ᾶς (ἡ) [ᾰᾱ]
   I assemblée, particul. :
      1 dans HOM. assemblée du peuple, ou de l’armée avec les chefs (p. opp. à βουλή, le Conseil exclusivement des chefs et des anciens) IL. 2, 51, 93, etc. ; OD. 2, 26, etc. ; ἀγορὴν ποιεῖσθαι, IL. 8, 2, tenir une assemblée ; ἀγορήνδε καλέσσασθαι, IL. 1, 54 ; ou κηρύσσειν, IL. 2, 51, appeler à l’assemblée ; ἀγορὴν λύειν, IL. 1, 305 ; OD. 2, 69, dissoudre l’assemblée ;
      2 à Athènes, assemblée des dèmes et des tribus (p. opp. à ἐκκλησία, l’assemblée du peuple) ; ἀγορὰν ποιεῖν, ESCHN. 57, 37, tenir une assemblée ;
      3 ἀγοραὶ Πυλάτιδες, SOPH. Tr. 638, le Conseil des Amphictions, aux Thermopyles ;
      4 assemblée en gén. : στρατιωτῶν ἀγορὰν συνάγειν ou συλλέγειν, XÉN. An. 5, 7, 3, réunir les soldats en assemblée ; postér. à Rome, ἀγ. δικῶν, LUC. Bis acc. 4 et 12, assemblée judiciaire ; en parl. d’animaux : μυρμήκων ἀγ. LUC. Ic. 19, assemblée de fourmis ; cf. PHILSTR. Her. 4 ;
   II discours devant une assemblée, harangue : ἀγορὰς ἀγορεύειν, IL. 2, 788, tenir des discours ; εἰδὼς ἀγορέων, IL. 9, 441, habile à parler en public ;
   III lieu où l’on se réunit, d’où :
      1 place publique, IL. 7, 382 ; 11, 807 ; OD. 6, 266 ; particul. à Athènes, agora, non « place publique » au sens moderne du mot, mais vaste emplacement, formant comme une petite ville dans la grande, planté d’allées de platanes et de peupliers, avec des constructions (palais du sénat, tribunaux, temples, etc.), divisé en quartiers assignés à chaque corporation de marchands, et où ceux-ci s’établissaient soit en plein vent, soit dans des baraques ; ἐν τῇ ἀγορᾷ, XÉN. Œc. 7, 1, sur la place publique ; ἐν ἀγορᾷ πληθούσῃ, PLAT. Gorg. 469 d, à l’heure où la place est remplie de monde (de 10 h à 13 h) ; ἀγορᾶς πληθούσης, XÉN. Mem. 1, 1, 10 ; ἀγορῆς πληθυούσης, HDT. 4, 181, m. sign. ; περὶ ou ἀμφὶ ἀγορὰν πλήθουσαν, XÉN. An. 2, 1, 7, etc. vers l’heure où la place est remplie ; ἀγορῆς πληθώρη, HDT. 2, 173, etc. l’heure où la place est remplie, p. opp. à ἀγορῆς διάλυσις, HDT. 3, 104, l’heure où l’assemblée est dissoute ; πονηρὸς κἀξ ἀγορᾶς, AR. Eq. 181, mauvais drôle et vagabond ;
      2 place où siège un tribunal, IL. 16, 387 (cf. OD. 12, 439) ;
      3 lieu de réunion pour les marchands, marché, d’où emplacement du marché, HOM. Ep. 14, 5 ; ATT. ; ἀγορὰν ποιεῖσθαι, THC. 1, 62, établir un marché pour y acheter soi-même, càd. en y attirant des vendeurs à qui l’on achètera ; ἐξ ἀγορᾶς ὠνεῖσθαι, ATT. ou πρίασθαι, XÉN. Œc. 8, 22, rapporter ses emplettes du marché, acheter au marché ; οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς, XÉN. An. 1, 2, 18, les gens du marché, les marchands ;
      4 marchandises, denrées du marché ; ἀγορὰν παρέχειν, THC. 6, 50, ou παρασκευάζειν, THC. 7, 40 ; XÉN. Hell. 3, 4, 11, fournir des provisions ; ἄγειν, φέρειν, κομίζειν, XÉN. Cyr. 2, 4, 32 ; An. 5, 5, 19 ; Cyr. 6, 2, 11, amener ou apporter des denrées ; ἀγορὰ φιλάνθρωπος, PLUT. Cor. 16, vivres à bon marché ; p. ext. vivres, en gén., provisions : σῖτον, οἶνον, καὶ τὴν ἄλλην ἀγοράν, ARSTT. Œc. 2, 8, le blé, le vin et les autres provisions ; ἀγορᾶς ἐπιλιπούσης, PLUT. Syll. 4, les vivres étant venus à manquer ; ἀγορὰν περικόπτειν, DH. 10, 43, couper les vivres ;
      5 vente publique : ἀγορὰν προκηρύττειν, EL. V.H. 4, 1, annoncer une vente publique.

Étym. ἀγείρω.

[ᾰγ], ᾶς, Ion. ἀγορή, ῆς, ἡ, (< ἀγείρω): — assembly, esp.
of the People, opp. the Council of Chiefs, Il. 2.93, Od. 2.69, etc. ; τοῖσιν δ’ οὔτ’ ἀγοραὶ βουληφόροι (sc. Κυκλώπεσσι) Od. 9.112; ὀρθῶν ἑσταότων ἀ γένετ’ οὐδέ τις ἔτλη ἕζεσθαι Il. 18.246; ἀ. Πυλάτιδες, of the Amphictyonic Council at Pylae, S. Tr. 638, cf. Ion Eleg. 1.3; μακάρων ἀ. Pi. I. 8 (7).29, cf. AB 210; ἀγορήνδε καλέσσασθαι, κηρύσσειν, Il. 1.54, 2.51; ἀγορὴν ποιήσασθαι, θέσθαι, Il. 8.489, Od. 9.171; εἰς ἀ. ἰέναι, ἀγέρεσθαι, 8.12, Il. 18.245; ἀγορήνδε καθέζεσθαι Od. 1.372. — Not common in Prose, ἀγορὰν συνάγειν, συλλέγειν X. An. 5.7.3; ποιῆσαι Aeschin. 3.27; ἀγορὰς ποιεῖσθαι Hyp. Fr. 150; of the assembly in Attic demes, D. 44.36, IG 2.585, al. ; ἀ. συνέδριον φυλετῶν καὶ δημοτῶν AB 327; in late Prose, ἀ. δικῶν προθεῖναι, καταστήσασθαι, = Lat. conventus agere, Luc. Bis Acc. 4, 12; meeting for games, Pi. N. 3.14; metaph, μυρμήκων ἀ. Luc. Icar. 19; prov., θεῶν ἀ. ΄Babel΄, Suid., etc.
place of assembly, τοὺς δ’ εὗρ’ εἰν ἀγορῇ Il. 7.382; ἵνα σφ’ ἀ. τε θέμις τε 11.807, cf. Od. 6.266; pl., Od. 8.16; οὔτε… εἰς ἀ. ἔρχεται οὔτε δίκας Thgn. 268.
market-place, perh. not earlier than Hom. Epigr. 14.5 πολλὰ μὲν εἰν ἀγορῇ πωλεύμενα, πολλὰ δ’ ἀγυιαῖς ; freq. in later authors, πρυμνοῖς ἀγορᾶς ἔπι Pi. P. 5.93; θεοὶ… ἀγορᾶς ἐπίσκοποι A. Th. 272; μέση Τραχινίων ἀ. S. Tr. 424; ἀγορᾷ οὐδὲ ἄστει δέχεσθαι Th. 6.44; ὀλιγάκις… ἀγορᾶς χραίνων κύκλον E. Or. 919; οἱ ἐκ τῆς ἀ.
market people, X. An. 1.2.18; ἐξ ἀγορᾶς εἶ Ar. Eq. 181, etc. ; εἰς ἀ. ἐμβάλλειν to go into the forum, i.e. be a citizen, Lycurg. 5; ἐν τῇ ἀ. ἐργάζεσθαι to trade in the market, D. 57.31; εἰς τὴν ἀ. χειροτονεῖν (opp. ἐπὶ τὸν πόλεμον) ΄for the market΄, Id. 4.26; the Roman Forum, D.H. 5.48.
business of the ἀγορά ; public speaking, gift of speaking, mostly in pl., ἔσχ’ ἀγοράων withheld him from speaking, Il. 2.275; οἱ δ’ ἀγορὰς ἀγόρευον ib. 788, cf. Od. 4.818; ᾠδὴν ἀντ’ ἀγορῆς θέμενος Sol. 1.
market, ἀγορὰν παρασκευάζειν Th. 7.40, X. HG 3.4.11; ἀ. παρέχειν Th. 6.44, etc. ; ἄγειν X. An. 5.7.33, etc. ; opp. ἀγορᾷ χρῆσθαι to have supplies, ib. 7.6.24; τῆς ἀ. εἴργεσθαι Th. 1.67, Plu. Per. 29; ἀ. ἐλευθέρα, i.e. καθαρὰ τῶν ὠνίων πάντων, Arist. Pol. 1331a31, cf. X. Cyr. 1.2.3; opp. ἀ. ἀναγκαία Arist. Pol. 1331b11; generally, provisions, supplies, PPetr. 3 p. 131 (iii BC), PS 14.354 (iii BC), al. ; in pl., Nic.Dam. p. 6.17 D. ; ἀγορὰς περικόπτειν cut off supplies, D.H. 10.43.
market, sale, ἀ. τῶν βιβλίων, τῶν παρθένων, Luc. Ind. 19, Ael. VH 4.1, cf. Nicoch. 7. as a mark of time, ἀ. πλήθουσα the forenoon, when the market-place was full, ἀγορῆς πληθυούσης Hdt. 4.181; πληθούσης ἀγορᾶς X. Mem. 1.1.10, cf. SIG 695.38 (Magn. Mae.); περὶ or ἀμφὶ ἀ. πλήθουσαν X. An. 2.1.7, 1.8.1; ἐν ἀ. πληθούσῃ Pl. Grg. 469d, cf. Th. 8.92; also ἀγορῆς πληθώρη Hdt. 2.173, 7.223; poet., ἐν ἀ. πλήθοντος ὄχλου Pi. P. 4.85; πρὶν ἀ. πεπληθέναι Pherecr. 29; ἀγορῆς διάλυσις the time just after mid-day, when they went home from market, Hdt. 3.104, cf. X. Oec. 12.1.
marketday, = Lat. nundinae, D.H. 7.58.

ᾶς, ἡ (ἀγείρω),
1) die Versammlung, des Volkes, im Ggstz der βουλή, der Edlen, Hom. Il. 2.53–100, Od. 3.127 ; und allgemein von der beratenden Volksversammlung, Hom. oft ; selbst = βουλή, Il. 12.211 u. 213 ; sie heißt βουληφόρος Od. 9.112, κυδιάνειρα Il. 1.490, πολύφημος Od. 2.150 ; – ἀ. κινήθη Il. 2.144, τετρήχει Il. 2.95, wie τετρηχυῖα 7.345 ; – ἀγορὰς λύει ἠδὲ καθίζει Od. 2.69, λῦσαι ἀγορήν Il. 1.305, 2.808, Od. 2.257 ; ἀγ. θέμενος, V. haltend, Od. 9.171, 10.189, 12.319 ; auch θεῶν ἀγορὴν ποιήσατο Il. 8.2 ; ἀ. γίγνεται Il. 7.345, 18.246. Das Volk wird durch Herolde berufen (καλέσαι u. κικλήσκειν εἰς ἀγ.) u. sitzt gewöhnlich, Od. 8.156, μετὰ πρώτῃ ἀγορῇ ἵζοντο Il. 19.50, setzten sich vornan in der V.; doch wird Il. 18.246 eine ἀγ. ἑσταότων erwähnt ; – Her. 6.58 ἀγορὴ δέκα ἡμερέων σφι ἵσταται ; ἀγορὰς ποιεῖσθαι erwähnt Harp. u. BA 327 aus Hyperid., συνόδους erklärend ; vgl. Xen. An. 5.7.2, στρατιωτῶν ἀγορὰν συνάγειν, συλλέγειν. – In Athen aber bezeichnet ἀγοραί, im Ggstz der ἐκκλησία, V. des ganzen Volkes, die V. der φράτορες u. der δημόται, Bezirks- (Wahl-) Vers., ἡ τῶν ἀρχόντων ἀγορά, daher B.A. p. 327 ἀγορά erkl. συνέδριον φυλετῶν ἢ δημοτῶν ; ἀγορὰν τῶν φυλῶν ποιῆσαι Aesch. 3.27. Spätere sagten μυρμήκων ἀγ., Luc. Icarom. 19 ; κυνῶν, wie Thom.Mag. irgendwo las ; συῶν Philostr. Her. 4.
2) das Reden in der Versammlung u. daher Beredsamkeit : ἀγορὰς ἀγορεύειν, Reden in der V. halten, Il. 2.788 ; ἐπεσβόλον ἤσχ' ἀγοράων 2.275 ; ἀγορῇ νικᾶν, an Beredsamkeit übertreffen, Il. 2.370, 15.283, u. dah. im Ggstz von μάχη Il. 4.400, von πόνοι, Kriegsarbeit. Od. 4.818, von πόλεμος Il. 9.441, 18.106. Aehnlich Solon κόσμον ἐπέων ᾠδὴν ἀντ' ἀγορῆς θέμενος ; bei Her. 6.11 ἀγοραὶ ἐγένοντο, es wurden Verhandlungen vorgenommen.
3) der Ort der Versammlung : ἵνα σφ' ἀγορή τε θέμις τε Il. 11.807, Od. 6.266, im plur. (statt des sing.) 8.16. – Entscheidungen von Rechtshändeln in der ἀγορά erwähnt Hom. Il. 16.387, ἐν ἀγ. κρίνειν θέμιστας, u. Od. 12.439 ἀγορῆθεν ἀνέστη κρίνων νείκεα πολλά. – Bei Soph. Trach. 635 ch. sind ἀγοραὶ πυλάτιδες, die Versammlungen.
4) der Ort, wo die Vers. gehalten werden, ist zugleich der Platz für den öffentlichen und Geschäftsverkehr : εἰς τὴν ἀγορὰν ἐμβάλλειν, in forum prodire ; bes. von einem Grade der ἀτιμία, Lyc. 5 ; Aesch. 1.164, 2.148 ; Dem. Tim. 103, 165 (εἰσιέναι ἐς τὴν ἀγ., 126); ἔξω τῶν περιρραντηρίων τῆς ἀγορᾶς ἐξείργει 176 ; Aesch. 3.176. So erklärt Suid. ἀγορᾶς ὥραν : οὐ τῶν πωλουμένων, ἀλλὰ τῶν ἄλλων πράξεων τῶν κατ' ἀγοράν, u. man dachte bei ἀγορὰ πλήθουσα, welches einesehr geläufige Zeitbestimmung (nach Suid. die dritte bis sechste Stunde des Tages, nach Lobeck Phryn. 275 die vierte oder fünfte) wurde, nicht vorzugsweise an den Markt, sondern zunächst, wie Hippocr. πρὶν λυθῆναι ἀγοράν, u. οὐκ ἂν ἐπανέλθοιμι, πρὶν ἂν ἡ ἀγ. λυθῇ, Xen. O. 12.1, u. ἀγορῆς διάλυσις, Her. 3.104 (Zeit um Mittag), mit den obigen Stellen des Hom. verglichen zeigen, an die Volksversammlungen. Zur Bestimmung dieser Tageszeit vgl. Her. 4.181, wo ὄρθρος, ἀγ. πλ., μεσημβρίη auf einander folgen ; Xen. An. 1.8.1, wo der Tag in ἀγ. πλ., μέσον ἡμέρας u. δείλη, u. Mem. 1.1.10, wo er in πρωΐ, ἀγ, πλ., τὸ λοιπόν zerfällt ; Ael. H.A. 1.20, wo von den Zikaden gesagt wird τὰ δὲ ἐξ ἕω εἰς πλ. ἀγ. σιωπῶσιν· ἡλίου δὲ ὑπαρχομένου τῆς ἀκμῆς κελαδοῦσιν. Her. braucht dafür ἀγορῆς πληθώρη, 2.173 u. 7.223 ; Xen. περὶ πλήθουσαν ἀγ., An. 2.1.6 ; πρὶν ἀγορὰν πεπληθέναι Pherecr. B.A. 338 (vgl. πλήθω). Uebrigens bezeichnet auch Plat. Gorg. 469d mit ἐν ἀγορᾷ πληθούσῃ eine Menschenmenge. – Marktplatz übh. bei Aesch. Spt. 254, θεοὶ ἀγορᾶς ἐπίσκοποι (vgl. ἀγοραῖος); Soph. Trach. 371, O.R. 161 ; Xen. πόλις ναοῖς καὶ ἀγοραῖς κατεσκευασμένη Hiero 11.2 ; cf. Hell. 4.4.3, 7.8.8 ; dahin gehört auch ἐλευθέρα ἡ ἀγ., Cyr. 1.2.3. – Von dem σχολάζειν ἐν τῇ ἀγορᾷ, Xen. O. 7.1, kommt περίτριμμα ἀγορᾶς Dem. 18.127, u. πονηρὸς κἀξ ἀγορᾶς εἶ Ar. Eq. 180, wie 282 ἐν ἀγορᾷ τέθραμμαι. – Als Ort für die Prozesse, δικῶν ἀγ., Luc. Bis. acc. 4.12 ; ἐν τῇ τῶν ἀρχόντων ἀγορᾷ Dem. 44.36 ; ἀρετὴν ὤνιον ὥσπερ ἐξ ἀγ. προτιθέναι Luc. Nigr. 25 ; πρίασθαι ἐξ ἀγ. adv. Ind. 4. – Dah.
5) der Markt, wie Her. 7.23 ἀγ. καὶ πρητήριον verb.; ἐξ ἀγορᾶς πρίασθαι Xen. O. 8.22 u. Sp.; Plut. Pericl. 16 ; ἐν ἀγορᾷ πωλεῖν καὶ ἀποδίδοσθαι Xen. Symp. 4.41, 8.21 ; ἡ ἀγορὰ ἦν ἐν τῷ βαρβαρικῷ στρατεύματι An. 1.3.14 ; 5.12 ; οἱ ἐκ τῆς ἀγορᾶς, die Händler, 1.2.18 ; ἐξ ἀγορᾶς ὠνήσομαι λύχνον Hermipp. com. bei Phot. v. στίλβη. – Plut. übersetzt die röm. nundinae ἀγοραί, Coriol. 19.
6) die verkäuflichen Sachen, bes. Lebensmittel, so oft bei Com. εὔοψος ἀγορά, und Xen. ἄγειν, Cyr. 2.4.10, An. 5.7.18 ; ἀνασκευάζειν, Lebensmittel herbeischaffen, um sie zu verkaufen, 6.2.5, wie παρασκευάζειν Ag. 1.14, Hell. 3.4.11 ; vgl. ἡ ἀγ. παρεσκευάσθη Thuc. 7.40 ; δέχεσθαί τινα ἀγορᾷ 6.44, Einem erlauben zu kaufen ; ἀπὸ τῆς ἀγορᾷς ἤζων, von gekauften L. leben, Xen. An. 6.1.1 ; κομίζειν ἐνταῦθα, hieher schaffen, Cyr. 6.2.3 ; παρέχειν An. 2.3.13 ; oft Thuc. 6.50, L. zum Kauf darbieten ; ἀγορᾷ χρῆσθαι Xen. An. 7.6.17, wo nachher dafür ὤνια steht ; αἱ ἀγοραὶ ἀφίκοντο, L. kamen an, 6.6.2. Ebenso Plut. für das lat. annona, ἀγορὰν ἐπευωνίσαι, wohlfeil machen, Coriol. 20 ; C.Gracch. 5 ; περικόπτειν Lucull. 26, Cic. 8, Pomp. 19 ; ἀγ. οὐδεμία παρῆν Xen. An. 6.4.11 ; ἱκανή 5.1.4 ; ἀγορᾷ ἀναγκαίᾳ χρῆσθαι, spärlich, Plut. Brut. 47 ; φιλανθρώπῳ χρῆσθαι, erträglich, wohlfeil, Coriol. 16 ; ἀγορᾶς ἀφθονία, Getreidefülle, Pomp. 27 ; εὐπέτεια Nic. 20 ; εὐπορίαν παρέχειν Crass. 20. Allgemeiner sagt Arist. Oec. 2.8 σῖτον, οἶνον καὶ τὴν ἄλλην ἀγοράν, Ware, wie die VLL auch ὤνια erkl.
7) der Verkauf, εἰς τὴν ἀγορὰν πλάττειν, für den Verkauf arbeiten, Dem. 4.26 ; ἀγ. παρθένων προκηρύττειν Ael. V.H. 4.1 ; allgemein, Handel, τὴν ἀγορὰν μὴ ἀδικεῖν Xen. Cyr. 4.5.14 ; Vect. 4.40 ἀγ. αὐξάνεται, Warenzoll ; ἀγορὰς καρποῦσθαι Dem. 1.22.
8) nach Hes., B.A. u. Galen. hieß bei den Thessaliern der Hafen (λιμήν) ἀγορά. – Nach Tzetzes zu Schol. ad Hes. O. 29 auch = νόμισμα, was sich vielleicht auf Stellen, wie sie Poll. las, bezieht, 1.57, ἀξιωτάτης τῆς ἀγορᾶς τοῦ σίτου οὔσης, bei wohlfeilen Getreidepreisen.
9) in LXX. Straße, Tob. 2.3, u. a., dah. auch NT. – Poll. u. Zonaras führen 7 Bedeutungen an, πωλητήριον, βουλευτήριον, πλῆθος ἐν ἀμφοῖν, λαλιαὶ ἐν ἀμφ., λαλιὰ καταχρηστικῶς (in universum), τὸ ἀγοραζόμενον, νόμισμα.

ἀγορά, -ας, ἡ (< ἀγείρω, to bring together)
[in LXX for עִזָּבוֹן, שׁוּק ;]
__1. an assembly (Hom., Xen., al.).
__2. a place of assembly, a public place or forum, a market-place (Hom., Thuc, al.; LXX): Mat.11:16 20:2 23:7, Mrk.6:56 (cf . MM, VGT, see word, ἀγυιά) 7:4 (Bl., §46, 7) 12:38, Luk.7:32 (Bl., l.with) 11:43 20:46, Act.16:19 17:7 (Cremer, 59; MM, VGT, see word).
† (AS)