GRC
πρός
JSON
Bailly
'adv. et prép. :
A adv., auprès, d’où à côté, en outre, DÉM. 47 fin ; 611, 12, etc. ; d’ord. avec une conj. ou une particule, πρὸς δέ, IL. 5, 307 ; 10, 108, etc. ; HDT. 1, 71, etc. ; ATT. etc. et en outre ; πρὸς δὲ καί, HDT. 1, 164, 207, etc. ; ATT. m. sign. ; πρὸς δ' ἔτι, HDT. 3, 74, m. sign. ; καὶ πρός, HDT. 7, 154, 184 ; ATT. m. sign. ; καὶ πρός γε, EUR. Hel. 110 ; καί γε πρός, PLAT. Men. 90 e, m. sign. ; καὶ δὴ πρός, HDT. 5, 7, m. sign. ; τε πρός, EUR. Or. 622, m. sign. ; πρὸς γάρ, HDT. car en outre ;
B prép. avec le gén., le dat. et l’acc. :
I gén. :
1 de, en venant de : ἠὲ πρὸς ἠοΐων ἢ ἑσπερίων ἀνθρώπων, OD. 8, 29, qu’il soit issu des peuples de l’Orient ou de ceux de l’Occident ; ὁ πρὸς Σάρδεων ἤλεκτρος, SOPH. Ant. 1037, l’ambre venant de Sardes ; p. suite, du côté de, particul. pour désigner la région du ciel : πρὸς Βορέαο…, πρὸς Νότου, OD. 13, 110, du côté de Borée (le Nord), du côté de Notos (le Sud) ; πρὸς δύνοντος ἡλίου, ESCHL. Suppl. 255, du côté du couchant ; qqf. avec le gén. et l’acc. à la fois : πρὸς ἠῶ τε καὶ τοῦ Τανάϊδος, HDT. 4, 120, du côté de l’Orient et du Tanaïs ; cf. HDT. 2, 121 ; 4, 17 ; ou, en gén. pour marquer une région quelconque : πρὸς ἁλός, IL. 10, 428 ; πρὸς θαλάσσης, HDT. 2, 114, du côté de la mer ; νῆσοι πρὸς Ἤλιδος, OD. 21, 347, les îles voisines de l’Élide ; avec un n. de pers. : γένος ἐξ Ἁλικαρνησσοῦ τὰ πρὸς πατρός, HDT. 7, 99, originaire d’Halicarnasse par son père ; Ἀθηναῖον καὶ τὰ πρὸς πατρὸς καὶ τὰ πρὸς μητρός, DÉM. 1303 fin, Athénien par son père et par sa mère ; πρόγονοι ἢ πρὸς ἀνδρῶν ἢ πρὸς γυναικῶν, PLAT. Theæt. 173 d, les ancêtres du côté des hommes ou du côté des femmes ; avec un n. de chose représentant un n. de pers. : οἱ πρὸς αἵματος, SOPH. Aj. 1305, les parents par le sang ; p. anal. πρός τινος εἶναι, HDT. 1, 75, etc. ; ESCHL. Sept. 516 ; THC. 3, 38, etc. ; πρός τινος γίγνεσθαι, HDT. 1, 124 ; 8, 22, être ou se mettre du côté de qqn, être favorable à qqn ; πρός τινος λέγειν, AR. Vesp. 647, parler en faveur de qqn ; p. suite, à l’égard de, par rapport à, concernant : δρᾶν οὐδὲν ἄδικον οὔτε πρὸς θεῶν οὔτε πρὸς ἀνθρώπων, THC. 1, 71, ne commettre aucun méfait ni à l’égard des dieux ni à l’égard des hommes ;
2 de la part de, par le fait de : ἔχειν τιμὴν πρὸς Διός, OD. 11, 302, être récompensé ou honoré par Zeus ; κακόν τι πρός τινος λαμϐάνειν, HDT. 2, 139, 152, éprouver du mal par le fait de qqn ; ἀκούειν τι πρός τινος, IL. 6, 525, apprendre qqe ch. de qqn ; μανθάνειν πρός τινος, SOPH. Ph. 959, O.C. 13, savoir par qqn ; πρός τινος πάσχειν, HDT. 1, 73, etc. ; ESCHL. Pr. 92, etc. ; SOPH. Ph. 1343, souffrir par le fait de qqn ; avec un subst. ou un adj. : πειθὼ πρὸς ἀνδρός, SOPH. El. 562, le fait d’être persuadée par un homme ; δόξα πρὸς ἀνθρώπων, EUR. Her. 625, la réputation qui vient des hommes ; ἔρημος πρὸς φίλων, SOPH. Ant. 919, abandonnée par mes amis ; p. suite, πρός s’emploie après un verbe passif comme synonyme de ὑπό : πρός τινος λείπεσθαι, SOPH. Ph. 1070, être abandonné par qqn ; διδάσκεσθαί τι πρός τινος, IL. 11, 831, apprendre qqe ch. par qqn ; λέγεσθαι πρός τινος, HDT. 3, 115, etc. ou τετιμῆσθαι, HDT. 2, 75, être vanté ou estimé par qqn ; πρός τινος ἀτιμάζεσθαι, HDT. 1, 61, être déshonoré par qqn ; τὸ ποιεύμενον πρὸς Λακεδαιμονίων, HDT. 7, 209, ce que font les Lacédémoniens ;
3 par la volonté de, au nom de : πρὸς θεῶν, IL. 1, 239 ; ESCHL. Sept. 199, etc. par la volonté ou au nom des dieux ; particul. dans les formules de serments : γουνάζομαί σε πρός τ' ἀλόχου καὶ πατρός, OD. 11, 67, j’embrasse tes genoux en te suppliant au nom de ton épouse et de ton père ; ἐπιορκεῖν πρὸς δαίμονος, IL. 19, 188, se parjurer après avoir juré par un dieu ; rar. en parl. d’une divinité particulière : πρὸς τῆς Ἀθηνᾶς, DIN. 95 fin, au nom d’Athèna ; πρὸς Χαρίτων, LUC. H. conscr. 14, au nom des Grâces ; πρός τ' εἴ τί σοί ἐστι προσφιλές, SOPH. Ph. 469, au nom de ce que tu peux avoir de plus cher ; qqf. séparé de son rég. par le pron. σέ (s.-e. ἱκετεύω) : πρὸς νύν σε πατρὸς πρός τε μητρὸς ἱκνοῦμαι, SOPH. Ph. 468, eh bien donc, je te supplie au nom de ton père et de ta mère ; πρός σε θεῶν, EUR. Ph. 1659, Med. 325, je te supplie au nom des dieux ;
4 p. suite, à cause de : πρὸς τίνος ποτ' αἰτίας (τέθνηκεν) ; SOPH. O.R. 1236, comment est-elle morte ? πρὸς ἀμπλακημάτων, SOPH. Ant. 51, par suite des égarements ;
5 en venant de, en tenant à, sous la dépendance de : κεν πρὸς ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις, IL. 6, 456, tu tisserais de la toile sous les ordres d’une autre ;
6 en faveur de, pour, HDT. 1, 75, 124 ; SOPH. O.R. 1434, Tr. 479, etc. ; EUR. Alc. 57 ;
7 de la part de : πρὸς Διός εἰσι ξεῖνοί τε πτωχοί τε, OD. 6, 207, les étrangers et les mendiants viennent de la part de Zeus, sont envoyés par Zeus ;
8 comme venant de, à la façon de, comme il convient à : κακὸν τὸ κεύθειν κοὐ πρὸς ἀνδρὸς εὐγενοῦς, EUR. Hel. 950, c’est un acte vil de dissimuler et qui n’est pas d’un homme bien né ; ἄτοπα λέγεις καὶ οὐδαμῶς πρὸς σοῦ, XÉN. Mem. 2, 3, 15, tu dis d’étranges choses et qui vraiment ne sont pas dignes de toi ; πρὸς ἀτιμίας λαϐεῖν τι, PLUT. Cic. 13, prendre une chose comme un déshonneur ; πρὸς σοῦ ἐστιν, EUR. H.f. 585, c’est ton affaire, cela te convient ; πρὸς δίκης, SOPH. O.R. 1014, etc. selon la justice ; οὐκ ἦν πρὸς τοῦ Κύρου τρόπου, XÉN. An. 1, 2, 11, cela n’était pas dans le caractère de Cyrus ;
II dat. en touchant à, càd. :
1 contre, sur : ποτὶ γαίῃ, OD. 8, 190, etc. ; contre terre ; ποτὶ γούνασι, IL. 5, 408, sur les genoux ; πρὸς ἀλλήλῃσιν ἔχεσθαι, OD. 5, 329, se tenir serrées les unes contre les autres ; πασσάλευε πρὸς πέτραις, ESCHL. Pr. 56, cloue (le) contre le rocher ; πρὸς βωμῷ σφαγείς, ESCHL. Eum. 295, égorgé sur l’autel ; avec un verbe de mouvement suivi d’immobilité : βάλλειν ποτὶ γαίῃ, IL. 1, 245 ; OD. 2, 80, jeter contre terre ; βάλλειν τινὰ ποτὶ πέτρῃ, OD. 5, 415, lancer qqn contre un rocher ; fig. πρός τινι εἶναι, PLAT. Phæd. 84 c, ou γίγνεσθαι, XÉN. Hell. 4, 8, 22, s’appliquer à qqe ch. ; τὴν διάνοιαν ἔχειν πρός τινι, PLAT. Rsp. 500 b, appliquer sa pensée à qqe ch. ; τὴν γνώμην ἔχειν πρός τινι, ESCHN. 81, 32, avoir son esprit appliqué à qqe ch. ; διατρίϐειν πρός τινι, ARSTT. Pol. 5, 7, 10 ; ou σχολάζειν πρός τινι, ARSTT. Pol. 5, 7, 9, être occupé à qqe ch. ;
2 en s’ajustant à : πρὸς τοῖς ὤμοις εἶναι, XÉN. Cyr. 1, 6, 31, s’adapter aux épaules ;
3 en face de, devant : πρὸς τοῖς θεσμοθέταις λέγειν, DÉM. 487, 8, parler devant les thesmothètes ; ὅσα γέγονε πρὸς τοῖς κριταῖς, DÉM. 520, 22, tout ce qui s’est passé devant les juges ;
4 outre (litt. en touchant à, à la suite de) : ἄασάν μ' ἕταροί τε κακοί, πρὸς τοῖσί τε ὕπνος, OD. 10, 68, ce qui m’a perdu ce sont mes imprudents compagnons et en outre le sommeil ; δέκα μῆνες πρὸς ἄλλοις πέντε, SOPH. Tr. 45, dix mois outre cinq autres ; ἄλλους πρὸς ἑαυτῷ, THC. 1, 90, d’autres outre lui-même ; πρὸς τούτοις, HDT. 2, 51, ou πρὸς τούτῳ, HDT. 1, 31, 41, outre cela ; πρὸς τοῖς ἄλλοις, THC. 2, 61, etc. outre le reste ; πρὸς τοῖς αὑτοῦ καὶ τὰ τῶν ἄλλων προσαναλίσκειν, DÉM. 40, 58 Baiter-Sauppe, outre son bien perdre aussi celui des autres ;
III acc. vers, d’ord. avec mouv. : πέμπειν προτὶ ἄστυ, IL. 3, 116, envoyer vers la ville ; ὀτρύνειν ποτὶ δῶμα, OD. 17, 75, pousser vers la maison ; ἰέναι πρὸς Ὄλυμπον, IL. 1, 420, aller vers l’Olympe ; ῥίπτειν ποτὶ νέφεα, OD. 8, 374, jeter vers les nuages ; βάλλειν ποτὶ πέτρας, OD. 12, 71, etc. lancer contre les rochers ; de même avec les verbes de mouv. ἔρχεσθαι, ἄγειν, etc. IL. 13, 538, 657 ; 14, 432 ; 17, 193 ; OD. 7, 2, etc. ; avec des verbes de repos, mais impliquant l’idée d’un mouvement antérieur : πρὸς τὰ ἱερὰ παρεῖναι, XÉN. Cyr. 3, 3, 34, venir assister au sacrifice ; ἐρείδειν πρὸς τεῖχος, IL. 22, 112, appuyer contre un mur ; στῆσαι πρὸς κίονα, OD. 1, 127, dresser contre une colonne ; ποτὶ βωμὸν ἵζεσθαι, OD. 22, 334, s’asseoir près de l’autel ; πρὸς γοῦνά τινος καθίζεσθαι, OD. 18, 395, s’asseoir devant les genoux (càd. aux pieds) de qqn ; avec des verbes de repos, mais impliquant l’idée de direction vers : κλαίειν πρὸς οὐρανόν, IL. 8, 364, pleurer vers le ciel ; ἀκτὴ τῆς Σικελίης πρὸς Τυρσηνίην τετραμμένη, HDT. 6, 22, le rivage de la Sicile tourné vers la Tyrrhénie ; ἰδεῖν πρός τινα, OD. 12, 244, avoir les yeux tournés vers qqn ; ὁρᾶν ou ἀποϐλέπειν πρός τι, ESCHL. Suppl. 725, etc., avoir les yeux tournés vers qqe ch. ; ναίειν πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, OD. 13, 240, habiter les régions qui s’étendent dans la direction de l’aurore et du soleil ; πρὸς ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολάς, HDT. 1, 201, du côté de l’orient et des régions où se lève le soleil ; avec idée d’hostilité, càd. contre : πρὸς Τρῶας μάχεσθαι, IL. 17, 471, combattre contre les Troyens ; πρὸς στῆθος βάλλειν, IL. 4, 108, frapper à la poitrine ; ἰέναι πρὸς τοὺς πολεμίους, XÉN. An. 2, 6, 10, marcher contre l’ennemi ; ἡ πρὸς αὐτὸν ἐπιϐουλή, XÉN. An. 1, 1, 8, le complot contre lui ; ἡ πρός τινα ἔχθρα, ESCHL. Pr. 492, etc. l’inimitié contre qqn ; πρὸς δαίμονα, IL. 17, 98, 104, contre la volonté divine ; ὁ πρὸς Λεπτίνην λόγος, DÉM. Lept. le discours contre Leptine, pour marquer l’idée d’une simple réponse, κατά τινος marquant l’idée d’une accusation ; — avec idée de temps : πρὸς ἑσπέραν, XÉN. Hell. 4, 3, 22 ; An. 4, 5, 21, vers le soir ; πρὸς ὄρθρον, AR. Lys. 1089, vers le point du jour ; πρὸς ἕω, AR. Eccl. 312 ; πρὸς ἠῶ, THCR. Idyl. 18, 55, vers l’aurore ; πρὸς ἡμέραν, PLAT. Conv. 223 c, vers le jour ; πρὸς τὸ παρόν, LUC. Sat. 18, etc. pour le moment ; à ce sens se rattachent les divers emplois de πρός avec idée de tendance, marqués en français par les prépos. à ou avec : ἀγορεύειν, εἰπεῖν πρός τινα, IL. 3, 155 ; 5, 274, etc. parler à qqn ; ἀγγέλλειν πρός τινα, ESCHL. Ch. 267 ; XÉN. An. 1, 7, 13, annoncer à qqn ; ἀμείϐεσθαι πρός τινα, ἀποκρίνεσθαι πρός τινα, HDT. 8, 60, etc. répliquer à qqn, répondre à qqn ; avec un subst. ἡ πρός τινα ξυμμαχία, THC. 5, 22, l’alliance avec qqn ; ἡ πρός τινα φιλία, XÉN. Cyr. 3, 1, 39, l’amitié avec qqn ; — à l’égard de, pour : φρονεῖν τὰ πρός τινα, XÉN. An. 7, 7, 30, avoir souci des intérêts de qqn ; πρός τινα ἔχειν τὴν γνώμην, XÉN. An. 2, 5, 29, avoir l’esprit porté vers qqn, être bien disposé pour qqn ; τὰ Κύρου οὕτως ἔχει πρὸς ἡμᾶς ὥσπερ τὰ ἡμέτερα πρὸς ἐκεῖνον, XÉN. An. 1, 3, 9, les dispositions de Cyrus sont les mêmes pour nous que les nôtres pour lui ; τὰ πρὸς τοὺς θεούς, SOPH. Ph. 1441, ce qui concerne les dieux ; τὰ πρὸς τὸν βασιλέα, DÉM. 178, 22, nos relations avec le grand roi ; οὐδὲν ἐμοὶ πρὸς ἐκείνους, ISOCR. 4, 12 Baiter-Sauppe, il n’y a rien de commun entre eux et moi ; ὁ λόγος οὐδὲν πρὸς ἐμέ, DÉM. 240, 25, le discours ne me concerne en rien ; cf. DÉM. 16, 10 ; 18, 60 ; 21, 44, etc. Baiter-Sauppe ; τὰ πρὸς τὸν πόλεμον, XÉN. An. 4, 3, 10, les choses de la guerre ; — en vue de, à cause de : τὰ πρὸς τὸ δεῖπνον, PLUT. Alex. 23, ce qui concerne le souper, les préparatifs du souper ; πρός τι ; ATT. en vue de quoi ? pourquoi ? — en présence de, devant : γράφεσθαι πρὸς τοὺς θεσμοθέτας, DÉM. 1054, 17, être cité devant les thesmothètes ; cf. DÉM. 529, 16 ; 892, 3 ; μαρτυρῆσαι πρὸς τοὺς δικαστάς, PLUT. Arist. 25, apporter un témoignage devant les juges ; — en rapprochant de, par comparaison avec : πρὸς τὸν πατέρα, HDT. 3, 34, par comparaison avec son père ; πρὸς τὰς παρούσας συμφοράς, SOPH. Ph. 885, ces symptômes joints aux souffrances présentes ; πρὸς τὸ κλέος αὐτῶν, THC. 1, 10, en proportion de leur réputation ; οὐδέν ἐστί τις πρός τινα, PLAT. Prot. 328 c, l’un n’a aucune valeur auprès de l’autre, càd. en comparaison avec l’autre ; οὐδαμοῦ ἐστί τις παρά τινι πρός τινα, XÉN. Mem. 1, 2, 52, qqn n’a aucune valeur aux yeux de qqn en comparaison avec un autre ; πρὸς τὰς μεγίστας καὶ ἐλαχίστας ναῦς τὸ μέσον σκοπεῖν, THC. 1, 10, prendre la moyenne entre les plus grands et les plus petits vaisseaux ; — en se conformant à, selon, d’après : πρὸς αὐλὸν ὀρχεῖσθαι, XÉN. An. 5, 9, 5, danser au son de la flûte ; πρὸς τὰς παρούσας πημονὰς ὀρθῶς φρονεῖν, ESCHL. Pr. 1002, avoir des sentiments conformes aux souffrances présentes ; πρὸς τὴν δύναμιν, DÉM. 199, 8, selon son pouvoir ; πρὸς τὴν ἀξίαν, XÉN. Cyr. 8, 4, 29, selon la valeur ; πρὸς ταῦτα, PLAT. Ap. 30 b, d’après cela. À ce sens se rattachent les locutions formées de πρός avec un subst. ou un adj. employé substantiv. équivalentes à un adv. : πρὸς βίαν, ESCHL. Eum. 5, selon la force, par force ; πρὸς ἀνάγκην, ESCHL. Pers. 569, par nécessité ; πρὸς ἡδονήν, THC. 2, 65, etc. pour être agréable ; μήτε πρὸς ἔχθραν μήτε πρὸς χάριν, DÉM. 90, 1, ni par inimitié ni par bienveillance ; πρὸς καιρόν, SOPH. Ph. 1263, au moment opportun ; πρὸς πάντα, XÉN. Cyr. 3, 3, 20, en tout, absolument.
A adv., auprès, d’où à côté, en outre, DÉM. 47 fin ; 611, 12, etc. ; d’ord. avec une conj. ou une particule, πρὸς δέ, IL. 5, 307 ; 10, 108, etc. ; HDT. 1, 71, etc. ; ATT. etc. et en outre ; πρὸς δὲ καί, HDT. 1, 164, 207, etc. ; ATT. m. sign. ; πρὸς δ' ἔτι, HDT. 3, 74, m. sign. ; καὶ πρός, HDT. 7, 154, 184 ; ATT. m. sign. ; καὶ πρός γε, EUR. Hel. 110 ; καί γε πρός, PLAT. Men. 90 e, m. sign. ; καὶ δὴ πρός, HDT. 5, 7, m. sign. ; τε πρός, EUR. Or. 622, m. sign. ; πρὸς γάρ, HDT. car en outre ;
B prép. avec le gén., le dat. et l’acc. :
I gén. :
1 de, en venant de : ἠὲ πρὸς ἠοΐων ἢ ἑσπερίων ἀνθρώπων, OD. 8, 29, qu’il soit issu des peuples de l’Orient ou de ceux de l’Occident ; ὁ πρὸς Σάρδεων ἤλεκτρος, SOPH. Ant. 1037, l’ambre venant de Sardes ; p. suite, du côté de, particul. pour désigner la région du ciel : πρὸς Βορέαο…, πρὸς Νότου, OD. 13, 110, du côté de Borée (le Nord), du côté de Notos (le Sud) ; πρὸς δύνοντος ἡλίου, ESCHL. Suppl. 255, du côté du couchant ; qqf. avec le gén. et l’acc. à la fois : πρὸς ἠῶ τε καὶ τοῦ Τανάϊδος, HDT. 4, 120, du côté de l’Orient et du Tanaïs ; cf. HDT. 2, 121 ; 4, 17 ; ou, en gén. pour marquer une région quelconque : πρὸς ἁλός, IL. 10, 428 ; πρὸς θαλάσσης, HDT. 2, 114, du côté de la mer ; νῆσοι πρὸς Ἤλιδος, OD. 21, 347, les îles voisines de l’Élide ; avec un n. de pers. : γένος ἐξ Ἁλικαρνησσοῦ τὰ πρὸς πατρός, HDT. 7, 99, originaire d’Halicarnasse par son père ; Ἀθηναῖον καὶ τὰ πρὸς πατρὸς καὶ τὰ πρὸς μητρός, DÉM. 1303 fin, Athénien par son père et par sa mère ; πρόγονοι ἢ πρὸς ἀνδρῶν ἢ πρὸς γυναικῶν, PLAT. Theæt. 173 d, les ancêtres du côté des hommes ou du côté des femmes ; avec un n. de chose représentant un n. de pers. : οἱ πρὸς αἵματος, SOPH. Aj. 1305, les parents par le sang ; p. anal. πρός τινος εἶναι, HDT. 1, 75, etc. ; ESCHL. Sept. 516 ; THC. 3, 38, etc. ; πρός τινος γίγνεσθαι, HDT. 1, 124 ; 8, 22, être ou se mettre du côté de qqn, être favorable à qqn ; πρός τινος λέγειν, AR. Vesp. 647, parler en faveur de qqn ; p. suite, à l’égard de, par rapport à, concernant : δρᾶν οὐδὲν ἄδικον οὔτε πρὸς θεῶν οὔτε πρὸς ἀνθρώπων, THC. 1, 71, ne commettre aucun méfait ni à l’égard des dieux ni à l’égard des hommes ;
2 de la part de, par le fait de : ἔχειν τιμὴν πρὸς Διός, OD. 11, 302, être récompensé ou honoré par Zeus ; κακόν τι πρός τινος λαμϐάνειν, HDT. 2, 139, 152, éprouver du mal par le fait de qqn ; ἀκούειν τι πρός τινος, IL. 6, 525, apprendre qqe ch. de qqn ; μανθάνειν πρός τινος, SOPH. Ph. 959, O.C. 13, savoir par qqn ; πρός τινος πάσχειν, HDT. 1, 73, etc. ; ESCHL. Pr. 92, etc. ; SOPH. Ph. 1343, souffrir par le fait de qqn ; avec un subst. ou un adj. : πειθὼ πρὸς ἀνδρός, SOPH. El. 562, le fait d’être persuadée par un homme ; δόξα πρὸς ἀνθρώπων, EUR. Her. 625, la réputation qui vient des hommes ; ἔρημος πρὸς φίλων, SOPH. Ant. 919, abandonnée par mes amis ; p. suite, πρός s’emploie après un verbe passif comme synonyme de ὑπό : πρός τινος λείπεσθαι, SOPH. Ph. 1070, être abandonné par qqn ; διδάσκεσθαί τι πρός τινος, IL. 11, 831, apprendre qqe ch. par qqn ; λέγεσθαι πρός τινος, HDT. 3, 115, etc. ou τετιμῆσθαι, HDT. 2, 75, être vanté ou estimé par qqn ; πρός τινος ἀτιμάζεσθαι, HDT. 1, 61, être déshonoré par qqn ; τὸ ποιεύμενον πρὸς Λακεδαιμονίων, HDT. 7, 209, ce que font les Lacédémoniens ;
3 par la volonté de, au nom de : πρὸς θεῶν, IL. 1, 239 ; ESCHL. Sept. 199, etc. par la volonté ou au nom des dieux ; particul. dans les formules de serments : γουνάζομαί σε πρός τ' ἀλόχου καὶ πατρός, OD. 11, 67, j’embrasse tes genoux en te suppliant au nom de ton épouse et de ton père ; ἐπιορκεῖν πρὸς δαίμονος, IL. 19, 188, se parjurer après avoir juré par un dieu ; rar. en parl. d’une divinité particulière : πρὸς τῆς Ἀθηνᾶς, DIN. 95 fin, au nom d’Athèna ; πρὸς Χαρίτων, LUC. H. conscr. 14, au nom des Grâces ; πρός τ' εἴ τί σοί ἐστι προσφιλές, SOPH. Ph. 469, au nom de ce que tu peux avoir de plus cher ; qqf. séparé de son rég. par le pron. σέ (s.-e. ἱκετεύω) : πρὸς νύν σε πατρὸς πρός τε μητρὸς ἱκνοῦμαι, SOPH. Ph. 468, eh bien donc, je te supplie au nom de ton père et de ta mère ; πρός σε θεῶν, EUR. Ph. 1659, Med. 325, je te supplie au nom des dieux ;
4 p. suite, à cause de : πρὸς τίνος ποτ' αἰτίας (τέθνηκεν) ; SOPH. O.R. 1236, comment est-elle morte ? πρὸς ἀμπλακημάτων, SOPH. Ant. 51, par suite des égarements ;
5 en venant de, en tenant à, sous la dépendance de : κεν πρὸς ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις, IL. 6, 456, tu tisserais de la toile sous les ordres d’une autre ;
6 en faveur de, pour, HDT. 1, 75, 124 ; SOPH. O.R. 1434, Tr. 479, etc. ; EUR. Alc. 57 ;
7 de la part de : πρὸς Διός εἰσι ξεῖνοί τε πτωχοί τε, OD. 6, 207, les étrangers et les mendiants viennent de la part de Zeus, sont envoyés par Zeus ;
8 comme venant de, à la façon de, comme il convient à : κακὸν τὸ κεύθειν κοὐ πρὸς ἀνδρὸς εὐγενοῦς, EUR. Hel. 950, c’est un acte vil de dissimuler et qui n’est pas d’un homme bien né ; ἄτοπα λέγεις καὶ οὐδαμῶς πρὸς σοῦ, XÉN. Mem. 2, 3, 15, tu dis d’étranges choses et qui vraiment ne sont pas dignes de toi ; πρὸς ἀτιμίας λαϐεῖν τι, PLUT. Cic. 13, prendre une chose comme un déshonneur ; πρὸς σοῦ ἐστιν, EUR. H.f. 585, c’est ton affaire, cela te convient ; πρὸς δίκης, SOPH. O.R. 1014, etc. selon la justice ; οὐκ ἦν πρὸς τοῦ Κύρου τρόπου, XÉN. An. 1, 2, 11, cela n’était pas dans le caractère de Cyrus ;
II dat. en touchant à, càd. :
1 contre, sur : ποτὶ γαίῃ, OD. 8, 190, etc. ; contre terre ; ποτὶ γούνασι, IL. 5, 408, sur les genoux ; πρὸς ἀλλήλῃσιν ἔχεσθαι, OD. 5, 329, se tenir serrées les unes contre les autres ; πασσάλευε πρὸς πέτραις, ESCHL. Pr. 56, cloue (le) contre le rocher ; πρὸς βωμῷ σφαγείς, ESCHL. Eum. 295, égorgé sur l’autel ; avec un verbe de mouvement suivi d’immobilité : βάλλειν ποτὶ γαίῃ, IL. 1, 245 ; OD. 2, 80, jeter contre terre ; βάλλειν τινὰ ποτὶ πέτρῃ, OD. 5, 415, lancer qqn contre un rocher ; fig. πρός τινι εἶναι, PLAT. Phæd. 84 c, ou γίγνεσθαι, XÉN. Hell. 4, 8, 22, s’appliquer à qqe ch. ; τὴν διάνοιαν ἔχειν πρός τινι, PLAT. Rsp. 500 b, appliquer sa pensée à qqe ch. ; τὴν γνώμην ἔχειν πρός τινι, ESCHN. 81, 32, avoir son esprit appliqué à qqe ch. ; διατρίϐειν πρός τινι, ARSTT. Pol. 5, 7, 10 ; ou σχολάζειν πρός τινι, ARSTT. Pol. 5, 7, 9, être occupé à qqe ch. ;
2 en s’ajustant à : πρὸς τοῖς ὤμοις εἶναι, XÉN. Cyr. 1, 6, 31, s’adapter aux épaules ;
3 en face de, devant : πρὸς τοῖς θεσμοθέταις λέγειν, DÉM. 487, 8, parler devant les thesmothètes ; ὅσα γέγονε πρὸς τοῖς κριταῖς, DÉM. 520, 22, tout ce qui s’est passé devant les juges ;
4 outre (litt. en touchant à, à la suite de) : ἄασάν μ' ἕταροί τε κακοί, πρὸς τοῖσί τε ὕπνος, OD. 10, 68, ce qui m’a perdu ce sont mes imprudents compagnons et en outre le sommeil ; δέκα μῆνες πρὸς ἄλλοις πέντε, SOPH. Tr. 45, dix mois outre cinq autres ; ἄλλους πρὸς ἑαυτῷ, THC. 1, 90, d’autres outre lui-même ; πρὸς τούτοις, HDT. 2, 51, ou πρὸς τούτῳ, HDT. 1, 31, 41, outre cela ; πρὸς τοῖς ἄλλοις, THC. 2, 61, etc. outre le reste ; πρὸς τοῖς αὑτοῦ καὶ τὰ τῶν ἄλλων προσαναλίσκειν, DÉM. 40, 58 Baiter-Sauppe, outre son bien perdre aussi celui des autres ;
III acc. vers, d’ord. avec mouv. : πέμπειν προτὶ ἄστυ, IL. 3, 116, envoyer vers la ville ; ὀτρύνειν ποτὶ δῶμα, OD. 17, 75, pousser vers la maison ; ἰέναι πρὸς Ὄλυμπον, IL. 1, 420, aller vers l’Olympe ; ῥίπτειν ποτὶ νέφεα, OD. 8, 374, jeter vers les nuages ; βάλλειν ποτὶ πέτρας, OD. 12, 71, etc. lancer contre les rochers ; de même avec les verbes de mouv. ἔρχεσθαι, ἄγειν, etc. IL. 13, 538, 657 ; 14, 432 ; 17, 193 ; OD. 7, 2, etc. ; avec des verbes de repos, mais impliquant l’idée d’un mouvement antérieur : πρὸς τὰ ἱερὰ παρεῖναι, XÉN. Cyr. 3, 3, 34, venir assister au sacrifice ; ἐρείδειν πρὸς τεῖχος, IL. 22, 112, appuyer contre un mur ; στῆσαι πρὸς κίονα, OD. 1, 127, dresser contre une colonne ; ποτὶ βωμὸν ἵζεσθαι, OD. 22, 334, s’asseoir près de l’autel ; πρὸς γοῦνά τινος καθίζεσθαι, OD. 18, 395, s’asseoir devant les genoux (càd. aux pieds) de qqn ; avec des verbes de repos, mais impliquant l’idée de direction vers : κλαίειν πρὸς οὐρανόν, IL. 8, 364, pleurer vers le ciel ; ἀκτὴ τῆς Σικελίης πρὸς Τυρσηνίην τετραμμένη, HDT. 6, 22, le rivage de la Sicile tourné vers la Tyrrhénie ; ἰδεῖν πρός τινα, OD. 12, 244, avoir les yeux tournés vers qqn ; ὁρᾶν ou ἀποϐλέπειν πρός τι, ESCHL. Suppl. 725, etc., avoir les yeux tournés vers qqe ch. ; ναίειν πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, OD. 13, 240, habiter les régions qui s’étendent dans la direction de l’aurore et du soleil ; πρὸς ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολάς, HDT. 1, 201, du côté de l’orient et des régions où se lève le soleil ; avec idée d’hostilité, càd. contre : πρὸς Τρῶας μάχεσθαι, IL. 17, 471, combattre contre les Troyens ; πρὸς στῆθος βάλλειν, IL. 4, 108, frapper à la poitrine ; ἰέναι πρὸς τοὺς πολεμίους, XÉN. An. 2, 6, 10, marcher contre l’ennemi ; ἡ πρὸς αὐτὸν ἐπιϐουλή, XÉN. An. 1, 1, 8, le complot contre lui ; ἡ πρός τινα ἔχθρα, ESCHL. Pr. 492, etc. l’inimitié contre qqn ; πρὸς δαίμονα, IL. 17, 98, 104, contre la volonté divine ; ὁ πρὸς Λεπτίνην λόγος, DÉM. Lept. le discours contre Leptine, pour marquer l’idée d’une simple réponse, κατά τινος marquant l’idée d’une accusation ; — avec idée de temps : πρὸς ἑσπέραν, XÉN. Hell. 4, 3, 22 ; An. 4, 5, 21, vers le soir ; πρὸς ὄρθρον, AR. Lys. 1089, vers le point du jour ; πρὸς ἕω, AR. Eccl. 312 ; πρὸς ἠῶ, THCR. Idyl. 18, 55, vers l’aurore ; πρὸς ἡμέραν, PLAT. Conv. 223 c, vers le jour ; πρὸς τὸ παρόν, LUC. Sat. 18, etc. pour le moment ; à ce sens se rattachent les divers emplois de πρός avec idée de tendance, marqués en français par les prépos. à ou avec : ἀγορεύειν, εἰπεῖν πρός τινα, IL. 3, 155 ; 5, 274, etc. parler à qqn ; ἀγγέλλειν πρός τινα, ESCHL. Ch. 267 ; XÉN. An. 1, 7, 13, annoncer à qqn ; ἀμείϐεσθαι πρός τινα, ἀποκρίνεσθαι πρός τινα, HDT. 8, 60, etc. répliquer à qqn, répondre à qqn ; avec un subst. ἡ πρός τινα ξυμμαχία, THC. 5, 22, l’alliance avec qqn ; ἡ πρός τινα φιλία, XÉN. Cyr. 3, 1, 39, l’amitié avec qqn ; — à l’égard de, pour : φρονεῖν τὰ πρός τινα, XÉN. An. 7, 7, 30, avoir souci des intérêts de qqn ; πρός τινα ἔχειν τὴν γνώμην, XÉN. An. 2, 5, 29, avoir l’esprit porté vers qqn, être bien disposé pour qqn ; τὰ Κύρου οὕτως ἔχει πρὸς ἡμᾶς ὥσπερ τὰ ἡμέτερα πρὸς ἐκεῖνον, XÉN. An. 1, 3, 9, les dispositions de Cyrus sont les mêmes pour nous que les nôtres pour lui ; τὰ πρὸς τοὺς θεούς, SOPH. Ph. 1441, ce qui concerne les dieux ; τὰ πρὸς τὸν βασιλέα, DÉM. 178, 22, nos relations avec le grand roi ; οὐδὲν ἐμοὶ πρὸς ἐκείνους, ISOCR. 4, 12 Baiter-Sauppe, il n’y a rien de commun entre eux et moi ; ὁ λόγος οὐδὲν πρὸς ἐμέ, DÉM. 240, 25, le discours ne me concerne en rien ; cf. DÉM. 16, 10 ; 18, 60 ; 21, 44, etc. Baiter-Sauppe ; τὰ πρὸς τὸν πόλεμον, XÉN. An. 4, 3, 10, les choses de la guerre ; — en vue de, à cause de : τὰ πρὸς τὸ δεῖπνον, PLUT. Alex. 23, ce qui concerne le souper, les préparatifs du souper ; πρός τι ; ATT. en vue de quoi ? pourquoi ? — en présence de, devant : γράφεσθαι πρὸς τοὺς θεσμοθέτας, DÉM. 1054, 17, être cité devant les thesmothètes ; cf. DÉM. 529, 16 ; 892, 3 ; μαρτυρῆσαι πρὸς τοὺς δικαστάς, PLUT. Arist. 25, apporter un témoignage devant les juges ; — en rapprochant de, par comparaison avec : πρὸς τὸν πατέρα, HDT. 3, 34, par comparaison avec son père ; πρὸς τὰς παρούσας συμφοράς, SOPH. Ph. 885, ces symptômes joints aux souffrances présentes ; πρὸς τὸ κλέος αὐτῶν, THC. 1, 10, en proportion de leur réputation ; οὐδέν ἐστί τις πρός τινα, PLAT. Prot. 328 c, l’un n’a aucune valeur auprès de l’autre, càd. en comparaison avec l’autre ; οὐδαμοῦ ἐστί τις παρά τινι πρός τινα, XÉN. Mem. 1, 2, 52, qqn n’a aucune valeur aux yeux de qqn en comparaison avec un autre ; πρὸς τὰς μεγίστας καὶ ἐλαχίστας ναῦς τὸ μέσον σκοπεῖν, THC. 1, 10, prendre la moyenne entre les plus grands et les plus petits vaisseaux ; — en se conformant à, selon, d’après : πρὸς αὐλὸν ὀρχεῖσθαι, XÉN. An. 5, 9, 5, danser au son de la flûte ; πρὸς τὰς παρούσας πημονὰς ὀρθῶς φρονεῖν, ESCHL. Pr. 1002, avoir des sentiments conformes aux souffrances présentes ; πρὸς τὴν δύναμιν, DÉM. 199, 8, selon son pouvoir ; πρὸς τὴν ἀξίαν, XÉN. Cyr. 8, 4, 29, selon la valeur ; πρὸς ταῦτα, PLAT. Ap. 30 b, d’après cela. À ce sens se rattachent les locutions formées de πρός avec un subst. ou un adj. employé substantiv. équivalentes à un adv. : πρὸς βίαν, ESCHL. Eum. 5, selon la force, par force ; πρὸς ἀνάγκην, ESCHL. Pers. 569, par nécessité ; πρὸς ἡδονήν, THC. 2, 65, etc. pour être agréable ; μήτε πρὸς ἔχθραν μήτε πρὸς χάριν, DÉM. 90, 1, ni par inimitié ni par bienveillance ; πρὸς καιρόν, SOPH. Ph. 1263, au moment opportun ; πρὸς πάντα, XÉN. Cyr. 3, 3, 20, en tout, absolument.
➳
I πρός se place qqf. en poésie après son rég. IL. 17, 419 ; ESCHL. Pr. 653, Sept. 485 ; SOPH. O.R. 178, 525 ; EUR. Or. 9, etc. ;
II poét. προτί (v. ci-dessus) ;
III en compos. πρός signifie :
1 vers, à (v. προσάγω, προσέρχομαι, etc.) ;
2 auprès (v. προόσειμι¹, etc.) ;
3 en outre, encore (v. προσαδικέω, προστίθημι, etc.) ; p. suite avec idée de : addition, connexion (v. πρόσειμι, προσγίγνομαι, etc.) ;
4 excessivement, tout à fait (v. προσθύμιος).
Étym. indo-europ. *proti-, en face de ; cf. sscr. práti ; πρός par assibilation de *πρότϳ- devant voyelle ; v. πρό.
'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
Prep., expressing direction, on the side of, in the direction of, hence c. gen., dat., and acc., from, at, to; Ep. also προτί and ποτί, in Hom. usually c. acc., more rarely c. dat., and each only once c. gen., Il. 11.831, 22.198; — dialectal forms; Dor. ποτί and ποί, but Cret. πορτί Leg. Gort. 5.44, etc., Argive προτ(ί) Schwyzer 84.3 (found at Tylisus, V BC), restored in Mnemos. 57.208 (Argos, vi BC), and in Alcm. 30; Arc., Cypr. πός SIG 306.11 (Tegea, iv BC), Inscr.Cypr. 135.19H., also sts. in Asia Minor in compds., v. ποσάγω, ποσφέρω· Aeol. πρός Sappho 69 (προσ-), 109, Alc. 20 (s.v.l.); πρές Jo. Gramm. Comp. 3.10; Pamphylian περτ(ί) Schwyzer 686.7, 686a4. (With προτί, πρός cf. Skt. práti ΄towards, near to, against, back, etc.΄, Slav. protivŭ, Lett. pret ΄against΄, Lat. pretium; ποτί and πός are not cogn.)
A. WITH GEN., πρός refers to that from which something comes :
I. of Place, from, ἵκετο ἠὲ π. ἠοίων ἦ ἑσπερίων ἀνθρώπων Od. 8.29; τὸν π. Σάρδεων ἤλεκτρον S. Ant. 1037 (v.l.).
2. on the side of, towards, νήσοισι πρὸς Ἤλιδος towards Elis, Od. 21.347; π. ἁλός, π. Θύμβρης, Il. 10.428, 430; εἶναι π. θαλάσσης Hdt. 2.154; ἱδρῦσθαι π. τοῦ Ἑλλησπόντου Id. 8.120; ἐστρατοπεδεύοντο π. Ὀλύνθου Th. 1.62, etc. ; φυλακαὶ π. Αἰθιόπων, π. Ἀραβίων, π. Διβύης, on the frontier towards the Ethiopians, etc., Hdt. 2.30; freq. with words denoting the points of the compass, δύω θύραι εἰσίν, αἱ μὲν π. βορέαο, αἱ δ’ αὖ π. νότου one on the north side, the other on the south side, Od. 13.110; οἰκέουσι π. νότου ἀνέμου Hdt. 3.101; π. ἄρκτου τε καὶ βορέω ἀνέμου κατοικημένοι ib. 102; π. μεσαμβρίης ib. 107; π. τοῦ Τμώλου τετραμμένον τῆς πόλιος (in such phrases the acc. is more common) Id. 1.84; π. Πλαταιῶν Th. 3.21; π. Νεμέας Id. 5.59; ἀπὸ τῆσδε τῆς ὁδοῦ τὸ π. τοῦ λιμένος ἅπαν everything on the harbour-ward side of this road, IG1². 892; combined with π. c. acc., π. ἠῶ τε καὶ τοῦ Τανάϊδος Hdt. 4.122; τὸν μέν π. βορέω ἑστεῶτα, τὸν δὲ π. νότον Id. 2.121, cf. 4.17.
3. before, in presence of, μάρτυροι ἔστων π. τε θεῶν μακάρων π. τε θνητῶν ἀνθρώπων Il. 1.339; οὐδ’ ἐπιορκήσω π. δαίμονος 19.188; ποίτοῦ Ἀπόλλωνος… ὑπίσχομαι prob. in IG2². 1126.7 (Amphict. Delph., iv BC); ὑποσχομένους πρὸς τοῦ Διός ib. 1237.16; hence,
A. WITH GEN., πρός refers to that from which something comes :
I. of Place, from, ἵκετο ἠὲ π. ἠοίων ἦ ἑσπερίων ἀνθρώπων Od. 8.29; τὸν π. Σάρδεων ἤλεκτρον S. Ant. 1037 (v.l.).
2. on the side of, towards, νήσοισι πρὸς Ἤλιδος towards Elis, Od. 21.347; π. ἁλός, π. Θύμβρης, Il. 10.428, 430; εἶναι π. θαλάσσης Hdt. 2.154; ἱδρῦσθαι π. τοῦ Ἑλλησπόντου Id. 8.120; ἐστρατοπεδεύοντο π. Ὀλύνθου Th. 1.62, etc. ; φυλακαὶ π. Αἰθιόπων, π. Ἀραβίων, π. Διβύης, on the frontier towards the Ethiopians, etc., Hdt. 2.30; freq. with words denoting the points of the compass, δύω θύραι εἰσίν, αἱ μὲν π. βορέαο, αἱ δ’ αὖ π. νότου one on the north side, the other on the south side, Od. 13.110; οἰκέουσι π. νότου ἀνέμου Hdt. 3.101; π. ἄρκτου τε καὶ βορέω ἀνέμου κατοικημένοι ib. 102; π. μεσαμβρίης ib. 107; π. τοῦ Τμώλου τετραμμένον τῆς πόλιος (in such phrases the acc. is more common) Id. 1.84; π. Πλαταιῶν Th. 3.21; π. Νεμέας Id. 5.59; ἀπὸ τῆσδε τῆς ὁδοῦ τὸ π. τοῦ λιμένος ἅπαν everything on the harbour-ward side of this road, IG1². 892; combined with π. c. acc., π. ἠῶ τε καὶ τοῦ Τανάϊδος Hdt. 4.122; τὸν μέν π. βορέω ἑστεῶτα, τὸν δὲ π. νότον Id. 2.121, cf. 4.17.
3. before, in presence of, μάρτυροι ἔστων π. τε θεῶν μακάρων π. τε θνητῶν ἀνθρώπων Il. 1.339; οὐδ’ ἐπιορκήσω π. δαίμονος 19.188; ποίτοῦ Ἀπόλλωνος… ὑπίσχομαι prob. in IG2². 1126.7 (Amphict. Delph., iv BC); ὑποσχομένους πρὸς τοῦ Διός ib. 1237.16; hence,
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
dor. u. poet. ποτί u. προτί (nur in wenigen Zusammensetzungen wird ι elidiert, s. ποτί), kretische Form durch Buchstabenumstellung war πορτί, Greg.Cor. p. 238 ; – zu,
adverb., ohne Casus, noch dazu, oben drein, außerdem ; am häufigsten πρὸς δέ, Hom. oft, wie θλάσσε δέ οἱ κοτύλην, πρὸς δ' ἄμφω ῥῆξε τένοντε, Il. 5.307 ; ἅπερ τελεῖται, πρὸς δ' ἃ βούλομαι λέγω, Aesch. Prom. 931 ; Her. 1.71, 2.119, 3.135, 5.20 u. sonst (auch in attischer Prosa nicht selten); πρὸς γάρ, 3.91 ; καὶ πρὸς πιέζει χρημάτων ἀχηνία, Aesch. Ch. 299 ; ὄλωλα καὶ πρός γ' ἐξελαύνομαι χθονός, Eur. Med. 704, vgl. Or. 621, Hel. 962 ; καὶ πρὸς οὐκ αἰτοῦμαι οὐδέν, Ar. Eq. 576 ; κἄγωγε πρός, Ran. 416, vgl. Plut. 1001 ; καὶ πρός, Her. 6.125 u. oft bei den Attikern ; πρὸς δὲ καί, Thuc. 3.58, Xen. Hell. 6.7.3, Cyr. 6.4.8, πρὸς δ' ἔτι, Her. 3.74 ; Xen. An. 3.2.2 ; πρὸς δὲ καί, Plat. Prot. 321d ; καὶ πρός γε, Rep. I.328a. Soph. 234a ; καὶ ἐλεεινόν γε πρός, Gorg. 469b ; vgl, noch Porson Eur. Phoen. 629, Reisig comm. crit. Soph. O.C. 809 p. 308. Vgl. auch προσέτι.
Als Präposition mit dem gen., dat. u. accus.
I. Mit dem gen., von her, den Gegenstand bezeichnend, von dessen Seite her Etwas kommt, oder von dem Etwas ausgeht;
1) örtlich, die Richtung oder Bewegung von einem Orte her bezeichnend, ἀλώμενος ἵκετ' ἐμὸν δῶ, ἠὲ πρὸς ἠοίων ἢ ἑσπερίων ἀνθρώπων, Od. 8.29 ; auch bei Verbis der Ruhe, so daß aber bei der Ortsbestimmung immer an ein Ausgehen von derselben zu denken ist, wie Thuc. 3.21 sagt τὸ τεῖχος εἶχε δύο τοὺς περιβόλους πρός τε Πλαταιέων καὶ εἴ τις ἔξωθεν ἀπ' Ἀθηνῶν ἐπίοι, von Platää her ; 4.31 verbindet er ἔκ τε τοῦ πελάγους καὶ πρὸς τοῦ λιμένος. So schon Hom., πρὸς μὲν ἁλὸς Κᾶρες, πρὸς Θύμβρης δ' ἔλαχον Λύκιοι, Il. 10.428 ; νῆσοι πρὸς Ἤλιδος, in der Nähe von Elis, wenn man von Elis kommt, Od. 21.347 ; am häufigsten bei Bestimmungen der Himmelsgegenden, von Norden, von Westen her, wo uns geläufiger ist »gegen Norden« zu sagen, αἱ μὲν (θύραι) πρὸς Βορέαο καταιβαταὶ ἀνθρώποισιν, αἱ δ' αὖ πρὸς Νότου εἰσὶ θεώτεραι, Od. 13.110, 111, πρὸς δύνοντος ἡλίου, Aesch. Suppl. 252 ; πρὸς νότου ἀνέμου, Her. 3.101, 102 ; πρὸς μεσαμβρίης Ἀραβίη ἐστί, ib. 107 ; sogar χωρίον πρὸς τοῦ Τμώλου τετραμμένον, 1.84 ; τὰ πρὸς νότου, Plat. Critia. 112c ; τὸ ὑποζύγια ἔχοντες πρὸς τοῦ ποταμοῦ, auf der Seite des Flusses, Xen. An. 2.2.4, vgl. 4.3.26. So sagt auch Soph. ἐμπολᾶτε τὸν πρὸς Σάρδεων ἤλεκτρον, Ant. 1024, der von Sardes herkommt. Da aber auch die Griechen so πρός c. accus. brauchten, die Richtung wohin bezeichnend, so verbindet Her. τὸν μὲν πρὸς βορέω ἑστεῶτα, τὸν δὲ πρὸς νότον, 2.121, vgl. 4.17, 122. In Stellen, wie Il. 15.669, φόως γένετ' ἀμφοτέρωθεν, ἠμὲν πρὸς νηῶν, u. 22.198, αὐτὸς δὲ ποτὶ πτόλιος πέτετ' αἰετός, übersetzt man hinwärts, aber in der ersten Stelle wird schon durch ἀμφοτέρωθεν die Auffassung »von den Schiffen her« angedeutet. Einfach durch an kann es öfters übersetzt werden, εἰσὶ οὗτοι οἱ χῶροι πρὸς θαλάσσης, Her. 2.154, vgl. 5.15, 8.120 ; Πελλήνη πρὸς Σικυῶνος, 1.145 ; auch φυλακαὶ κατέστασαν πρὸς Αἰθιόπων Ἀραβίων, 2.30, sie standen von der Seite. der Araber her, d.h. vor, gegenüber, also eigtl. von feindlicher Seite her. – Daher
2) von Personen,
a) auf Jemandes Seite stehen, d.h. von seiner Partei sein, für Einen sein, πρὸς τῶν κρατούντων δ' ἐσμέν, οἱ δ' ἡσσωμένων, Aesch. Spt. 498 ; ἐπειδὴ Ζεὺς πρὸς ἡμῶν ἐστιν, für uns ist, Eur. Rhes. 320. auch πρὸς τῶν ἐχόντων, Φοῖβε, τὸν νόμον τίθης, d.i. zu Gunsten der Reichen, Alc. 58 ; πρός τινος λέγειν, Ar. Vesp. 647 ; Κροῖσος ἐλπίσας πρὸς ἑωυτοῦ τὸν χρησμὸν εἶναι, daß das Orakel für ihn sei, Her. 1.75 ; τὸ ἐν στενῷ ναυμαχέειν πρὸς ἡμέων ἐστί, 8.60.2, ist zu unserm Vorteil ; dah. γενέσθαι πρός τινος, Einem beitreten, 7.22, ἀποστάντες ἀπ' ἐκείνου καὶ γενόμενοι πρὸς σέο, 1.124 ; ὅ ἐστι πρὸς τῶν ἠδικηκότων μᾶλλον, Thuc. 3.38 ; Καλλίας μοι δοκεῖ μάλα πρὸς Πρωταγόρου εἶναι, Plat. Prot. 336d ; daher πρὸς λόγου εἶναι, zum Zwecke dienlich sein, Gorg. 459c ; πρὸς ἐμοῦ δικαίως τὴν ψῆφον ἔθεσθε, zu meinen Gunsten, Dem. 39.40 ; κἂν μέν τι ᾖ πρὸς τῶν ἐχθρῶν κατὰ τῆς πόλεως ἐν τοῖς ὅρκοις, 17.18, Folgde, vgl. οὐ κατ' αὐτοῦ, πρὸς αὐτοῦ δὲ νομίσας εἶναι τὰ συμβαίνοντα, Pol. 3.104.2 ; – τὰ πρὸς σφῷν, so viel wie das Eurige, Soph. O.R. 668.
b) von Einem ausgehend, zunächst von Einem erlangen, erhalten, vernehmen ; ἔχειν τιμὴν πρὸς Διός, Od. 11.302, Ehre von Seiten des Zeus erlangen, haben, die Zeus gewährt ; ὡς ἄν μοι τιμὴν μεγάλην καὶ κῦδος ἄρηαι πρὸς πάντων Δαναῶν, Il. 16.84, vgl. 22.514 ; wie ἄρνυσθαί τι πρός τινος, 1.160 ; εἰ γὰρ τύχοιεν ὧν φρονοῦσι πρὸς θεῶν, wenn sie von den Göttern erlangen, die Götter ihnen gewähren, Aesch. Spt. 532 ; ähnlich ὅπη μέλλει τις οἴσεσθαι δάκρυ πρὸς τῶν, κλυόντων, Prom. 642 ; τὰς ἡδονὰς πρὸς σοῦ λαβοῦσα ἐκτησάμην, Soph. El. 1295, vgl. Tr. 330 ; ἵνα κακόν τι πρὸς θεῶν ἢ πρὸς ἀνθρώπων λάβοι, Her. 2.139, vgl. 152 ; ἀκούειν τι πρός τινος, von Einem, aus seinem Munde hören, Il. 6.525, Her. 7.153 ; μανθάνειν πρός τινος, Soph. Phil. 959, O.C. 13, ὅπως πρὸς σοῦ τι κερδάναιμι, Tr. 190.
c) dann bei solchen Verbis, die einen leidenden Zustand, eine Einwirkung eines Andern andeuten, bes. bei πάσχω, οἷα πρὸς θεῶν πάσχω θεός, Aesch. Prom. 92 ; Ch. 413, Eum. 100, Soph. Phil. 1343 ; Her. 1.73, 3.65, 74 ; κακῶς κλύουσα πρὸς σέθεν, Soph. El. 514, durch deine Veranlassung in schlimmem Rufe stehen ; oft θανεῖν πρός τινος, Aesch. Eum. 597, Soph. O.R. 592 u. öfter, Eur. Or. 1632 ; πρὸς ἀλλήλοιν θανεῖν, Einer durch den Andern umkommen, Valcken Phoen. 1275. Auffallend braucht Soph. sogar zwei Präpositionen, πρὸς τῶν θανόντων μηδενὸς θανεῖν ὕπο, Trach. 1150. so auch ὤλετο πρὸς χειρὸς ἕθεν, Aesch. Suppl. 64, Soph. Ant. 51 ; ποίας ὄλλυμαι πρὸς αἰτίας, aus welchem Grunde, durch welche Schuld, Eur. Andr. 1126 ; vgl. Soph. O.R. 1236, – πρὸς ὧν ἐκπίπτει κράτους, Aesch. Prom. 950, 998 ; Soph. Ant. 675 u. A. – Dader auch geradezu bei Passivis statt ὑπό, bei Tragg., πρὸς τοῦ τύραννα σκῆπτρα συληθήσεται ; αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ κενοφρόνων βουλευμάτων, Aesch. Prom. 762, von wem wird der Raub ausgehen ? πρὸς ἄτης θηραθεῖσαι, 1074 ; πρὸς ἀνδρὸς δ' ἀνὴρ ὑπὸ δορὶ καίνεται, Spt. 329 ; πρὸς φίλου ἔφθισο, 954, u. oft ; τῶν ἐμῶν τητώμενος πρὸς τοῦ κακίστου, Soph. Phil. 384 ; γελώμενος πρὸς σοῦ, 1012 ; πρὸς ὑμῶν λειφθήσομαι, 1060, πρὸς τοῦ διδαχθείς, O.R. 359 : so διδάσκεσθαι πρός τινος Il. 11.831, von Einem belehrt werden, wie μανθάνω, u. sonst ; woran sich auch reiht αὐτὴ πρὸς αὑτῆς τέθνηκε, Tr. 1122 ; αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ, sc. αἱμάσσεται, Ant. 1162. Aber πρὸς ἀνδρὸς ἢ τέκνων φοβουμένη, Soph. Tr. 149, ist = in Ansehung ; – πρὸς ἀνδρὸς ἠδικημένη, Eur. Med. 26 ; nicht selten λέγεσθαι πρός τινος, von Einem erwähnt werden, Her. 3.115 ; οὐ λέγεται πρὸς οὐδαμῶν, 4.47 ; τετιμῆσθαι, ἀτιμάζεσθαι, περιϋβρίζεσθαι πρός τινος, geehrt oder beschimpft werden von Einem, 2.75, 5.20, 1.61, 2.152 ; auch λόγου οὐδενὸς γιγνόμεθα πρὸς Περσέων, 1.221 ; τὸ ποιεύμενον πρὸς Λακεδαιμονίων, das von den Lazedämoniern Getane, 7.209 ; u. daher auch ἐλείπετο ἀθάνατον μνήμην πρὸς Ἑλλησποντίων, 4.144, wo wir übersetzen »ein Andenken bei den Hellespontiern hinterlassen«, eigentlich das von den Hell. ausgehende Andenken. – Auch bei subst. u. adj. findet sich diese Vrbdg, ἔρημος πρὸς φίλων, verlassen von Seiten der Freunde, Soph. Ant. 910 ; βαρείαις πρὸς θεῶν δυσπραξίαις, 746, die von Seiten der Götter verhängt sind ; δόλος πρὸς κασιγνήτου, Eur. Phoen. 365 ; ἔπαινος πρὸς ἀνθρώπων τε καὶ θεῶν, Lob von Seiten der Menschen und Götter, Plat. Legg. II.663a ; γνώμη ἐπίφθονος πρὸς τῶν πλεύνων, die von der Mehrzahl ungünstig betrachtet, gehaßt wird, Her. 7.139. Vgl. noch τίς πρὸς ἀνδρὸς μὴ βλέποντος ἄρκεσις, Soph. O.C. 73 ; οὐδ' οἶδα τέρψιν οὐδ' ἐπίψογον φάτιν ἄλλου πρὸς ἀνδρός, Aesch. Ag. 598.
d) dah. auf Jemandes Veranlassung, Geheiß, Befehl, nach Jemandes Auftrag, πρὸς Διός, προς θεῶν, von Zeus' wegen, nach der Götter Willen ; Il. 1.239 οἵ τε θέμιστας πρὸς Διὸς εἰρύαται, u. πρὸς Τρώων, auf der Troer Geheiß. 6.57, πρὸς ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις, auf einer Fremden Geheiß, 6.456 ; οὔκουν τάδ' ἔσται πρὸς θεῶν, Aesch. Spt. 199 ; Suppl. 992 ; – πρὸς Διός εἰσι ξεῖνοί τε πτωχοί τε, die Fremden stehen unter Zeus' Schutz, Od. 6.207, 14.57. – Hiermit kann man zusammenstellen ὅτι δικαιότατον καὶ πρὸς θεῶν καὶ πρὸς ἀνθρώπων, was das Gerechteste bei ihnen ist, von Seiten der Götter als das Gerechteste angesehen wird, Xen. An. 1.6.6 ; ὃς πρὸς θεῶν ἀσεβής, 2.5.20 ; vgl. δρᾶν οὐδὲν ἄδικον οὔτε πρὸς θεῶν οὔτε πρὸς ἀνθρώπων, nach dem Urteile der Götter und Menschen, Thuc. 1.71.
e) im eigentlichen Sinne, von Einem herstammend, πρὸς πατρός, πρὸς μητρός, von des Vaters, der Mutter Seite, πάππος ὁ πρὸς πατρὸς ἢ μητρός, Plat. Legg. IX.856d ; Ἀθηναῖον ὄντα καὶ τὰ πρὸς πατρὸς καὶ τὰ πρὸς μητρός, Dem. 57.17, u. öfter bei den Rednern ; dah. οἱ πρὸς αἵματος, die Blutsverwandten, Soph. El. 1297. – Vgl. noch, wo es mehr umschreibend ist, δύο μὲν τὰ πρὸς ἡμῶν ἀνθρώπεια, δύο δ' αὖ τὰ πρὸς θεῶν θεῖα, Plat. Soph. 266 a.
3) Bei Beschwörungen, bei, μάρτυροι πρὸς θεῶν, πρὸς ἀνθρώπων, Zeugen bei den Göttern, den Menschen, Il. 1.339 ; ἐπιορκεῖν πρὸς δαίμονος, bei einer Gottheit falsch schwören, 19.188 ; bes. wird es bei beteuernden Bitten u. Beschwörungen zu dem Gegenstande gesetzt, bei welchem man Einen beschwört, bei, um willen, wobei die Götter, od. was sonst beschworen wird, als die, von deren Seite der Eid bewacht wird, anzusehen sind, πρός τ' ἀλόχου καὶ πατρός, Od. 11.67, 13.324 ; μὴ πρὸς ἀραίου Διὸς ἔλθῃς, μὴ πρὸς ξενίας ἀνοίξῃς, Soph. Phil. 1167, O.C. 517 ; u. häufig πρὸς θεῶν, Ar. u. sonst ; πρὸς τῆς δεξιᾶς, τῶν κρεῶν, Thesm. 936, Pax 374 ; der gen. ist zu ergänzen bei Soph. Phil. 469, πρός τ' εἴ τί σοι κατ' οἶκόν ἐστι προσφιλές, vgl. O.C. 250, u. wird häufig von der Präposition durch σέ und andere Wörter getrennt, πρὸς νύν σε πατρός τε μητρὸς ἱκέτης ἱκνοῦμαι, Phil. 466 ; πρὸς νῦν σε κρηνῶν, O.C. 1335 ; u. mit Auslassung des Verbums, μὴ πρός σε γούνων, μὴ πρός σε θεῶν, um der Götter willen nicht, vgl. Valcken Eur. Phoen. 1659, Porson Eur. Med. 325, Jacobs AP p. 359.
4) Uebtr. wird es auch zur Bezeichnung des Angemessenen, Gebührenden, Geziemenden gebraucht, τὸ γὰρ δολῶσαι πρὸς γυναικὸς ἦν σαφῶς, Aesch. Ag. 1619, es war etwas von der Frau Ausgehendes, was von dem Charakter der Frau herrührt, ihr angemessen ist, von Frauenart, vgl. πρὸς δυσσεβείας ἦν ἐμοὶ τόδ' ἐν φρεσίν, Ch. 693 ; οὐ πρὸς σοφοῦ ἰατροῦ θρηνεῖν, Soph. Aj. 579, vgl. 312, es ist nicht des weisen Arztes Art, der weise Arzt muß nicht ; σοφοῦ πρὸς ἀνδρός, Ar. Thesm. 177, Ran. 541 ; πρὸς ἀνδρὸς οὐδὲν ὑγιές ἐστιν εἰργασμένου, Plut. 355 ; u. in Prosa, οὐ πρὸς τοῦ ἅπαντος ἀνδρός, ἀλλὰ πρὸς ψυχῆς τε ἀγαθῆς καὶ ῥώμης ἀνδρηΐης, nicht nach der Art, nicht Sache eines jeden Mannes, sondern eines wackern Gemütes und männlicher Kraft, Her. 7.153 ; οὔτε Περσικὰ ἦν τὰ ποιεύμενα, οὔτε πρὸς τῶν ἐξ Ἀσίης οὐδαμῶν, noch in der Art irgendwelcher Asiaten, 5.12 ; πρὸς σοῦ ἐστι, es kommt dir zu, gebührt dir, ziemt dir, vgl. Valcken Schol. Eur. Phoen. 1686 ; πρὸς δίκης, dem Rechte gemäß, = δικαίως, Soph. O.R. 1014, El. 1203 ; οὐκ ἦν πρὸς τοῦ Κύρου τρόπου, es lag nicht in seinem Charakter, Xen. An. 1.2.11 ; ἄτοπα λέγεις καὶ οὐδαμῶς πρὸς σοῦ, Mem. 2.3.15 ; – πρὸς ὀνείδους, ἀτιμίας, αἰσχύνης u. dgl. ποιεῖσθαι, λαβεῖν τι, Etwas als Schimpf annehmen, ansehen, Plut. Cic. 13, Flamin. 7 u. sonst, s. Lobeck Phryn. 10 ; S.Emp. adv. math. 7.12 vrbdt διὰ τὸ ἀνωφελὲς καὶ πρὸς κακοῦ τοῖς φιλοσοφοῦσιν ὑπάρχειν.
II. Mit dem dat. bezeichnet es den Gegenstand, an dessen Seite, bei dem Etwas ist, oder zu dem Etwas hinzukommt;
1) örtlich, bei, an, neben ; mit Verbis der Ruhe, oder mit dem Nebenbegriff der Bewegung nach einem Orte hin, aber immer mit dem Gedanken einer darauf folgenden Ruhe an dem Orte verbunden ; βάλλειν ποτὶ γαίῃ, ποτὶ πέτρῃ, gegen die Erde, an den Felsen werfen, so daß es daran liegen od. hangen bleibt, Il. 1.245, 22.64, Od. 5.415, 7.279, 11.423 ; χεῖρας ποτὶ γούνασι μητρὸς βάλλειν, die Arme gegen die Knie der Mutter flehend ausstrecken, 6.310, vgl. 3.298, 5.401 ; λαβεῖν προτὶ οἷ, an sich raffen, an sich nehmen, Il. 20.418 ; ἑλεῖν προτὶ οἷ, an sich ziehen, 21.507, Od. 24.347 ; πρὸς ἀλλήλῃσιν ἔχεσθαι, sich fest an einander halten, an einander hangen, 5.329, 433 ; πασσάλευε πρὸς πέτραις, Aesch. Prom. 56, vgl. 4, 15 ; πρὸς ἡλίου ναίουσι πηγαῖς, 810 ; πρὸς βωμῷ σφαγείς, Eum. 295 ; πρὸς πύλαις πεπτωκέναι, Spt. 444 ; auch φόβος γὰρ ἤδη πρὸς πύλαις κομπάζεται, 482 ; νεὼς καμούσης ποντίῳ πρὸς κύματι, gegen die Wogen, 192 ; πρὸς πέδῳ κεῖται, Soph. O.R. 181 ; ὡς ὁ Λάϊος κατασφαγείη πρὸς τριπλαῖς ἁμαξιτοῖς, O.R. 730, πρὸς σοὶ κατασταθέντες, O.C. 1270 ; πρὸς οὔρεσι, Her. 3.111 ; τὸ πρὸς ποσί, Soph. O.R. 130 ; γήρως ἐσχάτοις πρὸς τέρμασιν, Eur. Andr. 1082 ; πρὸς αὐτῷ γ' εἰμὶ τῷ δεινῷ λέγειν, Soph. O.R. 1169 ; – πρὸς τοῖς ὤμοις εἶναι, an den Schultern sein, daran passen, Xen. Cyr. 1.6.31. – Daher auch vor, πρὸς τοῖς θεσμοθέταις ἔλεγε, Dem. 20.98 ; πρὸς διαιτητῇ φεύγειν, 22.18, vor dem Schiedsrichter verklagt sein ; ὅσα ἐν τῷ δήμῳ γέγονεν ἢ πρὸς τοῖς κριταῖς ἐν τῷ θεάτρῳ, 21.18. – Dah.
2) von Beschäftigungen, bei denen man verweilt, πρός τινι γίγνεσθαι, sich angelegentlich mit Etwas beschäftigen, eifrig dabei sein, πρὸς τῷ θείῳ γιγνόμενοι, Plat. Phaedr. 249d ; τῷ πρὸς τοῖς οὖσι τὴν διάνοιαν ἔχοντι, Rep. VI.500b ; vgl. πρὸς τούτοις προσέχῃς, Ar. Nub. 1008 ; γίγνεσθαι πρὸς τοῖς πράγμασι, Dem. 8.11 ; πρὸς τῷ σκοπεῖν, 18.176 ; Folgde, wie Pol. πρὸς τῷ ναυμαχεῖν ὄντες, 1.50.1, 5.79.1 ; S.Emp. adv.log. 2.192 sagt vom Feuer πρὸς μὲν κηρῷ τήκει, πρὸς δὲ πηλῷ πήσσει, πρὸς δὲ ξύλῳ καίει.
3) Selten von der Zeit, πρὸς ἑσπέρᾳ, am Abend, Ar. Vesp. 1123.
4) wie πρὸς τοῖς πεζοῖς γενέσθαι, Xen. Cyr. 1.4.23, »zu den Fußsoldaten gekommen sein« bedeutet, so wird oft durch πρός ein Hinzukommen zu etwas Vorhandenem ausgedrückt, außer, πρὸς τοῖσδε μέντοι πῦρ ἐγώ σφιν ὤπασα, Aesch. Prom. 252, außerdem noch gab ich ihnen das Feuer ; ἄασάν μ' ἕταροί τε κακοὶ πρὸς τοῖσί τε ὕπνος, und außer ihnen noch, Od. 10.68 ; vgl. Aesch. πρὸς τοῖς παροῦσι δ' ἄλλα προσλαβεῖν θέλεις, Prom. 321 ; τί πρὸς τούτοισιν ἄλλο ; Pers. 233 ; μῶν πάρεστε πρὸς κακοῖσι πέμποντες κακόν, Soph. Phil. 1250 ; πρὸς ἐκείνοισιν τί φής, O.R. 1233 ; oft πρὸς τούτοις, außerdem, überdies, Her. 1.32, 3.65, 9.110 ; auch πρὸς τούτῳ, 1.41 ; ἡγοῦνται τὸν τοιοῦτον πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ πανοῦργον εἶναι, Plat. Prot. 317b ; ψυχὴ ἂν εἴη πρὸς τῷ ἀθάνατος εἶναι καὶ ἀνώλεθρος, Phaed. 106c ; πρὸς τοῖς αὑτοῦ καὶ τὰ τῶν ἄλλων προσαναλίσκειν, Dem. 40.58. – So auch bei Zahlen, τρίτος γε γένναν πρὸς δέκ' ἄλλαισιν γοναῖς, Aesch. Prom. 776 ; ἡ πρώτη πρὸς τοῖς εἴκοσιν, die einundzwanzigste, Ath. VI.261a ; ἔτη τρία πρὸς τοῖς τριάκοντα, dreiunddreißig, DS. 1.58.
III. Mit dem accus. bezeichnet es den Gegenstand, nach dessen Seite hin, auf den zu Etwas gerichtet ist, nach, auf – zu, hin, gen ;
1) örtlich ; Hom. u. Folgde ; auch von den Himmelsgegenden, πρὸς Ἡῶ τ' Ἠέλιόν τε, πρὸς ζόφον, Il. 12.239, Od. 9.26, 13.240 ; u. so in Prosa gew. πρὸς ἠῶ, μεσημβρίαν, ἑσπέραν, ἄρκτον, gegen Morgen, Mittag, Abend, Mitternacht ; doch auch πρὸς ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολάς, πρὸς ἠῶ τε καὶ ἥλιον ἀνίσχοντα, Her. 1.201, 4.40 ; vgl. Aesch. ἡλίου πρὸς ἀνατολὰς στρέψασα σαυτήν, Prom. 709 ; Ag. 1153 ; πρὸς βορῆν τε καὶ νότον, Her. 2.140 (vgl. auch I.1); κλαίειν πρὸς οὐρανόν, die Stimme gen Himmel erheben, zum Himmel schreien, Il. 8.364 ; ἀκτὴ τῆς Σικελίης πρὸς Τυρσηνίην τετραμμένη, dahin gerichtet, d.i. gegenüber, Her. 6.22. – Bes. bei Verbis der Bewegung, sowohl die bloße Richtung, als das zu erreichende Ziel ausdrückend ; ποῖ ποτ' ἤγαγές με ; πρὸς ποίαν στέγην ; Aesch. Ag. 1057 ; πλεῖς ὡς πρὸς οἶκον, nach Hause hin, Soph. Phil. 58, u. so τοῦ πρὸς Ἴλιον στόλου, 247 ; u. ähnlich ἀφικόμενος πρὸς τὴν Τεγεᾶτιν, Thuc. 5.65, bis an das Gebiet von Tegea hin ; διασωθῆναι βουλόμεθα πρὸς τὴν Ἑλλάδα, Xen. An. 5.4.5, nach Hellas hin, worin freilich schon die Erreichung des Ziels mit ausgedrückt ist ; vgl. πρὸς ἤπειρον σεσῶσθαι τήνδε, Aesch. Pers. 723 ; πρὶν ἂν πρὸς Καύκασον μόλῃς, ehe du dahin gekommen sein wirst, Prom. 721 ; ἔστ' ἂν ἐξίκῃ πρὸς Γοργόνεια πεδία, 795 ; πρὸς οἶκον οὐκέθ' ἵκετο, Soph. O.R. 115, wie ἐλπίς τις αὐτὸν πρὸς δόμους ἥξειν πάλιν, Aesch. Ag. 665 ; auch übertr., πρὸς τέλος γόων ἀφίκοντο, Soph. O.C. 1617 ; πεσεῖν πρὸς οὖδας, Eur. Hec. 405. In Prosa überall, auch διεκρίθησαν πρός τε Ἀθηναίους καὶ Λακεδαιμονίους οἱ Ἕλληνες, Thuc. 1.18, sie traten ihnen bei. – Bes. im feindlichen Sinne, wider, gegen, πρὸς Τρῶας μάχεσθαι, gegen die Troer kämpfen, Il. 17.471 ; πρὸς κρείσσονας ἀντιφερίζειν, Hes. O. 212 ; πρὸς κόλπον, πρὸς στῆθος βάλλειν, gegen die Brust werfen, treffen, Hom. oft, ἐλαύνειν πρός τι, Il. 4.108, 6.467, 15.250 ; auch φέρεσθαι πρός τι, darauf losfahren, dagegen anstürmen, πρὸς κέντρα κῶλον ἐκτενεῖς, μὴ λάκτιζε, Aesch. Prom. 323, Ag. 1607 ; ξὺν δὲ γενοῦ πρὸς ἐχθρούς, Ch. 453 ; auch τὰ παθήματα κεῖνα πρὸς αὐτὸν ἐπέβη, das Leiden brach auf ihn ein, Soph. Phil. 193, wie ἦ σε λανθάνει πρὸς τοὺς φίλους στείχοντα τῶν ἐχθρῶν κακά, Ant. 10 ; πρὸς δαίμονα, gegen die Gottheit, gegen den Willen des Gottes, dem Gotte zum Trotz, Il. 17.98, 104 ; μάχη Μήδων πρὸς Ἀθηναίους, Thuc. 1.18, u. sonst in Prosa, wie ἰέναι πρὸς τοὺς πολεμίους, Xen. An. 2.6.10, διαφέρεσθαι, στασιάζειν πρός τινα, 5.9.29, 7.6.15 ; ἡ πρὸς αὐτὸν ἐπιβουλή, 1.1.8 ; διαγωνίζεσθαι πρὸς τοὺς πολεμίους, Cyr. 1.6.26 ; ταῦτα πάντα πρὸς τὸν Πίττακον εἴρηται, ist gegen den Pittakus gesprochen, Plat. Prot. 345c ; κινδύνους ὅσους ἐκινδύνευσα πρός τε χειμῶνας καὶ πρὸς πολεμίους, Dem. 50.21. – Daher in den Aufschriften gerichtlicher Anklagereden, in Privatklagen, wie das lat. adversus, Wolf Dem. Lept. p. CLII ; anders κατά. – Selten auch bei Verbis der Ruhe, wo immer an die vorhergegangene Bewegung zu denken ist, σκόλοπες γὰρ ἐν αὐτῇ ὀξέες ἑστᾶσιν, ποτὶ δ' αὐτοὺς τεῖχος Ἀχαιῶν, Il. 12.64, gegen sie ist die Mauer errichtet, ἔοικα θρηνεῖν ζῶσα πρὸς τύμβον μάτην, Aezeh. Ch. 913, vgl. 891 ; vgl. τὰ πολλὰ πατρὸς πρὸς τάφον κτερίσματα, die auf das Grab gebracht werden, Soph. El. 919 ; πρὸς δεξιὰν αὐτοῦ στάς, nachdem er auf die rechte Seite getreten, Eur. Or. 474 ; vgl. πρὸς ἑσπέρους τόπους ἕστηκε, Aesch. Prom. 348 ; ἑστῶσα πρὸς τὸν ἥλιον, Ar. Eccl. 64 ; Vesp. 804, so auch in Prosa, πρὸς τὸ ἱερὰ παρεῖναι, Xen. Cyr. 3.3.84 u. öfter.
2) Eine Richtung liegt auch in λέγειν πρός τινα, zu Einem sprechen, nicht in feindlichem Sinne, gegen ; so bei εἰπεῖν, ἐννέπειν, φάσθαι, μυθήσασθαι ; sehr geläufig bei Hom.; ἀγορεύειν πρὸς ἀλλήλους, zu einander sprechen ; auch ὀμόσαι πρός τινα, Einem schwören, einem Anwesenden einen Schwur leisten, Od. 14.331, 19.288. So Tragg. u. in Prosa : πρὸς εἰδότας λέγω, Aesch. Ag. 1375 ; πρὸς φρονοῦντας ἐννέπεις, Suppl. 201 ; τί λέγεις πρὸς ἄνδρ' ὑπόπταν ; Soph. Phil. 136 ; τί δῆτα λέξομεν πρὸς τόνδ' ἔπος ; O.R. 1419 ; auch bei ἀπαγγέλλειν, Aesch. Ch. 265, wie ἀγγέλλειν πρός τινα, Xen. An. 1.7.13 u. sonst ; ἐπιδείκνυσθαι πρὸς ἅπαντας, Plat. Phaedr. 232a. – Auch von andern freundlichen Beziehungen ; σπονδὰς ποιεῖσθαι πρός τινα, Thuc. 4.15 ; φιλοτιμεῖσθαι, Plat. Phaedr. 234a ; πρὸς ὑμᾶς εὐσεβὴς πέλω, gegen euch, Aesch. Suppl. 335 ; σοὶ δ' ὁμιλία πρὸς τόνδε πιστή, Soph. Phil. 71 ; πρός τινα ἔχειν τὴν γνώμην, Xen. An. 2.5.29, φρονεῖν τὰ πρὸς σέ, 7.7.30 ; τὰ Κύρου οὕτως ἔχει πρὸς ἡμᾶς, ὥσπερ τὰ ἡμέτερα πρὸς ἐκεῖνον, 1.3.9, das Verhältnis des Kyros zu uns ist dasselbe wie ; dah. οὐδὲν ἐμοὶ πρὸς ἐκείνους, ich stehe in keinem Verhältnis zu ihnen, ich habe mit ihnen Nichts zu schaffen, Isocr. 4.12. – Dieselbe Verbindung liegt auch dem γράφεσθαι πρὸς τοὺς θεσμοθέτας, Dem. 21.47, zu Grunde, »vor oder bei den Thesmotheten anklagen, belangen« ; πρὸς διαιτητὴν ἐξῆν αὐτῷ λαχεῖν, 22.28 ; τὰς δίκας εἶναι περὶ τούτων πρὸς τοὺς ἄρχοντας, 43.71, im Gesetz, es war der Offizielle Ausdruck für diesen Fall ; ähnlich ist auch μαρτυρῆσαι πρὸς τοὺς δικαστάς, Plut. Arist. 25. – Daher πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς διαλογισώμεθα, wir wollen bei uns selbst überlegen, Plat. Soph. 231c, wie Aesch. τά τ' ἄλλα πρὸς πόλιν τε καὶ θεοὺς βουλευσόμεσθα, Ag. 818, wo es freilich auch allgemeiner genommen werden kann : was sich auf die Stadt bezieht.
3) von der Zeit, gegen, ποτὶ ἕσπερα, gegen Abend, Od. 17.191 ; πρὸς ὄρθρον, Ar. Lys. 1089 ; πρὸς ἕω, Eccl. 312 ; πρὸς ἑσπέραν, Plat. Polit. 328a ; πρὸς ἡμέραν, gegen Tagesanbruch, Xen. An. 4.5.21 ; Plat. Symp. 223c. – Auch bei Zahlen, gegen, ungefähr, πρὸς ἑβδομήκοντα, Pol. 16.7.5 ; bes. Sp., vgl. Lobeck Phryn. p. 410.
4) Uebertr. von der Richtung oder Beziehung, die ein Gegenstand auf den andern hat, in Beziehung, in Hinsicht, in Rücksicht auf Etwas ;
a) sehen auf Etwas, πρὸς πρᾶγμ' ὁρώσας, Aesch. Suppl. 706 ; πρὸς ἔπος κλύειν, auf das Wort hören, Ch. 408 ; φιλεῖ γὰρ πρὸς τὰ χρηστὰ πᾶς ὁρᾶν, Soph. El. 960 ; πρός σ' ἀποσκοποῦσα, O.R. 746, vgl. O.C. 280 ; μὴ θαυμάζω πρὸς τὸ λιπαρές, in Rücksicht auf, d.i. über Etwas sich wundern, 1121 ; auch εἰ φοβεῖ πρὸς τοῦτο, Tr. 1201 ; ἀθυμεῖν πρός τι, Xen. An. 7.1.9 ; eben so ὁ πρὸς Λακεδαιμονίους φόβος, die auf die Lazedämonier bezügliche Furcht, Dem. 16.10 ; οὐδὲν γὰρ ἡγοῦμαι τούτων εἶναι πρὸς ἐμέ, 18.60 ; οὐδὲν αὐτῷ πρὸς τὴν πόλιν ἐστίν, 21.44, wie πρὸς τὸν δῆμον τούτων οὐδέν ἐστι, Nichts von dem hat auf das Volk Bezug, geht das Volk an, Pol. 6.13.7 ; οὐ νομίζω τοῦτο εἶναι πρὸς ἐμέ, 24.10.11 ; vgl. Isocr. 4.12 ; u. so in dem sprichwörtlichen οὐδὲν πρὸς Διόνυσον. – Daher
b) sehr gewöhnlich πρὸς ταῦτα, in Beziehung darauf, was das anbetrifft, πρὸς ταῦτα νῦν θαρσῶν καθήσθω, Aesch. Prom. 917 ; πρὸς ταῦτα μίμνε, Suppl. 515 ; oft Soph. u. in Prosa, wie Her. 5.9 ; πρὸς τὰ πυνθάνομαι κατεργάσασθαι Τηλίνην ἔργον τοσοῦτον, was das anbetrifft, daß ich höre, daß Telines so etwas Großes getan hat, 7.153, was auch übersetzt werden kann »dem zu Folge, was ich vernehme« ; πρὸς ταῦτα βουλεύεσθαι, ἀποκρίνασθαι, hierauf, hierüber beratschlagen, antworten, Xen. An. 1.3.19, 5.7.8, u. so bes. häufig in Umschreibungen, εὐσεβεῖν τὰ πρὸς θεούς, in Beziehung auf die Götter, in Rücksicht auf das Verhältnis gegen die Götter, in seinen Pflichten gegen die Götter fromm sein, Soph. Phil. 1427 ; κακοὺς ὄντας πρὸς αἰχμήν, O.C. 1291 ; τὰ πρὸς τοὺς θεοὺς εὐσεβῶς, Dem. 3.26 ; τὰ πρὸς πόλιν πῶς ἔχεις, Eur. Or. 427 ; τὰ πρὸς τὸν πόλεμον, Alles, was sich auf den Krieg bezieht, Xen. An. 4.3.10 ; u. so geradezu für Adverbia, z.B. πρὸς βίαν = βιαίως, mit Gewalt, wider Willen, Aesch. Eum. 5 u. oft bei Folgdn, πρὸς βίαν τινός, invito aliquo, πρὸς ἀνάγκην, mit Zwang, notgedrungen, Aesch. Pers. 561 u. A.; πρὸς ἀλκήν, Aesch. Suppl. 812 ; πρὸς καιρόν, zur rechten Zeit, Soph. Phil. 1263, Aj. 38 ; πρὸς ἡδονήν, mit Vergnügen, gern ; πρὸς ἰσχύος κράτος, Phil. 594 ; πρὸς ὀργήν, El. 361 ; πρὸς φύσιν, Tr. 307 ; πρὸς χάριν, Ant. 30 (vgl. auch 6); πρὸς ἰθύ, gerade darauf los, Il. 14.403 ; πρὸς τὸ καρτερόν = καρτερῶς, πρὸς τὸ βίαιον = βιαίως, Jacobs Ach.Tat. p. 695 ; πρὸς τὰ μέγιστα, aufs Aeußerste, im höchsten Grade, Her. 8.20, πρὸς πάντα, in Allem, Xen. Cyr. 3.3.20 ; πρὸς ἐμὴν χεῖρα, mir zur Hand, d.i. in Bereitschaft, um sogleich Gebrauch davon zu machen, Hermann Soph. Phil. 148.
5) Diese Beziehung oder dies Verhältnis wird besonders in Vergleichungen hervorgehoben, wo πρός bedeutet im Vergleich mit, gegen etwas Anderes gehalten, λῆρός ἐστι τἄλλα πρὸς Κινησίαν, ist Posse, dummes Zeug, im Vergleich mit Kinesias, Ar. Lys. 860, wie Xen. An. 7.7.41 ; κοῖός τις δοκέοι ἀνὴρ εἶναι πρὸς τὸν πατέρα, Her. 3.34, gegen den Vater gehalten, mit ihm verglichen ; ἄπιστον τὸ πλῆθος λέγεται ἀπολέσθαι ὡς πρὸς τὸ μέγεθος τῆς πόλεως, im Vergleich mit der Größe der Stadt, Thuc. 3.113 ; ὁ ἔλεγχος οὐδενὸς ἄξιός ἐστι πρὸς τὴν ἀλήθειαν, Plat. Gorg. 471e ; οὕτως ὀλιγωροῦσι τοῦ δοκεῖν ἐπιεικεῖς εἶναι καὶ παντελῶς τἄλλα πάρεργα πρὸς τὸ λαμβάνειν νομίζουσι, sie halten Alles im Vergleich mit dem Gewinn für Nebendinge, Dem. 51.17 ; vgl. μηδενὸς ἄλλου φροντίζοντες πρὸς τὸ μὴ δοῦναι, 54.42, Folgde, ἐν χρόνοις παμμήκεσι πρὸς τὴν ἡμετέραν ζωήν, Arist. Meteor. 1.14 ; συμβάλλειν πρός τι, womit vergleichen ; οὐδὲν ὡς πρὸς Τίμωνα, Luc. Tim. 42. Vgl. noch ἔργα λόγου μέζω πρὸς πᾶσαν χώρην, im Vergleich mit jedem Lande, gegen jedes Land gehalten, Her. 2.35 ; u. so auch Ἀθηναῖοι πρὸς τοὺς ἄλλους συμμάχους παρεχόμενοι νῆας ὀγδώκοντα καὶ ἑκατόν, 8.44, wie 3.94, mit allen andern Bundesgenossen verglichen, worin zugleich liegt »vor allen andern« ; vgl. noch Dem. Lept. 31 ; auch sonst bei Komparat., οἱ φαυλότεροι τῶν ἀνθρώπων πρὸς τοὺς ξυνετωτέρους ἄμεινον οἰκοῦσι τὰς πόλεις, Thuc. 3.37 ; πρὸς γὰρ ἀνθρώπους ἡμᾶς πένητας καὶ ἀδυνάτους ἔχων ἀναλίσκειν τῶν ἀλλοτρίων πολὺ περίεστιν, Dem. 44.28 ; u. so bei κρίνω, πρὸς τὰ παρ' ἡμῖν κάλλη κρίνεσθαι οὐδ' ὁπωστιοῦν ἄξια, mit den Schönheiten bei euch zu vergleichen, darnach zu beurteilen, Plat. Phaed. 110a ; πρὸς τὸ τελευταῖον ἐκβὰν ἕκαστον τῶν προυπαρξάντων ὡς τὰ πολλὰ κρίνεται, Dem. 1.1. – Woran sich die Bedeutung gemäß, nach reiht, τόλμησόν ποτε πρὸς τὰς παρούσας πημονὰς ὀρθῶς φρονεῖν, Aesch. Prom. 1002, d.i. wie es das gegenwärtige Leiden erfordert, πρὸς ὧντὴν ὄψιν τὸν γάμον τοῦτον ἔσπευσα, dem Gesicht zufolge, Her. 1.38, wie πρὸς ταύτην τὴν φήμην, 3.153, πρὸς τοῦτο τὸ κήρυγμα, zufolge dieses Heroldrufes, 3.52 ; πρὸς τὴν παροῦσαν ἀρρωστίαν, der gegenwärtigen Schwäche entsprechend, wie diese es mit sich brachte, Thuc. 7.47. ἐβουλεύοντο πρὸς τὴν παροῦσαν συμφοράν, u. πρὸς τὸ παρόν, den gegenwärtigen Umständen entsprechend, nach den gegenwärtigen Umständen ; vgl. noch πρὸς τὰς τύχας γὰρ τὰς φρένας κεκτήμεθα, Eur. Hipp. 708 ; πρὸς τὴν ἀξίαν, nach Gebühr, Xen. Cyr. 8.4.29 ; ὁρῶ γὰρ ἅπαντας πρὸς τὴν παροῦσαν δύναμιν καὶ τῶν δικαίων ἀξιούμενοι, Dem. 15.28 ; εἴ τι δεῖ τεκμαίρεσθαι πρὸς τὸν ἄλλον αὐτοῦ τρόπον καὶ τὴν ἀναίδειαν, 27.22 ; πρὸς τὰ ἔργα τάττειν τὰς τιμάς, nach den Taten, nach dem Verdienst die Ehren erteilen ; πρὸς τὰ πάτρια ἔθη ζῆν, S.Emp. pyrrh. 1.17. – Auch ἔπαινον θαυμάσιον ἔχοντες πρὸς ὠφέλειαν, in Folge des Nutzens, d.i. wegen des Nutzens, Plat. Symp. 177b ; πρὸς ταῦτα, darum, Apol. 30b (vgl. 7).
6) in Begleitung von, zu, πρὸς αὐλόν, zur Flöte, unter Flötenbegleitung, Eur. Alc. 347, Archil. frg. 26 ; πρὸς αὐλὸν ὀρχεῖσθαι, Xen. An. 5.9.5 ; u. Sp.; auch πρὸς τὴν σελήνην, beim Mondlicht.
7) Wie Hes. vrbdt αἰδώς τοι πρὸς ἀνολβίην, θάρσος δὲ πρὸς ὄλβον., O. 317. so wird oft durch πρός τι der Zweck angedeutet, um dessen willen man Etwas tut, die Anwendung, die man von Etwas macht, zu, ὅπως γένοισθε πρὸς χρέος τόδε, Aesch. Spt. 20 ; πρὸς τί μενοῦμεν πράσσειν ; Soph. Phil. 825 ; ὡς πρὸς τί χρείας ; O.R. 1174 ; u. oft πρὸς τί ; weswegen ? wozu ? z.B. πρὸς τί τοῦτο τοὔπος ἱστορεῖς ; 1144 ; πρὸς οὐδέν, zu Nichts, Aj. 1018 ; u. wo die ursprüngliche Bedeutung der Richtung noch mehr hervortritt, πρὸς ἄριστον καταλύειν, Xen. An. 1.10.19, πόροι πρὸς τὸ πολεμεῖν, 2.5.20, πρὸς ταῦτα, deswegen, dazu, daher, Her. 5.9, 88, 7.163 u. sonst, wie in attischer Prosa. Eben so auch πρὸς ἡδονήν, zum Vergnügen, zur Lust, Aesch. Prom. 492, Ag. 278 ; οὐ πρὸς ἡδονὴν λέγω τάδε, Soph. El. 909 ; u. oft in Prosa, wie ἅπαντα πρὸς ἡδονὴν ζητεῖν, Dem. 1.15 ; λέγειν πρὸς τὸ βέλτιστον, zum Besten reden, Plat. Alc.I, 105d ; πρὸς χάριν δημηγορεῖν, Dem. 3.3, wie πρὸς χάριν ὁμιλεῖν τινι, Isocr. 2.4. Mehr umschreibend οὐ τὰ πρὸς διαλύσεις πράττειν, ἀλλὰ πρὸς τὸν πόλεμον, Pol. 5.29.4, u. ä. öfter.
8) τεύχεα ἀμείβειν πρός τινα, Il. 6.235, ist eigtl. = die Rüstung an Einen vertauschen, so daß sie von Einem auf den Andern übergeht ; aber es wird auch verbunden ἡδονὰς πρὸς ἡδονάς, λύπας πρὸς λύπας καταλλάττεσθαι καὶ μείζω πρὸς ἐλάττω ὥσπερ νομίσματα, Plat. Phaed. 69a, für das gewöhnliche τί τινος, Lust gegen Lust eintauschen ; πρὸς ἅλας ἠγορασμένος, Men. b. Zenob. 2.12.
Zuweilen folgt auf πρός ein enklitisches Pronomen, πρός με, vgl. Ar. Plut. 1055 u. Buttmann Ausf. gr. Gramm. II p. 413.
Seinem Casus nachgestellt scheint πρός nie zu sein.
In der Zusammensetzung bedeutet es:
1) Bewegung oder Richtung auf Etwas zu, an, zu, gegen, hinwärts, προσέρχομαι, προσάγω u. ä.
2) ein Hinzukommen, Häufung, Vermehrung, dazu, obendrein, überdies, προσαδικέω, προσαιτέω.
3) ein Daran-, Daneben-, Dabeisein, an, bei, neben, sich damit beschäftigen, πρόσειμι u. ä.
4) angemessen, προσθύμιος.
adverb., ohne Casus, noch dazu, oben drein, außerdem ; am häufigsten πρὸς δέ, Hom. oft, wie θλάσσε δέ οἱ κοτύλην, πρὸς δ' ἄμφω ῥῆξε τένοντε, Il. 5.307 ; ἅπερ τελεῖται, πρὸς δ' ἃ βούλομαι λέγω, Aesch. Prom. 931 ; Her. 1.71, 2.119, 3.135, 5.20 u. sonst (auch in attischer Prosa nicht selten); πρὸς γάρ, 3.91 ; καὶ πρὸς πιέζει χρημάτων ἀχηνία, Aesch. Ch. 299 ; ὄλωλα καὶ πρός γ' ἐξελαύνομαι χθονός, Eur. Med. 704, vgl. Or. 621, Hel. 962 ; καὶ πρὸς οὐκ αἰτοῦμαι οὐδέν, Ar. Eq. 576 ; κἄγωγε πρός, Ran. 416, vgl. Plut. 1001 ; καὶ πρός, Her. 6.125 u. oft bei den Attikern ; πρὸς δὲ καί, Thuc. 3.58, Xen. Hell. 6.7.3, Cyr. 6.4.8, πρὸς δ' ἔτι, Her. 3.74 ; Xen. An. 3.2.2 ; πρὸς δὲ καί, Plat. Prot. 321d ; καὶ πρός γε, Rep. I.328a. Soph. 234a ; καὶ ἐλεεινόν γε πρός, Gorg. 469b ; vgl, noch Porson Eur. Phoen. 629, Reisig comm. crit. Soph. O.C. 809 p. 308. Vgl. auch προσέτι.
Als Präposition mit dem gen., dat. u. accus.
I. Mit dem gen., von her, den Gegenstand bezeichnend, von dessen Seite her Etwas kommt, oder von dem Etwas ausgeht;
1) örtlich, die Richtung oder Bewegung von einem Orte her bezeichnend, ἀλώμενος ἵκετ' ἐμὸν δῶ, ἠὲ πρὸς ἠοίων ἢ ἑσπερίων ἀνθρώπων, Od. 8.29 ; auch bei Verbis der Ruhe, so daß aber bei der Ortsbestimmung immer an ein Ausgehen von derselben zu denken ist, wie Thuc. 3.21 sagt τὸ τεῖχος εἶχε δύο τοὺς περιβόλους πρός τε Πλαταιέων καὶ εἴ τις ἔξωθεν ἀπ' Ἀθηνῶν ἐπίοι, von Platää her ; 4.31 verbindet er ἔκ τε τοῦ πελάγους καὶ πρὸς τοῦ λιμένος. So schon Hom., πρὸς μὲν ἁλὸς Κᾶρες, πρὸς Θύμβρης δ' ἔλαχον Λύκιοι, Il. 10.428 ; νῆσοι πρὸς Ἤλιδος, in der Nähe von Elis, wenn man von Elis kommt, Od. 21.347 ; am häufigsten bei Bestimmungen der Himmelsgegenden, von Norden, von Westen her, wo uns geläufiger ist »gegen Norden« zu sagen, αἱ μὲν (θύραι) πρὸς Βορέαο καταιβαταὶ ἀνθρώποισιν, αἱ δ' αὖ πρὸς Νότου εἰσὶ θεώτεραι, Od. 13.110, 111, πρὸς δύνοντος ἡλίου, Aesch. Suppl. 252 ; πρὸς νότου ἀνέμου, Her. 3.101, 102 ; πρὸς μεσαμβρίης Ἀραβίη ἐστί, ib. 107 ; sogar χωρίον πρὸς τοῦ Τμώλου τετραμμένον, 1.84 ; τὰ πρὸς νότου, Plat. Critia. 112c ; τὸ ὑποζύγια ἔχοντες πρὸς τοῦ ποταμοῦ, auf der Seite des Flusses, Xen. An. 2.2.4, vgl. 4.3.26. So sagt auch Soph. ἐμπολᾶτε τὸν πρὸς Σάρδεων ἤλεκτρον, Ant. 1024, der von Sardes herkommt. Da aber auch die Griechen so πρός c. accus. brauchten, die Richtung wohin bezeichnend, so verbindet Her. τὸν μὲν πρὸς βορέω ἑστεῶτα, τὸν δὲ πρὸς νότον, 2.121, vgl. 4.17, 122. In Stellen, wie Il. 15.669, φόως γένετ' ἀμφοτέρωθεν, ἠμὲν πρὸς νηῶν, u. 22.198, αὐτὸς δὲ ποτὶ πτόλιος πέτετ' αἰετός, übersetzt man hinwärts, aber in der ersten Stelle wird schon durch ἀμφοτέρωθεν die Auffassung »von den Schiffen her« angedeutet. Einfach durch an kann es öfters übersetzt werden, εἰσὶ οὗτοι οἱ χῶροι πρὸς θαλάσσης, Her. 2.154, vgl. 5.15, 8.120 ; Πελλήνη πρὸς Σικυῶνος, 1.145 ; auch φυλακαὶ κατέστασαν πρὸς Αἰθιόπων Ἀραβίων, 2.30, sie standen von der Seite. der Araber her, d.h. vor, gegenüber, also eigtl. von feindlicher Seite her. – Daher
2) von Personen,
a) auf Jemandes Seite stehen, d.h. von seiner Partei sein, für Einen sein, πρὸς τῶν κρατούντων δ' ἐσμέν, οἱ δ' ἡσσωμένων, Aesch. Spt. 498 ; ἐπειδὴ Ζεὺς πρὸς ἡμῶν ἐστιν, für uns ist, Eur. Rhes. 320. auch πρὸς τῶν ἐχόντων, Φοῖβε, τὸν νόμον τίθης, d.i. zu Gunsten der Reichen, Alc. 58 ; πρός τινος λέγειν, Ar. Vesp. 647 ; Κροῖσος ἐλπίσας πρὸς ἑωυτοῦ τὸν χρησμὸν εἶναι, daß das Orakel für ihn sei, Her. 1.75 ; τὸ ἐν στενῷ ναυμαχέειν πρὸς ἡμέων ἐστί, 8.60.2, ist zu unserm Vorteil ; dah. γενέσθαι πρός τινος, Einem beitreten, 7.22, ἀποστάντες ἀπ' ἐκείνου καὶ γενόμενοι πρὸς σέο, 1.124 ; ὅ ἐστι πρὸς τῶν ἠδικηκότων μᾶλλον, Thuc. 3.38 ; Καλλίας μοι δοκεῖ μάλα πρὸς Πρωταγόρου εἶναι, Plat. Prot. 336d ; daher πρὸς λόγου εἶναι, zum Zwecke dienlich sein, Gorg. 459c ; πρὸς ἐμοῦ δικαίως τὴν ψῆφον ἔθεσθε, zu meinen Gunsten, Dem. 39.40 ; κἂν μέν τι ᾖ πρὸς τῶν ἐχθρῶν κατὰ τῆς πόλεως ἐν τοῖς ὅρκοις, 17.18, Folgde, vgl. οὐ κατ' αὐτοῦ, πρὸς αὐτοῦ δὲ νομίσας εἶναι τὰ συμβαίνοντα, Pol. 3.104.2 ; – τὰ πρὸς σφῷν, so viel wie das Eurige, Soph. O.R. 668.
b) von Einem ausgehend, zunächst von Einem erlangen, erhalten, vernehmen ; ἔχειν τιμὴν πρὸς Διός, Od. 11.302, Ehre von Seiten des Zeus erlangen, haben, die Zeus gewährt ; ὡς ἄν μοι τιμὴν μεγάλην καὶ κῦδος ἄρηαι πρὸς πάντων Δαναῶν, Il. 16.84, vgl. 22.514 ; wie ἄρνυσθαί τι πρός τινος, 1.160 ; εἰ γὰρ τύχοιεν ὧν φρονοῦσι πρὸς θεῶν, wenn sie von den Göttern erlangen, die Götter ihnen gewähren, Aesch. Spt. 532 ; ähnlich ὅπη μέλλει τις οἴσεσθαι δάκρυ πρὸς τῶν, κλυόντων, Prom. 642 ; τὰς ἡδονὰς πρὸς σοῦ λαβοῦσα ἐκτησάμην, Soph. El. 1295, vgl. Tr. 330 ; ἵνα κακόν τι πρὸς θεῶν ἢ πρὸς ἀνθρώπων λάβοι, Her. 2.139, vgl. 152 ; ἀκούειν τι πρός τινος, von Einem, aus seinem Munde hören, Il. 6.525, Her. 7.153 ; μανθάνειν πρός τινος, Soph. Phil. 959, O.C. 13, ὅπως πρὸς σοῦ τι κερδάναιμι, Tr. 190.
c) dann bei solchen Verbis, die einen leidenden Zustand, eine Einwirkung eines Andern andeuten, bes. bei πάσχω, οἷα πρὸς θεῶν πάσχω θεός, Aesch. Prom. 92 ; Ch. 413, Eum. 100, Soph. Phil. 1343 ; Her. 1.73, 3.65, 74 ; κακῶς κλύουσα πρὸς σέθεν, Soph. El. 514, durch deine Veranlassung in schlimmem Rufe stehen ; oft θανεῖν πρός τινος, Aesch. Eum. 597, Soph. O.R. 592 u. öfter, Eur. Or. 1632 ; πρὸς ἀλλήλοιν θανεῖν, Einer durch den Andern umkommen, Valcken Phoen. 1275. Auffallend braucht Soph. sogar zwei Präpositionen, πρὸς τῶν θανόντων μηδενὸς θανεῖν ὕπο, Trach. 1150. so auch ὤλετο πρὸς χειρὸς ἕθεν, Aesch. Suppl. 64, Soph. Ant. 51 ; ποίας ὄλλυμαι πρὸς αἰτίας, aus welchem Grunde, durch welche Schuld, Eur. Andr. 1126 ; vgl. Soph. O.R. 1236, – πρὸς ὧν ἐκπίπτει κράτους, Aesch. Prom. 950, 998 ; Soph. Ant. 675 u. A. – Dader auch geradezu bei Passivis statt ὑπό, bei Tragg., πρὸς τοῦ τύραννα σκῆπτρα συληθήσεται ; αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ κενοφρόνων βουλευμάτων, Aesch. Prom. 762, von wem wird der Raub ausgehen ? πρὸς ἄτης θηραθεῖσαι, 1074 ; πρὸς ἀνδρὸς δ' ἀνὴρ ὑπὸ δορὶ καίνεται, Spt. 329 ; πρὸς φίλου ἔφθισο, 954, u. oft ; τῶν ἐμῶν τητώμενος πρὸς τοῦ κακίστου, Soph. Phil. 384 ; γελώμενος πρὸς σοῦ, 1012 ; πρὸς ὑμῶν λειφθήσομαι, 1060, πρὸς τοῦ διδαχθείς, O.R. 359 : so διδάσκεσθαι πρός τινος Il. 11.831, von Einem belehrt werden, wie μανθάνω, u. sonst ; woran sich auch reiht αὐτὴ πρὸς αὑτῆς τέθνηκε, Tr. 1122 ; αὐτὸς πρὸς αὑτοῦ, sc. αἱμάσσεται, Ant. 1162. Aber πρὸς ἀνδρὸς ἢ τέκνων φοβουμένη, Soph. Tr. 149, ist = in Ansehung ; – πρὸς ἀνδρὸς ἠδικημένη, Eur. Med. 26 ; nicht selten λέγεσθαι πρός τινος, von Einem erwähnt werden, Her. 3.115 ; οὐ λέγεται πρὸς οὐδαμῶν, 4.47 ; τετιμῆσθαι, ἀτιμάζεσθαι, περιϋβρίζεσθαι πρός τινος, geehrt oder beschimpft werden von Einem, 2.75, 5.20, 1.61, 2.152 ; auch λόγου οὐδενὸς γιγνόμεθα πρὸς Περσέων, 1.221 ; τὸ ποιεύμενον πρὸς Λακεδαιμονίων, das von den Lazedämoniern Getane, 7.209 ; u. daher auch ἐλείπετο ἀθάνατον μνήμην πρὸς Ἑλλησποντίων, 4.144, wo wir übersetzen »ein Andenken bei den Hellespontiern hinterlassen«, eigentlich das von den Hell. ausgehende Andenken. – Auch bei subst. u. adj. findet sich diese Vrbdg, ἔρημος πρὸς φίλων, verlassen von Seiten der Freunde, Soph. Ant. 910 ; βαρείαις πρὸς θεῶν δυσπραξίαις, 746, die von Seiten der Götter verhängt sind ; δόλος πρὸς κασιγνήτου, Eur. Phoen. 365 ; ἔπαινος πρὸς ἀνθρώπων τε καὶ θεῶν, Lob von Seiten der Menschen und Götter, Plat. Legg. II.663a ; γνώμη ἐπίφθονος πρὸς τῶν πλεύνων, die von der Mehrzahl ungünstig betrachtet, gehaßt wird, Her. 7.139. Vgl. noch τίς πρὸς ἀνδρὸς μὴ βλέποντος ἄρκεσις, Soph. O.C. 73 ; οὐδ' οἶδα τέρψιν οὐδ' ἐπίψογον φάτιν ἄλλου πρὸς ἀνδρός, Aesch. Ag. 598.
d) dah. auf Jemandes Veranlassung, Geheiß, Befehl, nach Jemandes Auftrag, πρὸς Διός, προς θεῶν, von Zeus' wegen, nach der Götter Willen ; Il. 1.239 οἵ τε θέμιστας πρὸς Διὸς εἰρύαται, u. πρὸς Τρώων, auf der Troer Geheiß. 6.57, πρὸς ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις, auf einer Fremden Geheiß, 6.456 ; οὔκουν τάδ' ἔσται πρὸς θεῶν, Aesch. Spt. 199 ; Suppl. 992 ; – πρὸς Διός εἰσι ξεῖνοί τε πτωχοί τε, die Fremden stehen unter Zeus' Schutz, Od. 6.207, 14.57. – Hiermit kann man zusammenstellen ὅτι δικαιότατον καὶ πρὸς θεῶν καὶ πρὸς ἀνθρώπων, was das Gerechteste bei ihnen ist, von Seiten der Götter als das Gerechteste angesehen wird, Xen. An. 1.6.6 ; ὃς πρὸς θεῶν ἀσεβής, 2.5.20 ; vgl. δρᾶν οὐδὲν ἄδικον οὔτε πρὸς θεῶν οὔτε πρὸς ἀνθρώπων, nach dem Urteile der Götter und Menschen, Thuc. 1.71.
e) im eigentlichen Sinne, von Einem herstammend, πρὸς πατρός, πρὸς μητρός, von des Vaters, der Mutter Seite, πάππος ὁ πρὸς πατρὸς ἢ μητρός, Plat. Legg. IX.856d ; Ἀθηναῖον ὄντα καὶ τὰ πρὸς πατρὸς καὶ τὰ πρὸς μητρός, Dem. 57.17, u. öfter bei den Rednern ; dah. οἱ πρὸς αἵματος, die Blutsverwandten, Soph. El. 1297. – Vgl. noch, wo es mehr umschreibend ist, δύο μὲν τὰ πρὸς ἡμῶν ἀνθρώπεια, δύο δ' αὖ τὰ πρὸς θεῶν θεῖα, Plat. Soph. 266 a.
3) Bei Beschwörungen, bei, μάρτυροι πρὸς θεῶν, πρὸς ἀνθρώπων, Zeugen bei den Göttern, den Menschen, Il. 1.339 ; ἐπιορκεῖν πρὸς δαίμονος, bei einer Gottheit falsch schwören, 19.188 ; bes. wird es bei beteuernden Bitten u. Beschwörungen zu dem Gegenstande gesetzt, bei welchem man Einen beschwört, bei, um willen, wobei die Götter, od. was sonst beschworen wird, als die, von deren Seite der Eid bewacht wird, anzusehen sind, πρός τ' ἀλόχου καὶ πατρός, Od. 11.67, 13.324 ; μὴ πρὸς ἀραίου Διὸς ἔλθῃς, μὴ πρὸς ξενίας ἀνοίξῃς, Soph. Phil. 1167, O.C. 517 ; u. häufig πρὸς θεῶν, Ar. u. sonst ; πρὸς τῆς δεξιᾶς, τῶν κρεῶν, Thesm. 936, Pax 374 ; der gen. ist zu ergänzen bei Soph. Phil. 469, πρός τ' εἴ τί σοι κατ' οἶκόν ἐστι προσφιλές, vgl. O.C. 250, u. wird häufig von der Präposition durch σέ und andere Wörter getrennt, πρὸς νύν σε πατρός τε μητρὸς ἱκέτης ἱκνοῦμαι, Phil. 466 ; πρὸς νῦν σε κρηνῶν, O.C. 1335 ; u. mit Auslassung des Verbums, μὴ πρός σε γούνων, μὴ πρός σε θεῶν, um der Götter willen nicht, vgl. Valcken Eur. Phoen. 1659, Porson Eur. Med. 325, Jacobs AP p. 359.
4) Uebtr. wird es auch zur Bezeichnung des Angemessenen, Gebührenden, Geziemenden gebraucht, τὸ γὰρ δολῶσαι πρὸς γυναικὸς ἦν σαφῶς, Aesch. Ag. 1619, es war etwas von der Frau Ausgehendes, was von dem Charakter der Frau herrührt, ihr angemessen ist, von Frauenart, vgl. πρὸς δυσσεβείας ἦν ἐμοὶ τόδ' ἐν φρεσίν, Ch. 693 ; οὐ πρὸς σοφοῦ ἰατροῦ θρηνεῖν, Soph. Aj. 579, vgl. 312, es ist nicht des weisen Arztes Art, der weise Arzt muß nicht ; σοφοῦ πρὸς ἀνδρός, Ar. Thesm. 177, Ran. 541 ; πρὸς ἀνδρὸς οὐδὲν ὑγιές ἐστιν εἰργασμένου, Plut. 355 ; u. in Prosa, οὐ πρὸς τοῦ ἅπαντος ἀνδρός, ἀλλὰ πρὸς ψυχῆς τε ἀγαθῆς καὶ ῥώμης ἀνδρηΐης, nicht nach der Art, nicht Sache eines jeden Mannes, sondern eines wackern Gemütes und männlicher Kraft, Her. 7.153 ; οὔτε Περσικὰ ἦν τὰ ποιεύμενα, οὔτε πρὸς τῶν ἐξ Ἀσίης οὐδαμῶν, noch in der Art irgendwelcher Asiaten, 5.12 ; πρὸς σοῦ ἐστι, es kommt dir zu, gebührt dir, ziemt dir, vgl. Valcken Schol. Eur. Phoen. 1686 ; πρὸς δίκης, dem Rechte gemäß, = δικαίως, Soph. O.R. 1014, El. 1203 ; οὐκ ἦν πρὸς τοῦ Κύρου τρόπου, es lag nicht in seinem Charakter, Xen. An. 1.2.11 ; ἄτοπα λέγεις καὶ οὐδαμῶς πρὸς σοῦ, Mem. 2.3.15 ; – πρὸς ὀνείδους, ἀτιμίας, αἰσχύνης u. dgl. ποιεῖσθαι, λαβεῖν τι, Etwas als Schimpf annehmen, ansehen, Plut. Cic. 13, Flamin. 7 u. sonst, s. Lobeck Phryn. 10 ; S.Emp. adv. math. 7.12 vrbdt διὰ τὸ ἀνωφελὲς καὶ πρὸς κακοῦ τοῖς φιλοσοφοῦσιν ὑπάρχειν.
II. Mit dem dat. bezeichnet es den Gegenstand, an dessen Seite, bei dem Etwas ist, oder zu dem Etwas hinzukommt;
1) örtlich, bei, an, neben ; mit Verbis der Ruhe, oder mit dem Nebenbegriff der Bewegung nach einem Orte hin, aber immer mit dem Gedanken einer darauf folgenden Ruhe an dem Orte verbunden ; βάλλειν ποτὶ γαίῃ, ποτὶ πέτρῃ, gegen die Erde, an den Felsen werfen, so daß es daran liegen od. hangen bleibt, Il. 1.245, 22.64, Od. 5.415, 7.279, 11.423 ; χεῖρας ποτὶ γούνασι μητρὸς βάλλειν, die Arme gegen die Knie der Mutter flehend ausstrecken, 6.310, vgl. 3.298, 5.401 ; λαβεῖν προτὶ οἷ, an sich raffen, an sich nehmen, Il. 20.418 ; ἑλεῖν προτὶ οἷ, an sich ziehen, 21.507, Od. 24.347 ; πρὸς ἀλλήλῃσιν ἔχεσθαι, sich fest an einander halten, an einander hangen, 5.329, 433 ; πασσάλευε πρὸς πέτραις, Aesch. Prom. 56, vgl. 4, 15 ; πρὸς ἡλίου ναίουσι πηγαῖς, 810 ; πρὸς βωμῷ σφαγείς, Eum. 295 ; πρὸς πύλαις πεπτωκέναι, Spt. 444 ; auch φόβος γὰρ ἤδη πρὸς πύλαις κομπάζεται, 482 ; νεὼς καμούσης ποντίῳ πρὸς κύματι, gegen die Wogen, 192 ; πρὸς πέδῳ κεῖται, Soph. O.R. 181 ; ὡς ὁ Λάϊος κατασφαγείη πρὸς τριπλαῖς ἁμαξιτοῖς, O.R. 730, πρὸς σοὶ κατασταθέντες, O.C. 1270 ; πρὸς οὔρεσι, Her. 3.111 ; τὸ πρὸς ποσί, Soph. O.R. 130 ; γήρως ἐσχάτοις πρὸς τέρμασιν, Eur. Andr. 1082 ; πρὸς αὐτῷ γ' εἰμὶ τῷ δεινῷ λέγειν, Soph. O.R. 1169 ; – πρὸς τοῖς ὤμοις εἶναι, an den Schultern sein, daran passen, Xen. Cyr. 1.6.31. – Daher auch vor, πρὸς τοῖς θεσμοθέταις ἔλεγε, Dem. 20.98 ; πρὸς διαιτητῇ φεύγειν, 22.18, vor dem Schiedsrichter verklagt sein ; ὅσα ἐν τῷ δήμῳ γέγονεν ἢ πρὸς τοῖς κριταῖς ἐν τῷ θεάτρῳ, 21.18. – Dah.
2) von Beschäftigungen, bei denen man verweilt, πρός τινι γίγνεσθαι, sich angelegentlich mit Etwas beschäftigen, eifrig dabei sein, πρὸς τῷ θείῳ γιγνόμενοι, Plat. Phaedr. 249d ; τῷ πρὸς τοῖς οὖσι τὴν διάνοιαν ἔχοντι, Rep. VI.500b ; vgl. πρὸς τούτοις προσέχῃς, Ar. Nub. 1008 ; γίγνεσθαι πρὸς τοῖς πράγμασι, Dem. 8.11 ; πρὸς τῷ σκοπεῖν, 18.176 ; Folgde, wie Pol. πρὸς τῷ ναυμαχεῖν ὄντες, 1.50.1, 5.79.1 ; S.Emp. adv.log. 2.192 sagt vom Feuer πρὸς μὲν κηρῷ τήκει, πρὸς δὲ πηλῷ πήσσει, πρὸς δὲ ξύλῳ καίει.
3) Selten von der Zeit, πρὸς ἑσπέρᾳ, am Abend, Ar. Vesp. 1123.
4) wie πρὸς τοῖς πεζοῖς γενέσθαι, Xen. Cyr. 1.4.23, »zu den Fußsoldaten gekommen sein« bedeutet, so wird oft durch πρός ein Hinzukommen zu etwas Vorhandenem ausgedrückt, außer, πρὸς τοῖσδε μέντοι πῦρ ἐγώ σφιν ὤπασα, Aesch. Prom. 252, außerdem noch gab ich ihnen das Feuer ; ἄασάν μ' ἕταροί τε κακοὶ πρὸς τοῖσί τε ὕπνος, und außer ihnen noch, Od. 10.68 ; vgl. Aesch. πρὸς τοῖς παροῦσι δ' ἄλλα προσλαβεῖν θέλεις, Prom. 321 ; τί πρὸς τούτοισιν ἄλλο ; Pers. 233 ; μῶν πάρεστε πρὸς κακοῖσι πέμποντες κακόν, Soph. Phil. 1250 ; πρὸς ἐκείνοισιν τί φής, O.R. 1233 ; oft πρὸς τούτοις, außerdem, überdies, Her. 1.32, 3.65, 9.110 ; auch πρὸς τούτῳ, 1.41 ; ἡγοῦνται τὸν τοιοῦτον πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ πανοῦργον εἶναι, Plat. Prot. 317b ; ψυχὴ ἂν εἴη πρὸς τῷ ἀθάνατος εἶναι καὶ ἀνώλεθρος, Phaed. 106c ; πρὸς τοῖς αὑτοῦ καὶ τὰ τῶν ἄλλων προσαναλίσκειν, Dem. 40.58. – So auch bei Zahlen, τρίτος γε γένναν πρὸς δέκ' ἄλλαισιν γοναῖς, Aesch. Prom. 776 ; ἡ πρώτη πρὸς τοῖς εἴκοσιν, die einundzwanzigste, Ath. VI.261a ; ἔτη τρία πρὸς τοῖς τριάκοντα, dreiunddreißig, DS. 1.58.
III. Mit dem accus. bezeichnet es den Gegenstand, nach dessen Seite hin, auf den zu Etwas gerichtet ist, nach, auf – zu, hin, gen ;
1) örtlich ; Hom. u. Folgde ; auch von den Himmelsgegenden, πρὸς Ἡῶ τ' Ἠέλιόν τε, πρὸς ζόφον, Il. 12.239, Od. 9.26, 13.240 ; u. so in Prosa gew. πρὸς ἠῶ, μεσημβρίαν, ἑσπέραν, ἄρκτον, gegen Morgen, Mittag, Abend, Mitternacht ; doch auch πρὸς ἠῶ τε καὶ ἡλίου ἀνατολάς, πρὸς ἠῶ τε καὶ ἥλιον ἀνίσχοντα, Her. 1.201, 4.40 ; vgl. Aesch. ἡλίου πρὸς ἀνατολὰς στρέψασα σαυτήν, Prom. 709 ; Ag. 1153 ; πρὸς βορῆν τε καὶ νότον, Her. 2.140 (vgl. auch I.1); κλαίειν πρὸς οὐρανόν, die Stimme gen Himmel erheben, zum Himmel schreien, Il. 8.364 ; ἀκτὴ τῆς Σικελίης πρὸς Τυρσηνίην τετραμμένη, dahin gerichtet, d.i. gegenüber, Her. 6.22. – Bes. bei Verbis der Bewegung, sowohl die bloße Richtung, als das zu erreichende Ziel ausdrückend ; ποῖ ποτ' ἤγαγές με ; πρὸς ποίαν στέγην ; Aesch. Ag. 1057 ; πλεῖς ὡς πρὸς οἶκον, nach Hause hin, Soph. Phil. 58, u. so τοῦ πρὸς Ἴλιον στόλου, 247 ; u. ähnlich ἀφικόμενος πρὸς τὴν Τεγεᾶτιν, Thuc. 5.65, bis an das Gebiet von Tegea hin ; διασωθῆναι βουλόμεθα πρὸς τὴν Ἑλλάδα, Xen. An. 5.4.5, nach Hellas hin, worin freilich schon die Erreichung des Ziels mit ausgedrückt ist ; vgl. πρὸς ἤπειρον σεσῶσθαι τήνδε, Aesch. Pers. 723 ; πρὶν ἂν πρὸς Καύκασον μόλῃς, ehe du dahin gekommen sein wirst, Prom. 721 ; ἔστ' ἂν ἐξίκῃ πρὸς Γοργόνεια πεδία, 795 ; πρὸς οἶκον οὐκέθ' ἵκετο, Soph. O.R. 115, wie ἐλπίς τις αὐτὸν πρὸς δόμους ἥξειν πάλιν, Aesch. Ag. 665 ; auch übertr., πρὸς τέλος γόων ἀφίκοντο, Soph. O.C. 1617 ; πεσεῖν πρὸς οὖδας, Eur. Hec. 405. In Prosa überall, auch διεκρίθησαν πρός τε Ἀθηναίους καὶ Λακεδαιμονίους οἱ Ἕλληνες, Thuc. 1.18, sie traten ihnen bei. – Bes. im feindlichen Sinne, wider, gegen, πρὸς Τρῶας μάχεσθαι, gegen die Troer kämpfen, Il. 17.471 ; πρὸς κρείσσονας ἀντιφερίζειν, Hes. O. 212 ; πρὸς κόλπον, πρὸς στῆθος βάλλειν, gegen die Brust werfen, treffen, Hom. oft, ἐλαύνειν πρός τι, Il. 4.108, 6.467, 15.250 ; auch φέρεσθαι πρός τι, darauf losfahren, dagegen anstürmen, πρὸς κέντρα κῶλον ἐκτενεῖς, μὴ λάκτιζε, Aesch. Prom. 323, Ag. 1607 ; ξὺν δὲ γενοῦ πρὸς ἐχθρούς, Ch. 453 ; auch τὰ παθήματα κεῖνα πρὸς αὐτὸν ἐπέβη, das Leiden brach auf ihn ein, Soph. Phil. 193, wie ἦ σε λανθάνει πρὸς τοὺς φίλους στείχοντα τῶν ἐχθρῶν κακά, Ant. 10 ; πρὸς δαίμονα, gegen die Gottheit, gegen den Willen des Gottes, dem Gotte zum Trotz, Il. 17.98, 104 ; μάχη Μήδων πρὸς Ἀθηναίους, Thuc. 1.18, u. sonst in Prosa, wie ἰέναι πρὸς τοὺς πολεμίους, Xen. An. 2.6.10, διαφέρεσθαι, στασιάζειν πρός τινα, 5.9.29, 7.6.15 ; ἡ πρὸς αὐτὸν ἐπιβουλή, 1.1.8 ; διαγωνίζεσθαι πρὸς τοὺς πολεμίους, Cyr. 1.6.26 ; ταῦτα πάντα πρὸς τὸν Πίττακον εἴρηται, ist gegen den Pittakus gesprochen, Plat. Prot. 345c ; κινδύνους ὅσους ἐκινδύνευσα πρός τε χειμῶνας καὶ πρὸς πολεμίους, Dem. 50.21. – Daher in den Aufschriften gerichtlicher Anklagereden, in Privatklagen, wie das lat. adversus, Wolf Dem. Lept. p. CLII ; anders κατά. – Selten auch bei Verbis der Ruhe, wo immer an die vorhergegangene Bewegung zu denken ist, σκόλοπες γὰρ ἐν αὐτῇ ὀξέες ἑστᾶσιν, ποτὶ δ' αὐτοὺς τεῖχος Ἀχαιῶν, Il. 12.64, gegen sie ist die Mauer errichtet, ἔοικα θρηνεῖν ζῶσα πρὸς τύμβον μάτην, Aezeh. Ch. 913, vgl. 891 ; vgl. τὰ πολλὰ πατρὸς πρὸς τάφον κτερίσματα, die auf das Grab gebracht werden, Soph. El. 919 ; πρὸς δεξιὰν αὐτοῦ στάς, nachdem er auf die rechte Seite getreten, Eur. Or. 474 ; vgl. πρὸς ἑσπέρους τόπους ἕστηκε, Aesch. Prom. 348 ; ἑστῶσα πρὸς τὸν ἥλιον, Ar. Eccl. 64 ; Vesp. 804, so auch in Prosa, πρὸς τὸ ἱερὰ παρεῖναι, Xen. Cyr. 3.3.84 u. öfter.
2) Eine Richtung liegt auch in λέγειν πρός τινα, zu Einem sprechen, nicht in feindlichem Sinne, gegen ; so bei εἰπεῖν, ἐννέπειν, φάσθαι, μυθήσασθαι ; sehr geläufig bei Hom.; ἀγορεύειν πρὸς ἀλλήλους, zu einander sprechen ; auch ὀμόσαι πρός τινα, Einem schwören, einem Anwesenden einen Schwur leisten, Od. 14.331, 19.288. So Tragg. u. in Prosa : πρὸς εἰδότας λέγω, Aesch. Ag. 1375 ; πρὸς φρονοῦντας ἐννέπεις, Suppl. 201 ; τί λέγεις πρὸς ἄνδρ' ὑπόπταν ; Soph. Phil. 136 ; τί δῆτα λέξομεν πρὸς τόνδ' ἔπος ; O.R. 1419 ; auch bei ἀπαγγέλλειν, Aesch. Ch. 265, wie ἀγγέλλειν πρός τινα, Xen. An. 1.7.13 u. sonst ; ἐπιδείκνυσθαι πρὸς ἅπαντας, Plat. Phaedr. 232a. – Auch von andern freundlichen Beziehungen ; σπονδὰς ποιεῖσθαι πρός τινα, Thuc. 4.15 ; φιλοτιμεῖσθαι, Plat. Phaedr. 234a ; πρὸς ὑμᾶς εὐσεβὴς πέλω, gegen euch, Aesch. Suppl. 335 ; σοὶ δ' ὁμιλία πρὸς τόνδε πιστή, Soph. Phil. 71 ; πρός τινα ἔχειν τὴν γνώμην, Xen. An. 2.5.29, φρονεῖν τὰ πρὸς σέ, 7.7.30 ; τὰ Κύρου οὕτως ἔχει πρὸς ἡμᾶς, ὥσπερ τὰ ἡμέτερα πρὸς ἐκεῖνον, 1.3.9, das Verhältnis des Kyros zu uns ist dasselbe wie ; dah. οὐδὲν ἐμοὶ πρὸς ἐκείνους, ich stehe in keinem Verhältnis zu ihnen, ich habe mit ihnen Nichts zu schaffen, Isocr. 4.12. – Dieselbe Verbindung liegt auch dem γράφεσθαι πρὸς τοὺς θεσμοθέτας, Dem. 21.47, zu Grunde, »vor oder bei den Thesmotheten anklagen, belangen« ; πρὸς διαιτητὴν ἐξῆν αὐτῷ λαχεῖν, 22.28 ; τὰς δίκας εἶναι περὶ τούτων πρὸς τοὺς ἄρχοντας, 43.71, im Gesetz, es war der Offizielle Ausdruck für diesen Fall ; ähnlich ist auch μαρτυρῆσαι πρὸς τοὺς δικαστάς, Plut. Arist. 25. – Daher πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς διαλογισώμεθα, wir wollen bei uns selbst überlegen, Plat. Soph. 231c, wie Aesch. τά τ' ἄλλα πρὸς πόλιν τε καὶ θεοὺς βουλευσόμεσθα, Ag. 818, wo es freilich auch allgemeiner genommen werden kann : was sich auf die Stadt bezieht.
3) von der Zeit, gegen, ποτὶ ἕσπερα, gegen Abend, Od. 17.191 ; πρὸς ὄρθρον, Ar. Lys. 1089 ; πρὸς ἕω, Eccl. 312 ; πρὸς ἑσπέραν, Plat. Polit. 328a ; πρὸς ἡμέραν, gegen Tagesanbruch, Xen. An. 4.5.21 ; Plat. Symp. 223c. – Auch bei Zahlen, gegen, ungefähr, πρὸς ἑβδομήκοντα, Pol. 16.7.5 ; bes. Sp., vgl. Lobeck Phryn. p. 410.
4) Uebertr. von der Richtung oder Beziehung, die ein Gegenstand auf den andern hat, in Beziehung, in Hinsicht, in Rücksicht auf Etwas ;
a) sehen auf Etwas, πρὸς πρᾶγμ' ὁρώσας, Aesch. Suppl. 706 ; πρὸς ἔπος κλύειν, auf das Wort hören, Ch. 408 ; φιλεῖ γὰρ πρὸς τὰ χρηστὰ πᾶς ὁρᾶν, Soph. El. 960 ; πρός σ' ἀποσκοποῦσα, O.R. 746, vgl. O.C. 280 ; μὴ θαυμάζω πρὸς τὸ λιπαρές, in Rücksicht auf, d.i. über Etwas sich wundern, 1121 ; auch εἰ φοβεῖ πρὸς τοῦτο, Tr. 1201 ; ἀθυμεῖν πρός τι, Xen. An. 7.1.9 ; eben so ὁ πρὸς Λακεδαιμονίους φόβος, die auf die Lazedämonier bezügliche Furcht, Dem. 16.10 ; οὐδὲν γὰρ ἡγοῦμαι τούτων εἶναι πρὸς ἐμέ, 18.60 ; οὐδὲν αὐτῷ πρὸς τὴν πόλιν ἐστίν, 21.44, wie πρὸς τὸν δῆμον τούτων οὐδέν ἐστι, Nichts von dem hat auf das Volk Bezug, geht das Volk an, Pol. 6.13.7 ; οὐ νομίζω τοῦτο εἶναι πρὸς ἐμέ, 24.10.11 ; vgl. Isocr. 4.12 ; u. so in dem sprichwörtlichen οὐδὲν πρὸς Διόνυσον. – Daher
b) sehr gewöhnlich πρὸς ταῦτα, in Beziehung darauf, was das anbetrifft, πρὸς ταῦτα νῦν θαρσῶν καθήσθω, Aesch. Prom. 917 ; πρὸς ταῦτα μίμνε, Suppl. 515 ; oft Soph. u. in Prosa, wie Her. 5.9 ; πρὸς τὰ πυνθάνομαι κατεργάσασθαι Τηλίνην ἔργον τοσοῦτον, was das anbetrifft, daß ich höre, daß Telines so etwas Großes getan hat, 7.153, was auch übersetzt werden kann »dem zu Folge, was ich vernehme« ; πρὸς ταῦτα βουλεύεσθαι, ἀποκρίνασθαι, hierauf, hierüber beratschlagen, antworten, Xen. An. 1.3.19, 5.7.8, u. so bes. häufig in Umschreibungen, εὐσεβεῖν τὰ πρὸς θεούς, in Beziehung auf die Götter, in Rücksicht auf das Verhältnis gegen die Götter, in seinen Pflichten gegen die Götter fromm sein, Soph. Phil. 1427 ; κακοὺς ὄντας πρὸς αἰχμήν, O.C. 1291 ; τὰ πρὸς τοὺς θεοὺς εὐσεβῶς, Dem. 3.26 ; τὰ πρὸς πόλιν πῶς ἔχεις, Eur. Or. 427 ; τὰ πρὸς τὸν πόλεμον, Alles, was sich auf den Krieg bezieht, Xen. An. 4.3.10 ; u. so geradezu für Adverbia, z.B. πρὸς βίαν = βιαίως, mit Gewalt, wider Willen, Aesch. Eum. 5 u. oft bei Folgdn, πρὸς βίαν τινός, invito aliquo, πρὸς ἀνάγκην, mit Zwang, notgedrungen, Aesch. Pers. 561 u. A.; πρὸς ἀλκήν, Aesch. Suppl. 812 ; πρὸς καιρόν, zur rechten Zeit, Soph. Phil. 1263, Aj. 38 ; πρὸς ἡδονήν, mit Vergnügen, gern ; πρὸς ἰσχύος κράτος, Phil. 594 ; πρὸς ὀργήν, El. 361 ; πρὸς φύσιν, Tr. 307 ; πρὸς χάριν, Ant. 30 (vgl. auch 6); πρὸς ἰθύ, gerade darauf los, Il. 14.403 ; πρὸς τὸ καρτερόν = καρτερῶς, πρὸς τὸ βίαιον = βιαίως, Jacobs Ach.Tat. p. 695 ; πρὸς τὰ μέγιστα, aufs Aeußerste, im höchsten Grade, Her. 8.20, πρὸς πάντα, in Allem, Xen. Cyr. 3.3.20 ; πρὸς ἐμὴν χεῖρα, mir zur Hand, d.i. in Bereitschaft, um sogleich Gebrauch davon zu machen, Hermann Soph. Phil. 148.
5) Diese Beziehung oder dies Verhältnis wird besonders in Vergleichungen hervorgehoben, wo πρός bedeutet im Vergleich mit, gegen etwas Anderes gehalten, λῆρός ἐστι τἄλλα πρὸς Κινησίαν, ist Posse, dummes Zeug, im Vergleich mit Kinesias, Ar. Lys. 860, wie Xen. An. 7.7.41 ; κοῖός τις δοκέοι ἀνὴρ εἶναι πρὸς τὸν πατέρα, Her. 3.34, gegen den Vater gehalten, mit ihm verglichen ; ἄπιστον τὸ πλῆθος λέγεται ἀπολέσθαι ὡς πρὸς τὸ μέγεθος τῆς πόλεως, im Vergleich mit der Größe der Stadt, Thuc. 3.113 ; ὁ ἔλεγχος οὐδενὸς ἄξιός ἐστι πρὸς τὴν ἀλήθειαν, Plat. Gorg. 471e ; οὕτως ὀλιγωροῦσι τοῦ δοκεῖν ἐπιεικεῖς εἶναι καὶ παντελῶς τἄλλα πάρεργα πρὸς τὸ λαμβάνειν νομίζουσι, sie halten Alles im Vergleich mit dem Gewinn für Nebendinge, Dem. 51.17 ; vgl. μηδενὸς ἄλλου φροντίζοντες πρὸς τὸ μὴ δοῦναι, 54.42, Folgde, ἐν χρόνοις παμμήκεσι πρὸς τὴν ἡμετέραν ζωήν, Arist. Meteor. 1.14 ; συμβάλλειν πρός τι, womit vergleichen ; οὐδὲν ὡς πρὸς Τίμωνα, Luc. Tim. 42. Vgl. noch ἔργα λόγου μέζω πρὸς πᾶσαν χώρην, im Vergleich mit jedem Lande, gegen jedes Land gehalten, Her. 2.35 ; u. so auch Ἀθηναῖοι πρὸς τοὺς ἄλλους συμμάχους παρεχόμενοι νῆας ὀγδώκοντα καὶ ἑκατόν, 8.44, wie 3.94, mit allen andern Bundesgenossen verglichen, worin zugleich liegt »vor allen andern« ; vgl. noch Dem. Lept. 31 ; auch sonst bei Komparat., οἱ φαυλότεροι τῶν ἀνθρώπων πρὸς τοὺς ξυνετωτέρους ἄμεινον οἰκοῦσι τὰς πόλεις, Thuc. 3.37 ; πρὸς γὰρ ἀνθρώπους ἡμᾶς πένητας καὶ ἀδυνάτους ἔχων ἀναλίσκειν τῶν ἀλλοτρίων πολὺ περίεστιν, Dem. 44.28 ; u. so bei κρίνω, πρὸς τὰ παρ' ἡμῖν κάλλη κρίνεσθαι οὐδ' ὁπωστιοῦν ἄξια, mit den Schönheiten bei euch zu vergleichen, darnach zu beurteilen, Plat. Phaed. 110a ; πρὸς τὸ τελευταῖον ἐκβὰν ἕκαστον τῶν προυπαρξάντων ὡς τὰ πολλὰ κρίνεται, Dem. 1.1. – Woran sich die Bedeutung gemäß, nach reiht, τόλμησόν ποτε πρὸς τὰς παρούσας πημονὰς ὀρθῶς φρονεῖν, Aesch. Prom. 1002, d.i. wie es das gegenwärtige Leiden erfordert, πρὸς ὧντὴν ὄψιν τὸν γάμον τοῦτον ἔσπευσα, dem Gesicht zufolge, Her. 1.38, wie πρὸς ταύτην τὴν φήμην, 3.153, πρὸς τοῦτο τὸ κήρυγμα, zufolge dieses Heroldrufes, 3.52 ; πρὸς τὴν παροῦσαν ἀρρωστίαν, der gegenwärtigen Schwäche entsprechend, wie diese es mit sich brachte, Thuc. 7.47. ἐβουλεύοντο πρὸς τὴν παροῦσαν συμφοράν, u. πρὸς τὸ παρόν, den gegenwärtigen Umständen entsprechend, nach den gegenwärtigen Umständen ; vgl. noch πρὸς τὰς τύχας γὰρ τὰς φρένας κεκτήμεθα, Eur. Hipp. 708 ; πρὸς τὴν ἀξίαν, nach Gebühr, Xen. Cyr. 8.4.29 ; ὁρῶ γὰρ ἅπαντας πρὸς τὴν παροῦσαν δύναμιν καὶ τῶν δικαίων ἀξιούμενοι, Dem. 15.28 ; εἴ τι δεῖ τεκμαίρεσθαι πρὸς τὸν ἄλλον αὐτοῦ τρόπον καὶ τὴν ἀναίδειαν, 27.22 ; πρὸς τὰ ἔργα τάττειν τὰς τιμάς, nach den Taten, nach dem Verdienst die Ehren erteilen ; πρὸς τὰ πάτρια ἔθη ζῆν, S.Emp. pyrrh. 1.17. – Auch ἔπαινον θαυμάσιον ἔχοντες πρὸς ὠφέλειαν, in Folge des Nutzens, d.i. wegen des Nutzens, Plat. Symp. 177b ; πρὸς ταῦτα, darum, Apol. 30b (vgl. 7).
6) in Begleitung von, zu, πρὸς αὐλόν, zur Flöte, unter Flötenbegleitung, Eur. Alc. 347, Archil. frg. 26 ; πρὸς αὐλὸν ὀρχεῖσθαι, Xen. An. 5.9.5 ; u. Sp.; auch πρὸς τὴν σελήνην, beim Mondlicht.
7) Wie Hes. vrbdt αἰδώς τοι πρὸς ἀνολβίην, θάρσος δὲ πρὸς ὄλβον., O. 317. so wird oft durch πρός τι der Zweck angedeutet, um dessen willen man Etwas tut, die Anwendung, die man von Etwas macht, zu, ὅπως γένοισθε πρὸς χρέος τόδε, Aesch. Spt. 20 ; πρὸς τί μενοῦμεν πράσσειν ; Soph. Phil. 825 ; ὡς πρὸς τί χρείας ; O.R. 1174 ; u. oft πρὸς τί ; weswegen ? wozu ? z.B. πρὸς τί τοῦτο τοὔπος ἱστορεῖς ; 1144 ; πρὸς οὐδέν, zu Nichts, Aj. 1018 ; u. wo die ursprüngliche Bedeutung der Richtung noch mehr hervortritt, πρὸς ἄριστον καταλύειν, Xen. An. 1.10.19, πόροι πρὸς τὸ πολεμεῖν, 2.5.20, πρὸς ταῦτα, deswegen, dazu, daher, Her. 5.9, 88, 7.163 u. sonst, wie in attischer Prosa. Eben so auch πρὸς ἡδονήν, zum Vergnügen, zur Lust, Aesch. Prom. 492, Ag. 278 ; οὐ πρὸς ἡδονὴν λέγω τάδε, Soph. El. 909 ; u. oft in Prosa, wie ἅπαντα πρὸς ἡδονὴν ζητεῖν, Dem. 1.15 ; λέγειν πρὸς τὸ βέλτιστον, zum Besten reden, Plat. Alc.I, 105d ; πρὸς χάριν δημηγορεῖν, Dem. 3.3, wie πρὸς χάριν ὁμιλεῖν τινι, Isocr. 2.4. Mehr umschreibend οὐ τὰ πρὸς διαλύσεις πράττειν, ἀλλὰ πρὸς τὸν πόλεμον, Pol. 5.29.4, u. ä. öfter.
8) τεύχεα ἀμείβειν πρός τινα, Il. 6.235, ist eigtl. = die Rüstung an Einen vertauschen, so daß sie von Einem auf den Andern übergeht ; aber es wird auch verbunden ἡδονὰς πρὸς ἡδονάς, λύπας πρὸς λύπας καταλλάττεσθαι καὶ μείζω πρὸς ἐλάττω ὥσπερ νομίσματα, Plat. Phaed. 69a, für das gewöhnliche τί τινος, Lust gegen Lust eintauschen ; πρὸς ἅλας ἠγορασμένος, Men. b. Zenob. 2.12.
Zuweilen folgt auf πρός ein enklitisches Pronomen, πρός με, vgl. Ar. Plut. 1055 u. Buttmann Ausf. gr. Gramm. II p. 413.
Seinem Casus nachgestellt scheint πρός nie zu sein.
In der Zusammensetzung bedeutet es:
1) Bewegung oder Richtung auf Etwas zu, an, zu, gegen, hinwärts, προσέρχομαι, προσάγω u. ä.
2) ein Hinzukommen, Häufung, Vermehrung, dazu, obendrein, überdies, προσαδικέω, προσαιτέω.
3) ein Daran-, Daneben-, Dabeisein, an, bei, neben, sich damit beschäftigen, πρόσειμι u. ä.
4) angemessen, προσθύμιος.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
πρός,
prep. with genitive, dative, accusative
__I. I. C. genitive, of motion from a place, from the side of, hence metaph., in the interests of, Act.27:34 (cf. Page, in l.).
__II. II. C. dative, of local proximity, hard by, near, at: Mrk.5:11, Luk.19:37, Jhn.18:16 20:11, 12 Rev.1:13.
__III. C. accusative, of motion or direction towards a place or object, to, towards.
__1. Of place,
__(a) after verbs of motion or of speaking and other words with the idea of direction: ἔρχομαι, ἀναβαίνω, πορεύομαι, λέγω, ἐπιστολή, etc., Mat.3:14, Mrk.6:51, Luk.11:5, Jhn.2:3, Act.9:2, al. mult.; metaph., of mental direction, hostile or otherwise, Luk.23:12, Jhn.6:52, 2Co.7:4, Eph.6:12, Col.3:13, al.; of the issue or end, Luk.14:32, Jhn.11:4, al.; of purpose, Mat.26:12, Rom.3:26, 1Co.6:5, al.; πρὸς τό, with inf., denoting purpose (cf. M, Pr., 218, 220; Lft., Notes, 131), Mat.5:28, Mrk.13:22, Eph.6:11, 1Th.2:9, al.;
__(b) of close proximity, at, by, with: Mat.3:10, Mrk.11:4, Luk.4:11, Act.3:2, al.; after εἶναι, Mat.13:56, Mrk.6:3, Jhn.1:1, al.
__2. 2. Of time,
__(a) towards (Plat., Xen., LXX: Gen.8:11, al.): Luk.24:29;
__(b) for: πρὸς καιρόν, Luk.8:13, 1Co.7:5; πρὸς ὥραν, Jhn.5:35, al.; πρὸς ὀλίγον, Jas.4:14.
__3. Of relation
__(a) toward, with: Rom.5:1, 2Co.1:12, Col.4:5, 1Th.4:12, al.;
__(b) with regard to: Mat.19:8, Mrk.12:12, Rom.8:31, al.;
__(with) pertaining to, to: Mat.27:4, Jhn.21:22, Rom.15:17, Heb.2:17 5:1;
__(d) according to: Luk.12:47, 2Co.5:10, Gal.2:14, Eph.3:4 4:14;
__(e) in comparison with: Rom.8:18.
__IV. In composition: towards (προσέρχομαι), to (προσάγω), against (προσκόπτω), besides (προσδαπανάω) .
(AS)
prep. with genitive, dative, accusative
__I. I. C. genitive, of motion from a place, from the side of, hence metaph., in the interests of, Act.27:34 (cf. Page, in l.).
__II. II. C. dative, of local proximity, hard by, near, at: Mrk.5:11, Luk.19:37, Jhn.18:16 20:11, 12 Rev.1:13.
__III. C. accusative, of motion or direction towards a place or object, to, towards.
__1. Of place,
__(a) after verbs of motion or of speaking and other words with the idea of direction: ἔρχομαι, ἀναβαίνω, πορεύομαι, λέγω, ἐπιστολή, etc., Mat.3:14, Mrk.6:51, Luk.11:5, Jhn.2:3, Act.9:2, al. mult.; metaph., of mental direction, hostile or otherwise, Luk.23:12, Jhn.6:52, 2Co.7:4, Eph.6:12, Col.3:13, al.; of the issue or end, Luk.14:32, Jhn.11:4, al.; of purpose, Mat.26:12, Rom.3:26, 1Co.6:5, al.; πρὸς τό, with inf., denoting purpose (cf. M, Pr., 218, 220; Lft., Notes, 131), Mat.5:28, Mrk.13:22, Eph.6:11, 1Th.2:9, al.;
__(b) of close proximity, at, by, with: Mat.3:10, Mrk.11:4, Luk.4:11, Act.3:2, al.; after εἶναι, Mat.13:56, Mrk.6:3, Jhn.1:1, al.
__2. 2. Of time,
__(a) towards (Plat., Xen., LXX: Gen.8:11, al.): Luk.24:29;
__(b) for: πρὸς καιρόν, Luk.8:13, 1Co.7:5; πρὸς ὥραν, Jhn.5:35, al.; πρὸς ὀλίγον, Jas.4:14.
__3. Of relation
__(a) toward, with: Rom.5:1, 2Co.1:12, Col.4:5, 1Th.4:12, al.;
__(b) with regard to: Mat.19:8, Mrk.12:12, Rom.8:31, al.;
__(with) pertaining to, to: Mat.27:4, Jhn.21:22, Rom.15:17, Heb.2:17 5:1;
__(d) according to: Luk.12:47, 2Co.5:10, Gal.2:14, Eph.3:4 4:14;
__(e) in comparison with: Rom.8:18.
__IV. In composition: towards (προσέρχομαι), to (προσάγω), against (προσκόπτω), besides (προσδαπανάω) .
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
This web service is provided and maintained by TELOTA - IT/DH
