ῆς (ἡ) :
   I force agissante, d’où :
      1 force, vigueur, IL. 19, 161, etc. ; OD. 9, 214, etc. ; PD. I. 5, 13 ; P. 4, 308, etc. ; HDT. 3, 110 ; joint à σθένος, OD. 22, 237 ; à μένος, IL. 9, 706, etc. ; à ῥώμη, EL. N.A. 5, 54 ; 13, 17 ; à βία, DS. 3, 35 ; PLUT. Pyrrh. 21 ; à δύναμις, POL. 10, 41, 7 ; PLUT. Alex. 5, Pomp. 76, Flam. 7, etc. ; en parl. de choses (force des vagues, etc.) POÈT. (PLUT. M. 818 a) ; pl. actions d’éclat, hauts faits, PD. N. 7, 18 ; EUR. Rhes. 930 ;
      2 p. suite, emploi de la force, d’où action d’en venir aux mains, lutte, combat : συνάπτειν ἀλκήν, EUR. Suppl. 683, en venir aux mains ; ἐς ἀλκὴν τρέπεσθαι, THC. 2, 84 ; πρὸς ἀλκὴν τρέπεσθαι, HDT. 3, 78 ; 4, 125 ; 9, 102 ; DS. 15, 91 ; PLUT. Arist. 18, Phil. 10, etc. ; ἐς ἀλκὴν ἐλθεῖν, EUR. Ph. 432 ; ἐς ἀλκὴν χωρεῖν, ARR. An. 6, 4, 3, etc. recourir à la force, en venir aux mains ;
      3 p. ext. ce qui constitue la force, en parl. d’une armée, EUR. Rhes. 272 ; d’une flotte, PLUT. Them. 4 et 7 ; de l’infanterie, PLUT. Fab. 3 ; de la phalange macédonienne, PLUT. Flam. 8 ; de cavalerie, de chars et de cavalerie, PLUT. Cim. 5, Syll. 15, etc. ;
      4 p. suite, puissance, en gén. ESCHL. Pers. 586, 892 ; PLUT. Arat. 9 ;
      5 fig. force d’âme, courage, IL. 3, 234 ; 20, 381 ; HÉS. fr. 48 Gaisford ; PD. N. 3, 68, etc. ;
      6 force, puissance, influence (de la parole) POL. fr. (SUID. v° ἀλκή) ;
   II force contre un danger, protection, défense, d’où aide, secours : βελέων ἀ. SOPH. Ph. 1151, secours de traits ; δορὸς ἀ. EUR. Ph. 1098, renfort de lances ; avec le gén. de la chose qu’on repousse : ἀλκὴ κακοῦ, HÉS. O. 199, κακῶν, EUR. Andr. 28, secours contre un mal, contre des maux ; avec μὴ et l’inf. EUR. H.f. 141 ; ἀλκὴν ποιεῖσθαι ou τιθέναι τινός, SOPH. O.C. 459, 1524, donner assistance à qqn ; τίς ἀλκή ; SOPH. Ant. 1030, à quoi sert de… ? litt. quelle aide est-ce de… ?

➳ Dor. ἀλκά, PD. ll. cc. ; ESCHL. Pr. 545, Ag. 1074 ; SOPH. O.R. 189, etc.

Étym. R. indo-europ. *h₂elk-, *h₂lek-s-, défendre, repousser ; cf. ἀλέξω.

ἡ, (cf. ἀλέξω) strength as displayed in action, prowess, courage, poet. word (also in Hdt., Th., and later Prose, Ti.Locr. 103b, Arist. EN 1115b4, Pol. 1338a20, etc.), in Hom. joined with σθένος Il. 17.212, Od. 22.237; with μένος Il. 9.706; with ἠνορέη Od. 24.509; ἐπιειμένοι ἀλκήν Il. 8.262; φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν 20.381; δύεσθαι ἀλκήν 9.231; — later, χερὸς ἀλκᾷ Pi. O. 10 (11).100; θηρία ἐς ἀλκὴν ἄλκιμα Hdt. 3.110; generally, force, might, συνῆψαν ἀλκήν E. Supp. 683; κατ’ ἀλκήν, opp. κατὰ σύνεσιν, Arr. Tact. 12.11; in pl., feats of strength, bold deeds, Pi. N. 7.12, B. 10.126, E. Rh. 933, Hierocl. p. 33.61A.
strength to avert danger, defence, help, Διὸς ἀ. Il. 15.490, cf. 8.140; οὐδέ τις ἀ. Od. 12.120, 22.305; ποῦ τις ἀ. ; A. Pr. 546; ἀ. βελέων S. Ph. 1151; δορός E. Ph. 1098; also ἀ. τινος defence or aid against thing, Hes. Op. 201, Pi. N. 7.96, S. OT 218; ἀλκὴν ποιεῖσθαι give aid, OC 459; ἀ. τιθέναι make a defence, ib. 1524; ἐς or πρὸς ἀ. τρέπεσθαι turn and resist, stand on one΄s guard, Hdt. 2.45, 3.78, Th. 2.84; στρέψας πρὸς ἀ. E. Andr. 1149; ἐς ἀ. ἐλθεῖν Id. Ph. 421; ἀλκῆς μεμνῆσθαι Hdt. 9.70; ἐν οἷς ἐστιν ἀ. where they can defend themselves, Arist. EN l.c. battle, fight, A. Th. 498, 569, 878 codd., E. Med. 264.

ἡ, Hom. dat. ἀλκί, Aeolisch, immer ἀλκὶ πεποιθώς Versende, Il. 5.299, 13.471, 17.61, 728, 18.158, Od. 6.130, ἀλκῖ Od. 24.509;
a) Stärke, Körperkraft, Od. 9.214, 514 μεγάλην ἐπιειμένον ἀλκήν, 17.315 ταχυτῆτα καὶ ἀλκήν, Il. 19.161 πάσασθαι σίτου καὶ οἴνοιο· τὸ γὰρ μένος ἐστὶ καὶ ἀλκή, 17.212 πλῆσθεν δ' ἄρα οἱ μέλε' ἐντὸς ἀλκῆς καὶ σθένεος, 13.330 φλογὶ εἴκελον ἀλκήν. 17.281 συῒ εἴκελος ἀλκήν, 13.786 ἀλκῆς δευήσεσθαι, 6.265 μή μ' ἀπογυιώσῃς, μένεος δ' ἀλκῆς τε λάθωμαι, Od. 22.237 σθένεός τε καὶ ἀλκῆς πειρήτιζεν ; – Pind. χερός Ol. 11.105, γεύεται ἀλκᾶς ἀπειράντου P. 9.36 ; Tragg., ἀλκῇ πεποιθώς Aesch. Ch. 234 ; τρισώματος ἀλκή Eur. Ion 204 ch., von der Chimära.
b) geistige Stärke. Müt, Herzhaftigkeit, Il. 20.381 φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν, 17.499 ἀλκῆς καὶ σθένεος πλῆτο φρένας, 16.157 τοῖσίν τε περὶ φρεσὶν ἄσπετος ἀλκή, 3.45 οὐκ ἔστι βίη φρεσίν, οὐδέ τις ἀλκή, 4.245 οὐδ' ἄρα τίς σφι μετὰ φρεσὶ γίγνεται ἀλκή, 16.753 ἑή τέ μιν ὤλεσεν ἀλκή, Od. 24.509 ἀλκῇ τ' ἠνορέῃ τε κεκάσμεθα ; übrigens ist Mut u. Körperkraft bei Hom. nicht strenge geschieden, so daß man bei φρεσὶν εἱμένος ἀλκήν auch an den Körper, bei πλῆσθεν μέλεα ἀλκῆς auch an den Geist denken muß, ἐκ τοῦ παρεπομένου ; – Pind. φρενῶν ἀλκή N. 3.39, wo Böckh ἀκμή liest ; Tyrt. 3.9 ; αἰδεσθέντες ἀλκάν, Mut ehrend, mutig, Pind. P. 4.173 ; τίς ἀλκὴ τὸν θανόντ' ἐπικτανεῖν, was gehört dazu für Mut, Soph. Ant. 1017 ; u. in Prosa, Thuc. 6.34 ; Xen. Hell. 4.8.18, Sp.
c) Abwehr, Schutzwehr, Beistand, Verteidigung ; Angriff, insofern er zur Verteidigung dient ; Il. 4.234 μή πώ τι μεθίετε θούριδος ἀλκῆς, 418 καὶ νῶι μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς, 8.174 μνήσασθε δὲ θούριδος ἀλκῆς, 11.313 λελάσμεθα θούριδος ἀλκῆς, 15.527 εὖ εἰδότα θούριδος ἀλκῆς, Od. 2.61 λευγαλέοι τ' ἐσόμεσθα καὶ οὐ δεδαηκότες ἀλκήν, Il. 7.164 θοῦριν ἐπιειμένοι ἀλκήν, 9.231 εἰ μὴ σύ γε δύσεαι ἀλκήν, 15.250 ἔπαυσε δὲ θούριδος ἀλκῆς, 17.181 ἦ τινὰ καὶ Δαναῶν ἀλκῆς, μάλα περ μεμαῶτα, σχήσω ἀμυνέμεναι περὶ Πατρόκλοιο θανόντος, 21.578 καὶ περὶ δουρὶ πεπαρμένη οὐκ ἀπολήγει ἀλκῆς, 15.490 ῥεῖαδ' ἀρίγνωτος Διὸς ἀνδράσι γίγνεται ἀλκή, 8.140 ἦ οὐ γιγνώσκεις ὅ τοι ἐκ Διὸς οὐχ ἕπετ' ἀλκή, 13.48 ἀλκῆς μνησαμένω, μηδὲ κρυεροῖο φόβοιο, 21.528 κλονέοντο πεφυζότες, οὐδέ τις ἀλκὴ γίγνετο, Od. 22.305 οὐδέ τις ἀλκὴ γίγνεται οὐδὲ φυγή, 12.120 οὐδέ τις ἔστ' ἀλκή· φυγέειν κάρτιστον ἀπ' αὐτῆς, Il. 17.42 ἀλλ' οὐ μὰν ἔτι δηρὸν ἀπείρητος πόνος ἔσται οὐδέ τ' ἀδήριτος, ἤτ' ἀλκῆς ἤτε φόβοιο, 5.532 φευγόντων δ' οὔτ' ἂρ κλέος ὄρνυται οὔτε τις ἀλκή ; – κακοῦ, gegen das Uebel, Hes. O-199 ; Theogn. 876 ; ἀμαχανιᾶν Pind. N. 7.96 ; öfter bei Tragg., πόλεως ὑπερέχειν ἀλκάν Aesch. Spt. 197, die Stadt schirmen ; βελέων ἀλκή, der Pfeile Schutz, Soph. Phil. 1136 ; ἀλκὴ κἀνακούφισις κακῶν Or. 218, vgl. 42, 189 ; ὥς σοι γειτόνων ἀλκὴν τιθῇ, dich gegen die Nachbarn schütze, O.C. 1521 ; aber 460 ἀλκὴν ποιεῖσθαί τινος Jemand verteidigen ; ἀλκήν τιν' εὑρεῖν κακῶν Eur. Andr. 28.
d) Schlacht, Kampf, Tragg., Aesch. Spt. 480, 551, 859 ; ἀλκὴν συνῆψαν Eur. Suppl. 705 ; εἰς ἀλκὴν ἔστρεφον, ἐλθεῖν, ibd. 700, Phoen. 435 ; πρὸς ἀλκὴν τρέπεσθαι, sich zur Wehr setzen, Her. 3.78, 9.102 ; Plut. Arist. 18, Arat. 32 u. öfter ; εἰς ἀλκὴν τρέπεσθαι Thuc. 2.84 ; Arr. 3.24.2. – In Prosa brauchen es bes. die Sp.; sehr häufig Plut., auch geradezu für Truppenmacht, Heer, ἡ κατὰ θάλασσαν ἀλκή = ἡ ἀπὸ τῶν νεῶν ἀλκή Them. 7 u. 4, ἀλκὴ καὶ δύναμις Alex. 5, Flamin. 7. – Plur. Pind. N. 7.12 Eur. Rhes. 930 u. Sp.