 27, cf. A. Th. 76, Ch. 187; βοῦν ἢ λέοντ’ ἤλπιζες ἐντείνειν βρόχοις ; E. Andr. 720; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν Pl. R. 573c; ὅστις ἐλπίζει θεοὺς… χαίρειν ἀπαρχαῖς Trag.Adesp. 118.2; sts. of future events, τίς ἂν ἤλπισεν ἁμαρτήσεσθαί τινα τῶν πολιτῶν τοιαύτην ἁμαρτίαν ; Lys. 31.27; οὐδὲν… ποιήσειν ἐλπίζων D. 4.7. c. dat., hope in…, τῇ τύχῃ Th. 3.97; ὀνόματι Ev. Matt. 12.21; also with Preps., ἔν τισι LXX 4 Ki. 18.5; πρός τι ib. Jd. 20.36; ἐ. εἴς τινα Ev. Jo. 5.45, al. ; ἐπί τινι Ep. Rom. 15.12, al. ; ἐπί τινα 1 Ep. Pet. 3.5.
Att. form of ἔλπομαι, used also by Hdt., hope for, or rather (in earlier writers) look for, expect; — Constr. ; c. acc., A. Th. 589, Ch. 539, etc., τι παρά τινος X. Mem. 4.3.17, D. 19.102; freq. with a dependent clause in inf., hope to do, or hope or expect that… ; c. fut. inf., ἐ. μιν ἀποθανέεσθαι Hdt. 3.143, cf. Antipho 2.3.6, Th. 4.71, Lys. 16.2; ἐ. τὴν Εὐρώπην δουλώσεσθαι (v.l. -ασθαι) Id. 2.21; c. aor. inf., ἐ. ποτὲ δεῖξαι S. Ph. 629; ἤλπιζον ἑλεῖν X. Ages. 7.6; also with ἄν, οὐδαμὰ ἐλπίζων ἂν ἡμίονον τεκέειν Hdt. 3.151, Th. 2.53; the inf. may be omitted, ἔκλυον ἃν… οὐδ’ ἂν ἤλπισ’ αὐδάν (sc. κλύειν) S. El. 1281; also ἐ. ὅπως…, with fut., E. Heracl. 1051, S. El. 963; — Pass., τὸ μηδαμὰ ἐλπισθὲν ἥξειν Id. OC 1105; ὁ ἐλπισθεὶς αὐτοκράτωρ POxy. 1021.6 (i AD). of evils, look for, fear, in same constr., δύστανον ἐ. αἶσαν S. Tr. 111 (lyr.); ἔξοδον ὀλεθρίαν Αἴαντος ἐλπίζει φέρειν Id. Aj. 799, cf. Lys. 12.70; τουτί… τὸ κακὸν οὐδέποτ’ ἤλπισα Ar. Av. 956; ἐ. πάγχυ ἀπολέεσθαι Hdt. 8.12; θῆράς σφε τὸν δύστηνον ἐλπίζει κτανεῖν E. Ion 348; with μή folld. by aor. subj., οὐδαμὰ ἐλπίσας μή κοτε ἐλάσῃ Hdt. 1.77; οὐκ ἂν ἤλπισε μή κοτέ τις ἀναβαίη Id. 8.53. c. pres. inf., deem, suppose that…, Emp. 11.2; ἐλπίζων εἶναι… ὀλβιώτατος Hdt. 1.30; ἐλπίζων σιτοδείην τε εἶναι ἰσχυρὴν… καὶ τὸν λεὼν τετρῦσθαι ib. 22; οἰκότα ἐλπίζων ib. 27, cf. A. Th. 76, Ch. 187; βοῦν ἢ λέοντ’ ἤλπιζες ἐντείνειν βρόχοις ; E. Andr. 720; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν Pl. R. 573c; ὅστις ἐλπίζει θεοὺς… χαίρειν ἀπαρχαῖς Trag.Adesp. 118.2; sts. of future events, τίς ἂν ἤλπισεν ἁμαρτήσεσθαί τινα τῶν πολιτῶν τοιαύτην ἁμαρτίαν ; Lys. 31.27; οὐδὲν… ποιήσειν ἐλπίζων D. 4.7. c. dat., hope in…, τῇ τύχῃ Th. 3.97; ὀνόματι Ev. Matt. 12.21; also with Preps., ἔν τισι LXX 4 Ki. 18.5; πρός τι ib. Jd. 20.36; ἐ. εἴς τινα Ev. Jo. 5.45, al. ; ἐπί τινι Ep. Rom. 15.12, al. ; ἐπί τινα 1 Ep. Pet. 3.5.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(noch nicht bei Hom., Hes., Pind.), erwarten ; gew.
1) hoffen ; c. acc., ἄκος τομαῖον πημάτων Aesch. Ch. 532, vgl. Spt. 571 ; Soph. Tr. 111 ; τὰ μέγιστα ἀγαθά Xen. Mem. 4.3.17 ; vgl. Thuc. 3.39 ; τὶ παρά τινος, von ihm hoffen, erwarten, Dem. 19.102 ; vgl. Xen. Mem. 4.3.17 ; – c. acc. c. inf., gew. fut., ἤλπιζε σχήσειν Ἑλλήσποντον ῥέοντα Aesch. Pers. 732 ; Soph. Phil. 1160 ; in Prosa gew.; aor. mit ἄν, Plat. Rep. V.453d ; Xen. Vect. 3.11 ; ohne ἄν, Soph. Phil. 625 ; Xen. Ages. 7.6 ; seltener inf. praes., Aesch. Ch. 185 ; Eur. Andr. 720 ; Thuc. 4.13 (s. 2); auch τῶνδε μηκέτ' ἐλπίσῃς ὅπως τεύξει, Soph. El. 951, wie Eur. Heracl. 1051 ; ὅτι od. ὡς c. fut., Eur. El. 919 u. Sp.; – τῇ τύχῃ, auf das Glück hoffen, sich darauf verlassen, Thuc. 3.97 ; ἐπί τινι, auch ἐπὶ τὸν θεόν, NT ; auch εἴς τινα, ibid. – Τὰ ἐλπιζόμενα, Dinge, die gehofft werden, Thuc. 5.111 u. A.; μήδοις ἐλπισθεῖσα τροπαιοφόρος λίθος εἶναι, von dem die Meder gehofft, daß er, Parmenio 6 (Plan. 222).
2) allgemeiner, meinen, glauben ; c. inf. praes., ἐλπίζων εἶναι ἀνθρώπων ὀλβιώτατος Her. 1.27 ; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν Plat. Rep. IX.573c ; aor., οὐδ' ὑμεῖς ἐλπίζετε αὐτοὺς δέξασθαι ἡμᾶς Xen. An. 6.3.17.
3) Böses fürchten ; Soph. Aj. 786 ; θῆράς σφε τὸν δύστηνον ἐλπίζει κτανεῖν Eur. Ion 348 ; ἐς φόβον κατιστέατο, ἐλπίζοντες ἀπολέεσθαι Her. 8.12 ; vgl. Plat. Rep. VIII.572e ; οὔτ' ἂν ἤλπισε μή ποτέ τις ἀναβαίη Her. 8.53 ; ἐλπίσας μήποτε ἐλάσῃ 1.77.
1) hoffen ; c. acc., ἄκος τομαῖον πημάτων Aesch. Ch. 532, vgl. Spt. 571 ; Soph. Tr. 111 ; τὰ μέγιστα ἀγαθά Xen. Mem. 4.3.17 ; vgl. Thuc. 3.39 ; τὶ παρά τινος, von ihm hoffen, erwarten, Dem. 19.102 ; vgl. Xen. Mem. 4.3.17 ; – c. acc. c. inf., gew. fut., ἤλπιζε σχήσειν Ἑλλήσποντον ῥέοντα Aesch. Pers. 732 ; Soph. Phil. 1160 ; in Prosa gew.; aor. mit ἄν, Plat. Rep. V.453d ; Xen. Vect. 3.11 ; ohne ἄν, Soph. Phil. 625 ; Xen. Ages. 7.6 ; seltener inf. praes., Aesch. Ch. 185 ; Eur. Andr. 720 ; Thuc. 4.13 (s. 2); auch τῶνδε μηκέτ' ἐλπίσῃς ὅπως τεύξει, Soph. El. 951, wie Eur. Heracl. 1051 ; ὅτι od. ὡς c. fut., Eur. El. 919 u. Sp.; – τῇ τύχῃ, auf das Glück hoffen, sich darauf verlassen, Thuc. 3.97 ; ἐπί τινι, auch ἐπὶ τὸν θεόν, NT ; auch εἴς τινα, ibid. – Τὰ ἐλπιζόμενα, Dinge, die gehofft werden, Thuc. 5.111 u. A.; μήδοις ἐλπισθεῖσα τροπαιοφόρος λίθος εἶναι, von dem die Meder gehofft, daß er, Parmenio 6 (Plan. 222).
2) allgemeiner, meinen, glauben ; c. inf. praes., ἐλπίζων εἶναι ἀνθρώπων ὀλβιώτατος Her. 1.27 ; ἐλπίζει δυνατὸς εἶναι ἄρχειν Plat. Rep. IX.573c ; aor., οὐδ' ὑμεῖς ἐλπίζετε αὐτοὺς δέξασθαι ἡμᾶς Xen. An. 6.3.17.
3) Böses fürchten ; Soph. Aj. 786 ; θῆράς σφε τὸν δύστηνον ἐλπίζει κτανεῖν Eur. Ion 348 ; ἐς φόβον κατιστέατο, ἐλπίζοντες ἀπολέεσθαι Her. 8.12 ; vgl. Plat. Rep. VIII.572e ; οὔτ' ἂν ἤλπισε μή ποτέ τις ἀναβαίη Her. 8.53 ; ἐλπίσας μήποτε ἐλάσῃ 1.77.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
ἐλπίζω
[in LXX chiefly for בָּטַח, also for חָסָה, יָחַל pi., hi., etc. ;]
to look for, expect, hope (for): with accusative of thing(s), Rom.8:24-25, 1Co.13:7, Heb.11:1; with dative of thing(s) (τ. τύχῃ, Thuc., iii, 97, 2), Mat.12:21; before καθώς, 2Co.8:5; with inf., Luk.6:34 23:8, Act.26:7, Rom.15:24, 1Co.16:7, 2Co.5:11, Php.2:19, 23, 1Ti.3:14, II Jn 12, 3Jn.14; before ὅτι, with pres., Luk.24:21; with fut., Act.24:26, 2Co.1:13 13:6, Phm 22. As in LXX (WM, § xxxiii, d; and esp. in the pf., Ellic. on 1Ti.4:10; Bl., § 59, 2), with prep.; εἰς, Jhn.5:45 (see Ellis., l.with), 1Pe.3:5; before ὅτι, 2Co.1:10; ἐπί, with dative, Rom.15:12 (LXX 1Ti.4:10 6:17; ἐν, 1Co.15:19; with accusative, 1Pe.1:13 (aor. imper. see Bl., § 58, 2); τ. θεόν, 1Ti.5:5 (of. ἀπ-, προ-ελπίζω, see Cremer, 255).†
(AS)
[in LXX chiefly for בָּטַח, also for חָסָה, יָחַל pi., hi., etc. ;]
to look for, expect, hope (for): with accusative of thing(s), Rom.8:24-25, 1Co.13:7, Heb.11:1; with dative of thing(s) (τ. τύχῃ, Thuc., iii, 97, 2), Mat.12:21; before καθώς, 2Co.8:5; with inf., Luk.6:34 23:8, Act.26:7, Rom.15:24, 1Co.16:7, 2Co.5:11, Php.2:19, 23, 1Ti.3:14, II Jn 12, 3Jn.14; before ὅτι, with pres., Luk.24:21; with fut., Act.24:26, 2Co.1:13 13:6, Phm 22. As in LXX (WM, § xxxiii, d; and esp. in the pf., Ellic. on 1Ti.4:10; Bl., § 59, 2), with prep.; εἰς, Jhn.5:45 (see Ellis., l.with), 1Pe.3:5; before ὅτι, 2Co.1:10; ἐπί, with dative, Rom.15:12 (LXX 1Ti.4:10 6:17; ἐν, 1Co.15:19; with accusative, 1Pe.1:13 (aor. imper. see Bl., § 58, 2); τ. θεόν, 1Ti.5:5 (of. ἀπ-, προ-ελπίζω, see Cremer, 255).†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
