'ης (ἡ) :
   I propr. ce qui est montré, d’où : divulgation, révélation par la parole ou par signe, càd. avertissement des dieux, augure, présage, joint à σῆμα, OD. 20, 100, 111 ; à τέρας, HDT. 3, 153 ; à ὀνείρατα, XÉN. Eq. 9, 9 ; à τοῦ ὀνείρατος, ARSTD. t. 1, 332 ; à ὄρνις, EL. N.A. 16, 16 ; cf. AR. Av. 719 ; au plur. joint à οὐρανίοις σημείοις καὶ οἰωνοῖς, XÉN. Cyr. 8, 7, 3, etc. ; à ἐνύπνια, XÉN. Conv. 4, 48 ; particul. oracle : φ. θεῶν, SOPH. O.R. 86, etc. oracle des dieux ; φ. μαντείας, PLAT. Leg. 792 d, réponse de l’oracle ; au plur. φ. μαντικαί, SOPH. O.R. 723, avertissements de l’oracle ; joint à χρησμούς, ORPH. H. 33, 9 ;
   II p. suite, ce qui est annoncé par la parole, d’où :
      1 bruit, rumeur, ESCHN. 1, 127 ; 2, 145 ; PAUS. 1, 17, 1 ; φ. ἐσέπτατο ἐς τὸ στρατόπεδον, HDT. 9, 100, un bruit se répandit dans le camp ; τίν' ἔχων φήμην ἀγαθὴν ἥκεις ; AR. Eq. 1320, quelle bonne nouvelle viens-tu nous apporter ? cf. THC. 1, 11 ; PLAT. Leg. 672 b, Ap. 18 c ;
      2 réputation, opinion sur le caractère d’une personne, HÉS. O. 758 ; ESCHN. 18, 7 ; ISOCR. 97 e ; particul. en b. part, bonne réputation, HDT. 1, 31 ; joint à τὴν εὐδοξίαν καὶ τοὺς ἐπαίνους, PLAT. Leg. 109 c ; au plur. PD. O. 7, 18, etc. ; en mauv. part, mauvais renom, p. opp. à καλὴ δόξα, ISOCR. 11 c ; au plur. ESCHL. Ch. 1045 ;
      3 tradition, légende, LYS. 190, 30 ; au plur. EUR. El. 701 ; POL. 12, 3, 2 ; PLUT. M. 93 d, etc. ;
      4 dicton, proverbe, ESCHL. Suppl. 760 ;
      5 message, ESCHL. Ch. 741 ; SOPH. El. 1155, etc. ;
      6 louange, éloge, d’où gloire, renommée, PD. P. 2, 28 ; ESCHL. Suppl. 697, etc.

➳ Dor. φάμα [ᾱᾱ] PD. ll. cc. ; ESCHL. Suppl. 697.

Étym. φημί ; cf. lat. fāma.

'

ἡ, Aeol. and Dor. φάμα, Sappho Supp. 20a. 12, Pi. O. 7.10; pseudo-Dor. φήμα B. 5.194, al., Isyll. 80; (< φημί) : utterance prompted by the gods, significant or prophetic saying, χαῖρε δὲ φήμῃ Ὀδυσσῆος φίλος υἱός Od. 2.35, ubi v. Sch. ; in the prayer of Odysseus to Zeus, φήμην τίς μοι φάσθω Od. 20.100; folld. by φήμην δ’ ἐξ οἴκοιο γυνὴ προέηκεν ἀλετρίς ib. 105; φ. and κλεηδών are interchanged, Hdt. 5.72, cf. S. El. 1109 sq. ; φ. about a τέρας, Hdt. 3.153; εἴτε του θεῶν φήμην ἀκούσας εἴτ’ ἀπ’ ἀνδρὸς οἶσθα S. OT 43, cf. 86, 475 (lyr.); τοῦ ὀνείρου ἡ φ. the message of the dream, Hdt. 1.43; φ. μαντικαί S. OT 723; φ. θεσφάτων Id. Tr. 1150; μάντεων φῆμαι E. Hipp. 1056. cf. Ion 180 (lyr.); φήμη τις οἴκων ἐν μυχοῖς ἱδρυμένη Id. Hel. 820; φήμας τε καὶ μαντείας Pl. Phd. 111b, cf. Isoc. 9.21; φήμας καὶ ἐνύπνια καὶ οἰωνούς X. Smp. 4.48, cf. Cyr. 8.7.3, etc. ; φήμης ἕνεκα ominis causa, Pl. Lg. 878a, cf. 908a; τῇ πόλει (sc. Aquileia) ἀετὸς οἴκιζομένῃ τὴν αὑτοῦ φ. χαρίζεται Jul. Or. 2.72a; hence, comically, φήμη γ’ ὑμῖν ὄρνις ἐστί Ar. Av. 720; φ. ἀγαθὴν λέξομεν = εὐφημίαν παρέξομεν, Id. V. 865 (anap.).
report, rumour, usu. of uncertain and mysterious origin, φήμη οὔ τις πάμπαν ἀπόλλυται, ἥν τινα πολλοὶ λαοὶ φημίξωσι· θεός νύ τίς ἐστι καὶ αὐτή Hes. Op. 763, cf. Aeschin. 1.128 (citing φήμη δ’ ἐς στρατὸν ἦλθε as from Il.); Φήμης βωμός Sch. ad loc., Paus. 1.17.1; common report, opp. συκοφαντία, Aeschin. 2.145; φάμα δ’ ἦλθε κατὰ πτόλιν Sappho l.c. ; ἄμβροτε Φ. S. OT 158 (lyr.); φ. ἐσέπτατο ἐς τὸ στρατόπεδον Hdt. 9.100; φ. δημόθρους A. Ag. 938; τίν’ ἔχων φ. ἀγαθὴν ἥκεις· Ar. Eq. 1320 (anap.); φ. ὑπορρεῖ Pl. Lg. 672b; φήμην κατασκεδάσαι Id. Ap. 18c.
report of a man΄s character, repute, δεινὴν δὲ βροτῶν ὑπαλεύεο φήμην· φ. γάρ τε κακὴ πέλεται, κούφη μὲν ἀεῖραι — ῥεῖα μάλ΄, ἀργαλέη δὲ φέρειν, χαλεπὴ δ’ ἀποθέσθαι Hes. Op. 760; ὑποδεέστερα τῆς φ. Th. 1.11; περὶ τὸν τῶν ἀνθρώπων βίον… καὶ πράξεις ἀψευδής τις πλανᾶται φ. Aeschin. 1.127; τοιαύτην φ. σαυτῇ περιφυομένην Isoc. 5.78; pl., ἐπιφέρειν γυναικείους ἑαυτοῖς φήμας Pl. Lg. 935a; ἐπώνυμος ἐν φήμαις βροτῶν Antiph. 105; — esp. of good report, fame, περιχαρὴς τῇ φ. Hdt. 1.31; κατὰ τὴν εὐλογίαν καὶ τοὺς ἐπαίνους καὶ τὴν φ. Isoc. 5.134, cf. 4.186; ὁ δ’ ὄλβιος ὃν φᾶμαι κατέχοντ’ ἀγαθαί Pi. O. 7.10; but also φ. πονηραί A. Ch. 1045; αἰσχρὰ φ., opp. καλὴ δόξα, Isoc. 1.43; ψευδῆ φ. ὑμνεῖν κατὰ θεῶν Pl. Lg. 822c, cf. R. 463d. φᾶμαι songs of praise, Pi. P. 2.16; φάμα φιλοφόρμιγξ A. Supp. 697 (lyr.), cf. Th. 866 (anap.).
any voice or words, speech, saying, λόγων φ. poet. periphr. for λόγοι, S. Ph. 846 (lyr.); esp.
common report, tradition, legend, ἀλλ’ ἔστι φήμη… A. Supp. 760; πολιαὶ φῆμαι E. El. 701 (lyr.), cf. Pl. Phlb. 16c, Lg. 713c; αἱ ἀρχαῖαι φ. Plb. 12.3.2; μνήμην παρὰ τῆς φήμης λαβών Lys. 2.3.
common report or parlance, Chrysipp. Stoic. 2.242; ὅσους ἡ κοινὴ φ. παραδέδωκεν [θεούς] Phld. Piet. 17.
message, A. Ch. 741, S. El. 1155, E. Hipp. 158 (lyr.).

ἡ, dor. φάμα,
1) omen, eine göttliche Stimme, ein Laut, worin sich ohne die Absicht des Urhebers der Wille der Götter kund zu tun, oder eine Andeutung von zukünftigen Dingen enthalten zu sein scheint, also eine ahnungsvolle, vorbedeutende Stimme ; so Od. 2.35, wo der alte Aegyptios gesagt hat, in Beziehung auf den ihm unbekannten Veranlasser der Versammlung, εἴθε οἱ αὐτῷ Ζεὺς ἀγαθὸν τελέσειεν, ὅ, τι φρεσὶν ᾗσι μενοινᾷ, heißt es vom Telemach, der es auf sich bezieht, χαῖρε δὲ φήμῃ Ὀδυσσῆος φίλος υἱός ; Od. 20.100 sagt Odysseus φήμην τίς μοι φάσθω ἐγειρομένων ἀνθρώπων ἔνδοθεν, welche Stimme v. 105 ff. ihm zu Teil wird ; Soph. εἴτε του θεῶν φήμην ἀκούσας, εἴτ' ἀπ' ἀνδρὸς οἶσθά που, O.R. 43, vgl. 86, 475 ; φῆμαι μαντικαί 723 ; also auch Verkündigung durch Orakel, Vogel- u. Opferzeichen, Träume u. vgl.; βληθεὶς ἐξέπλησε τοῦ ὀνείρου τὴν φήμην Her. 1.43, vgl. 3.153, 5.72 ; μάντεων φήμας ἐλέγξας Eur. Hipp. 1056 ; τοὺς θεῶν ἀγγέλλοντας φήμας θνατοῖς Ion 180 ; Plat. κατά τινα μαντείας φήμην Legg. VII.792d, φήμας τε καὶ μαντείας καὶ αἰσθήσεις τῶν θεῶν γίγνεσθαι αὐτοῖς Phaed. 111b, und oft ; Vorbedeutung, Legg. IX.878a.
2) Rede, Gerede, Gerücht, Ruf, Meinung, in der man steht ; Hes. O. 765 ; φᾶμαι ἀγαθαί Pind. Ol. 7.10 ; P. 2.16 u. öfter ; ἀλλ' ἔστι φήμη τοὺς λύκους κρείσσους κυνῶν εἶναι, es ist eine weit verbreitete Rede, Aesch. Suppl. 741 ; φήμη γε μέντοι δημόθρους μέγα σθένει Ag. 912 ; auch Gesang, Suppl. 678 ; Botschaft, Nachricht, φήμας λάθρᾳ προὔπεμπες Soph. El. 1144 ; fr. 203 ; φήμη τις φύλαξιν ἐμπέπτωκεν Eur. Rhes. 656 ; φήμη ἀγαθή Ar. Eq. 1317, Vesp. 864 ; φήμης ὑποδεέστερα, von dem das Gerücht übertrieben ist, Thuc. 1.11 ; τοῦτο ἕξει ὅπῃ ἂν αὐτὸ ἡ φήμη ἀγάγῃ Plat. Rep. III.415 ü ; οὐ γὰρ δήπου σοῦ γε τοσαύτη φήμη τε καὶ λόγος γέγονεν Apol. 20c, u. oft ; τὴν φήμην, ἣν προσεποιήσω Aesch. 2.166.

φήμη, -ης, ἡ
(< φημί) [in LXX: Pro.16:2 (15:30) (שְׁמוּעָה), 2Ma.4:39, 3Ma.3:2, 4Ma.4:22 * ;]
a saying or report: Mat.9:26, Luk.4:14.†
(AS)