(f. ἀλεξήσω, ao. ἠλέξησα, pf. inus.) [ᾰ] écarter, repousser : τι, OD. 3, 346, qqe ch. ; τινί τι, IL. 9, 251, etc. écarter de qqn qqe malheur, qqe danger, d’où défendre ou protéger qqn contre un danger ; avec un dat. seul : ἀ. τινί, IL. 3, 9 ; XÉN. Cyr. 4, 3, 2, défendre ou protéger qqn ;

Moy. :
      1 écarter de soi, repousser loin de soi, se défendre contre : τινα, IL. 13, 475, contre qqn ; τὰ κακά, XÉN. Mem. 4, 3, 11, contre les maux ; abs. se défendre, IL. 11, 348 ; 15, 565 ; HDT. 1, 211, etc. ; SOPH. O.R. 539 ; XÉN. Cyr. 1, 5, 13 ; An. 3, 4, 20, etc. ;
      2 rendre la pareille, XÉN. An. 1, 9, 7.

➳ Act. prés. inf. épq. et dor. ἀλεξέμεναι, IL. 1, 590 ; 11, 469 ; THC. 5, 77 (doc.) : ou ἀλεξέμεν, IL. 3, 9. Moy. prés. sbj. 1 pl. épq. ἀλεξώμεσθα, IL. 11, 348.

Étym. R. indo-europ. *h₂elk-, *h₂lek-s-, défendre, repousser ; cf. ἀλέκω, ἀλαλκεῖν et ἀλκή.

Ep. inf. ἀλεξέμεναι, έμεν Hom., v. infr. ; fut. ἀλεξήσω Il. 9.251; aor. opt. ἀλεξήσειε Od. 3.346; — Med., fut. ἀλεξήσομαι Hdt. 8.81, 108. — Besides these tenses (formed as if from ἀλεξέω), we find others formed from ἀλέκω, fut. ἀλέξω, aor. ἤλεξα (v. sub ἀπαλέξω); — Med., fut. ἀλέξομαι S. OT 171, 539, X. An. 7.7.3; aor. ἀλέξασθαι Il., Hp. Salubr. 1, Hdt. 7.207, X. An. 1.3.6, al. ; — for aor.2 ἄλαλκε, ἀλκαθεῖν, v. sub vocc. (Cf. Skt. raákṣati `protect΄):
ward off, turn aside, constructed like ἀμύνω ; — c. acc. rei, Ζεὺς τό γ’ ἀλεξήσειε Od. 3.346; c. acc. rei et dat. pers., Δαναοῖσιν ἀλεξήσειν κακὸν ἦμαρ will ward it off from them, Il. 9.251, cf. 20.315; ἀλλήλοις… ἀλεξέμεναι φόνον αἰπύν 17.365, etc. ; c. dat. pers. only, assist, defend, ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν Il. 3.9, cf. 5.779, al., X. Cyr. 4.3.2; abs., lend aid, Il. 1.590; — Med., ἀλέξασθαι keep off from oneself, κύνας ἠδὲ καὶ ἄνδρας Il. 13.475, cf. Hdt. 7.207; ἀλέξεσθαι περί τινι or τινος, A.R. 4.551, 1488; abs., defend one self, Il. 11.348, 15.565, Archil. 66, Hdt. 1.211, 2.63, al., Hp. l.c., S. OT 539, X. Cyr. 1.5.13; c. dat. instrum., οὐδ’ ἔνι φροντίδος ἔγχος, ᾧ τις ἀλέξεται S. OT 171. in Med., also, recompense, requite, τοὺς εὖ καὶ κακῶς ποιοῦντας ἀλεξόμενος X. An. 1.9.11. — Not in A. or E. (exc. ἀπ-).

(*Ἀλκ) fut. ἀλεξήσω Hom. Il. 9.251, 6.109 ; aber Soph. O.R. 534 entspricht ἀλεξοίμην dem γνωρισοίμην. ist also fut., was auch ἀλέξεται 171 sein kann ; auch Xen. An. 7.7.3 hat Krüger für ἀλεξησόμεθα nach mss. ἀλεξόμεθα aufgenommen, was dem vorhergehenden ἐπιτρέψομεν entspricht ; aor. I. ἀλεξήσειε Od. 3.346, Theocr. 5.346, ἀλεξῆσαι Opp. H. 5.626, ἀλεξήσας Apollod. 3.12.5 ; aor.2 ἤλαλκον ; med. ἀλεξήσομαι, ἠλεξάμην ; poet. Wort, in att. Prosa nur Xen.
beistehen, τινί Il. 6.109, ἀλλήλοις 3.9 ; Xen. Cyr. 4.3.2 ; τινί τι, jemandem gegen etwas, ihm etwas abwehren, ἀλλήλοις φόνον Il. 17.365, νήεσσι πῦρ 9.347 ; τινός τι, Τρώων ἵνα λοιγὸν ἀλάλκοι Il. 21.539 ; ὅ κέν τοι κρατὸς ἀλάλκῃσιν κακὸν ἦμαρ, von deinem Haupte, Od. 10.288 ; mit dem bloßen acc. abhalten, abwenden, πόλεμόν περ ἀλαλκών. 9.605, Ζεὺς τό γ' ἀλεξήσειε Od. 3.346 ; Pind. ὕβριν ἀλέξειν, nach Böckh, Ol. 13.9 ; abs., helfen, Il. 1.590 ; abwehren, 11.469.
Das med., sich wehren, absolut Il. 15.565 οἱ δὲ καὶ αὐτοὶ ἀλέξασθαι μενέαινον ; gegen Jem., τινά, ihn von sich abwehren, Od. 9.57 ἀλεξόμενοι μένομεν πλέονάς περ ἐόντας, Il. 13.475 ἀλέξασθαι κύνας ἠδὲ καὶ ἄνδρας ; Her. 7.207 ; πολεμίους Xen. An. 7.7.2, ἐχθρὸν ἀλέξασθαι 1.3.6 ; abwenden, τὰ κακὰ ἀλεξόμεθα, entspr. τῶν ἀγαθῶν ἀπολαύομεν, Mem. 4.3.11 ; absol. Her. 2.63 ; Xen. Cyr. 1.5.13 ; An. 1.9.11 καὶ τοὺς εὖ καὶ τοὺς κακῶς ποιοῦντας ἀλεξόμενος ; τινί, beistehen, Soph. O.R. 171 vgl. 539 ; περί τινι u. τινος Ap.Rh. 4.551, 1487.