ου (ἡ) : sable, OD. 12, 243 ; HDT. 8, 71, etc. ESCHL. Pr. 573 ; PLUT. M. 982 b ; LUC. Dips. 1, Anach. 27 ; au plur. grains de sable, SEXT. P. 1, 130 ; particul. pour marquer l’idée d’une quantité infinie, ORACL. (HDT. 1, 47), etc. ; d’une chose sans valeur, SPT. Sap. 7, 10, etc.
particul. le sable du désert (de Libye), HDT. 3, 25 ; 4, 173.

➳ ὁ ψ. ARCHIM.

Étym. p.-ê. emprunt à un substrat pré-indo-europ. ; cf. ἄμμος, ψάμαθος et ἄμαθος.

ἡ, but in Archim. Aren. 1.1, al., always ὁ : — sand, used by Hom. for ψάμαθος only in Od. 12.243, later very freq., Hdt. 8.71, etc. ; pl., grains of sand, αἱ ἀπ’ ἀλλήλων ἐσκεδασμέναι ψάμμοι S.E. P. 1.130; prov., ψάμμος ἀριθμὸν περιπέφευγεν Pi. O. 2.98; οἶδα δ’ ἐγὼ ψάμμου τ’ ἀριθμόν Orac. ap. Hdt. 1.47; ἐκ ψάμμου σχοινίον πλέκειν, of labour in vain, Aristid. 2.309J. ; of something worthless, LXX Wi. 7.9, D.Chr. 77/8.30; ψάμμου ἄξιον Oenom. ap. Eus. PE 5.21. metallic ore used by alchemists, in pl., Olymp.Alch. p. 106B., Zos.Alch. p. 239 B. ἡ ψ. the sandy desert of Libya, the sand, Hdt. 3.25, 4.173; πλείστης ψάμμου OGI 666.27 (Egypt, i AD). (Prob. Ψαφμος, cf. ψαφαρός, ψῆφος, Lat. sabulum.)

ἡ, bei Archimed. immer ὁ,
1) der Sand, die lockere Erde, die sich leicht aufscharren, aufkratzen (ψάω) läßt ; Hom. nur einmal, Od. 12.243 ; Her. oft u. Folgde ; ψάμμου ἀριθμὸν πέφευγεν Pind. Ol. 2.108 ; παραλία Aesch. Prom. 573.
2) alles dem Sande Aehnliche, Lockere, Kleingeriebene, Staub, Pulver, Mehl, Sp.

1. sand , so called from its loose, crumbling nature (from ψάω); [Odyssey by Homer (8th/7th c.BC)], etc.:—;proverbial, ψάμμος ἀριθμὸν περιπέφευγεν [Pindar (Refs 5th c.BC)]
2. ἡ ψ. the sandy desert of Libya, [Herdotus Historicus (Refs 5th c.BC)]
Both ψάμμος and ψάμαθος sometimes drop ψ and become ἄμμος, ἄμαθος. (ML)