GRC

ἐθέλω

download
JSON

Bailly

'(impf. ἤθελον, f. ἐθελήσω, ao. ἠθέλησα, pf. ἠθέληκα, pl.q.pf. ἠθελήκειν) ou θέλω (en poésie, dans la langue familière, dans les loc. d’usage courant, dans les proverbes ; v. en outre fin de l’article)
vouloir, càd. :
      1 vouloir bien, consentir à, avec l’inf. XÉN. Cyr. 5, 2, 14 ; 7, 1, 49, etc. ; abs. Cyr. 1, 1, 3 ; au participe τὴν δ' ἐθέλων ἐθέλουσαν ἀνήγαγεν, OD. 3, 272, il l’emmena, de leur consentement mutuel ; particul. ἐθέλων ou θέλων avec un verbe, qui veut bien, càd. volontiers, ESCHL. Ch. 19 ; SOPH. Ph. 1343 ; οὐκ ἐθέλων, IL. 4, 300, qui ne consent pas, malgré lui ;
      2 vouloir, désirer, inf. IL. 7, 364, etc. ; PLAT. Ap. 41 a, etc. ; postér. avec ἵνα : πάντα οὖν ὅσα ἐὰν (p. ἂν) θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, NT. Matth. 7, 12, tout ce que vous pourrez souhaiter que les hommes fassent pour vous ; cf. Matth. 20, 33 ; NT. Marc. 6, 25 ; 9, 30 ; 10, 35 ; ou avec εἰ : θελήσεις εἰ μὴ ἐγεννήθης, SPT. Sir. 23, 19, tu souhaiteras de n’avoir jamais été engendré ; avec une prop. inf. IL. 19, 274 ; HDT. 1, 3 ; avec ὥστε, EUR. Hipp. 1327 ; avec un acc. θ. τι, EUR. Suppl. 740 ; THC. 5, 50, etc. vouloir qqe ch. ; τί δὴ θέλων ; ESCHL. Pr. 118, dans quelle intention ? (litt. voulant quoi ?) ; qqf. avec un acc. qui peut dépendre d’un verbe s.-e. : φράζεαι, ἅσσ' ἐθέλῃσθα (s.-e. φράζεσθαι) IL. 1, 554, dis ce que tu voulais (dire) ; avec double rég. θέλειν τινὶ κακά, SPT. Ps. 39, 15, vouloir du mal à qqn ; μὴ ἔθελε, avec l’inf. ne veuille pas, ne cherche pas à, ne va pas, etc. (cf. lat. noli) IL. 1, 277 ; 2, 247 ; 7, 111 ; EUR. Antig. fr. 174 Nauck (STOB. Fl. 3, 373) ; abs. θέλεις οὐ θέλεις (lat. velis nolis) ARR. Epict. 3, 9, 16, que tu veuilles ou ne veuilles pas ; θέλει οὐ θέλει, ARR. Epict. 3, 3, 3 ; M. ANT. 11, 15, qu’il veuille ou non ; ὁ θέλων, SOPH. Ph. 619, Aj. 1146 ; PLAT. Gorg. 508 c, celui qui le désire, le premier venu (cf. ὁ βουλόμενος) ; avec un sbj. θέλεις μείνωμεν αὐτοῦ ; SOPH. El. 80, veux-tu que nous restions ici ? ;
      3 p. suite, désirer, rechercher, aimer : τινά, SPT. Ps. 17, 20 ; 21, 9, etc. qqn ; τι, Ps. 33, 13, qqe ch. ; d’où trouver son plaisir en, se complaire en : ἔν τινι, SPT. 1Reg. 18, 22, en qqn ; avec idée de comparatif au sens de aimer mieux, préférer : ἔλεος θέλω ἢ θυσίαν, JOS. Hos. 6, 6, j’aime mieux de la miséricorde qu’un sacrifice ;
      4 vouloir, càd. prétendre, soutenir, affirmer, avec la prop. inf. PLUT. M. 883 e ; PAUS. 1, 46 ; HDN 8, 3, 19 ; etc. ;
      5 vouloir, être sur le point de, au sens d’un verbe auxiliaire (cf. le fr. « il ne veut pas tarder ») c. μέλλω, d’ord. en parl. de choses, et souv. au fut. HDT. 1, 109 ; PLAT. Rsp. 370 b, εἰ ἐθελήσει ὁ ποταμὸς ἐκτρέψαι τὸ ῥέεθρον, HDT. 2, 11, si le fleuve veut, càd. doit détourner son cours ; qqf. en parl. de pers. εἴπερ οὗτός σ' ἐθέλει κρατῆσαι, AR. Vesp. 536, s’il veut, càd. s’il doit l’emporter sur toi ;
      6 vouloir, pouvoir, c. δύναμαι : μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον, IL. 13, 106, ils ne voulaient pas, càd. ils ne pouvaient pas rester là en face ; οὐκ ἐθέλουσιν αἱ γνῶμαι ὁμοῖαι εἶναι, THC. 2, 89, les sentiments (des vaincus) ne veulent pas, càd. ne peuvent pas rester les mêmes ;
      7 avoir une valeur, une signification : τί ἐθέλει τὸ ἔπος ; HDT. 6, 37, etc. que veut dire cette parole ? (cf. lat. quid hoc sibi vult ?) (cf. NT. Ap. 2, 12 ; 17, 20, etc.).

Dans HOM. touj. ἐθέλω ; dans HDT. θέλω et ἐθέλω ; en prose att. surt. ἐθέλω ; chez les TRAG. et COM. souv. θέλω ; dans les inscr. att. seul. ἐθέλω j. à la fin du 4e siècle av. J.C. CIA. 4, 1, a, 41 (500/450 av. J.C.) ; 4, 51, e, 12 (410 av. J.C.) etc. ; pour la 1re fois θέλῃ, CIA. 2, 402, 15 (250/200 av. J.C.) (v. Meisterh. p. 142, 23). — Prés. 2 sg. dor. ἐθέλησθα, THCR. Idyl. 29, 4 ; éol. ἐθέλης Bgk (sbj. ἐθέλῃς Fritzsche) THCR. Idyl. 29, 8 ; 3 pl. dor. ἐθέλοντι, PD. N. 7, 10 ; BION 6, 4 ; sbj. épq. ἐθέλωμι, IL. 9, 397 ; 2 sg. ἐθέλῃσθα, IL. 8, 471 ; OD. 12, 49 ; EMPÉD. 28 Stein ; 3 sg. ἐθέλῃσι, THGN. 139 ; part. acc. fém. pl. dor. ἐθελοίσας, PD. N. 3, 83. Impf. poét. ἔθελον, IL. 6, 336 ; THGN. 606 ; PD. P. 9, 111. Impf. itér. ἐθέλεσκον, IL. 13, 106 ; HDT. 6, 12. Ao. part. dor. ἐθελήσαις, PD. P. 1, 40. Pf. réc. de θέλω, τεθέληκα, SPT. Ps. 40, 12 ; pf. pass. pl. τεθελήμεθα, NAZ. 2, 80 b Migne.

Étym. R. indo-europ. *h₁gwhel-, vouloir.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

or θέλω (v. infr.), Ep. subj. ἐθέλωμι Il. 1.549, 9.397; impf. ἤθελον 14.120, etc. ; Ep. and Lyr. ἔθελον 6.336, Thgn. 606, B. 10.73; Ion. ἐθέλεσκον Il. 13.106, Hdt. 6.12; fut. ἐθελήσω Il. 18.262, etc. ; θελήσω Antipho 5.99; aor.1aor.1 ἠθέλησα Hdt. 2.2, etc. ; Ep. ἐθέλησα Il. 18.396; imper. θέλησον A. Pr. 783; subj. θελήσῃ ib. 1028, X. Cyr. 2.4.19, etc. ; opt. θελήσαιμι S. OC 1133; part. θελήσας Id. OT 649 (lyr.); pf. ἠθέληκα X. Cyr. 5.2.9, Aeschin. 2.139, D. 47.5; τεθέληκα (Alexandrian acc. to Phryn. 307) LXX Ps. 40 (41).12, Phld. Rh. 2.76 S., S.E. M. 2.37; plpf. ἠθελήκει X. HG 6.5.21; ἐτεθελήκεσαν D.C. 44.26 codd. (elsewh. ἠθελήκεσαν as 46.47); — θέλω is never found in Hom. or Hes. exc. Il. 1.277 (dub.), ὅττι θέλοιεν Od. 15.317 as v.l. (ἅσσ’ ἐθέλοιεν Aristarch.), nor in Aeol. ; rarely in early Ep. and Eleg., θέλοι h.Ap. 46, θέλει Sol. 27.12; but is found in Ion. Inscrr., SIG 45.16 (Halic., v BC), 1037.7 (Milet., iv BC), and in Semon. 7.13, Hippon. 22 B, Anacr. 92; — both forms in codd. of Hdt. and Hp. and in Heraclit. and Democr., also in Pi. and B. ; Trag. never use ἐθέλω exc. in augmented forms, ἤθελον, -ησα ; Com. never use θέλω exc. in phrases such as ἢν θεὸς θέλῃ, εἰ θεὸς θέλοι, Ar. Pl. 347, Ra. 533, or parodies of Trag. ; early Att. Inscrr, have ἐθέλω IG1². 6.41, etc., till 250 BC, when θέλω becomes common; Att. Prose writers rarely use θέλω exc. in phrases such as ἂν θεὸς θέλῃ Din. 2.3 or after a long vowel, e.g. μὴ θελῆσαι Th. 5.72, μὴ θελήσας Is. 8.11, μὴ θέλοντας And. 1.22, τῷ θέλοντι Id. 4.7, etc. ; but θέλω Antipho 3.4.3, θελήσουσιν Id. 5.99; in later Gr. θέλω is regular exc. in the augmented forms; ἐθέλω is not found in LXX or NT.
to be willing (of consent rather than desire, v. βούλομαι 1), but also generally, wish, Od. 3.324; — Constr. ; abs., esp. in part., ἐθέλων ἐθέλουσαν ἀνήγαγεν ib. 272; εἰ σύ γε σῷ θυμῷ ἐθέλοις Il. 23.894; ἀλλά μοι ἤθελε θυμός Od. 11.566; freq. folld. by inf. pres. or aor., wish to…, Il. 7.364, etc. ; with inf. supplied, εἰ δ’ ἐθέλεις πεζός (sc. ἰέναι) Od. 3.324; c. acc. et inf., wish that…, Il. 19.274, Hdt. 1.3; rarely folld. by ὥστε, E. Hipp. 1327; later c. ἵνα, Ev. Matt. 7.12, etc. ; not used c. acc. only, exc. when an inf. is easily supplied, εὔκηλος τὰ φράζεαι ἅσσ’ ἐθέλῃσθα (sc. φράζεσθαι) Il. 1.554, cf. 9.397, 7.182, Od. 14.172; σιτέονται δὲ οὐκ ὅσα ἐθέλουσι (sc. σιτέεσθαι) Hdt. 1.71, cf. Th. 5.50; εἰ καὶ τῆς ἀξίας ἔλαττον ἐθελήσειέ τις (sc. φράσαι) Jul. Or. 1.132a; also with neut. Pron. or Adj., τί δὴ θέλων ; with what intent ? A. Pr. 118. with neg., almost, = δύναμαι, as μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον they cared not to make a stand, i.e. they were unable, Il. 13.106; οὐδ’… ἤθελε θυμὸς τειρομένοις ἑτάροισιν ἀμυνέμεν 17.702; metaph of things, of a stream, οὐδ’ ἔθελε προρέειν ἀλλ’ ἴσχετο would not run on, but stopped, 21.366, cf. Od. 8.223, 316, h.Cer. 45; αὔλειοι δ’ ἔτ’ ἔχειν οὐκ ἐθέλουσι θύραι Sol. 4.28; τὰ δένδρα οὐδέν μ’ ἐθέλει διδάσκειν Pl. Phdr. 230d, cf. R. 370b (said to be an Att. use, Greg.Cor. p. 135 S.). part., ἐθέλων or θέλων willingly, gladly, Od. 3.272, etc. (also πιθοῦ θελήσας S. OT 649 (lyr.)); οὐκ ἐθέλων, = ἀεκών, Il. 4.300; with Art. like ὁ βουλόμενος, whoever will, i.e.
any one, S. Ph. 619, Aj. 1146, Pl. Grg. 508c, etc. θέλεις οὐ θέλεις nolens volens, Arr. Epict. 3.9.16; θέλει οὐ θέλει ib. 3.3, M.Ant 11.15. μὴ ἔθελε, c. inf., do not, Il. 1.277, 2.247, E. Fr. 174. εἰ θέλεις if you please, S. OT 343. folld. by subj., τί σοι θέλεις δῆτ’ εἰκάθω ; in what wilt thou that I give way to thee? ib. 651 (lyr.); θέλεις μείνωμεν αὐτοῦ ; Id. El. 80.
maintain, hold, c. acc. et inf., Plu. 2.883e, Paus. 1.4.6.
delight in, love, ἔν τινι LXX 1 Ki. 18.22; τινά ib. Ps. 17 (18).20; but οἱ κακῶς τινὰς θέλοντες their ill-wishers, Cat.Cod.Astr. 7.234.
ordain, decree, ἠθέλησεν [ὁ ἡγεμὼν] τὸν κίνδυνον τῆς προβολῆς εἶναι πρός τινας CPR 20.17 (iii AD), etc. of inanimate things (cf. supr. 1.2), to express a future event, like our will or shall, εἰ ἐθελήσει ἀναβῆναι ἡ τυραννίς Hdt. 1.109; εἰ ἐθελήσει ἐκτρέψαι τὸ ῥέεθρον ὁ Νεῖλος Id. 2.11; εἰ θέλει τοι μηδὲν ἀντίξοον καταστῆναι Id. 7.49, cf. Pl. R. 370b, etc. ; — in this sense, very rarely of living things, οὐ δοῦναι θέλοι, = οὐκ ἂν δοίη, A. Eu. 429; εἴπερ… οὗτός <σ΄> ἐθέλει κρατῆσαι Ar. V. 536, cf. Pi. N. 7.90, Pl. R. 375a.
to be naturally disposed, to be wont or accustomed, c. inf., συμβάσιες ἰσχυραὶ οὐκ ἐ. συμμένειν Hdt. 1.74; μεγάλα πρήγματα μεγάλοισι κινδύνοισι ἐ. καταιρέεσθαι Id. 7.50; αἱ πλευραὶ οὐκ ἐθέλουσιν ἐς τὸ εὐρὺ αὔξεσθαι Hp. Art. 41; οὐκ ἐ. αἱ γνῶμαι… ὁμοῖαι εἶναι Th. 2.89; τοῦτ’ ἐνδελεχὲς ἐ. γίγνεσθαι Arist. Mete. 347a5, cf. Metaph. 1013b27, al. ; οὐ θέλει ζῆν, of premature births, Id. HA 575a28. in phrases expressive of meaning, τὸ θέλει σημαίνειν τὸ τέρας Hdt. 1.78; τὸ θέλει τὸ ἔπος εἶπαι Id. 6.37; τὸ θέλει τὰ δῶρα λέγειν Id. 4.131; τὸ ἔπος τοῦτο ἐθέλει λέγειν ὡς… Id. 2.13. τοῦ θέλοντος, = τοῦ θελήματος, S. OC 1220 (lyr., s.v.l.).
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

und θέλω, wollen, wünschen, Lust haben, Neigung empfinden ; Ableitung ungewiß. Ueber den Unterschied von βούλομαι s. dies Wort ; interessant ist die Verbindung von βούλομαι und θέλω Eur. Iph.A. 338 τῷ δοκεῖν μὲν οὐχὶ χρῄζων, τῷ δὲ βούλεσθαι θέλων ; für βόλεται (= βούλεται) Il. 11.319 var. lect. ἐθέλει. In der Att. Prosa ist dasa verbo von ἐθέλω folgendes : ἐθέλω und θέλω, ἐθελήσω, ἠθέλησα, ἠθέληκα ; imperf. ἤθελον. Die Formen des praes. θέλω besonders in einzelnen Verbindungen, wie εἰ θέλεις, ἂν θεὸς θέλῃ, s. Lobeck Phryn. 7, am häufigsten bei Xen. u. Oratt. Bei Dichtern fut. auch θελήσω, aor. ἐθέλησα, perf. τεθέληκα, imperf. ἔθελον ; conj. aor. θελήσῃ Aesch. Prom. 1028, imperat. θέλησον vs. 783 ; opt. θελήσαιμι Soph. O.C. 1133, partic. θελήσας vs. 757 ; opt. perf. τεθελήκοι Scholl. Il. 1.38 ; τεθέληκας var. lect. für ἠθέληκας Aeschin. Fals. leg. 139 ; vgl. Lobeck Phryn. 332 ; praes. θέλω sehr oft bei Dichtern, bes. im Att. Trimeter ; imperf. θέλον Ap.Rh. 2.960. Bei Homer Formen vom praes. ἐθέλω, conj. ἐθέλωμι Od. 21.348, Il. 9.397 (Scholl. Didym. ἐθέλοιμι : Ἀρίσταρχος ἐθέλωμι), opt. ἐθέλοιμι, imperat. ἔθελε, part. ἐθέλων, imperf. ἤθελον u. ἔθελον u. iterativ. ἐθέλεσκον, fut. indicat. ἐθελήσω, aor. ἐθέλησα Od. 13.341, ἐθέλησεν var. lect. ἐθέλεσκεν Il. 18.396. Formen, die mit dem θ beginnen, hat Homer nach Aristarch gar nicht, geholl. Aristonic. Il. 7.111, Od. 3.272. Auch Il. 1.277, wo Einige lesen μήτε σύ, Πηλείδη, θέλ' ἐριζέμεναι βασιλῆϊ ἀντιβίην, sah Aristarch die dreisilbige Form des imperativ., ἔθελε, deren erste Silbe mit der letzten von Πηλείδη in eine Silbe zusammengezogen werden müsse ; um dies möglichst hervorzuheben, schrieb er Πηλείδ' ἤθελ', wobei zu berücksichtigen, daß die Wörter in seinen Ausgaben überhaupt nicht durch Zwischenräume getrennt waren ; s. Pluygers Retract. edit. p. 11, Scholl. Aristonic. Il. 1.277, 11.217 Herodian. 1.277, 8.229 ; für unsere modernen Ausgaben empfiehlt sich die Bekkersche Schreibung μήτε σύ, Πηλείδη, ἔθελ' ἐριζέμεναι, so daß die Zusammenziehung nur dem Lesen überlassen bleibt. Od. 15.317 schreibt Bekker αἶψά κεν εὖ δρώοιμι μετὰ σφίσιν, ὅ ττ' ἐθέλοιεν ; ein aus Didymus geflossenes Schol. zu der Stelle bemerkt, Aristarch habe ἐθέλοιεν geschrieben ; er schrieb also etwa wie Bekker ὅ ττ' ἐθέλοιεν oder ἅσσ' ἐθέλοιεν ; der gegen ὅ ττ' ἐθέλοιεν erhobene Einwand, daß das ι in ὅτι oder ὅττι sonst bei Homer nirgends elidiert werde, hat keinerlei Gewicht. Il. 1.554 scheint Aristarch ἅσσ' ἐθέλῃσθα geschri eben zu haben ; von Dionysius Sidonius wird behauptet, er habe ὅττι geschrieben, also vielleicht ὅττι θέλῃσθα, s. Scholl. Zenodot schrieb für Ἴλιον ἠνεμόεσσαν Il. 18.174 Ἴλιον αἰπὺ θέλοντες, s. Scholl. Aristonic. Neuere setzen voraus, daß Aristarch seiner Theorie des stets dreisilbigen Homerischen ἐθέλω zu Liebe Konjekturen gemacht, Lesarten erfunden und das »Ursprüngliche« »geändert« habe ; diese Annahme entbehrt aber jedes Grundes ; vielmehr muß bis zum Erweise das Gegenteil angenommen werden, daß Aristarch sich auch hier wie sonst strenge an die beste Ueberlieferung hielt. Gar keine Schwierigkeit machen Stellen wie Od. 3.92 αἴ κ' ἐθέλῃσθα oder αἴ κε θέλῃσθα, Il. 1.133 ἦ ἐθέλεις oder ἦε θέλεις. – Da ἐθέλω so sehr oft bei Homer vorkommt, etwa dritthalbhundertmal, ist es auffallend, daß Homer außer dem nur einmal gebrauchten ἐθελοντήρ, Od. 2.292, kein einziges abgeleitetes oder anderweitig als unzweifelhaft verwandt erkennbares Wort gebraucht ; ein Kompos. περιεθέλω hat man fälschlich Il. 24.236 zu sehen geglaubt, περὶ δ' ἤθελε θυμῷ λύσασθαι φίλον υἱόν. – Oefters wird ἐθέλω absolut gebraucht : τὴν δ' ἐθέλων ἐθέλουσαν ἀνήγαγεν ὅνδε δόμονδε, gern die Willige, Od. 3.272 ; τὸν Εὐφράνης ἐθέλων ἄεισεν Pind. N. 4.89 ; u. so tritt oft im partic. der Begriff des freiwilligen, geneigten stark hervor, vgl. Plat. Theaet. 143d ; καὶ ἑκών Polit. 299e ; – οὐκ ἐθέλων, wider Willen, Il. 4.300 ; παρ' οὐκ ἐθέλων ἐθελούσῃ Od. 5.155. – Gewöhnl. mit dem inf. praes. od. aor., ἴσχεο, μηδ' ἔθελ' οἶος ἐριζέμεναι βασιλεῦσιν Il. 2.247, wolle nicht streiten, streite nicht, wie noli ; πάντ' ἐθέλω δόμεναι 7.364 ; ὅτι χρὴ πάσχειν ἐθέλω Aesch. Prom. 1069 ; κεδνῶν ἕκατι πραγμάτων ἂν ἤθελον γνωστὸς γενέσθαι Ch. 690 ; a. D., wie in Prosa, οὐ πάνυ εὐθέως ἐθέλει πείθεσθαι ὅ, τι ἄν τις εἴπῃ, er läßt sich (überhaupt, immer) nicht gern sogleich überreden, Plat. Phaed. 63a ; τετρωμένον οὐκ ἐθέλων ἀπολιπεῖν, indem er (in diesem Falle) den Verwundeten nicht verlassen wollte, Symp. 220a. Auch mit dem acc. c. inf., Ζεὺς ἤθελ' Ἀχαιοῖσιν θάνατον πολέεσσι γενέσθαι Il. 19.274 ; ἐθελῆσαί οἱ γενέσθαι γυναῖκα Her. 1.3. – Selten steht dabei ὥστε, Κύπρις γὰρ ἤθελ' ὥστε γίγνεσθαι τάδε Eur. Hipp. 1327. – Es folgt auch der conj., Soph. El. 80 θέλεις μείνωμεν αὐτοῦ κἀνακούσωμεν γόνων. – Wohl nur scheinbar ist die Verbindung mit ὄφρα Il. 1.133 ἦ ἐθέλεις ὄφρ' αὐτὸς ἔχῃς γέρας, αὐτὰρ ἔμ' αὔτως ἧσθαι δευόμενον, κέλεαι δέ με τήνδ' ἀποδοῦναι, wo nach Classen Beobacht. üb. d. hom. Sprachgebr. 1 (1854) S. 25 von ἐθέλεις zunächst ἐμὲ ἧσθαι abhängt, an das sich ὄφρα αὐτὸς ἔχῃς als Absichtssatz reiht ; nach ἐθέλεις muß bei dieser Auffassung ein Comma stehen ; das αὐτάρ ist grammatisch περιττῶς, rhetorisch aber von großer Wirkung, weil es die ungeordnet hervorstürzende Sprache des Zornigen kennzeichnet ; zu vergleichen ist das bei Homer häufige δέ im Nachsatz. – C. acc., wo der inf. aus dem Zusammenhange leicht zu ergänzen, εὔκηλος τὰ φράζεαι ἅσσ' ἐθέλῃσθα, sc. φράζεσθαι, Il. 1.554, vgl. 9.397, 21.484, Od. 14.172 ; Ζεύς τοι δοίη ὅ, ττι μάλιστ' ἐθέλεις, etwa σοὶ δοθῆναι, 18.113 ; σιτέονται οὐκ ὅσα ἐθέλουσι Her. 1.71 : ὡς δὲ οὐδὲ ταῦτα ἤθελον Thuc. 5.50. – Nicht selten steht ἐθέλειν, wo eigentlich δύνασθαι stehn sollte, wie auch im Deutschen z.B. für »das Wasser kann nicht abfließen« gesagt wird »das Wasser will nicht abfließen«. So Hom. Il. 21.366 οὐδ' ἔθελε προρέειν, ἀλλ' ἴσχετο, Scholl. Aristonic. ἡ διπλῆ, ὅτι ἀντὶ τοῦ οὐκ ἠδύνατο· καὶ ἐν Ὀδυσσείᾳ (3.121) »ἤθελ', ἐπεὶ μάλα πολλὸν ἐνίκα δῖος Ὀδυσσεύς« ; Od. 3.121 ἔνθ' οὔ τίς ποτε μῆτιν ὁμοιωθήμεναι ἄντην ἤθελ', ἐπεὶ μάλα πολλὸν ἐνίκα δῖος Ὀδυσσεὺς παντοίοισι δόλοισι, Scholl. Aristonic. ἤθελε : (ἡ διπλῆ, ὅτι) ἀντὶ τοῦ ἠδύνατο· » οὐδ' ἔθελε προρέειν (Il. 21.366)«, Scholl. E ἐδυνήθη· ὡς τὸ » οὐ θέλει τὰ δένδρα διδάσκειν με Plat. Phaedr. 230b)«. Vgl. Il. 13.106, 9.353, Od. 8.316. Für οὐδ' ἐδύναντο τείχεος ἔκτοσθεν μίμνειν πολέες περ ἐόντες schrieb Aristophanes Byz. Il. 9.551 οὐδ' ἐθέλεσκον, was Aristarch für Homerisch erklärte, geholl. Didym. οὐδ' ἐδύναντο : ἐν τῇ Ἀριστοφάνους οὐδ' ἐθέλεσκον· καὶ ἔστιν Ὁμηρικόν· » οὐδ' ἔθελε προρέειν (Il. 21.366)«. Vgl. noch Apoll. lex. Hom. p. 86.33 θέλειν· τὸ δύνασθαι· » οὐδ' ἔθελε προρέειν« ἀντὶ τοῦ οὐκ ἐδύνατο. Τὰ χωρία καὶ τὰ δένδρα οὐδέν μ' ἐθέλει διδάσκειν Plat. Phaedr. 230d, was Greg.Cor. 135 als att. für οὐ δύναται erkl.; vgl. Epinom. 975b ; εἰ οὖν δὴ ἐθέλησε ἐκτρέψαι τὸ ῥέεθρον ὁ Νεῖλος ἐς τοϋτον τὸν Ἀράβιον κόλπον, τί μιν κωλύει Her. 2.11, was wie 1.109 εἰ δὲ θελήσει τούτου τελευτήσαντος ἐς τὴν θυγατάρα ταύτην ἀναβῆναι ἡ τυραννίς, dem μέλλω ähnlich, zur Umschreibung des Futurs dient und unserm soll entspricht ; vgl. noch Ar. Vesp. 536. – An anderen Stellen entspricht ἐθέλω unserm pflegen : ἡσσημένων δὲ ἀνδρῶν οὐκ ἐθέλουσιν αἱ γνῶμαι πρὸς τοὺς αὐτοὺς ἄνδρας ὅμοιαι εἶναι Thuc. 2.84 ; Her. 1.74 ; ταῦτα δὲ οὐκ ἔστιν ἰδεῖν ἀμελοῦντα, οὐ γὰρ ἐθέλει αὐτόματα γίγνεσθαι Xen. Mem. 3.12.8 ; vgl. Hell. 5.4.61. – Aber γνῶναι τὸ ἐθέλει τὰ δῶρα λάγειν Her. 4.131 ist ganz wie unser »was die Geschenke sagen wollen« für »zu bedeuten haben« ; vgl. 1.78, 6.37.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

ἐθέλω, see: θέλω.
θέλω (the strengthened form ἐθέλω is found in Hom., and is the more freq. in Attic; see Rutherford, NPhr., 415f.),
[in LXX for חפץ ,אבה; with neg., מאן pi., etc. ;]
to will, be willing, wish, desire (more freq. than βούλομαι, which see, in vernac. and late Gk., also in MGr.; for various views as to its relation to β., see Thayer, 286; but see also BL, §24, see word): absol., Rom.9:16, 1Co.4:19 12:18, Jas.4:15; τ. θεοῦ θέλοντος, Act.18:21; with accusative of thing(s), Mat.20:21, Mrk.14:36, Jhn.15:7, Rom.7:15, 16 1Co.4:21 7:36, Gal.5:17; with inf., Mat.5:40, Mrk.10:43, Jhn.6:21, 67 Rom.7:21, Gal.4:9; with accusative and inf., Mrk.7:24, Luk.1:62, Jhn.21:22, 23 Rom.16:19, 1Co.14:5, Gal.6:13; οὐ θέλω, Mat.18:30, al.; id. with inf., Mat.2:18, Mrk.6:26, Jhn.5:40, 1Co.16:7; before ἵνα, Mat.7:12, Mrk.6:25, Jhn.17:24; opp. to ποιέω, πράσσω, ἐνεργέω, Rom.7:15, 19 2Co.8:10, 11 Php.2:13; before ἤ (ICG, in l.; Deiss., LAE, 179:24), 1Co.14:19; θέλων ἐν ταπεινοφροσυνῄ (of his own mere will, by humility, R, mg), Col.2:18; in OT quotations, for Heb. חפץ, with accusative of person(s), Mat.27:43; with accusative of thing(s), Mat.9:13 12:7, Heb.10:5, 8; with inf., 1Pe.3:10; for אמר, with inf., Act.7:28 (see Cremer, 726ff.).
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory