ης (ἡ) [ᾰ] litt. adj. f. qui est à l’extrémité inférieure, à l’arrière : ναῦς πρύμνη, IL. 7, 383 ; 10, 35, etc. ; OD. 2, 417, etc. partie du navire qui est à l’arrière, poupe ; au plur. πρύμναι νῆες, IL. 12, 403 ; 13, 333, etc. m. sign. ; subst. πρύμνη νηός, OD. 13, 84, poupe d’un navire ; κατὰ πρύμναν, SOPH. Ph. 1451, par derrière, en poupe ; d’où avec vent arrière, THC. 2, 97 ; fig. πρύμνα πόλεος, la poupe de la ville, càd. l’Acropole, ESCHL. Suppl. 344 ; ou en gén. le vaisseau de l’État, ESCHL. Sept. 2 et 760 ; p. ext. partie inférieure, pied d’une montagne, EUR. El. 443.

➳ Ion. πρύμνη, HOM. ll. cc., et att. par nécess. métr. c. τόλμη p. τόλμα, SOPH. Ph. 482 ; AR. Vesp. 399.

Étym. πρυμνός.

acc. -αν Th. 1.50, al., PCair. Zen. 54.8 (iii BC); Ion. and Ep. πρύμνη (also in S. Ph. 482, Ar. V. 399 (anap.); both forms in Phryn. PS p. 114 B.); ἡ ; — prop. fem. of πρυμνός (sc. ναῦς), stern, poop, in Hom. mostly πρύμνη νηῦς in full, νηῒ πάρα πρύμνῃ, νηὸς ἄπο πρύμνης, Il. 7.383, al., 15.435; ἐπὶ πρύμνῃ… νηΐ 11.600; νηῒ ἐνὶ π. Od. 2.417; pl., νηυσὶν ἔπι πρύμνῃσι Il. 12.403; ἐπὶ π. νέεσσι 13.333; ἐπὶ πρύμνῃσιν (ναῦφι going before) 8.475; but also τῆς (sc. νηός) πρύμνη Od. 13.84, cf. Pl. Phd. 58a, 58c; π. alone, Il. 1.409, al. ; — Phrases; πρύμνην ἀνακρούεσθαι Hdt. 8.84; also metaph of a man, Ar. l.c. ; χωρεῖν πρύμναν retire, draw back, E. Andr. 1120; ἐπείγει κατὰ πρύμναν, of a fair wind, S. Ph. 1451 (anap.); κατὰ π. ἵσταται τὸ πνεῦμα Th. 2.97; ἄγειν ἑαυτὴν ἐκ πρύμνης, metaph of the soul, Dam. Pr. 400. — Ships were generally drawn up on land by the stern, [νῆας] πεδίονδε εἴρυσαν, αὐτὰρ τεῖχος ἐπὶ πρύμνῃσιν ἔδειμαν Il. 14.32; κατὰ πρύμνας καὶ ἀμφ’ ἅλα ἔλσαι Ἀχαιούς 1.409; πρύμνας λῦσαι E. Hec. 539. metaph, π. πόλεος the Acropolis, A. Supp. 345; also of the vessel of the State, Id. Th. 2, 760 (lyr.); so ἐκ πρύμνης φρενός, prob. in Id. Supp. 989.
bottom, foot, π. Ὄσσας dub. in E. El. 445 (lyr.).

ἡ, ion. u. ep. πρύμνη, welche Form auch die ältern Attiker brauchten, vgl. Phryn. in B.A. 66.23 u. Lobeck Phryn. 331 ; eigtl. fem. von πρυμνός, statt πρυμνὴ ναῦς, das äußerste Hinterende des Schiffes, Schiffshinterteil, Schiffsspiegel ; πρύμνη νηὸς ἀείρετο, Od. 13.84 ; auch νηὸς ἀπὸ πρύμνης, Il. 15.435 ; πρύμνης νεὸς ἥψατο, ib. 704 ; u. adjektivisch, νηῒ πάρα πρύμνῃ, 7.383, wo man πρυμνῇ akzentuiert erwarten sollte, vgl. 11.600, 16.286, Od. 2.417, 12.411 ; μὴ νηυσὶν ἐπὶ πρύμνῃσι μάχωνται, Il. 8.475 ; ἐν πρύμνᾳ, Pind. P. 4.194 ; ἁλίαισιν πρύμναις, Ol. 9.73 ; übertr., ἐν πρύμνῃ πόλεως οἴακα νωμῶν, Aesch. Spt. 2 ; ὃ καὶ περὶ πρύμναν πόλεως καχλάζει, 742, vgl. Suppl. 340 ; εἰς πρύμνην, Soph. Phil. 480, 1437, wie jetzt des Metrums wegen für πρύμναν geschrieben wird ; Eur. oft ; πρύμναν ἀνακρούεσθαι, rückwärts rudern, so daß das Vorderteil des Schiffes dem Feinde zugekehrt bleibt und das Hinterteil des Schiffes vorangeht, sich allmälig zurückziehen, ohne den Rücken zu kehren, Ar. Vesp. 397, wo der Schol. sagt ὅταν μετακαθίσαντες οἱ ἐρέται ἐλαύνοιεν ὀπίσω ἐπὶ τὴν πρύμναν u. anführt, daß dies bes. beim Einlaufen in den Hafen geschehe, damit das Schiff nachher, ohne umzuwenden, abfahren könne (vgl. κρούω u. Her. 8.84), τὴν πρύμναν τοῦ πλοίου, Plat. Phaed. 58 ac ; Folgde : ἕπεσθαί τινι κατὰ πρύμναν, Pol. 1.49.11 ; übh. Hinterteil, Hinterende von jedem Körper, Valcken Her. 8.84.

πρύμνα, -ης, ἡ
prop. fem. of adj. πρύμνο, -η, -ον, (sc. ναῦς), the hindmost part of a ship, the stern: Mrk.4:38, Act.27:29; opp. to πρῷρα, Act.27:41.†
(AS)