παιδαγωγέω-ῶ [ᾰγ] (f. ήσω, ao. inus., pf. πεπαιδαγώγηκα) :
   I diriger ou instruire des enfants, acc. PLAT. Theæt. 167 c, etc. ; avec un inf. PLUT. Ant. 10, instruire qqn à faire qqe ch. ; p. ext. :
      1 diriger comme un enfant, SOPH. fr. 623 ; EUR. Bacch. 193 ;
      2 suivre pas à pas, comme on suit un enfant, PLAT. Leg. 600 e, 1 Alc. 135 d ;
   II diriger, gouverner, avec un rég. de chose (les désirs, les passions, etc.) PLUT. M. 443 d, etc. ; au pass. être gouverné, dirigé, en parl. d’une ville, etc. PLAT. Leg. 752 c, etc. ; avec un n. de chose pour suj. (LUC. Tim. 13, Salt. 72.

➳ Pf. πεπαιδαγώγηκα, LUC. Tim. 13 ; fut. moy. au sens pass. 2 sg. παιδαγωγήσει, PLAT. 1 Alc. 135 d.

Étym. παιδαγωγός.

pf. πεπαιδαγώγηκα Luc. Tim. 13; — Pass., fut. παιδαγωγήσομαι in pass. sense, Pl. Alc. 1.135d; aor. ἐπαιδαγωγήθην Hp. Art. 52, Pl. Lg. 641b; pf. πεπαιδαγώγημαι Plu. Ant. 10 : — attend as a παιδαγωγός, lead or manage like a child, γέρων γέροντα παιδαγωγήσω σ’ ἐγώ S. Fr. 695 (= E. Ba. 193); ἦ παιδαγωγεῖν γὰρ τὸν ὁπλίτην χρεών ; Id. Heracl. 729; — Pass., of a child, Hp. l.c. generally, train, guide, educate, moderate, τινα Pl. Tht. 167c; τὰς ἐπιθυμίας Muson. Fr. 7 p. 29H. ; τὸ θέατρον… π. τὰ ἤθη τῶν ὁρώντων Luc. Salt. 72, cf. Tim. 13; guide an elephant΄s trunk, Ael. NA 2.11; — Pass., συμποσίου ὀρθῶς παιδαγωγηθέντος well led, managed, Pl. Lg. 641b; τὴν παιδαγωγηθεῖσαν οὕτω πόλιν ib. 752c; ἂν ὑπὸ τοῦ λόγου παιδαγωγηθῇ τὸ πάθος Plu. 2.443d.
attend like a παιδαγωγός, wait upon, follow, Pl. R. 600e, Alc. 1. 135d.
΄lead by the nose΄, cajole, in Pass., ὑπό τινος Hyp. Ath. 3.

ein παιδαγωγός sein, Knaben leiten, erziehen u. übh. unterrichten, unterweisen ; γέρων γέροντα παιδαγωγήσω σ' ἐγώ, Eur. Bacch. 193 ; Heracl. 729 ; Plat. Theaet. 167c ; παιδὸς ἑνὸς ἢ καὶ χοροῦ παιδαγωγηθέντος, Legg. I.641b ; leiten, συμποσίου ὀρθῶς παιδαγωγηθέντος, ibd.; vgl. Plut. Cleomen. 14, der es, wie Luc., oft übertr. braucht, πεπαιδαγωγημένος ἀκροᾶσθαι γυναικῶν, Anton. 10 ; kom. αὐτὸν ἡ δίκελλα πεπαιδαγώγηκεν, Luc. Tim. 13 ; – geleiten, auf dem Fuße folgen, ἐπαιδαγώγουν ὅπῃᾔεσαν, Plat. Rep. X.600e, vgl. Alc.I, 135d, wo auch παιδαγωγήσομαι für fut. pass. steht.