α, ον [ῡ, non ῠ, DRAC. p. 65, 19]
   I très nombreux, innombrable :
      1 en parl. de pers. ou de choses qui se comptent : δμῶες μάλα μυρίοι, OD. 17, 422, des serviteurs en nombre infini ; μυρία ἄλγεα, IL. 1, 2, des douleurs sans nombre ; μυρίαι ἐπὶ μυρίαις, PLAT. Leg. 676 b ; cf. PLAT. Theæt. 155 c (des villes) par milliers et par milliers ; μυρία ἐπὶ μυρίοις, DH. Rhet. 7, 4, p. 273, 5 (des spectacles) par milliers et par milliers ; collectiv. au sg. ὄψις μυρίη, HDT. 2, 136, variété infinie de choses à voir ;
      2 en parl. de choses abstraites : μυρίος χρόνος, PD. I. 4, 31, temps infini ; μυρίον κλέος, THCR. Epigr. 19, 2, gloire infinie ; μυρία πενία, PLAT. Ap. 23 c, extrême pauvreté ; θώϋμα μυρίον, HDT. 2, 148, merveille infinie ; adv., μυρίῳ βέλτιον, PLAT. Rsp. 520 c, mille fois mieux ; μυρίῳ διαφέρειν, PLAT. Leg. 773 a, etc. l’emporter mille fois ;
   II dix mille : μυρία ἵππος, ESCHL. Pers. 302 ; μυρίη ἵππος, HDT. 1, 27 ; ou ἀσπίς, XÉN. An. 1, 7, 10, corps de 10 000 chevaux ou de 10 000 boucliers ; en ce sens on écrit au plur. avec changement d’accent imaginé par les grammairiens μύριοι, αι, α.

➳ Fém. μυρίος, A. PL. 40, 4.

Étym. inconnue.

α, on (ος, ον APl. 4.40 (Crin.)), numberless, countless, infinite, prop. of Number, and commonly in pl., as mostly in Hom., Il. 2.468, al. ; also in sg. with collective Nouns, χέραδος μυρίον 21.320; λόγχη E. Ph. 441; χαλκός Pi. N. 10.45; χρυσός Theoc. 16.22; strengthd., μάλα μυρίοι Od. 17.422, 19.78; πολλάκις μυριοι Pl. Tht. 175a; μυρίαι ἐπὶ μυριαις πόλεις Id. Lg. 676b, cf. Tht. 155c, D.H. Th. 7.4. in Poets also, of Size, measureless, immense, in finite, μυρίος ὦνος Od. 15.452; πένθος, ἄχος μ., Il. 18.88, 20.282; μυρία ἄλγεα, κήδεα, 1.2, 24.639; μ. παντᾷ κέλευθος a boundless course, Pi. I. 4 (3).1, cf. B. 5.31; πάρεστι μ. κέλευθος μελέων Id. 18.1; μ. παντᾷ φάτις Id. 8.48; μ. μόχθοι, ἄχθος, A. Pr. 541 (lyr.), S. Ph. 1168 (lyr.); χάρις E. Alc. 544; κλέος Theoc. Ep. 21.2; μ. εὐφροσύνη APl. l.c. (Crin.); in Ion. Prose, ὄψις μυρίη all kinds of sights, Hdt. 2.136; μ. κακότης, εὐδαιμονίη, Id. 6.67; θῶμα Id. 2.148; sts. in Pl., μ. πενία, διαφορότης, ἐρημία, Ap. 23c, Phlb. 13a, Lg. 677e; so in later Prose, μ. ἀχλύς Jul. Or. 7.232a. of Time, μ. χρόνος Pi. I. 5 (4).28, S. OC 397, 617. neut. pl. μυρία as Adv., immensely, incessantly, ἔκλαυσεν μ. AP 7.374 (Marc. Arg.), cf. 12.169 (Diosc.). dat. as Adv., μυρίῳ σοφώτερος infinitely wiser, E. Andr. 701; μυρίῳ βέλτιον, μυριῳ κάλλιον, Pl. R. 520c, Ti. 33b; μυρίῳ πρὸς εὐδαιμονίαν διαφέρειν to differ infinitely, Id. Plt. 272c; but μυρίον διαφέρειν Id. Tht. 166d. as a definite numeral, in pl. μύριοι, αι, α, ten thousand, first in Hes., τρὶς μ. Op. 252, cf. Hdt. 3.95, IG1². 63.37, etc. ; sg. in military phrases, ἵππος μ. 10 000 horse, A. Pers. 302, Hdt. 1.27, 7.41; ἀσπὶς μ. X. An. 1.7.10; rarely with other words, κατὰ μυρίαν δεσμήν by the 10 000 bundles, PPetr. 3 p. 101 (iii BC), cf. PSI 4.393.11 (iii BC); οἱ Μύριοι the Ten Thousand, an assembly of the Arcadians, X. HG 7.1.38, IG 5(2).1.4 (Tegea, iv BC); οἱ Μ. ἐν Μεγάλῃ πόλει D. 19.11. in late Greek, Adv. μυρίως Alex.Trall. 5.4, Tz. H. 13.521; — acc. to Gramm., μυρίος (parox.) is the indefinite, μύριος (proparox.) the definite number, μύριος ὁ ὡρισμένος ἀριθμός, μυρίος ἀόριστος Hdn. Gr. 1.125, cf. Suid., Eust. 907.8, etc. ; but this distn. is not observed in codd.

[ῡ], sehr viel, unendlich viel, von sehr großer Zahl ; gew. im plur.; δμῶες μάλα μυρίοι, Od. 17.422 ; κὰδ δ' ἷζον παρὰ νηῒ μυρίοι, Il. 23.29 ; so ἔθνεα, κήδεα, δῶρα u. ä. Doch auch im sing., πένθος μυρίον, unzähliges Leid, Il. 18.88, wie ἄχος μυρίον, 20.282 ; ἅλις χέραδος, μυρίον, 21.320, sehr viel ; μυρίος ὦνος, sehr großer Kaufpreis, Od. 15.451 ; Pind. μυρία κέλευθος, unendlicher Weg, I. 3.19, μυρίος χρόνος, 4.31, χαλκός, N. 10.45 ; ἀρεταῖς μυρίαις, 10.3 ; μυρίας ἵππου βραβεύς, Aesch. Pers. 294 ; μυρίοις μόχθοις διακναιόμενον, Prom. 539 ; μυρίων ἐπιστροφαὶ κακῶν, Soph. O.C. 499 ; ἥξοντα βαίου κοὐχὶ μυρίου χρόνου, ib. 398 ; auch μυρίον ἄχθος, Phil. 1153 ; μυρίον χρυσοῦ σταθμόν, Eur. Bacch. 810 ; μυρίος ὄχλος, Cycl. 198 ; σοὶ μυρίαν ἕξω χάριν, Alc. 547, öfter ; Ar. Th. 927 ; χρυσός, Theocr. 16.22 ; μυρίον κλέος, Theocrit. ep. 18 (VII.664); κῦδος, Ep.adesp. 750 (APP 246); in Prosa ; bes. Her. auch sing., μυρίη ὄψις, ein tausendfacher, mannichfaltiger Anblick, 2.136, μυρίη κακότης, unendliches Elend, 6.67, μυρίον θωὖμα, 2.148 u. vgl.  ; u. Plat., ἐν πενίᾳ μυρίᾳ εἰμί, Apol. 23c, in unendlicher Armut, διαφορότητα ἔχοντα μυρίαν που τυγχάνει, Phil. 13a, μυρίαν τινὰ φοβερὰν ἐρημίαν, Legg. III.677e, βοήθεια, Epinom. 975e, μυρίος λόγος, epist. VII.343a, öfter ; μυρίῳ adverbial gebraucht, τῶν νῦν οἱ τότε μυρίῳ, unendlich, πρὸς εὐδαιμονίαν διέφερον, Polit. 272c ; μυρίῳ βέλτιον, Rep. VII.520c ; Folgde : ἐν μυρίῳ πένθει, Plut. Rom. 28 ; auch μυρία adverbial, sehr, unermeßlich, κλαίειν, λατρεύειν u. ä., M.Arg. 31 Diosc. 4 (VII.374. XII.169). Häufiger im plur., Thuc., Plat. u. Folgde. – Das Wort bezeichnet auch die bestimmte Zahl zehntausend ; soll diese ausgedrückt werden, so wird mit verändertem Akzent μύριοι geschrieben, obwohl dieser Akzentunterschied gewiß eine Erfindung der Grammatiker ist, da dem Griechen ursprünglich μυρίοι wohl eine unendlich große Zahl, die größte, für die er ein eigenes Wort hat, bezeichnete, das eigentliche Zahlensystem aber nur bis 1000 ausgebildet war. Zuerst so Hes. O. 254 ; Her. oft, gew. im plur., nur bei Collectivis, wie ἡ ἵππος im sing., 1.27, 7.41 ; so auch bei Folgdn, ἀσπὶς μυρία, Xen. An. 1.7.10.
[Der Unterschied der Quantität in den beiden Bedeutungen, den Einige, wie Draco p. 65.19 machten, ist falsch, υ ist immer lang.]