οἰκέω-ῶ (f. ήσω, ao. ᾤκησα, pf. ᾤκηκα) :
   I intr.
      1 vivre dans sa maison, EUR. El. 925 ; en gén. habiter, demeurer, résider, avec ἐν et le dat. IL. 14, 116 ; OD. 6, 204, etc. ; HDT. 2, 166, etc. ; ou simpl. avec le dat. : οὐρανῷ, PD. N. 10, 58, dans le ciel ; avec παρά et le dat. PD. P. 3, 34 ; avec παρά et l’acc. EUR. I.T. 1098 ;
      2 p. suite, fixer son séjour, SOPH. O.C. 92, etc. ; d’où vivre, SOPH. O.C. 1336 ; PLAT. Gorg. 523 b ; en parl. d’un État, se gouverner, s’administrer, PLAT. Leg. 872 d, Rsp. 473 a, etc. ;
   II tr.
      1 habiter, occuper, acc. IL. 20, 218 ; PD. O. 6, 34, etc. ; ESCHL. Eum. 184, etc. ; d’où, au pass., être habité, IL. 4, 18 ; SOPH. Ph. 2, etc. ; HDT. 4, 110 ; XÉN. Cyr. 4, 4, 5, etc. ; ἡ οἰκουμένη (s.-e. γῆ) la terre habitée, càd. la terre cultivée ou habitée (p. opp. au désert) HDT. 4, 110 ; XÉN. Vect. 1, 6 ; ou toute la terre, l’univers, DÉM. 242, 1, etc. ; NT. Luc. 2, 1, etc. ; ou seul. la terre grecque, DÉM. 85, 17 ; postér. l’empire romain, HDN 5, 2, 5 ;
      2 bâtir, au pass. être bâti, établi, XÉN. Cyr. 4, 5, 39, etc. ;
      3 administrer, gouverner : οἶκον, EUR. I.A. 331, administrer une maison ; SOPH. O.C. 1535 ; EUR. Andr. 243 ; ou πόλιν, THC. 3, 37 ; abs. οἰκεῖν, THC. 2, 37, gouverner une maison, une cité ; au pass. être gouverné, THC. 8, 67 ; XÉN. Cyr. 2, 2, 26 ; PLAT. Rsp. 371 c, etc. ; DÉM. 1341, 20 ;
   III Moy. habiter :
      1 intr. HDT. 8, 115 ;
      2 tr. avec l’acc. HDT. 1, 27.

➳ Act. prés. 3 pl. dor. οἰκέοισι, PD. P. 10, 43 ; prés. poét. οἰκείω, HÉS. Th. 330 ; THCR. Idyl. 12, 28. Impf. épq. ᾤκεον, IL. 14, 116 ; HÉS. fr. 216, 1 Göttling ; ion. οἴκεον, HDT. 1, 57 ; ἐῴκεον, HPC. Epist. 9, 406 Littré (var. ᾤκεον). Ao. ion. οἴκησα, HDT. 2, 154 ; 4, 105. Pass. fut. inus. ; ao. 3 pl. épq. ᾤκηθεν (p. -θησαν) IL. 2, 668. Pf. ion. οἴκημαι, HDT. 7, 22, 122 ; 3 pl. οἰκέαται, HDT. 1, 142. Fut. moy. au sens pass. οἰκήσομαι, THC. 8, 67 ; DÉM. 1341, 20.

Étym. οἶκος.

Ep. οἰκείω Hes. Th. 330, Locr. Ϝοικέω IG 9(1).334.29 ; Aeol. pres. part. οἴκεις Alc. 69 ; Arg. 3 sg. pres. opt. οἰκείη BCH 33.452 ; impf. ᾤκεον Il. 20.218, al., Att. ᾤκουν, Ion. οἴκεον Hdt. 1.57 ; fut. οἰκήσω E. IA 1508 (lyr.) ; aor. ᾤκησα Hdt. 1.1 ; pf. ᾤκηκα S. El. 1101 ; — Pass. and Med., fut. οἰκήσομαι in med. sense, Men. Rh. p. 363 S. ; but in pass., v. A. 11 ; aor. ᾠκήθην Il. 2.668, etc. ; ᾠκησάμην Aristid. 1.103 J. ; pf. ᾤκημαι as Med. and Pass., Ion. 3 pl. οἰκέαται, v. A. 1.2, 3 ; (< οἶκος) ; trans., inhabit, ὑπωρείας ᾤκεον πολυπίδακος Ἴδης Il. 20.218 (elsewh. in Hom. always intr., v. infr. B) ; οἰ. τοῦτον τὸν χῶρον Hdt. 1.1, cf. 175, etc. ; οἰ. δόμους A. Supp. 961 ; ἄντρον Id. Eu. 194 ; metaph, οἰ. αἰῶνα καὶ μοῖραν have, enjoy, E. l.c. ; — Pass., to be inhabited, οἰκέοιτο πόλις Πριάμοιο Il. 4.18 ; ἐς γῆν… οἰκουμένην S. Ph. 221 ; διὰ τῆς οἰκεομένης through the inhabited country, Hdt. 2.32 ; ὁδοιπόρεον ἐς τὴν οἰκεομένην Id. 4.110 ; τὰς ἄλλας πόλιας οἰκεομένας μηδὲν ἧσσον although inhabited no less than before, Id. 1.170 ; for ἡ οἰκουμένη, v. sub voce.
colonize, settle in, τὰς πλείστας τῶν νήσων Th. 1.8, cf. 2.27, etc. ; πόλιν prob. in E. Fr. 360.11 ; νῆσον οἰκῆσαι, i.e. to be deported, POxy. 1101.24 (iv AD) ; in pf. Pass., to be settled in, occupy, τοῖσι τὰς νήσους οἰκημένοισι Ἴωσι Hdt. 1.27 ; αἱ δύο [πόλιες] νήσους οἰκέαται ib. 142 (cf. infr. 3). in Pass., to be settled, of men or tribes to whom new abodes are assigned, τριχθὰ ᾤκηθεν καταφυλαδόν Il. 2.668 ; Ion. pf. Pass. οἴκημαι, as pres., οἱ ἐν τῇ ἠπείρῳ οἰκημένοι Ἕλληνες those who have been settled, i.e.
those who dwell…, Hdt. 1.27 ; οἱ ἐντὸς Ἅλυος ποταμοῦ οἰ. ib. 28, cf. 8.115 ; also of cities, to be situated, lie, παρ’ ὃν [ποταμὸν] Νίνος πόλις οἴκητο Id. 1.193.
manage, direct a household or a state, S. OC 1535 (dub.sens.), E. El. 386, Th. 3.37 ; οἴκει τὴν πόλιν ὁμοίως ὥσπερ τὸν πατρῷον οἶκον Isoc. 2.19 ; metaph, μὴ τὸν ἐμὸν οἴκει νοῦν don΄t manage…, E. Fr. 144 ; — Pass., εὖ οἰκούμεναι πόλεις well governed, Id. Hipp. 486 ; μετρίως, ὀρθῶς, ἄριστα οἰ., Pl. Lg. 936b, R. 371c, 520d, etc. ; πατρίδος τετυχηκὼς ἣ νόμοις… μάλιστα οἰκεῖσθαι δοκεῖ D. 21.150 ; fut. οἰκήσεται in pass. sense, καθ’ ὅτι ἄριστα ἡ πόλις οἰκήσεται Th. 8.67, cf. Pl. La. 185a, Aeschin. 1.22, D. 58.62, Arist. Pol. 1284b38. intr., dwell, live, of persons, families, or tribes, have their abodes, settlements, in Hom. and Hdt. generally with ἐν…, ᾤκεον δ’ ἐν Πλευρῶνι Il. 14.116, cf. Od. 9.200, 400 ; οἴκεε ἐν Πίνδῳ Hdt. 1.56, cf. A. Ag. 1234, Ar. Av. 967 (Orac.), Antipho 5.78 ; esp. of metics, ἐγ Κολλυτῷ οἰκοῦντι IG1². 373.60, al. ; κατὰ στέγας E. Ion 314 ; ὑπὸ χθονός Id. Fr. 450 ; after Hom. with dat. (loc.) alone, Σαλαμῖνι IG1². 1.2 (vi BC) ; οὐρανῷ Pi. N. 10.58 ; ναοῖσι E. Ion 314 ; ἐλθόνθ’ ἁγνὸν ἐς Θήβης πέδον οἰ. Eub. 10 ; παρὰ κρημνοῖσιν Pi. P. 3.34 ; παρὰ ὄχθον E. IT 1098 (lyr.) ; οἰ. μετά τινος, = συνοικεῖν τινι, S. OT 414, 990 ; κέρδη μὲν οἰκήσαντα… having fixed my dwelling [there] with gain to my hosts, Id. OC 92 ; τὸ τὴν φροντίδ’ ἔξω τῶν κακῶν οἰκεῖν γλυκύ sweet it is for the mind to keep free from cares, Id. OT 1390 ; ἐπὶ προστάτου οἰ. (v. προστάτης) Lys. 31.9. of cities, to be situated, Hdt. 2.166, X. HG 7.1.3, 7.5 5; but τὴν πόλιν σποράδην καὶ κατὰ κώμας οἰκοῦσαν formed of detached villages, Isoc. 10.35, cf. 4.39 (so in Pass., X. An. 1.4.1).
to be governed or administered, τίς τῶν πόλεων διὰ σὲ βέλτιον ᾤκησεν ; Pl. R. 599d, cf. 462d, 472e, 473a, 543a, al. ; freq. hardly distinguishable from the Pass. (supr. A. II) ; σωφρόνως γε οἰκοῦσα [πόλις] εὖ ἂν οἰκοῖτο a state administered by self-control would be well governed, Id. Chrm. 162a ; ἀρετῆς, ᾗ πόλεις τε καὶ οἶκοι εὖ οἰκοῦσι X. Mem. 1.2.64 ; εἰς ὀλίγους, εἰς πλείους οἰκεῖν, to be governed in the interest of the few or the many, Th. 2.37.

1) sein Haus haben, wohnen, von einzelnen Menschen oder Familien, wie von ganzen Völkern, ihre Wohnsitze haben ; ᾤκεον δ' ἐν Πλευρῶνι, Il. 14.116 ; ᾤκει γὰρ ἐν ἄλσεϊ, Od. 9.200, 400 ; παρὰ Βοιβιάδος κρημνοῖσιν ᾤκει, Pind. P. 3.34 ; οὐρανῷ, N. 10.58 (wie οὔρεσιν οἰκήσω Callim. Dian. 20); ὑπὲρ ἁλός, 7.65 ; χρυσόρρυτον ἀμφὶ νᾶμα, Aesch. Prom. 808 ; ἐν χρήμασι πατρῴοις, Eum. 728 ; αἴγισθον ἔνθ' ᾤκηκεν ἱστορῶ, Soph. El. 1090 ; μετά τινος, von der Frau, O.R. 990 ; auch übertr., τὸ τὴν φροντίδ' ἔξω τῶν κακῶν οἰκεῖν γλυκύ, 1390 ; ναοῖσιν οἰκεῖς τοῖσδέ γ' ἢ κατὰ στέγας, Eur. Ion 314 ; ἐν ταὐτῷ, Ar. Av. 967 ; in Prosa, οἴκεε ἐν Πίνδῳ, Her. 1.56, der auch νόμος ἐν νήσῳ οἰκέει sagt, = das Gesetz herrscht daselbst, 2.166 ; ὅσοι ὑπὸ βαρβάροις οἰκοῦσι, Plat. Symp. 182b, öfter. – Auch πόλις εὖ οἰκεῖ u. ä., die Stadt befindet sich wohl, wird gut verwaltet, Plat. Legg. III.702a ; ἕως ἂν ἡ πόλις σοι οἰκῇ σωφρόνως, Rep. VI.423a, denn bei πόλις ist immer an die πολῖται zu denken (vgl. auch 3); so auch Dem., τὰς ἀσφαλῶς οἰκεῖν οἰομένας πόλεις, Lept. 49. Vgl. Xen. Cyr. 8.1.2, Mem. 1.2.64 ; πόλεις περὶ τὴν ὑμετέραν οἰκοῦσι, Hell. 7.1.3.
2) trans., bewohnen ; ὑπωρείας ᾤκεον Ἴδης, Il. 20.218 ; pass., οἰκέοιτο πόλις, 4.18 ; auch von Menschen, angesiedelt werden, τριχθὰ δ' ᾤκηθεν καταφυλαδόν, 2.668 (dah. ᾤκησεν εἰς Θήβας, Schol. Eur. Phoen. 1116, hinziehen ; vgl. Luc. Asin. 1); πόλιν οἰκεῖ, Pind. N. 7.9 ; Ἀλφεόν, Ol. 6.34 ; ἕδος, I. 1.31, öfter ; ἐν Ἄργει δώματ' οἰκήσει πατρός, Aesch. Eum. 624 ; Suppl. 989 ; pass., ἀκτὴ οἰκουμένη, Soph. Phil. 2, γῆν οὔτ' εὔορμον, οὔτ' οἰκουμένην, 221 ; häufig bei Eur., χθόνα, ἑστίαν, δόμους u. ä., auch pass., εὖ οἰκουμένας πόλεις, Hipp. 486, auch ποῦ τοὺς Φρύγας λέγουσιν ᾠκῆσθαι, I.A. 662, wie οὗ φασι Κενταύρειον οἰκεῖσθαι γένος, I.A. 706, sich ansiedelten ; so braucht Her. bes. das perf. οἴκημαι, ἐν τῇ ἠπείρῳ 1.27, vgl. 5.73, 8.115, auch mit dem accus., wie das act., τὰς νήσους, bewohnen, 1.127 ; komisch sagt Ar. Ran. 105 μὴ τὸν ἐμὸν οἴκει νοῦν· ἔχεις γὰρ οἰκίαν, nimm meinen Geist nicht ein ; οἴκεε γῆν Her. 1.56, τούτους τοὺς χώρους οἴκησαν 6.33 ; ἔδοσαν Θυρέαν οἰκεῖν, Thuc. 2.27 ; Plat. u. A.; – οἰκεῖσθαι auch allgemeiner, = gelegen sein, πόλις ἐπὶ τῇ θαλάττῃ οἰκουμένη, eigentl. die am Meere bewohnt wird, Xen. An. 1.4.1, vgl. Krüger zu 5.4.15 ; οἰκεῖται ἡ πόλις ἐπί τινος χερρονήσου, Pol. 4.56.5 ; ἡ οἰκουμένη, überh. die bewohnte Erde, ist oft im engeren Sinne die von den Griechen bewohnte, im Ggstz der Barbarenländer, und später unter den Römern der orbis Romanus.
3) verwalten, einrichten ; ἄμεινον τὰς πόλεις, Thuc. 3.37, der auch vrbdt διὰ τὸ μὴ εἰς ὀλίγους, ἀλλ' εἰς πλείονας οἰκεῖν δημοκρατία κέκληται, 2.37 (v.l. ἥκειν), d.i. weil die Regierung nicht in den Händen Weniger, sondern des Volkes ist (vgl. unter li ; καθ' ὅτι ἄριστα ἡ πόλις οἰκήσεται, 8.67, für οἰκηθήσεται, wie Plat. Lach. 185a ; Aesch. 1.22 ; Dem. 58.62 u. A.; τὴν οἰκίαν εὖ οἰκεῖν, Plat. Men. 71e ; δι' ὧν πόλις ἄριστα οἰκεῖται, Legg. IV.713b, öfter ; Xen. Cyr. 8.1.4 u. öfter, u. Folgde.

οἰκέω, -ῶ
(< οἶκος), [in LXX chiefly for יָשַׁב ;]
__(a) trans., to inhabit: with accusative, 1Ti.6:16;
__(b) intrans., to dwell: before μετά (of married life), 1Co.7:12-13; metaph., before ἐν: ἀγαθόν, Rom.7:18; ἁμαρτία, Rom.7:20; πνεῦμα θεοῦ, Rom.8:9, 11, 1Co.3:16 (cf. ἐν-, κατ-, ἐν-κατ-, παρ-, περι-, συν-οικέω).†
(AS)