ης (ἡ) [ῡ]
      1 peine, p. opp. à ἡδονή, PLAT. Phil. 31 c, etc., d’où chagrin, tristesse, affliction, ESCHL. Ag. 791, etc. ; SOPH. Ph. 67, etc. ; PLAT. Tim. 42 a, etc. ; p. opp. à χαρά, XÉN. Hell. 7, 1, 32 ; λύπην τινὶ ἐμϐάλλειν, ANT. 116, 29, ou φέρειν, AND. 20, 35, causer du chagrin à qqn ;
      2 situation ou condition pénible, HDT. 7, 152 ;
      3 douleur physique, particul. douleurs de l’enfantement, SOPH. El. 533.

➳ Dor. λύπα, EUR. Hel. 1344.

Étym. p.-ê. R. indo-europ. *leup-, peler.

ἡ, pain of body, opp. ἡδονή, Pl. Phlb. 31c, etc. ; also, sad plight or condition, Hdt. 7.152.
pain of mind, grief, ib. 16. αʹ; δῆγμα δὲ λύπης οὐδὲν ἐφ’ ἧπαρ προσικνεῖται A. Ag. 791 (anap.); τί γὰρ καλὸν ζῆν βίοτον, ὃς λύπας φέρει ; Id. Fr. 177, cf. S. OC 1217 (lyr.), etc. ; ἐρωτικὴ λ. Th. 6.59; λύπας προσβάλλειν Antipho 2.2.2; λ. φέρειν τινί And. 2.8; opp. χαρά, X. HG 7.1.32.

ἡ, Leid, Betrübnis, Kränkung, sowohl act. als pass.; δῆγμα δὲ λύπης οὐδὲν ἐφ' ἧπαρ προσικνεῖται Aesch. Ag. 765 ; ἄνευ δὲ λύπης οὐδαμοῦ καταστροφή Suppl. 437 ; ὑπ' ἀγρίας ᾄξασα λύπης Soph. O.R. 1074 ; Ggstz von χάρις, El. 812 ; λύπην τινὶ βάλλειν, Schmerz, Unglück bereiten, Phil. 67, vgl. El. 644 ; πικρά, Eur. Or. 1105 ; παῦσαι λύπης Andr. 1271, öfterl ἡ παρεοῦσα λύπη, der traurige Zustand, Her. 7.152 ; Ggstz von ἡδονή, Plat. Phil. 31c, öfter ; λύπην μεγίστην παρέχειν, Gorg. 477c, τὰς ἐσχάτας λυπεῖσθαι λύπας, 494a Ggstz von χαρά, Xen. Hell. 7.1.22.

λύπη, -ης, ἡ
[in LXX for עֶצֶב and cogn. forms, etc. ;]
pain of body or mind, grief, sorrow: Jhn.16:6, 2Co.2:7; opp. to χαρά, Jhn.16:20, Heb.12:11; ἀπὸ τῆς λ., Luk.22:45; ἐκ λ., 2Co.9:7; ἡ κατὰ θεὸν λ., opp. to ἡ τ. κόσ-μου λ., 2Co.7:10; λ. μοι ἐστιν, Rom.9:2; λ. ἔχω, Jhn.16:21-22; id. before ἀπό, 2Co.2:3; λ. ἐπὶ λ. ἔχω, Php.2:27; ἐν λ. ἐλθεῖν, 2Co.2:1 (to come sad and cause sadness); pl. (cf. Gen.3:16, Pro.15:13, al.), 1Pe.2:19.†
(AS)