GRC

μεγαίρω

download
JSON

Bailly

(f. μεγαρῶ, ao. ἐμέγηρα, pf. inus.) :
   I propr. regarder comme trop grand, trop beau, d’où :
      1 porter envie, envier : τινί, IL. 15, 473, porter envie à qqn, être malveillant pour qqn ;
      2 p. suite, refuser par jalousie, mettre obstacle à : τινός, IL. 13, 563, à qqe ch., refuser qqe ch. (à qqn) ; τινί τι, IL. 23, 865 ; ORACL. (HDT. 1, 66) ; ou τινί τινος, ESCHL. Pr. 626 ; A.RH. 1, 289, être jaloux de qqn pour qqe ch., envier ou refuser qqe ch. à qqn ; avec le dat. et l’inf. : μηδὲ μεγήρῃς ἡμῖν τελευτῆσαι τάδε ἔργα, OD. 3, 55, et ne nous refuse pas d’accomplir cette œuvre ; avec une prop. inf. μνηστῆρας οὔτι μεγαίρω ἔρδειν ἔργα βίαια, OD. 2, 235, et je ne m’oppose pas à ce que les prétendants mettent en œuvre leur entreprise violente ; ou simpl. avec un inf. κατακηέμεν οὔτε μεγαίρω, IL. 7, 408, je ne m’oppose pas à ce qu’on brûle (les morts) ; abs. οὔ τι μεγαίρω, OD. 8, 206, je ne refuse rien, je consens à tout ;
   II p. suite, jeter un mauvais œil, fasciner, ensorceler, A.RH. 4, 1670.

Étym. μέγας ; pour la formation cf. γεραίρω de γέρας.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

aor. ἐμέγηρα, (from μέγας, cf. γεραίρω from γεραρός (< γέρας) prop.
regard as too great; hence, grudge one a thing as too great for him, μέγηρε γάρ οἱ τό γ’ Ἀπόλλων Il. 23.865; ἐγὼ δέ τοι οὔ τι μεγαίρω Orac. ap. Hdt. 1.66. c. inf. pro acc. rei, μηδὲ μεγήρῃς ἡμῖν εὐχομένοισι τελευτῆσαι τάδε ἔργα grudge us not the accomplishment…, Od. 3.55, cf. h.Merc. 465; c. acc. et inf., μνηστῆρας… οὔ τι μεγαίρω ἔρδειν ἔργα βίαια I complain not that…, Od. 2.235; ὃν οὐδέ κεν αὐτὸς ἀείδειν Φοῖβος… μεγαίροι Theoc. 7.101; c. inf. only, ἀμφὶ δὲ νεκροῖσιν κατακαιέμεν οὔ τι μεγαίρω I object not to [your] burning them, Il. 7.408; with inf. understood, τάων οὔ τοι ἐγὼ πρόσθ’ ἵσταμαι, οὐδὲ μεγαίρω (sc. διαπέρσαι) 4.54, cf. Call. Del. 163. c. dat. pers. only, feel a grudge towards, Δαναοῖσι μεγήρας Il. 15.473. abs., ἢ πὺξ ἠὲ πάλῃ ἢ καὶ ποσίν, οὔ τι μεγαίρω I care not which, Od. 8.206. c. gen. rei, ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν… Ποσειδάων, βιότοιο μεγήρας Poseidon baffled his spear grudging him the life [of Antilochus, Il. 13.563; οὐ μ. τοῦδέ σοι δωρήματος A. Pr. 626; μοι… ἐμέγηρε τόκοιο A.R. 1.289. Pass., to be envied, AP 9.645.10 (Maced.). = βασκαίνειν, bewitch, ὄμμασι… ἐμέγηρεν ὀπωπάς A.R. 4.1670. (Said to be a Salaminian word, Sch. Il. 13.563; in late Prose, as etym. of Μέγαιρα, Corn. ND 10.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

(von μέγας, vgl. γέρας – γεραίρω und s. Buttmann Lexil. I.259), eigtl. Etwas für groß od. für zu groß halten ; – dah. Einem Etwas mißgönnen, als sei es zu groß für ihn, μέγηρε γάρ οἱ τόγε Ἀπόλλων, Il. 23.865 ; Orak. bei Her. 1.66 ; u. c. inf., μηδὲ μεγήρῃς ἡμῖν εὐχομένοισι τελευτῆσαι τάδε ἔργα, Od. 3.55, vgl. H.h. Merc. 465 ; auch mit acc. c. inf., μνηστῆρας οὔτι μεγαίρω ἔρδειν ἔργα βίαια, Od. 2.235. Dah. = aus Neid verweigern, versagen, beneiden, Δαναοῖσι μεγήρας, Il. 15.473, κατακαιέμεν οὔτι μεγαίρω, die Toten zu verbrennen verweigere ich nicht, 7.408, vgl. Od. 8.206 ; οὐ μεγαίρω τοῦδέ σοι δωρήματος, ich beneide dich nicht um dieses Geschenk, Aesch. Prom. 629 ; ἐμέγηρέ μοι τόκοιο, Ap.Rh. 1.289. In der Verbindung ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν Ποσειδάων βιότοιο μεγήρας, Il. 13.563, er misgönnte ihm das Leben des Antilochos, wollte ihm das Leben des Antilochos nicht preisgeben, fassen es Andere = er entkräftete das Geschoß, es von dem Leben des Antilochos abwehrend, weil er ihm die Erlegung desselben nicht gestatten wollte, dem Sinne nach richtig, aber an die Form des Satzes bei Hom. sich nicht anschließend ; u. so ist auch Il. 4.54, τάων (πόλεων) οὔτι ἐγὼ πρόσθ' ἵσταμαι οὐδὲ μεγαίρω, zu nehmen, wie der folgende Vers zeigt, εἴπερ γὰρ φθονέω τε καὶ οὐκ εἰῶ διαπέρσαι, οὐκ ἀνύω, aber der gen. hängt nur von πρόσθε ab, und zu μεγαίρω ist τὰς διαπέρσαι zu ergänzen. – Ap.Rh. 4.1670, ὄμμασιν ἐμέγηρεν ὀπωπάς, vom neidischen Blicke, dem zauberische Kraft zugeschrieben wird. – Sp. haben auch das pass., beneidet werden ; so von Sardes gesagt πολὺς δέ με πολλάκις αἰὼν ἄστεσιν ὀλβίστοις εὗρε μεγαιρομένην, Maced. 32 (IX.645).
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory