παρανομέω-ῶ (les temps à augment ou à redoublement se forment soit régulièrement, παρενόμουν, etc., παρανενόμηκα, etc., soit en η comme si le verbe venait de παρ·ανομέω : παρηνόμουν, παρηνόμηκα ; v. à la fin) :
      1 agir contre la loi, violer la loi, THC. 3, 65 ; joint à ἀδικεῖν, PLAT. Rsp. 338 e ; τὰ δημόσια, THC. 2, 37, en ce qui regarde les affaires publiques ; εἴς τινα, HDT. 7, 238, DÉM. 1388 fin, à l’égard de qqn ; περί τινα, THC. 8, 108, commettre une illégalité ou un méfait envers qqn ; au pass. ἡ συνήθεια παρανενόμηται, PLUT. M. 1070 c, on a violé la coutume ; ἡ φύσις παρανομεῖται, PLUT. M. 755 b, on fait violence à la nature ;
      2 traiter contrairement aux usages, maltraiter, au pass. être maltraité, être outragé, DÉM. 1090, 6 ; εἰς τὸ σῶμα, PLUT. Tim. 13, subir d’indignes outrages.

➳ Formes à augment et à redoubl. réguliers : impf. παρενόμουν, DÉM. 217, 28 ; ao. παρενόμησα, HDT. 7, 238 ; pf. act. παρανενόμηκα, XÉN. Hell. 2, 1, 31 ; pf. pass. παρανενόμημαι, DÉM. 1090, 6 ; formes à augm. et redoubl. en η : impf. παρηνόμουν, LYS. 3, 17 ; ESCHN. 3, 77 Baiter-Sauppe ; PLUT. M. 110 ; ao. παρηνόμησα, THC. 3, 67 ; DH. 10, 3 ; DC. 46, 13, pl.q.pf. παρηνομήκειν, DC. 35, 59 ; ao. pass. παρηνομήθην, JOS. A.J. 15, 4, 1.

Étym. παράνομος.

impf. παρενόμουν Lys. 3.17, D. 17.22, Aeschin. 3.77 ; fut. -ήσω Luc. Tim. 45 ; aor. παρενόμησα Hdt. 7.238, Th. 3.67, Luc. Am. 20, later παρην- Plu. Demetr. 37 ; pf. παρανενόμηκα D. 59.126, later παρηνόμηκα D.S. 16.61 ; plpf. παρενενομήκεσαν X. HG 2.1.31 ; — Pass., aor. παρενομήθην Th. 5.16, etc. ; pf. παρανενόμημαι D. 44.31, 54.2 ; part. παρηνομημένος SIG 167.38 (Mylasa, iv BC) : — transgress the law, actunlawfully, Th. 3.65, al. ; κοινῇτι π. ib. 82 ; παρανομοῦντά τε καὶ ἀδικοῦντα Pl. R. 338e, etc. ; c. acc. cogn., παρανομίαν π. Them. Or. 1.15b.
commit a crime or outrage, τι Antipho 5.15, And. 4.21, Aeschin. l.c., Arist. Pol. 1307b31 ; ἐς τὸν νεκρὸν ταῦτα παρενόμησε Hdt. 7.238, cf. Lys. 3.17 ; εἰς θεούς D. 59.126 ; εἰς τὸ μαντεῖον D.S. 16.61 ; also π. τὸ θεῖον καὶ πάτριον ἀξίωμα τῆς εὐσεβείας Plu. 2.166b ; περὶ σφᾶς Th. 8.108 ; π. τὰ δημόσια act illegally in public matters, Id. 2.37 ; — Pass., κάθοδος παρανομηθεῖσα a return illegally procured, Id. 5.16. Pass., to be ill-used, D. 35.45, 44.31, PSI 4.330.8 (iii BC) ; εἰς τὸ σῶμα Plu. Tim. 13 ; ἡ φύσις παρανομεῖται, ἡ συνήθεια παρανενόμηται, Id. 2.755c, 1070c.

ein παράνομος sein, gesetzwidrig handeln ; οὐ γὰρ ἄν κοτε εἰς τὸν νεκρὸν ταῦτα παρενόμησε, er hätte nicht solche Gesetzwidrigkeiten, so Ungebührliches gegen den Toten getan, Her. 7.238 ; Antiph. 5.15 ; εἰς τὴν πατρίδα, Lycurg. 6, 52, 64 ; τοιαῦτα, τηλικαῦτα, 2 ; περί τινά τι, Thuc. 8.108 ; oft absolut, Thuc. 3.65 ; Isocr. 4.147 ; Plat. Hipp. mai. 285a ; καὶ ἀδικεῖν, Rep. I.338e. – Auch τινά u. τί, Einen gesetzwidrig, ungerecht, ungebührlich behandeln, τὰ δημόσια, Thuc. 2.37 ; περί τινά τι, 8.108 ; τί, Xen. Mem. 1.2.34, 4.4.21 u. Folgde ; dah. auch pass., κάθοδον παρανομηθεῖσαν, Thuc. 5.16, widergesetzlich bewirkt ; DS. 19.11 ; εἰς τὸ σῶμα ταῖς ἀσελγεστάταις ὑπὸ τῶν πολεμίων ἡδοναῖς παρανομηθεῖσα, Plut. Timol. 13. – Aber Dem. 44.31 braucht das med. = dem act., οἴομαι γὰρ περὶ κλήρου ἀγῶνα μηδένας ἄλλους παρανενομῆσθαι τοιαῦτα οἷα ἡμᾶς. – Es finden sich auch παρηνόμουν εἰς ἐκεῖνον, Lys. 3.17, von παρανομέω abgeleitet, wie παρηνόμησαν, Thuc. 3.67, wie Dion.Hal. 10.35 u. oft D.Cass., auch παρηνόμηκα, DC. 39.59 DS. 16.61, wie παρηνομημένα, Poll. 8.78 ; aber Dem. 17.22 u. Aesch. 3.77 hat Bekker παρενόμουν hergestellt ; παρανενόμηκα Xen. Hell. 2.1.31.

παρα-νομέω, ῶ
[in LXX for הָלַל, etc., chiefly in Pss and 2Mac ;]
to be a παράνομος, to transgress the law: Act.23:3.†
(AS)