'πολλή, πολύ ; gén. πολλοῦ, ῆς, οῦ ; dat. πολλῷ, ῇ, ῷ ; acc. πολύν, πολλήν, πολύ ; plur. πολλοί, αί, ά, etc. [ῠ]
   I nombreux : πολὺς λαός, IL. 9, 22, peuple nombreux ; πολὺς ὅμιλος, OD. 8, 109, nombreuse assemblée ; πολλοὶ ἑταῖροι, IL. 2, 417, nombreux compagnons ; μοῦνος ἐὼν πολέσι, IL. étant seul contre beaucoup ; avec un gén. partitif : πολλοὶ Τρώων, IL. 18, 271, beaucoup de Troyens ; substantiv. au neutre : πολλὸν σαρκός, OD. 19, 450, beaucoup de chair ; πολλὸν βίης, OD. 21, 185, beaucoup de force ; en prose, πολύς prend le genre du nom au gén. : τῆς γῆς οὐ πολλή, THC. 6, 7, une petite partie de la terre ; πολλὴ τῆς χώρας, XÉN. Cyr. 3, 2, 2, une grande partie du pays ; en ce sens πολύς s’ajoute souv. à un autre adj. marquant une qualité (cf. franç. beaucoup de belles choses, lat. tot et tanta) πολέες τε καὶ ἐσθλοί, IL. 6, 452 ; OD. 6, 284, beaucoup de vaillants guerriers ; πολλὰ καὶ ἀγαθά, XÉN. An. 4, 6, 27, beaucoup de bonnes choses ; πολλά τε καὶ δεινά, XÉN. An. 5, 5, 8, beaucoup de choses extraordinaires ; πονηροὶ καὶ πολλοί, AR. Lys. 253, beaucoup de méchants hommes ; ou sans καί : πόλλ' ἀγαθά, XÉN. An. 3, 1, 22 ; 5, 6, 4 ; πολλὰ κακά, AR. Eccl. 435, beaucoup de bonnes, de mauvaises choses ; précédé de l’article, πολύς a la valeur d’un superl. : οἱ πολλοί, la plupart des hommes et, p. suite, la foule, le commun du peuple, le peuple en gén. ATT. ; ou particul. les simples soldats (p. opp. aux officiers) POL. 1, 33, 4 ; ou enfin le peuple (p. opp. au sénat) POL. 1, 11, 1 ; avec un gén. partitif : οἱ πολλοὶ τῶν Ἑλλήνων, XÉN. An. 2, 4, 2, la masse des Grecs ; de même au sg. : ὁ πολὺς ἄνθρωπος, LUC. la plupart des hommes ; ou simpl. ὁ πολύς, DS. 2, 29 ; la foule ; τὸ πολύ, THC. 1, 13, ou τὸ πολλόν, HDT. 1, 136, ou au plur. τὰ πολλά, OD. 2, 58 ; 17, 537 ; HÉS. O. 37, la foule, la multitude ; τὸ πολλὸν τοῦ χρόνου, HDT. 1, 24, la plus grande partie du temps ; τὸ πολὺ τοῦ Ἑλληνικοῦ, XÉN. An. 1, 4, 13, la plus grande partie de l’armée grecque ; τῶν Ἀργείων τὸ πολύ, THC. 5, 73, la plus grande partie des Argiens ; p. suite, fréquent : πολλὸς ὑπὸ παντὸς ἀνδρὸς αἰνεόμενος, HDT. 1, 98, souvent loué par tout homme ; πολλὸς λέγων, IL. qui parle souvent ; πολλὸς λισσόμενος, IL. qui prie souvent ; πολλὸν ἦν τοῦτο τὸ ἔπος, HDT. 2, 2, c’était là une parole souvent répétée ;
   II p. ext. grand, càd. :
      1 haut, élevé : πολὺς ὀστεόφιν θίς, OD. 12, 45, un grand amoncellement d’os ;
      2 vaste, spacieux, πολὺ πεδίον, IL. 4, 244, vaste plaine ; πολὺς πόντος, HÉS. O. 637, ou πολὺ πέλαγος, SOPH. Ph. 631, vaste mer ; χῶρος πολλός, HDT. 4, 39, vaste emplacement ; πολλὴ χώρα, XÉN. An. 2, 4, 21, vaste territoire ;
      3 long : πολλὴ ὁδός, HDT. 6, 1, 16, longue route ; πολλὴ πορεία, PLAT. Rsp. 614 e, long trajet ; avec idée de temps : πολὺς χρόνος, IL. 2, 243 ; longtemps ; οὐ πολὺν χρόνον, SOPH. Ph. 348 ; XÉN. An. 1, 9, 25, etc. ; PLAT. Rsp. 376 e, non pendant longtemps ; ἐκ πολλοῦ χρόνου, POL. 10, 4, 2, ou πολλοῦ χρόνου, AR. Pl. 98, depuis longtemps ; διὰ πολλοῦ, LUC. Nec. 15, pendant un temps encore long ;
      4 de grande valeur : πολέος ἄξιος, IL. 23, 562 ; OD. 8, 405 ; πολλοῦ ἄξιος, ATT. digne d’un grand prix ; p. suite, grand et fort, en parl. de pers. ou de choses : μέγας καὶ πολλός, HDT. 7, 14, grand et fort ; πολὺς κέλαδος, IL. 18, 530, bruit fort ; πολλὴ βοή, SOPH. Ant. 1237, grand cri ; πολὺς ὄμϐρος, HÉS. O. 679, forte pluie, grande pluie ; πολὺς ὕπνος, OD. 15, 394, profond sommeil ; au sens mor. : πολὺς ὁ Φίλιππος ἔσται, ESCHN. 1, 166, Philippe sera puissant ; πολὺς γάρ, πολὺς καὶ τολμηρός ἐστιν ἄνθρωπος, DÉM. 1024, 3, car c’est un homme fort, oui, fort et hardi ; πολλὴ ἀνάγκη, SOPH. El. 301, nécessité irrésistible ; πολλὴ σπουδή, PLAT. Phædr. 248 b, grande ardeur ; πολλὴ ἔχθρα καὶ στάσις, PLAT. Pol. 308 b, grande inimitié et grande dissension ; en ce sens, avec un n. de pers. pour marquer l’idée d’intensité, d’effort, d’activité : πολὺς ἦν πρὸς ταῖς παρασκευαῖς, POL. 5, 49, 7, il était tout entier aux préparatifs ; πολὺς ἦν συναθροίζων τὰς ναῦς, POL. 16, 6, 4, il était tout occupé de rallier la flotte.
Adv. au neutre :
   I πολύ :
      1 beaucoup, HOM. etc. surtout devant un comparatif : πολὺ μᾶλλον, HOM. beaucoup plus ; πολὺ μείζων, ESCHL. Ag. 1155 ; PLAT. Prot. 314 a, beaucoup plus grand ; en ce cas, il est qqf. séparé du comparatif par un ou plusieurs mots : πολὺ σὺν φρονήματι μείζονι, XÉN. An. 3, 1, 22 ; avec beaucoup plus de réflexion ; cf. THC. 6, 86 ; XÉN. An. 3, 2, 30 ; moins souv. devant un. superl. : πολὺ φίλτατος, IL. 4, 51, de beaucoup le plus cher ; πολὺ μεγίστη, PLAT. Conv. 209 c, de beaucoup la plus grande ; plus rar. devant un positif : πολὺ ἀφόρητος, LUC. D. mer. 9, 3, tout à fait intolérable ; souv. devant un adv. ou un verbe d’antériorité, de supériorité, de préférence : πολὺ πρίν, OD. 2, 167, bien avant ; πολὺ πρό, IL. 4, 373, beaucoup en avant ; πολὺ προϐέϐηκας, IL. 6, 125, tu surpasses (litt. tu devances) de beaucoup les autres en assurance ; ἡμῖν πολὺ βούλεται ἢ Δαναοῖσιν νίκην, IL. 17, 331, c’est nous bien plutôt que les Grecs qu’il veut voir vainqueurs ;
      2 longtemps : πάνυ πολύ, PLAT. Conv. 223 c, tout à fait longtemps ;
   II πολλόν (poét. et ion.) beaucoup : πολλὸν ἀμείνων, IL. 6, 479, bien meilleur ; πολλὸν ἄριστος, IL. 1, 91, de beaucoup le plus brave ;
   III πολλοῦ, tout à fait, AR. Nub. 912 ; πολλοῦ πολύς, AR. Eq. 829, Nub. 1057, tout à fait nombreux ;
   IV πολλῷ devant un compar. : πολλῷ μᾶλλον, SOPH. O.R. 1159 ; PLAT. Phædr. 80 e, beaucoup plus ; πολλῷ μεῖζον, XÉN. An. 2, 5, 32, bien plus grand ;
   V πολλά :
      1 beaucoup, HOM. etc. ; μάλα πολλά, HOM. tout à fait, extrêmement ; dev. un adj. : πολλὰ τάλαινα, ESCHL. Ag. 1254, tout à fait malheureuse ; ἐς πόλλ' ἀθλία, EUR. Ph. 620, m. sign. ;
      2 souvent : ὅς τοι πόλλ' ὄφελος γένετο, IL. 17, 152, qui certes vint souvent en aide ;
   VI Locutions diverses avec des particules (conj. prép.) :
      1 ὡς τὸ πολύ, ATT. le plus souvent, d’ordinaire ; ὡς τὰ πολλά, ATT. ; ou simpl. τὰ πολλά, ATT. m. sign. ;
      2 διὰ πολλοῦ, THC. 3, 94, à une grande distance ; ἐκ πολλοῦ, à une grande distance, THC. 4, 32, etc. ; ou longtemps d’avance, THC. 1, 68 ;
      3 ἐπὶ πολύ, au loin, très avant, HDT. 2, 32 ; ἐπὶ πολὺ τῆς θαλάσσης, THC. 1, 50, très avant sur mer ; ou à un très haut degré : ἐπὶ πολὺ τῆς δόξης, THC. 4, 12, à un très haut degré de gloire ; ou pendant longtemps : ἐπὶ πολὺ τῆς ἡμέρας, THC. 7, 38, pendant une grande partie du jour ; ὡς ἐπὶ πολύ, THC. 1, 12 ; ou ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, THC. 2, 13 ; ISOCR. 72 e, etc. la plupart du temps, le plus souvent, presque toujours ;
      4 κατὰ πολύ, DH. 3, 66, etc. de beaucoup ;
      5 μετὰ πολύ, LUC. après un long temps ;
      6 παρὰ πολύ, THC. 1, 29 ; 2, 89, etc. en grande partie ;
      7 περὶ πολλοῦ, ATT. à un haut prix.

• Cp. πλείων ; sup. πλεῖστος (v. ces mots).

➳ La déclinaison de πολύς procède de 2 thèmes :
      1 th. πολυ- (πόλεϝ-) d’où les formes att. usuelles (πολύ-ς, etc.) et, en outre, les formes ion. ou poét. : gén. πολέος, IL. 4, 244 ; dat. πολεῖ, ESCHL. Suppl. 745 ; acc. πολέα, ESCHL. Ag. 705 ; plur. nom. πολέες, IL. 2, 417 ; par contr. πολεῖς, IL. 11, 708 ; gén. πολέων, IL. 15, 680 ; EUR. Hel. 1332 ; dissyllab. par synizèse, IL. 16, 635 ; dat. πολέσι, IL. 4, 388 ; PD. O. 13, 43 ; EUR. I.T. 1263 ; ou πολέσσι, IL. 13, 452 ; ou πολέεσσι, IL. 12, 399 ; HÉS. O. 119 ; acc. πολέας, IL. 4, 230 ; HDT. 2, 107 ; dissyll. par synizèse, IL. 2, 4 ; OD. 3, 262 ; p. contr. πολεῖς, PD. P. 4, 56 ; th. poét. πουλυ-, d’où πουλύς ; acc. πουλύν, masc. et fém. IL. 10, 27 ; OD. 4, 709 ;
      2 th. πολλο- pour πολϝο-, d’où les gén. et dat. sg. πολλοῦ, etc., πολλῷ etc., ainsi que le pluriel πολλοί, etc. et le duel πολλώ, etc. et, en outre, le nom. masc. ion. πολλός et le neutre πολλόν (exemples ci-dessus).

Étym. R. indo-europ. *p(e)lh₁-u-, beaucoup ; cf. πίμπλημι, compar. et superl. πλείων, πλεῖστος, lat. plūs, plūrēs, plūrimī.

'

Att. πολλή, πολύ· gen. πολλοῦ, ῆς, ou = ; dat. πολλῷ, ῇ, ῷ· acc. πολύν, πολλήν, πολύ ; — Ion. πολλός Anacr. 43.3, πολλή, πολλόν Xenoph. 9, Democr. 219, Hp. VM 1, Herod. 3.19; also in Trag., S. Ant. 86, Tr. 1196; acc. πολλόν, πολλήν, πολλόν ; Hdt. uses the Ion. forms, but codd. have πολύν 2.121. δ΄, 3.57, v.l. in 6.125, πολύ 2.106, 3.38, 6.72, 7.46, 160 (πολύ also in Heraclit. 114, Democr. 244); — both sets of forms are found in Ep., also gen. sg. πολέος Il. 4.244, etc. ; nom. pl. πολέες 2.417, al., once contr. πολεῖς 11.708; gen. πολέων (trisyll.) 5.691, (disyll.) 16.655; dat. πολέσι 10.262, al. ; πολέσσι 13.452, al. ; πολέεσσι 9.73, Od. 5.54, Hes. Op. 119, etc. ; acc. πολέας (trisyll.) Il. 3.126, etc., (disyll.) 1.559, 2.4, Hes. Op. 580 (freq. with v.l. πολεῖς Il. 15.66, etc.); in later Ep. πολέες is used as fem., Call. Del. 28, also πολέας Id. Dian. 42, A.R. 3.21; neut. πολέα Q.S. 1.74 (v. infr.); — Ep. also have πουλύς (once in Hes., Th. 190, also Thgn. 509, sts. fem. in Hom., πουλὺν ἐφ’ ὑγρήν Il. 10.27, ἠέρα πουλύν 5.776), neut. πουλύ Od. 19.387; these forms are found in codd. of Hp. and Aret. (who uses πολύ, πουλύ and πολλόν in neut.), but not in Hdt. ; — Lyr. and Trag. (lyr.) sts. use Ep. forms, dat. sg. πολεῖ A. Supp. 745; nom. pl. πολέες B. 10.17; neut. πολέα A. Ag. 723; πολέων E. Hel. 1332 (fem., B. 5.100); dat. pl. πολέσι E. IT 1263. [υ always.] of Number, many, Il. 2.417, etc. ; ἐκ πολλῶν, opp. ἐξ ὀλίγων, Hes. Th. 447; τριηκόντων ἐτέων πόλλ’ ἀπολείπων wanting many of thirty years, Id. Op. 696; παρῆσάν τινες, καὶ πολλοί γε Pl. Phd. 58d; οὐ πολλοί τινες A. Pers. 510; with Nouns of multitude, πουλὺς ὅμιλος Od. 8.109; πλῆθος πολλόν Hdt. 1.141; ἔθνος πολλόν Id. 4.22; later πουλὺ… ἐπ’ ἔτος many a year, AP 6.235 (Thall.); π. ἦν ὁ καταπλέων Plb. 15.26.10; of anything often repeated, περὶ σέο λόγος ἀπῖκται π. Hdt. 1.30; πολλὸν ἦν τοῦτο τὸ ἔπος Id. 2.2, cf. 3.137, etc. ; πολὺ… τὸ σὸν ὄνομα διήκει πάντας S. OC 305; τούτῳ πολλῷ χρήσεται τῷ λόγῳ often, D. 21.29; τοῦτο ἐπιεικῶς πολὺ νῦν ἐστι is fairly frequent, Luc. Hist. Conscr. 15. of Size, Degree, Intensity, much, mighty, ὄμβρος, νιφετός, Il. 10.6; π. ὕπνος Od. 15.394; πῦρ… π. 10.359; π. ὑμέναιος a loud song, Il. 18.493; π. ὀρυμαγδός, ῥοῖζος, etc., 2.810, Od. 9.315, etc. ; π. ἀνάγκη strong necessity, E. Ph. 1674; π. γέλως, βοή, much or great, S. Aj. 303, 1149; μωρία ib. 745; ὄλβος, αἰδώς, A. Pers. 251, Ag. 948; ἀσφάλεια Th. 2.11; ἀλογία, εὐήθεια, Pl. Phd. 67e, Phdr. 275c, etc. rarely of a single person, great, mighty, μέγας καὶ πολλὸς ἐγένεο Hdt. 7.14, cf. E. Hipp. 1; ὁ π. σοφιστής, στρατηγός, Chor. p. 23 B., Id. in Rev.Phil. 1.68; ὁ πάντα π. Id. p. 27 B. ; ὁ πολύς alone, of Hippocrates, Gal. 19.530; of Trajan, Lyd. Mag. 2.28; ῥώμην σώματος πολύς D.H. 2.42. joined with a Verb, Κύπρις γὰρ οὐ φορητός, ἢν πολλὴ ῥυῇ if she flow with full stream, metaph from a river, E. Hipp. 443; θρασυνομένῳ καὶ πολλῷ ῥέοντι D. 18.136; from the wind, ὡς π. ἔπνει καὶ λαμπρός was blowing strong and fresh, Id. 25.57, cf. Ar. Eq. 760, AP 11.49 (Even.); generally, with might or force, ὅταν ὁ θεὸς… ἔλθῃ πολύς E. Ba. 300; ἢν π. παρῇ Id. Or. 1200; π. καὶ τολμηρὸς ἅνθρωπος D. 40.53; with part. and εἰμί, πολλὸς ἦν λισσόμενος was all entreaties, Hdt. 9.91; ἦν πολλὸς ὑπὸ παντὸς ἀνδρὸς αἰνεόμενος Id. 1.98; Ἐτεοκλέης ἂν εἷς π.… ὑμνοῖθ’ A. Th. 6; π. ἐνέκειτο λέγων Hdt. 7.158; π. τοῖς συμβεβηκόσιν ἔγκειται D. 18.199; also π. ἦν ἐν τοῖσι λόγοισι Hdt. 8.59; πρὸς ταῖς παρασκευαῖς Plb. 5.49.7; ἐπὶ τῇ τιμωρίᾳ D.S. 14.107; without a Prep., π. ἦν τοῖς ἐπαίνοις καὶ ἐπαχθής Aeschin. 2.41; π. μὲν γὰρ ὁ Φίλιππος ἔσται will be often mentioned, Id. 1.166. of Value or Worth, πολέος δέ οἱ ἄξιος ἔσται Il. 23.562, cf. Od. 8.405; πολλοῦ ἄξιος X. An. 4.1.28, etc. ; πολλῶν ἄξιος Ar. Pax 918; περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαί τι, Lat. magni facere, cf. περί A. IV; ἐπὶ πολλῷ at a high price, D. 8.53; ἐπὶ π. ἐρραθυμηκότες Id. 1.15; πολύ ἐστί τι it is worth much, of great conscquence, X. Oec. 18.7. of Space, large, wide, π. χώρη, πεδίον, Il. 23.520, 4.244, etc. ; πόντος, πέλαγος, Hes. Op. 635, S. Ph. 635; χῶρος πλατὺς καὶ π. Hdt. 4.39; λίμνη μεγάλη τε καὶ π. ib. 109; π. ἡ Σικελία Th. 7.13; π. ἡ Ἑλλάς Pl. Phd. 78a, etc. ; πολλὸς ἔκειτο he lay outstretched wide, Il. 7.156, cf. 11.307; π. κέλευθος a far way, A. Pers. 748 (troch.); without ὁδός, πολλὴ μὲν εἰς Ἡράκλειαν…, πολλὴ δὲ εἰς Χρυσόπολιν… X. An. 6.3.16; διὰ πολλοῦ, ἐκ πολλοῦ, v. infr. IV. of Time, long, χρόνος S. Aj. 1402 (anap.), etc. ; πολὺν χρόνον Il. 2.343, etc. ; οὐ π. χρ. S. Ph. 348, etc. ; so πολλοῦ χρόνου Ar. Pl. 98; χρόνῳ πολλῷ S. Tr. 228; διὰ πολλοῦ (sc. χρόνου) Luc. Nec. 15; ἐκ πολλοῦ Th. 1.58, D. 21.41; πρὸ πολλοῦ long before, D.S. 14.43; οὐ μετὰ πολύ Luc. Tox. 54; ἔτι πολλῆς νυκτός while still quite night, Th. 8.101; πολλῆς ὥρας late in the day, Plb. 5.8.3; ἤδη ὥρα πολλή Ev. Marc. 6.35; ἔτι ἔστιν ἡμέρα πολλή LXX Ge. 29.7. Special usages; c. partit. gen., e.g. πολλοὶ Τρώων, for πολλοὶ Τρῶες, Il. 18.271, etc. ; neut., πολλὸν σαρκός, for πολλὴ σάρξ, Od. 19.450; in Prose, the Adj. generally takes the gender of the gen., τὸν πολλὸν τοῦ χρόνου Hdt. 1.24; τῆς γῆς οὐ πολλήν Th. 6.7; τῆς ἀθάρης πολλήν Ar. Pl. 694; πολλὴν τῆς χώρας X. Cyr. 3.2.2; ὁ π. τοῦ λόγου D. 44.6; v. infr. 3. joined with another Adj., πολλὰ δυστερπῆ κακά A. Ch. 277, cf. 585 (lyr.), etc. ; more freq. joined to another Adj. by καί, πολέες τε καὶ ἐσθλοί many men and good, Il. 6.452, etc. ; πολέες τε καὶ ἄλκιμοι 21.586; πολλὰ καὶ ἐσθλά Od. 2.312; παλαιά τε πολλά τε ib. 188; ἄκοσμά τε π. τε Il. 2.213; πολλαί γε… καὶ ἄλλαι Hes. Th. 363; π. τε καὶ κακά Hdt. 4.167, etc. ; π. κἀγαθά Ar. Th. 351 (but π. ἀγαθά IG1². 76.45); π. καὶ ἀνόσια Pl. R. 416e; π. καὶ μακάρια Id. Plt. 269d; π. καὶ πονηρά X. Mem. 2.9.6; πολλά τε καὶ δεινά Id. An. 5.5.8; μεγάλα καὶ π. D. 36.22; π. καὶ καλοὺς (s.v.l.) κινδύνους, π. καὶ καλὰ παραδείγματα, Din. 1.109. with the Art. (in Hom. without the Art., Il. 2.483, 5.334, 22.28), of persons or things well known, Ἑλένα μία τὰς πολλάς, τὰς πάνυ π. ψυχὰς ὀλέσασ’ those many lives, A. Ag. 1456 (lyr.), cf. S. OT 845, Th. 3.87, Pl. Phd. 88a, Ti. 54a, Act. Ap. 26.24; with abstract Nouns, τᾶς πολλᾶς ὑγιείας A. Ag. 1001 (lyr., dub.); τὸ πολλόν numbers, Hdt. 1.136. οἱ π. the many, i.e. the greater number, Ἀθηναῖοι… ἀπῆλθον οἱ πολλοί Th. 1.126, cf. 3.32, etc. (so in sg., ὁ πολλὸς λόγος the prevailing report, Hdt. 1.75); τοῖς π. κριταῖς S. Aj. 1243; with gen., τοῖς π. βροτῶν ib. 682; οἱ π. τῶν ἀνθρώπων X. Cyr. 8.2.24; οἱ πολλοὶ ἅπαντες far the most, Hp. Aër. 20 (v.l. μάλιστα for ἅπαντες); for τὰ πολλὰ πάντα, v. infr. III. 1a; hence οἱ πολλοί the people, the commonalty, opp. οἱ μείζω κεκτημένοι, Th. 1.6; opp. οἱ κομψότεροι, Pl. R. 505b; οἱ π., = Lat. plebs, D.S. 20.36; τῶν πολλῶν εἷς one of the multitude, D. 21.96; also ὁ π. λεώς Luc. JTr. 53, cf. Rh. Pr. 17; ὁ π. ὅμιλος Id. Luct. 2. Hdn. 1.1.1, etc. ; ὁ π. δῆμος Luc. Apol. 15; ὁ π. ὄχλος Ph. 2.4; ὁ π. alone, = vulgus, v.l. in D.S. 2.29; the ordinary man, Epicur. Fr. 478, Phld. Rh. 2.154S. ; νίμμα ὁ π. λέγει, ἡμεῖς ἀπόνιπτρον λέγομεν Phryn. 170, cf. 369; ὁ ἐμπαθὴς καὶ π. ἄνθρωπος ΄l΄homme moyen sensuel΄, Herm. in Phdr. p. 146A. ; ὁ π. ἄνθρωπος (with pl. Verb) the average man, opp. τὸ ἐξαίρετον, Eun. Hist. p. 216 D. τὸ πολύ, c. gen., τῆς στρατιῆς τὸ πολλόν Hdt. 8.100; τὸ π. τοῦ χρόνου Hp. Aër. 20; τῶν λογάδων τὸ π. Th. 5.73; τῶν ὅπλων τὸ π. Pl. Plt. 288b; also ὁ στρατὸς ὁ πολλός Hdt. 1.102; ἡ δύναμις ἡ π. Th. 1.24; ὁ π. βίοτος the best part of life, S. El. 185 (lyr.). τὰ πολλά the most, Od. 22.273, and perh. 2.58, 17.537 (elsewh. in Hom. πολλά, as Subst., means much riches, great possessions, Il. 11.684, Od. 19.195); τὰ π. τοῦ πολέμου Th. 2.13; πρὸς τὸ τῶν π. μέγεθος in regard to the size of the average, Arist. Rh. 1363b11. pl. πολλά very much, too much, πολλὰ πράσσειν, = πολυπραγμονεῖν, E. Supp. 576, Ar. Ra. 228; π. ἔπαθεν Pi. O. 13.63, etc. ; π. ἔρξαι τινά to do one much harm, A. Th. 923 (lyr.). πολλάς with Verbs of beating (πληγάς being omitted), v. πληγή 1. πολύς repeated, ἦ πολλὰ πολλοῖς εἰμι διάφορος βροτῶν E. Med. 579, cf. A. Supp. 451; τὰ μὲν οὖν πολλὰ πολλοῦ χρόνου διηγήσασθαι Pl. R. 615a, etc. ; πολλοῦ πολύς, v. infr. III. 1b; with Advbs. πολλάκις, πολλαχῇ, etc. (qq.v., cf. III. 1 e). Adverbial usages; neut. πολύ (Ion. πολλόν), πολλά, much, πόλλ’ ἀεκαζομένη Il. 6.458, etc. ; strengthd., μάλα πολλά 8.22, al. ; πάνυ πολύ Pl. Alc. 1.119c; πολύ τι Id. R. 484d; esp. of repetition, often, Il. 2.798, Od. 13.29, Hes. Op. 322; so of earnest commands and entreaties, πολλὰ κελεύων, πόλλ’ ἐπέτελλον, πολλὰ λισσομένη, πολλὰ μάλ’ εὐχομένω, Il. 5.528, 11.782, 5.358, 9.183; with the Art., τὸ πολύ for the most part, Pl. Prt. 315a, etc. (but with numerals, at most, Vett.Val. 9.5); ὡς τὸ π. X. Mem. 1.1.10, etc. ; τὰ πολλά Th. 1.13, 2.11, 87, etc. ; ὡς τὰ π. Id. 5.65, etc. ; τὰ π. πάντα Hdt. 1.203, 2.35, 5.67. of Degree, far, very much, ἀπέφυγε πολλὸν τοὺς διώκοντας Id. 6.82; also abs. gen. πολλοῦ very, θρασὺς εἶ πολλοῦ Ar. Nu. 915, cf. Eup. 74; πολλοῦ δύνασθαι Alciphr. 1.9 (s.v.l.); πολλοῦ πολύς, πολλὴ πολλοῦ, much too much, Ar. Eq. 822, Ra. 1046. of Space, a great way, far, οὐ πολλόν Hdt. 1.104; πολὺ οὐκ ἐξῄεσαν Th. 1.15, etc. of Time, long, ὡς πολλὸν τοῦτο ἐγίνετο Hdt. 4.126, cf. 6.129. of Probability, ἐὰν πολλὰ πολλῶν τέκῃς, perh. = ἐὰν πολλάκις τέκῃς, POxy. 744.9 (i BC/i AD); ἐάν τι πολλὰ πολλάκις πάθω Ar. Ec. 1105. πολύ is freq. joined with Adjs. and Advbs., with a Comp. to increase its comp. force, πολὺ μεῖζον, πολλὸν παυρότεροι, Il. 1.167, Od. 14.17; πολὺ μᾶλλον much more, Il. 9.700; πολύ τι μᾶλλον f.l. in D.H. Comp. 4 (p. 22 U.-R.); with words, esp. Preps., between πολύ and its Adj., π. ἐν πλέονι, π. ἐπὶ δεινοτέρῳ, Th. 1.35, Pl. R. 589e; πολὺ ἔτι ἐκ λαμπροτέρων Id. Phd. 110c; π. σὺν φρονήματι μείζονι X. An. 3.1.22, cf. 3.2.30, Smp. 1.4 (but the Prep. freq. comes first, ἐκ π. ἐλάττονος And. 1.109, etc.); so πολλῷ is freq. used with the Comp., by far, A. Pr. 337, Hdt. 1.134, etc. ; π. μᾶλλον S. OT 1159, Pl. Phd. 80e; οὐ πολλῷ τεῳ ἀσθενέστερον not a great deal weaker, Hdt. 1.181, cf. 2.48, 67, etc. ; πολύ with all words implying comparison, πολὺ πρίν much sooner, Il. 9.250; π. πρό 4.373; with the comp. Verb φθάνω, ἦ κε πολὺ φθαίη 13.815; so πολὺ προβέβηκας ἁπάντων, πολὺ προμάχεσθαι ἁπάντων, 6.125, 11.217; προὔλαβε πολλῷ Th. 7.80; with βούλομαι, = prefer, ἡμῖν πολὺ βούλεται ἢ Δαναοῖσι νίκην Il. 17.331, cf. Od. 17.404; πολύ γε in answers, after a Comp. or Sup., ἀργὸς… γενήσεται μᾶλλον· Answ. πολύ γε Pl. R. 421d, cf. 387e, etc. with a Sup., πολὺ πρώτιστος, πολλὸν ἄριστος, far the first, etc., Il. 2.702, 1.91, etc. ; προθυμία π. τολμηροτάτη Th. 1.74, etc. ; πολλόν τι μάλιστα Hdt. 1.56; π. δή, π. δὴ γυναῖκ’ ἀρίσταν E. Alc. 442 (lyr.), cf. Ar. Av. 539, Archestr. Fr. 34.9; also πολλῷ πλεῖστοι Hdt. 5.92. εʹ, 8.42; π. μεγίστους Id. 4.82. with a Positive, to add force to the Adj., ὦ πολλὰ μὲν τάλαινα, πολλὰ δ’ αὖ σοφή A. Ag. 1295; also ἐς πόλλ’ ἀθλία πέφυκ’ ἐγώ E. Ph. 619 (troch.); πολὺ ἀφόρητος Luc. DMeretr. 9.3; cf. πλεῖστος. with Preps., διὰ πολλοῦ at a great interval of Space or Time, v. διά A. 1.5, 11.2. εἰς πολύ for a long time, Plot. 2.1.3. ἐκ πολλοῦ from a great distance, Th. 4.32, etc. ; for a long time, v. ἐκ II. 1. ἐπὶ πολύ, over a great space, far, οὐκ ἐπὶ πολλόν Hdt. 2.32; ἐπὶ π. τῆς θαλάσσης, τῆς χώρας, Th. 1.50, 4.3, etc. ; to a great extent, Id. 1.6, 18, 3.83; cf. ποιέω B. 11.2. for a long time, long, Id. 5.16; τῆς ἡμέρας ἐπὶ π. Id. 7.38, cf. 39. ὡς ἐπὶ π.
very generally, Id. 1.12 (v.l.), Archyt. ap. Stob. 3.1.195; ὡς ἐπὶ τὸ π.
for the most part, Th. 2.13, Pl. Plt. 294e, etc. ; μὴ καθ’ ἓν ἕκαστον, ἀλλ’ ὡς ἐπὶ τὸ π. Isoc. 4.154; τό γ’ ὡς ἐπὶ τὸ π. Id. 8.35. παρὰ πολύ by far, v. παρά C. III. 5. περὶ πολλοῦ, v. supr. 1.3. πρὸ πολλοῦ far before, τῆς πόλεως D.H. 9.35; also of Time, οὐ πρὸ π. not long before, Id. 5.62. σὺν πολλῷ in no small degree, only too much or too well, Hld. 2.8, 9.20, 10.9 (cf. CR 41.53). for Comp. πλείων, πλέων, Sup. πλεῖστος, v. sub vocc. (Cf. Skt. purú-, Goth. filu ΄much΄.)

πολλή, πολύ, gen. πολλοῦ, πολλῆς, πολλοῦ usw.; attisch sind von der Form πολύς nur nom. u. acc. sing. masc. u. neutr., πολύς, πολύν, πολύ ; in der epischen Sprache hat sich aber daneben noch erhalten : gen. πολέος, Il. 4.244 u. öfter ; plur. πολέες, 2.417 u. oft, auch zsgzn πολεῖς, 11.708 ; πολέων, 15.680 u. sonst ; dat. πολέσι, 4.388, wie Pind. Ol. 13.44, u. öfter, auch πολέσσι, Il. 13.452, 17.236, 308, u. πολέεσσι, 12.399 u. öfter, wie Hes. O. 1191 acc. πολέας, Il. 4.230 u. öfter, 1.559 zweisilbig zu lesen, wo Einige πολεῖς schreiben, wie Pind. P. 4.56 ; πολέα, Aesch. Ag. 705, der auch πολεῖ als dat. sing. hat, Spt. 726 ; u. so πολέων, πολέσι, im Chor, Eur. Hel. 1332, I.T. 1263 ; Hom. hat auch die poetische Form πουλύς, πουλύν, selbst als fem. πουλὺν ἐφ' ὑγρήν, Il. 10.27, Od. 4.709 ; u. wie die Ionier, Pind. u. a. D., πολλός, πολλόν, nom. u. acc. (s. Beispiele unten); πολύς selten bei Her., wie πολύν, 3.57, 6.125, πολύ, 2.106, 3.38, πολέας, 2.107;
1) viel ; zunächst
   a) von der Menge, zahlreich, häufig, im Ggstz von ὀλίγος, wie ἐξ ὀλίγων u. ἐκ πολλῶν einander entgegstzt sind Hes. Th. 447 ; λαός, Il. 9.22 u. oft ; ῥεῖ πολὺς ὅδε λεώς, Aesch. Spt. 80 ; στρατιά, Pers. 25 ; ὄχλος, Soph. Trach. 424 ; ὃμιλος, Od. 8.109 ; πολλοὶ ἑταῖροι, ἱππῆες, λαοί, ἄνδρες, Il. 2.417, 4.143 u. sonst ; μῦθοι, Od. 11.379 ; μοῦνος ἐὼν πολέσι, 20.30 ; πολέεσσιν ὀχήσατο κύμασιν, 5.54 ; πολλὸν πλῆθος, Her. 1.141 ; ἔθνος, 4.22 ; auch πολλὸς ὑπὸ παντὸς ἀνδρὸς αἰνεόμενος, ein oft gelobter, 1.98 ; πολλὸς λέγων, λισσόμενος, der oft spricht, fleht, 7.158, 9.91 ; πολλὸν ἦν τοῦτο τὸ ἔπος, 2.2. Es wird so auch mit dem gen. partit. vrbdn, πολλοὶ Τρώων, ein großer Teil der Troer, = πολλοὶ Τρῶες, Il. 18.271 u. sonst ; auch im sing., πολλὸν σαρκός, πολλὸν βίης, = πολλὴ σάρξ, βία, Od. 19.450, 21.185 ; πολὺ γάρ τι κακῶν ὑπερεκτήσω, Soph. El. 210 ; eben so häufig bei den Attikern richtet sich πολύς in dieser Vrbdg nach dem Genus des folgenden subst., ὁ πολὺς τοῦ χρόνου, πολλὴ τῆς γῆς, πολλὴ τῆς στρατιᾶς, vgl. Brunck Ar. Ach. 350, Hemsterh. zu Luc. Tim. 9 ; auch bei Her. 1.24 u. sonst (vgl. auch unter 3).
   b) von räumlicher Ausdehnung, groß ; ὀστεόφιν θίς, Od. 12.45 ; πεδίον, Il. 4.244 u. öfter ; ἄγχι μάλα, οὐδέ τι πολλὴ χώρη μεσσηγύς, 23.520 ; πολλὸς γάρ τις ἔκειτο, lang hingestreckt, 7.156, vgl. 11.307, Od. 22.384 ; πολλὴ ὁδός, ein langer Weg ; πολὺν διὰ πόντον, Hes. O. 637 ; wenn aber Her. 4.109 vrbdt λίμνη μεγάλη τε καὶ πολλή, so bezeichnet er damit die reiche Wasserfülle ; πολὺ πέλαγος, Soph. Phil. 631 ; Ar. u. Folgde ; χῶρος πολλός, Her. 4.39 ; χώρα, Xen. An. 2.4.21 ; ὁδός, 6.1.16 u. öfter ; πορεία, Plat. Rep. X.614e.
   c) von der Zeit, lang ; χρόνος, Il. 2.243 u. oft, Aesch. Ag. 607 u. sonst, eine der geläufigsten Verbindungen, οὐ πολὺν χρόνον, nicht lange, Soph. Phil. 348 u. sonst ; u. sehr gewöhnlich in Prosa, z.B. Plat. Rep. II.376e ; Xen. An. 1.9.25, 5.2.17 u. Folgende ; dah. ἐκ πολλοῦ, seit langer Zeit, Pol. 10.4.2 u. A.; u. eben so πολλοῦ γὰρ αὐτοὺς οὐχ ἑώρακα χρόνου, Ar. Plut. 98 ; – διὰ πολλοῦ, in, nach langer Zeit, Luc. Necyom. 15.
   d) allgemeiner, von intensiver Fülle, Kraft u. Nachdruck, groß, gewaltig, mächtig ; ὀρυμαγδός, Il. 2.810 u. oft ; κέλαδος, 18.530 ; ὑμέναιος, lauttönender Hochzeitsreigen, 493, wie ὕμνος Pind. N. 6.34 ; βοή, Soph. Ant. 1237 ; πόνος, Il. 6.525 ; νιφετός, ὑετός, starkes Schneegestöber, heftiger Regen, ὄμβρος, Hes. O. 679 ; ὕπνος, tiefer, fester Schlaf, Od. 15.394 ; ἱδρώς, Il. 16.110 u. oft ; χειμών, Od. 4.566 ; πῦρ, 20.25 ; ὄλβος, Pind. P. 5.13 ; Aesch. Pers. 247 (χρυσός, Eur. Hec. 10), wie πλοῦτος, Pind. N. 1.31 ; εἰράνα, P. 9.22 ; αἰδώς, Aesch. Ag. 922 ; πολλὴ ἀνάγκη, Soph. El. 301 u. oft ; ungewöhnlich von einzelnen Personen, μέγας καὶ πολλός groß u. gewaltig, mächtig, Her. 7.14 ; πολλὴ ἐλπίς, viele, starke Hoffnung, πολλὴ σιγή, tiefes Schweigen, πολλὴ ἀμέλεια, große Nachlässigkeit, Her. 1.30, 75 ; πολλὸς λόγος, ein weit verbreitetes Gerede ; auch οὔνομα πολλόν, 3.137 ; οὐκ ἂν πολὺς ἐπιδείξειε μῦθος, Plat. Legg. VI.761c ; πολὺν λόγον ποιεῖσθαι περί τινος, viel über Etwas sprechen, Phaedr. 270a u. oft ; aber ib. 253e steht πολύς, εἰκῆ συμπεφορημένος dem ὀρθὸς καὶ διηρθρωμένος entgegen ; πολλὴ σπουδή, großer Eifer, ib. 248e ; ἀλογία, Phaed. 67e ; πτόησις, Symp. 206d ; πολλῆς ἂν εὐηθείας γέμοι, Phaedr. 275c ; τὸ τῆς πολλῆς καὶ παντοδαπῆς ἀγνοίας πάθος, Soph. 228e, vgl. ταύτης πολλῆς οὔσης καὶ παντοίας μάχης Phil. 15d ; πολλὴν καὶ τὴν μεγίστην ἴσχειν ἔχθραν καὶ στάσιν, Polit. 308b ; πολὺ ἔργον προστάττεις, eine große Arbeit, Parm. 136d ; σπάνις, Xen. An. 7.2.15 ; φόβος, 1.2.18 ; πολλὴν ποιησάμενος τὴν ἐπιμέλειαν, Pol. 5.48.16 ; ὀδυρμός, Matth. 2.18. – Bes. ist hier noch der Gebrauch, der sich an den unter a) erwähnten des Her. anreiht, zu merken, πολὺς ἦν ἐν τῇ φιλοσοφίᾳ, er lebte ganz in der Philosophie, vergleiche πλείων und πλεῖστος. So besonders bei Sp., πολὺς ἦν πρὸς ταῖς παρασκευαῖς, Pol. 5.49.7, πολὺς ἦν συναθροίζων τὰς ναῦς, 16.6.4 ; Plut. – Aber πολὺς ὁ Φίλιππος ἔσται ist = er wird mächtig sein, Aesch. 1.166 ; πολὺς γάρ, πολὺς καὶ τολμηρός ἐστιν ἄνθρωπος, Dem. 40.53, er ist ein gewaltiger, gefährlicher Mensch ; vgl. πολὺς ἦν ἐν τῇ Ἑλλάδι, πολὺς δὲ καὶ τοῖς παρὰ τῆς Κρήτης ἰοῦσιν, Strab. 10.4.10. – Πολύς τις, manch einer, πολύ τι, mancherlei, besonders Attiker.
   e) auch vom Werte od. von der Schätzung einer Sache, vielwert, vollständig πολέος ἄξιος, Od. 8.405, Il. 23.562, wie bei den Attikern πολλοῦ ἄξιος, aber oft auch ohne ἄξιος, πολλοῦ ἐστιν, es ist viel wert, teuer, wobei man τιμήματος zu ergänzen pflegt ; u. so in der bekannten Vrbdg περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι, hochschätzen, hohen Wert darauf legen ; auch πολύ ἐστί τι, es hat viel Wert, kommt viel darauf an, es gehört Viel dazu.
2) Sehr gewöhnlich tritt πολύς anders als bei uns im Griechischen als vollständiges Prädikat für sich auf und wird daher, wenn noch ein anderes adj. dazutritt, durch καί mit diesem verbunden, πολέες τε καὶ ἐσθλοί, Il. 6.452, Od. 6.284 u. sonst, wo wir einfacher sagen »viele Wackere«, die Griechen aber »Viele und auch Wackere« ; so πολλὰ καὶ ἐσθλά, 2.312 ; πολέες τε καὶ ἄλκιμοι, Il. 21.586 ; παλαιά τε πολλά τε, Od. 2.188 u. sonst ; πολλαὶ καὶ ἄλλαι, Hes. Th. 363 ; πολύν γε καὶ καλὸν φθεῖραι στρατόν, Aesch. Pers. 420 ; πολλὰ παλαίσματα καὶ γυιοβαρῆ, Ag. 63 ; u. die andern Tragg., Ar. u. in Prosa überall ; auch bei subst., πολλοὶ καὶ καλοὶ χιτῶνες, viel schöne Kleider ; πολλὴ καὶ ἄφθονος, Xen. An. 5.6.25 ; πολλά τε καὶ δεινά, 5.5.8 ; πολλὰ καὶ ἀνόσια γέγονε, Plat. Rep. III.416e ; πολλῶν καὶ μακαρίων μετείληφε, Polit. 269e ; πολλὰ καὶ ἀγαθά, Xen. An. 4.6.27, 6.2.8 ; doch wird auch in dieser Vrbdg ἀγαθά als Substantivum behandelt und πολλά μοι ἀγαθὰ γένοιτο gesagt, 5.6.4, wie πολλὰ ὁρῶντες ἀγαθά, 3.1.22, und τὰς μὲν γυναῖκας πόλλ' ἀγαθὰ λέγων, σὲ δὲ πολλὰ κακά, Ar. Eccl. 435. – Auch in umgekehrter Stellung, πονηροὶ καὶ πολλοί, Ar. Lys. 253 ; vgl. Lobeck paralipp. p. 60.
3) Mit dem Artikel, οἱ πολλοί, die Vielen, die Menge, der große Haufe, die Mehrzahl, auch als Substantiv, die Meisten, weil darin der Begriff der absoluten Vielheit liegt, vgl. Valcken diatr. 217b u. Schäfer melet. p. 3.65. Bei Hom. so auch ohne Artikel, Il. 2.483, 21.524, 22.28 ; ὡς οἱ πολλοὶ λέγουσιν, Plat. Rep. II.379c ; πρὸς τὰς τῶν πολλῶν δόξας, Polit. 306a, u. oft ; Xen. An. 3.1.10 u. sonst ; τοῖς μὲν πολλοῖς τῶν Ἑλλήνων οὐκ ἤρεσκεν, 2.4.2 ; daher οἱ πολλοί die gemeinen Soldaten im Ggstz des Heerführers, Pol. 1.33.4, das Volk im Ggstz des Senats, 1.11.1 u. oft ; – auch τὸ πολύ, der größere Teil, die Mehrzahl, Xen. An. 1.7.20 ; u. c. gen., τὸ πολὺ τοῦ Ἑλληνικοῦ οὕτω ἐπείσθη, 1.4.13, wie Her. τῆς στρατιῆς ἀπάγων τὸ πολλόν, 8.100 ; τῶν Ἀργείων τὸ πολὺ ἐσώθη, Thuc. 5.73 ; τῆς δυνάμεως τῆς πολλῆς ἐστερήθησαν, des größten Teils, 1.24 ; ἐς τὴν βασιλέως γῆν τὴν πολλήν, 2.48, wie περιπλεῦσαι Ἀραβίαν τὴν πολλήν, Arr. An. 7.1.1 ; vgl. noch τῶν ὅπλων τὸ πολύ, Plat. Polit. 288b ; τὸ πολὺ μέρος, der größere Teil, Pol. 3.92.11 ; τὸ πολὺ τῆς ἀποσκευῆς, 5.5.14 ; τὸ πολὺ τῆς βίας, 3.43.3 ; aber ohne Artikel ist πολὺ τοῦ στρατεύματος nur ein großer Teil, Xen. An. 4.1.11 ; – τὸ πολλόν, die große Menge, das Volk, Her. 1.136 ; τὰ πολλά, das Meiste, Od. 2.58, 17.537 ; Hes. O. 37, u. oft im Att., nicht selten an die Bdtg πάντα hinanstreifend.
4) Das neutr. πολύ, ion. πολλόν, auch der plur. πολλά werden häufig adverbial gebraucht ; viel, sehr, Hom. u. Folgde überall ; verstärkt μάλα πολλά, Hom., sowohl von der Menge, Anzahl, als der Größe u. innern Kraft, auch die mehrmalige Wiederholung derselben Handlung ausdrückend, vielmals, oft, häufig, Il. 2.798, 6.2, 17.430, 23.116 Cd. 1.1, 13.29, 20.218 ; Hes. O. 324 ; u. so kann man auch die Vrbdgn μάλα πολλὰ κελεύων, μάλα πόλλ' ἐπέτελλε, λισσομένη μάλα πολλά, εὐχόμενος μάλα πολλά u. dgl. eben so gut von oft wiederholtem, als von dringendem, heftigem Befehlen und Bitten verstehen ; übrigens ist in den meisten hom. Stellen πολλά noch sehr leicht als wirklicher Objektsaccusativ zu dem dabeistehenden Verbum zu ziehen, ὃς μάλα πολλὰ πλάγχθη ist etwa = πολλὰ πλανήματα ἐπλάγχθη, u. diese Erklärung ist auch bei den folgenden Schriftstellern überall als die ursprüngliche Auffassungsweise festzuhalten, wenngleich die Uebersetzung sich oft mit dem einfachen Adverbium sehr begnügen muß, wie πολλὰ κάμπτονται, πολλὰ ζημιοῦνται, Plat. Theaet. 173a, Legg. XI.916d, mit vielfachen Krümmungen, mit vielen Strafen ; vgl. noch πόλλ' ἀεκαζομένη, Il. 6.458, ὅς τοι πόλλ' ὄφελος ἐγένετο, in vielen Fällen, 17.152, πολλὸν ἀάσθη, 10.113 ; vom Raume, groß, weit, Her. 1.104, 6.82 ; ὄπιθεν οὐ πολλόν, Pind. Ol. 11.37 ; von der Zeit, lange, Her. 4.126, 6.129 ; καταδαρθεῖν πάνυ πολύ, Plat. Symp. 223b ; bei weitem, um Vieles, gar sehr, Her. 1.126, 140, 6.158 ; so auch πολλοῦ, gar sehr, Ar. Nub. 912 ; πολλοῦ πολύς, πολλή, viel zu viel, Eq. 829, Nub. 1057. – Bes. häufig steht πολύ beim Kompar. u. superl., viel, sehr, πολὺ κέρδιον, γλύκιον, Il. 17.414, 18.109, u. oft πολὺ μᾶλλον, viel mehr, πολλὸν ἀμείνων, weit, viel besser, 6.479 u. oft ; πολὺ μείζων, Aesch, Ag. 1155 ; πολὺ δεύτερος, Soph. O.C. 1230 ; πολλὸν ἐχθίων ἔσει, Ant. 86 ; u. in Prosa : πολὺ μείζων κίνδυνος, Plat. Prot. 314a ; πολὺ ἐν πλείονι ἀπορίᾳ εἰμί, Crat. 413c, u. oft, wie Xen. An. 1.5.2 u. oft ; er setzt gern zwischen πολύ u. den Kompar. ein od. mehrere Wörter, Bornem. Conv. 1.4, vgl. πολὺ σὺν φρονήματι μείζονι, An. 3.1.22, 3.2.30 ; u. ähnl. Thuc. 6.86, πολὺ δὲ ἐπὶ ἀληθεστέραν γε σωτηρίαν ; doch wird auch eben so πολλῷ μᾶλλον ὧδε ἔχει verbunden, Plat. Phaed. 80e ; πολλῷ μεῖζον, Polit. 274e ; Soph. O.R. 1159 ; Her. 1.134 ; Xen. An. 2.5.32, 4.5.36 ; – πολλὸν ἄριστος Ἀχαιῶν, bei weitem der Beste, Il. 1.91 ; πολὺ φίλτατος, 4.51 ; πολὺ πλεῖσται φάλαγγες, 15.448 ; u. oft πολὺ πρῶτος ; u. eben so in Prosa : Her. 5.92.3, 8.42 ; πολὺ μεγίστη, Plat. Symp. 209c ; πολὺ κράτιστόν ἐστι, Phaedr. 228c ; Xen. An. 4.2.14 u. sonst ; auch πολλῷ πρῶτος, Soph. Ant. 1327. – Aehnlich bei vergleichenden adv. u. solchen Verbis, die eine Vergleichung ausdrücken, πολὺ πρίν, Hom. oft, πολὺ πρό, Il. 4.373, πολύ κε φθαίη, 13.815 ; u. so bei προβαίνω, προτρέχω, προμάχομαι, 6.125, 11.217 ; u. ähnlich auch ἡμῖν πολὺ βούλεται ἢ Δαναοῖσιν νίκην, 17.331, vgl. Od. 17.404, wo in βούλομαι der Begriff des Lieberwollens liegt. – Eben so bei διαφέρειν, ἀποστατεῖν u. ä. – Seltener tritt es bei den Attikern auch zum Positiv, um die Bdtg des Adjektivs zu verstärken, οἱ πολύ oder πολλὰ δυστυχεῖς, die in Vielem, die sehr Unglücklichen, Valcken Phoen. 624. – Ἐπὶ πολύ, weit, z.B. ἄνειν, Plat. Crat. 415a ; ἐπὶ πολλόν, weit entfernt, Her. 2.32 ; gew. ὡς ἐπὶ τὸ πολύ, meistenteils, gewöhnlich, in den allermeisten Dingen, zumeist, 1.203, 2.35, 5.67, auch in einem Worte geschrieben ; Plat. Polit. 294e, Rep. II.377b ; Ggstz von καθ' ἓν ἕκαστον, Isocr. 4.154 ; vgl. noch τὰ μὲν ἐπ' ὀλίγον, τὰ δ' ἐπὶ πολλά, Plat. Soph. 254b ; ὡς τὰ πολλά, meistenteils, Dem. 1.11, wie ὡς τὸ πολύ, Luc. Hermot. 28 ; so auch das einfache τὰ πολλά, z.B. Plat. καὶ γὰρ τὰ πολλὰ Πρωταγόρας ἔνδον διατρίβει, Prot. 311a ; Phaed. 59d ; οἷα δὴ τὰ πολλὰ ἀεὶ μετ' ἐμοῦ ξένοι τινὲς ἕπονται, wie gewöhnlich folgen mir immer, Menex. 235b ; – παρὰ πολύ, um vieles, beim Kompar. od. superl., Pol. 4.21.5 ; – ἐπὶ πολλῷ, z.B. ῥᾳθυμεῖν, um einen teuern Preis, seine Trägheit teuer büßen müssen, Dem. 1.15, wo man aus dem Zusammenhange leicht τόκῳ ergänzen kann ; vgl. ἐπὶ πολλῷ γεγενῆσθαι, ib. 8.53, u. δέδοικα, μὴ λελήθαμεν ὥσπερ οἱ δανειζόμενοι ἐπὶ πολλῷ ἄγοτες, 19.96. – Ueber die häufigen Zusammenstellungen wie πολλοὶ πολλάκις, πολλοὶ πολλαχῆ, s. Lobeck paralip. p. 56.
Den Kompar. u. superl. πλέων, πλείων u. πλεῖστος s. s.v. bes. angeführt.
[Υ ist überall kurz, die epischen Formen πολέων, πολέας sind Il. 16.635, 1.559, 2.4, Od. 3.262 u. πολλέων immer zweisilbig zu lesen.]

πολύς, πολλή, πολύ,
[in LXX chiefly for רַב and cognate forms ;]
__1. as adj., much, many, great, of number, space, degree, value, time, etc.: ἀριθμός, Act.11:21; ὄχλος, Mrk.5:24; θερισμός, Mat.9:37; χόρτος, Jhn.6:10; χρόνος, Mat.25:19; γογγυσμός, Jhn.7:12; πόνος, Col.4:13; δόξα, Mat.24:30; σιγή, Act.21:40; pl., προφῆται, Mat.13:17; ὄχλοι, Mat.4:25; δαιμόνια, Mrk.1:34; δυνάμεις, Mat.7:22,
__2. As subst., pl. masc, πολλοί, many (persons): Mat.7:22, Mrk.2:2, al.; with genitive partit., Mat.3:7, Luk.1:16, al.; before ἐκ, Jhn.7:31, Act.17:12; with art., οἱ π., the many, Mat.24:12, Rom.12:5, 1Co.10:17, 33 2Co.2:17; opp. to ὁ εἶς (Lft., Notes, 291), Rom.5:15, 19; neut. pl., πολλά: Mat.13:3, Mrk.5:26, al.; accusative with adverbial force, Mrk.1:45, Rom.16:6 (Deiss., LAE, 317), 1Co.16:12, Jas.3:2, al.; neut. sing., πολύ: Luk.12:48; adverbially, Mrk.12:27, al.; πολλοῦ (genitive pret.), Mat.26:9; with compar. (Bl., §44, 5), π. σπουδαιότερον, 2Co.8:22; πολλῷ πλείους, Jhn.4:41.
Compar., πλείων
, neut., πλεῖον and πλέον (see WH, App., 151), pl., πλείονες, -ας, -α, contr., πλείους, -ω (cf. Mayser, 69), more, greater;
__1. as adj.: Jhn.15:2, Act.18:2o, Heb.3:3; before παρά, Heb.11:4 (cf. Westc, in l. Was ΠΛΙΟΝΑ here a primitive error for ΗΔΙΟΝΑ ?); pi., Act.13:31, al.; with genitive compar., Mat.21:36; with num. (ἤ of comp. omitted), Act.4:22 24:11, al.
__2. As subst., οἱ π., the greater number: Act.10:32 27:12, 1Co.10:5 15:6; also (Bl., §44, 3) others, more, the more: 2Co.2:6 4:15, Php.1:14; πλείονα, Luk.11:53; πλειον, πλέον, Mat.20:10, 2Ti.3:9; with genitive comp., Mk 12:43, Luk.21:3; π. Ἰωνᾶ ὧδε, Mat.12:41; adverbially, Act.4:17 20:9 24:4.
__3. As adv., πλεῖον: before ἤ, Luk.9:13; with genitive comp., Mat.5:20; πλείω: with num., Mat.26:53.
Superl., πλεῖστος, -η, -ον
, __(a) prop., most: Mat.11:20 21:8; adverbially, τὸ π., 1Co.14:27;
__(b) elative (M, Pr., 79), very great: ὄχλος π., Mrk.4:1.
(AS)