GRC
Bailly
ἀγαπάω-ῶ (f. ήσω, ao. ἠγάπησα, pf. ἠγάπηκα ; pass. pf. ἠγάπημαι) [ᾰγᾰ] 1 avec un rég. de pers. accueillir avec amitié, traiter avec affection,
acc. OD.
23, 214 ; ἀγ. νεκρούς, EUR.
Suppl. 764, rendre les derniers devoirs à des morts ;
2 p. ext. avec un rég. de pers. ou de chose, aimer, chérir (ses enfants, PLAT.
Rsp. 330 c ; la justice,
etc. PLAT.
Phil. 62 d,
Rsp. 359 a,
etc.) ;
rar. aimer d’amour (
c. ἐράω) PLUT.
M. 505 f ; LUC.
J. tr. 2 ; 3 avoir une préférence pour : ἀγ. τι ἀντί τινος, DÉM.
263, 6 ; ou πρό τινος, PLUT.
Cam. 10, préférer une chose à une autre ;
d’où être satisfait de : τι, DÉM.
70, 20 ; τινι, LYS.
192, 26 ; DÉM.
13, 11, de qqe ch. ; ὅτι, THC.
6, 36 ; ou ὅ, OD.
21, 289, être satisfait que
ou de ce que ; εἰ, PLAT.
Rsp. 450 a ; ἐάν,
ibid. 330 b ; ἤν, AR.
Vesp. 684, etc. être satisfait si ;
avec un part. ἀγαπῶ τιμώμενος, PLAT.
Rsp. 475 b, je suis satisfait d’être honoré ;
avec un inf. DÉM.
1276, 28 ; ARSTT.
Œc. 2, 14, etc. ; abs. LYCURG.
157, 5.
➳ Inf. prés. dor. ἀγαπῆν, STOB. Fl. 85, 17 ; impf. éol. ἠγάπευν, THCR. Epigr. 19.
Étym. inconnue.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
(Dor. ἀγαπέω Archyt. ap. Stob. 3.1.110), Ep. aor. ἀγάπησα Od. 23.214; pf. ἠγάπηκα Isoc. 15.147, etc.
greet with affection (cf. ἀγαπάζω), once in Hom., Od. l.c. ; — in Trag. only show affection for the dead, ὅτ’ ἠγάπα νεκρούς E. Supp. 764, cf. Hel. 937; — Pass., to be regarded with affection, ξένων εὐεργεσίαις ἀγαπᾶται Pi. I. 5 (6).70; — generally, love, ὥσπερ… οἱ ποιηταὶ τὰ αὑτῶν ποιήματα καὶ οἱ πατέρες τοὺς παῖδας ἀγαπῶσι Pl. R. 330c, cf. Lg. 928a; ὡς λύκοι ἄρν’ ἀγαπῶσ’ Poet. ap. Phdr. 241d; ἀ. τοὺς ἐπαινέτας ib. 257e; ἐπιστήμην, τὰ χρήματα, etc., Id. Phlb. 62d, al. ; τούτους ἀγαπᾶ καὶ περὶ αὑτὸν ἔχει D. 2.19; ὁ μέγιστον ἀγαπῶν δι’ ἐλάχιστ’ ὀργίζεται Men. 659; esp. of children, αὐτὸν ἐτιθηνούμην ἀγαπῶσα Id. Sam. 32, etc. ; — Pass., Pl. Plt. 301d, etc. ; ὑπὸ τῶν θεῶν ἠγαπῆσθαι D. 61.9; ὑπὸ τοῦ φθᾶ OGI 90.4 (Rosetta, ii BC); so in LXX of the love of God for man and of man for God, Is. 41.8, De. 11.1, al., cf. Ev. Jo. 3.21, Ep. Rom. 8.28; — as dist. fr. φιλέω implying regard rather than affection, but the two are interchanged, cf. X. Mem. 2.7.9 and 12; φιλεῖσθαι defined as ἀγαπᾶσθαι αὐτὸν δι’ αὑτόν Arist. Rh. 1371a21; — seldom of sexual love, for ἐράω, Arist. Fr. 76, Luc. JTr. 2; ἀ. ἑταίραν Anaxil. 22.1 (but ἀ. ἑταίρας to be fond of them, X. Mem. 1.5.4; ἐρωτικὴν μέμψιν ἡ ἀγαπωμένη λύει dub. in Democr. 271); — of brotherly love, Ev. Matt. 5.43, al.
persuade, entreat, LXX 2 Ch. 18.2.
caress, pet, Plu. Per. 1. of things, to be fond of, prize, desire, Pl. Ly. 215a, 215b, etc. ; τὰ χρήματα R. 330c; μᾶλλον τὸ σκότος ἢ τὸ φῶς Ev. Jo. 3.19; prefer, τὰ Φιλίππου δῶρα ἀντὶ τῶν κοινῇ τοῖς Ἕλλησι συμφερόντων D. 18.109; — Pass., λιθίδια τὰ ἀγαπώμενα highly prized, precious stones, Pl. Phd. 110d.
to be well pleased, contented, once in Hom., οὐκ ἀγαπᾷς ὃ ἕκηλος… μεθ’ ἡμῖν δαίνυσαι; Od. 21.289; freq. in Att., ἀγαπᾶν ὅτι… Th. 6.36; more commonly, ἀ. εἰ… to be well content if…, Lys. 12.11, Pl. R. 450a, al. ; ἐὰν… ib. 330b, cf. Ar. V. 684, Pl. Grg. 483c, al. c. part., ἀ. τιμώμενος Pl. R. 475b, cf. Isoc. 12.8, Antiph. 169; c. inf., οὐκ ἀ. τῶν ἴσων τυγχάνειν τοῖς ἄλλοις Isoc. 18.50, cf. D. 55.19, Hdn. 2.15.4, Alciphr. 3.61, Luc. DMort. 12.4, etc. c. dat. rei, to be contented with, ἀ. τοῖς ὑπάρχουσιν ἀγαθοῖς Lys. 2.21; τοῖς πεπραγμένοις D. 1.14. c. acc. rei, tolerate, put up with, μηκέτι τὴν ἐλευθερίαν ἀ. Isoc. 4.140; τὰ παρόντα D. 6.15; τὸ δίκαιον Pl. R. 359a (Pass.), cf. Arist. Rh. 1398a23. rarely c. gen., ἵνα… τῆς ἀξίας ἀγαπῶσιν may be content with the proper price, Alex. 125.7. abs., to be content, ἀγαπήσαντες Lycurg. 73, cf. Luc. Nec. 17. c. inf., to be fond of doing, wont to do, like φιλέω, τοὺς Λυκίους ἀγαπῶντας τὸ τρίχωμα φορεῖν Arist. Oec. 1348a29, cf. LXX Ho. 12.7.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
(vgl. ἄγαμαι), eigtl. achten u. lieben. Hom. nur Od. 23.214 ᾡδ' ἀγάπησα, in der Bdtg bewillkommnen, u. 21.282, s. unten ; Pind. I 5.76, ξένων εὐεργεσίαις ἀγαπᾶται, wegen seiner Wohltaten wird er geliebt. In Prosa
1) lieben, Plat. oft, z.B. ὥσπερ οἱ ποιηταὶ τὰ αὑτῶν ποιήματα καὶ οἱ πατέρες τοὺς παῖδας ἀγαπῶσι Rep. I.336c ; neben φιλέω Lys. 215b, welches die sinnliche Liebe ausdrückt, vgl. Xen. Mem. 2.7.9 u. 12 ; doch auch ἀγαπᾶν ἑταίραν Anaxil. Ath. XIII.558a ; ἠγάπων καὶ ἐφιλοφρονοῦντο ἀλλήλους Plat. Legg. III.678e ; τοὺς παρασίτους Diphil. Ath. VI.247b ; τινά τινος, Einen wegen einer Eigenschaft, τῆς εὐμενείας Plut. de cap. ut. ex host. p. 281 ; ἵνα τῆς ἀξίας ἀγαπῶσιν Alex. Ath. VI.226a.
2) mit etwas zufrieden sein, es billigen, loben, τὰ ῥήματα ὥς του ἄξια Plat. Crat. 391c ; τὰ λιθίδια ἀγαπώμενα, die geschätzten, Phaed. 116d ; περὶ πλέονος ἀγαπᾶν Ep. VII.327b ; vgl. Isocr. 4.46.
3) zufrieden sein, sich begnügen, Hom. Od. 21.283 οὐκ ἀγαπᾷς, ὃ ἕκηλος μεθ' ἡμῖν δαίνυσαι ; VLL ἀρκεῖσθαί τινι καὶ μηδὲν πλέον ἐπιζητεῖν ; τι, z.B. τὴν ἐν τῷ παρόντι ἡσυχίαν Thuc. 6.18 ; τὴν ἐν τῷ παρόντι σωτηρίαν Plat. Men. 249c ; τὰ ἀποβαίνοντα Rep. III.399c ; Xen. Cyr. 3.3.18 ; Dem. τὰ παρόντα 6.19 ; τινί, οὐκ ἀγαπῶν τοῖς ὑπάρχουσιν ἀγαθοῖς Lys. 2.41 u. 44. Am häufigsten folgt εἰ oder ἐάν, z.B. Plat. ἀγαπῶσι ἂν τὸ ἴσον ἕχωσι Gorg. 483c ; ἀγαπῶν εἴ τις ἐάσοι Rep. V.450a ; Xen. ἀγαπᾷ ἢν καὶ οὕτω λαμβάνῃ Cyr. 8.2.4 ; ἀγαπήσω, εἰ Lys. 12.11 ; ἀγαπήσει ἐὰν μετρίῳ τιμήματι περιπέσω Aesch. 1.174. Auch mit dem partic., ἠγάπησεν ἄν τὸ ῥῆμα τοῦτο παραλαβών Antiphan. Ath. VII.223e ; ἢ οὐκ ἀγαπήσεις τούτων τυγχάνων Plat. Rep. V.473b ; Xen. Cyr. 4.3.4 ; οὐκ ἀγαπῶσιν ἐκ πενήτων πλούσιοι γενόμενοι Dem. 24.124 ; häufig bei Luc., z.B. Tim. 12 ; Thuc. ἀγαπῶσι ὅτι οὐχ ἡμεῖς ἐπ' ἐκείνους ἐρχόμεθα 6.36, wie Xen. An. 5.5.8, u. Hom. a.a.O. Theophr. u. Sp. auch mit dem inf ; – ἀγαπώμενος, η auch von sinnlicher Liebe bei Luc. u. Sp.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
ἀγαπάω, -ῶ,
[in LXX chiefly for אהב ;]
to love, to feel and exhibit esteem and goodwill to a person, to prize and delight in a thing.
__1. Of human affection, to men: τ. πλησίον, Mat.5:43; τ. ἐχθρούς, ib. 44; to Christ, Jhn.8:42; to God, Mat.22:37; with accusative of thing(s), Luk.11:43, Jhn.12:43, Eph.5:25, II Tim 4:8, 10, Heb.1:9, 1Pe.2:17, 3:10, 2Pe.2:15, 1Jn.2:15, Rev.12:11.
__2. Of divine love;
__(a) God's love: to men, Rom.8:37; to Christ, Jhn.3:35;
__(b) Christ's love: to men, Mrk.10:21; to God, Jhn.14:31; with cogn. accusative, Jhn.17:26, Eph.2:4.
SYN.: φιλέω. From its supposed etymology (Thayer, LS; but see also Boisacq) ἀ. is commonly understood properly to denote love based on esteem (diligo), as distinct from that expressed by φιλέω (amo), spontaneous natural affection, emotional and unreasoning. If this distinction holds, ἀ. is fitly used in NT of Christian love to God and man, the spiritual affection which follows the direction of the will, and which, therefore, unlike that feeling which is instinctive and unreasoned, can be commanded as a duty. (Cf. ἀγάπη, and v. Tr., Syn. §xii; Cremer, 9, 592; and esp. MM, VGT, see word) (AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars