ου (ὁ) :
A parole :
   I la parole, en gén. : ἔργα λόγου μέζω, HDT. 2, 35, actions au-dessus de ce qu’on en pourrait dire ; λόγου κρεῖσσον, THC. 2, 50, au-dessus de toute expression ; p. opp. à ἔργον (l’action) λόγῳ μὲν…, ἔργῳ δέ, HDT. 4, 8 ; THC. 1, 22, etc. en parole, mais en fait, etc. ; ἔργῳ κοὐ λόγῳ, ESCHL. Pr. 336, en réalité et non en parole ; de même p. opp. à νόῳ (intelligence, esprit, pensée) HDT. 2, 100 ; à ἀλήθεια (réalité), LYCURG. 150, 44 ;
   II particul. une parole, un mot : ὡς εἰπεῖν λόγῳ, HDT. 2, 37 ; λέγειν ἑνὶ λόγῳ, PLAT. Phædr. 241 e, etc. ; ὡς ἁπλῷ λόγῳ, ATT. ou ἁπλῷ λόγῳ, ESCHL. Pr. 975, pour le dire en un mot, en un seul mot, d’un simple mot ; au plur. mots, paroles, d’où langage, us. seul. en ce sens dans Hom. et Hés. IL. 15, 393 ; αἱμύλιοι λόγοι, OD. 1, 56, paroles de flatterie, flatteries ; cf. HH. Merc. 317 ; ψευδεῖς λόγοι, HÉS. Th. 229, mensonges (ttef. λόγος ne signifie jamais « mot » au sens grammatical comme ὄνομα ou ῥῆμα ; il suppose toujours l’usage réel de la parole) ;
   III p. suite, une parole, pour marquer diverses applications particulières :
      1 t. de log. proposition, PLAT. Theæt. 201 e, etc. ; λ. ὁριστικός, ARSTT. Metaph. 7, 3, 8, proposition servant à définir, définition ;
      2 ce qu’on dit, un dire, THC. 1, 2 ;
      3 révélation divine, PLAT. Phæd. 78 d ; d’où réponse d’oracle, PD. P. 4, 105 ;
      4 sentence, maxime, proverbe, PD. N. 9, 6 ; ESCHL. Sept. 218, etc. ;
      5 exemple : λόγου ἕνεκα, PLAT. Crit. 46 d ; λόγου χάριν, ARSTT. Nic. 6, 13, par exemple, càd. pour la forme, en apparence ;
      6 décision, résolution, HDT. 1, 141, 166, etc. ;
      7 condition, HDT. 1, 60 ; ἐπὶ λόγῳ, HDT. 7, 158, à une condition ;
      8 promesse, SOPH. O.C. 651 ;
      9 prétexte, XÉN. An. 6, 2, 6 ; ἐκ σμικροῦ λόγου, SOPH. O.C. 620, sous un prétexte frivole :
      10 argument, XÉN. Cyr. 1, 5, 3, etc. ; An. 2, 6, 3, etc. :
      11 ordre, ESCHL. Pr. 17, 40 ; Pers. 363 ;
   IV mention : λόγου ἄξιον, HDT. 4, 28 (pour que cela) vaille la peine qu’on en parle ; particul. en b. part, renommée, renom : λόγος ἔχει σε, HDT. 7, 5, etc. on parle de toi ; περὶ σέο λόγος ἀπῖκται πολλός, HDT. 1, 30, ta renommée est venue jusqu’à moi ; λόγον ἀκούειν, ATT. entendre parler de soi (v. ἀκούω) ; en mauv. part : mauvais bruit, mauvaise réputation, SOPH. Aj. 138 ; EUR. Her. 165, etc. ;
   V bruit qui court, bruit répandu : λόγος ἐστί, λόγος ἔχει, λόγος φέρεται, avec une prop. inf. ATT. c’est un bruit répandu que, etc. ; le bruit se répand que, etc. ; rar. avec un n. de pers. pour sujet : Κλεισθένης λόγον ἔχει τὴν Πυθίαν ἀναπεῖσαι, HDT. 5, 66, Kleisthénès passe pour avoir inspiré la Pythie ; particul. nouvelle, SOPH. O.C. 1150 ;
   VI entretien, d’où :
      1 propr. entretien, conversation : εἰς λόγους ἐλθεῖν, συνελθεῖν, ἰέναι, ἀφικέσθαι τινί, HDT. 1, 82 ; 2, 32, etc. ; ATT. ; διὰ λόγων ἰέναι, EUR. Tr. 916 ; διὰ λόγων γίγνεσθαί τινι, POL. 22, 21, 12, s’entretenir ou conférer avec qqn ; λόγον περί τινος λέγειν, ANT. 135, 22, ou λόγους ποιεῖσθαι πρός τινα, PLAT. Prot. 348 a, etc. s’entretenir de qqn ou de qqe ch. ;
      2 discussion, particul. discussion philosophique, PLAT. Gorg. 506 a, Prot. 329 c, etc. ; οἱ ἐν τοῖς λόγοις, ARSTT. Metaph. 8, 8, 20, les dialecticiens, càd. Platon et son école ;
   VII récit, d’où :
      1 fable, HDT. 1, 141 ; XÉN. Mem. 2, 7, 13 ; PLAT. Phæd. 61 b, etc. ; ARSTT. Rhet. 2, 20 ; οἱ τοῦ Αἰσώπου λόγοι, PLAT. Phæd. 60 d, les fables d’Ésope ;
      2 récit d’histoire, p. opp. à la légende (μῦθος), PLAT. Prot. 320 c, Gorg. 523 a, etc. ; à l’histoire proprement dite (ἱστορία), HDT. 2, 99, etc. ; d’où au plur. traditions historiques, HDT. 1, 184, etc. ; à la poésie épique (ἔπος) (sens conservé dans les composés λογογράφος, λογοποιός, etc.) ;
   VIII par ext. composition en prose (les ouvrages d’histoire ayant été les premiers écrits grecs en prose) p. opp. à ποίησις, PLAT. Rsp. 390 a ; à ποίημα, ARSTT. Poet. 2, 5, 6, etc. ; à ᾠδαί, XÉN. Cyr. 1, 4, 25 ; PLAT. Leg. 835 a, etc. ; particul. :
      1 discours oratoire, discours, ORAT. ; ARSTT. Rhet. 1, 3, etc. (cf. λογογράφος, λογοποιός, etc.) ;
      2 traité de philosophie, de morale, de médecine, etc. HPC. PLUT. ;
      3 ouvrage, en gén. ou partie d’un ouvrage, XÉN. Cyr. 4, 5, 12, etc. ; ἐν τῷ ἔμπροσθεν λόγῳ, XÉN. An. 2, 1, 1 ; ἐν τῷ πρόσθεν λόγῳ, XÉN. An. 3, 1, 1, dans le livre précédent ;
   IX p. suite, au pl. belles-lettres, sciences, études, en gén. : οἱ ἐπὶ λόγοις εὐδόκιμοι, HDN 6, 1, les gens de lettres célèbres ; οἱ λόγοι, ANTH. 9, 171, lettres, littérature, compositions littéraires ; οἱ ἔξωθεν λόγοι, ECCL. les études du dehors, càd. profanes ;
   X p. ext. sujet d’entretien, d’étude ou de discussion (cf. la même relat. de sens pour le mot ῥῆμα) HDT. 1, 21, etc. ; ATT. ; περὶ λόγου τινὸς διαλέγεσθαι, PLAT. Ap. 34 e, s’entretenir d’un sujet d’étude ; ἐς λόγον τινός, HDT. 3, 99 ; πρὸς λόγον τινός, ESCHL. Sept. 519, ce dont il s’agit, l’objet en cause, en discussion, etc. ; ἐὰν πρὸς λόγον ᾖ, PLAT. Phil. 33 c, si cela rentre dans le sujet ; μετέχειν τοῦ λόγου, HDT. 1, 127, participer à l’objet (de l’entretien) càd. être dans le secret ; p. suite :
      1 point de départ d’une discussion, proposition, principe, PLAT. Gorg. 508 b ;
      2 définition, PLAT. Phædr. 245 e, Rsp. 343 a, etc. ; ARSTT. Metaph. 3, 4, 3, etc. ; DL. 7, 60 ;
B raison, d’où :
   I faculté de raisonner, raison, intelligence, PLAT. Phædr. 270 c, Tim. 52 c, etc. ; ἃ μάλιστά τις ἂν λόγῳ λάϐοι, PLAT. Parm. 135 e, ce qu’on peut surtout saisir par la raison ; τὰ λόγῳ καὶ διανοίᾳ ληπτά, PLAT. Rsp. 529 d, ce que la raison et l’intelligence peuvent saisir ; τῷ λόγῳ ἕπεσθαι, PLAT. Rsp. 582 e, 586 d, prendre la raison pour guide ;
   II raison, bon sens : ὀρθὸς λόγος, PLAT. Phæd. 73 a ; ARSTT. Nic. 6, 1, etc. droite raison ; ὁ ἐοικὼς λόγος, PLAT. Leg. 647 d, la juste raison ; μετὰ λόγου, PLAT. Tim. 28 a, Theæt. 206 e, etc. avec raison ; κατὰ λόγον, PLAT. Rsp. 500 c, etc. selon la raison ; ἔχειν λόγον, PLAT. Phæd. 62 d, etc. être conforme à la raison, être juste ou raisonnable ; ὡς ἔχει λόγον, DÉM. 1090, 12, comme cela est naturel ; οὐκ ἔχει λόγον, SOPH. El. 466, etc. cela n’a pas de raison ; τὸ παρὰ λόγον (c. παράλογος), ATT. ce qui est contraire à la raison ; λόγος αἰτεῖ, avec une prop. inf. ATT. la raison exige que, etc. ;
   III raison intime d’une chose, fondement, motif : κατὰ τίνα λόγον ; PLAT. Rsp. 366 b, sur quel fondement ? ἐξ οὐδενὸς λόγου, SOPH. Ph. 730, sans aucune raison ; ὁ λόγος αἱρέει με, HDT. 1, 132, etc. la raison de la chose me convainc ; ὁ λόγος οὕτως αἱρέει, avec une prop. inf. HDT. 3, 45, la raison des choses veut ainsi que, etc. ;
   IV exercice de la raison, jugement, d’où :
      1 opinion : ἅπαντα νικᾶν λόγον, SOPH. O.C. 1225, surpasser tout ce qu’on peut dire ou penser : κατὰ τὸν ἐμόν γε λόγον, NAZ. d’après mon sentiment ;
      2 en b. part : bonne opinion, estime : λόγῳ ἐν σμικρῷ εἶναι, PLAT. Rsp. 550 a, être en médiocre estime ; πλείστου λόγου εἶναι, HDT. 1, 143 ; ἐλαχίστου λόγου εἶναι, HDT. 3, 146, être en très grande, en très petite estime ; λόγου εἶναι πρός τινος, HDT. 4, 138, être estimé par qqn ; λόγου οὐδενὸς γενέσθαι πρός τινος, HDT. 1, 120, ne jouir d’aucune considération de la part de qqn ; λόγον ἔχειν τινός, HDT. 1, 62, 115, etc. ; λόγον ἴσχειν περί τινος, PLAT. Tim. 87 c, ou περί τινα, LYCURG. 162, 27, faire cas de qqn ou de qqe ch. ; λόγον τινὸς οὐκ ἔχειν οὐδένα, ESCHL. Pr. 231 ; οὐδένα λόγον ποιεῖσθαί τινος, HDT. 1, 4, etc. ; ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιεῖσθαί τινα, HDT. 3, 30, ne faire aucun cas de qqn ;
      3 p. suite : compte qu’on fait de qqn ou de qqe ch., valeur qu’on leur attribue, avec un gén. déterminatif : ἐν ἀνδρὸς λόγῳ εἶναι, HDT. 3, 120, être considéré comme un homme de haut rang ; ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος, HDT. 3, 125, considéré ou traité à l’égal d’esclaves ; p. ext. évaluation, en gén. : ὑπὸ τὸν λόγον ἄγειν τι, POL. 15, 34, 2, soumettre qqe ch. à l’évaluation, en faire le calcul ;
      4 relation, proportion, analogie : ἀνὰ τὸν αὐτὸν λόγον, PLAT. Phæd. 110 d ; εἰς τὸν αὐτὸν λόγον, PLAT. Rsp. 353 d ; κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον, HDT. 1, 186, selon la même évaluation, dans la même proportion ; πρὸς λόγον τινός, ESCHL. Sept. 519 ; ἀνὰ λόγον τινός, PLAT. Tim. 29 c, ou τινί, PLAT. 2 Alc. 145 d (cf. ἀνάλογος) ; κατὰ λόγον τινός, HDT. 1, 134, etc. eu égard à, relativement à, proportionnellement à qqe ch. ; κατὰ λόγον τῆς δυνάμεως, XÉN. Cyr. 8, 6, 11, en raison de leur puissance ; t. de gr. τῷ λόγῳ τῶν μετοχικῶν, GRAMM. p. 1393 Bekker, Anecdota græca, par analogie avec les participes ;
   V compte-rendu, justification, explication : λόγον ἑαυτῷ διδόναι περί τινος, HDT. 1, 97, se rendre compte de qqe ch. ; avec ὅτι, HDT. 6, 86 ; ou ὡς, HDT. 4, 102 ; PLAT. Phæd. 95 d, etc. se rendre compte que ; αἰτεῖν, ATT. (PLAT. Pol. 285 e, etc.), ou ἀπαιτεῖν περί τινος, ATT. (DÉM. 868, 5, etc.) demander compte à qqn, se faire rendre compte par qqn ; λόγον διδόναι τινός, HDT. 3, 143 ; ATT. ; ou παρέχειν PLAT. Rsp. 344 d, rendre raison, rendre compte de qqe ch. ; λόγον δοῦναι καὶ δέξασθαι, PLAT. Prot. 336 c, rendre compte et recevoir le compte-rendu de qqe ch. ; λόγον λαμϐάνειν παρά τινος, DÉM. 101, 17, recevoir de qqn le compte-rendu (de qqe ch.) ;
   VI opinion au sujet d’une chose à venir, présomption, attente, HDT. 8, 6, etc. ; ἐπὶ τῷ λόγῳ ὥστε, HDT. 3, 36, dans l’attente que, etc. ;
   VII postér. au sens philosophique et religieux :
      1 au sens philosoph. le λόγος divin, la raison divine, HERM. TR. Poem. 3, 2, 15, etc. ; PLUT. M. 376 c, 381 b, 568 d, etc. ; PHIL. 1, 4, 5, 6, etc. ;
      2 au sens religieux, le Verbe divin, NT. Joh. 1, 1, 14 ; 1 Joh. 1, 1 ; Apoc. 19, 13 ; CELS. (ORIG. 1, 852 a Migne) ; NAZ. 2, 424 b Migne.

Étym. λέγω.

ὁ, verbal noun of λέγω², with senses corresponding to λέγω² II and III (on the various senses of the word v. Theo Sm. pp. 72, 73 H., An.Ox. 4.327); common in all periods in Prose and Verse, exc. Epic, in which it is found in signf. derived from λέγω² ΙΙΙ, cf. infr. VI.1a :
I.
computation, reckoning (cf. λέγω² II).
1. account of money handled, σανίδες εἰς ἃς τὸν λ. ἀναγράφομεν IG1². 374.191; ἐδίδοσαν τὸν λ. ib. 232.2; λ. δώσεις τῶν μετεχείρισας χρημάτων Hdt. 3.142, cf. 143; οὔτε χρήματα διαχειρίσας τῆς πόλεως δίδωμι λ. αὐτῶν οὔτε ἀρχὴν ἄρξας οὐδεμίαν εὐθύνας ὑπέχω νῦν αὐτῆς Lys. 24.26; λ. ἀπενεγκεῖν Arist. Ath. 54.1; ἐν ταῖς εὐθύναις τοῦ τοιούτου λ. ὑπεχέτω Pl. Lg. 774b; τὸν τῶν χρημάτων λ. παρὰ τούτων λαμβάνειν D. 8.47; ἀδικήματα εἰς ἀργυρίου λ. ἀνήκοντα Din. 1.60; συνᾶραι λόγον μετά τινος settle accounts with, Ev. Matt. 18.23, etc. ; δεύτεροι λ. a second audit, Cod.Just. 1.4.26.1; ὁ τραπεζιτικὸς λ. banking account, Theo Sm. p. 73 H. ; metaph, οὐκ ἂν πριαίμην οὐδενὸς λ. βροτόν S. Aj. 477.
b. public accounts, i.e. branch of treasury, ἴδιος λ., in Egypt, OGI 188.2, 189.3, 669.38; also as title of treasurer, ib. 408.4, Str. 17.1.12; ὁ ἐπὶ τῶν λ. IPE 2.29 A (Panticapaeum); δημόσιος λ., = Lat. fiscus, OGI 669.21 (Egypt, i AD), etc. (but later, = aerarium, Cod.Just. 1.5.15); also Καίσαρος λ. OGI 669.30; κυριακὸς λ. ib. 18.
c. ἐκ λόγου, in accounts, brought forward, freq. in papyri, ἐγ λ. λήμματος τοῦ δεκάτου ἔτους PLond. 131 (i AD); ἐγ λ. τοῦ μηνὸς ἐλοιπογραφήθησαν there were entered as balance from the month΄s account, BGU 362 vi 9 (iii AD); τὸ ἐγ λ. τοῦ Φαμενώθ the balance from Ph., PCair.Zen. 333.1 (iii BC); ὃ ἔχεις ἐγ λ. the balance you have in hand, ib. 593.12 (iii BC) : see also ἔκλογος (C).
2. generally, account, reckoning, μὴ φῦναι τὸν ἅπαντα νικᾷ λ. excels the whole account, i.e. is best of all, S. OC 1225 (lyr.); δόντας λ. τῶν ἐποίησαν accounting for, i.e. paying the penalty for their doings, Hdt. 8.100; λ. αἰτεῖν Pl. Plt. 285e; λ. δοῦναι καὶ δέξασθαι Id. Prt. 336c, al. ; λαμβάνειν λ. καὶ ἐλέγχειν Id. Men. 75d; παρασχεῖν τῶν εἰρημένων λ. Id. R. 344d; λ. ἀπαιτεῖν D. 30.15, cf. Arist. EN 1104a3; λ. ὑπέχειν, δοῦναι, D. 19.95; λ. ἐγγράψαι Id. 24.199, al. ; λ. ἀποφέρειν τῇ πόλει Aeschin. 3.22, cf. Eu. Luc. 16.2, Ep. Hebr. 13.17; τὸ παράδοξον τῶν συμβεβηκότων ὑπὸ λόγον ἄγειν Plb. 15.34.2; λ. ἡ ἐπιστήμη, πολλὰ δὲ ὁ λ. the account is manifold, Plot. 6.9.4; ἔχων λόγον τοῦ διὰ τί an account of the cause, Arist. APo. 74b27; ἐς λ. τινός on account of, ἐς χρημάτων λ. Th. 3.46, cf. Plb. 5.89.6, LXX 2 Ma 1.14, JRS 18.152 (Jerash); λόγῳ c. gen., by way of, Cod.Just. 3.2.5. al. ; κατὰ λόγον τοῦ μεγέθους if we take into account his size, Arist. HA 517b27; πρὸς ὃν ἡμῖν ὁ λ. Ep. Hebr. 4.13, cf. D.Chr. 31.123.
3. measure, tale (cf. infr. II. 1), θάλασσα… μετρέεται ἐς τὸν αὐτὸν λ. ὁκοῖος πρόσθεν Heraclit. 31; ψυχῆς ἐστι λ. ἑαυτὸν αὔξων Id. 115; ἐς τούτου (sc. γήραος) λ. οὐ πολλοί τινες ἀπικνέονται to the point of old age, Hdt. 3.99, cf. 7.9. β’ ; ὁ ξύμπας λ. the full tale, Th. 7.56, cf. Ep. Phil. 4.15; κοινῷ λ. νομίσαντα common measure, Pl. Lg. 746e; sum, total of expenditure, IG4²(1).103.151 (Epid., iv BC); ὁ τῆς οὐσίας λ., = Lat. patrimonii modus, Cod.Just. 1.5.12.20.
4. esteem, consideration, value put on a person or thing (cf. infr. VI.2d), οὗ πλείων λ. ἢ τῶν ἄλλων who is of more worth than all the rest, Heraclit. 39; βροτῶν λ. οὐκ ἔσχεν οὐδέν’ A. Pr. 233; οὐ σμικροῦ λ. S. OC 1163; freq. in Hdt., Μαρδονίου λ. οὐδεὶς γίνεται 8.102; τῶν ἦν ἐλάχιστος ἀπολλυμένων λ. 4.135, cf. E. Fr. 94; περὶ ἐμοῦ οὐδεὶς λ. Ar. Ra. 87; λόγου οὐδενὸς γίνεσθαι πρός τινος to be of no account, repute with…, Hdt. 1.120, cf. 4.138; λόγου ποιήσασθαί τινα make one of account, Id. 1.33; ἐλαχίστου, πλείστου λ. εἶναι, to be highly, lowly esteemed, Id. 1.143, 3.146; but also λόγον τινὸς ποιεῖσθαι, like Lat. rationem habere alicujus, make account of, set a value on, Democr. 187, etc. ; usu. in neg. statements, οὐδένα λ. ποιήσασθαί τινος Hdt. 1.4, cf. 13, Plb. 21.14.9, etc. ; λ. ἔχειν Hdt. 1.62, 115; λ. ἴσχειν περί τινος Pl. Ti. 87c; λ. ἔχειν περὶ τοὺς ποιητάς Lycurg. 107; λ. ἔχειν τινός D. 18.199, Arist. EN 1102b32, Plu. Phil. 18 (but also, have the reputation of…, v. infr. VI. 2 e); ἐν οὐδενὶ λ. ποιήσασθαί τι Hdt. 3.50; ἐν οὐδενὶ λ. ἀπώλοντο without regard, Id. 9.70; ἐν σμικρῷ λ. εἶναι Pl. R. 550a; ὑμεῖς οὔτ’ ἐν λ. οὔτ’ ἐν ἀριθμῷ Orac. ap. Sch. Theoc. 14.48; ἐν ἀνδρῶν λ. [εἶναι] to be reckoned, count as a man, Hdt. 3.120; ἐν ἰδιώτεω λόγῳ καὶ ἀτίμου reckoned as…, Eus.Mynd. Fr. 59; σεμνὸς εἰς ἀρετῆς λ. καὶ δόξης D. 19.142.
II. relation, correspondence, proportion,
1. generally, ὑπερτερίης λ.
relation (of gold to lead), Thgn. 418 = 1164; πρὸς λόγον τοῦ σήματος A. Th. 519; κατὰ λόγον προβαίνοντες τιμῶσι in inverse ratio, Hdt. 1.134, cf. 7.36; κατὰ λ. τῆς ἀποφορῆς Id. 2.109; τἄλλα κατὰ λ. in like fashion, Hp. VM 16, Prog. 17; c. gen., κατὰ λ. τῶν πρόσθεν ib. 24; κατὰ λ. τῶν ἡμερῶν Ar. Nu. 619; κατὰ λ. τῆς δυνάμεως X. Cyr. 8.6.11; ἐλάττω ἢ κατὰ λ. Arist. HA 508a2, cf. PA 671a18; ἐκ ταύτης ἐγένετο ἐκείνη κατὰ λ. Id. Pol. 1257a31; cf. εὔλογος ; sts. with ὁ αὐτός added, κατὰ τὸν αὐτὸν λ. τῷ τείχεϊ in fashion like to…, Hdt. 1.186; περὶ τῶν νόσων ὁ αὐτὸς λ.
analogously, Pl. Tht. 158d, cf. Prm. 136b, al. ; εἰς τὸν αὐτὸν λ.
similarly, Id. R. 353d; κατὰ τὸν αὐτὸν λ. in the same ratio, IG1². 76.8; by parity of reasoning, Pl. Cra. 393c, R. 610a, al. ; ἀνὰ λόγον τινός, τινί, Id. Ti. 29c, Alc. 2. 145d; τοῦτον ἔχει τὸν λ. πρὸς… ὃν ἡ παιδεία πρὸς τὴν ἀρετήν is related to… as…, Procl. in Euc. p. 20 F., al.
2. Math., ratio, proportion (ὁ κατ’ ἀνάλογον λ., λ. τῆς ἀναλογίας, Theo Sm. p. 73 H.), Pythag. 2; ἰσότης λόγων Arist. EN 113a31; λ. ἐστὶ δύο μεγεθῶν ἡ κατὰ πηλικότητα ποιὰ σχέσις Euc. 5 Def. 3; τῶν ἁρμονιῶν τοὺς λ. Arist. Metaph. 985b32, cf. 1092b14; λόγοι ἀριθμῶν numerical ratios, Aristox. Harm. p. 32 M. ; τοὺς φθόγγους ἀναγκαῖον ἐν ἀριθμοῦ λ. λέγεσθαι πρὸς ἀλλήλους to be expressed in numerical ratios, Euc. Sect. Can. Proëm. ; in Metre, ratio between arsis and thesis, by which the rhythm is defined, Aristox. Harm. p. 34 M. ; ἐὰν ᾖ ἰσχυροτέρα τοῦ αἰσθητηρίου ἡ κίνησις, λύεται ὁ λ. Arist. de An. 424a31; ἀνὰ λόγον analogically, Archyt. 2; ἀνὰ λ. μερισθεῖσα [ἡ ψυχή] proportionally, Pl. Ti. 37a; so κατὰ λ. Men. 319.6; πρὸς λόγον in proportion, Plb. 6.30.3, 9.15.3 (but πρὸς λόγον ἐπὶ στενὸν συνάγεται narrows uniformly, Sor. 1.9, cf. Diocl. Fr. 171); ἐπὶ λόγον IG 5(1).1428 (Messene).
3. Gramm., analogy, rule, τῷ λ. τῶν μετοχικῶν, τῆς συγκοπῆς, by the rule of the participles, of syncope, Choerob. in Theod. 1.75 Gaisf., 1.377 H. ; εἰπέ μοι τὸν λ. τοῦ Αἴας Αἴαντος, τουτέστι τὸν κανόνα An.Ox. 4.328.
III. explanation,
1. plea, pretext, ground, ἐκ τίνος λ. ; A. Ch. 515; ἐξ οὐδενὸς λ. S. Ph. 731; ἀπὸ παντὸς λ. Id. OC 762; χὠ λ. καλὸς προσῆν Id. Ph. 352; σὺν ἀφανεῖ λ. Id. OT 657 (lyr., v.l. λόγων)· ἐν ἀφανεῖ λ. Antipho 5.59; ἐπὶ τοιούτῳ λ. Hdt. 6.124; κατὰ τίνα λ. ; on what ground ? Pl. R. 366b; οὐδὲ πρὸς ἕνα λ. to no purpose, Id. Prt. 343d; ἐπὶ τίνι λ. ; for what reason ? X. HG 2.2.19; τὸν λ. τοῦτον this ground of complaint, Aeschin. 3.228; τίνι δικαίῳ λ. ; what just cause is there? Pl. Grg. 512c; τίνι λ. ; on what account? Act. Ap. 10.29; κατὰ λόγον ἂν ἠνεσχόμην ὑμῶν reason would that…, ib. 18.14; λ. ἔχειν, with personal subject, εἶχον ἄν τινα λ. I (i.e. my conduct) would have admitted of an explanation, Pl. Ap. 31b; τὸν ὀρθὸν λ. the true explanation, ib. 34b.
b. plea, case, in Law or argument (cf. VIII. I), τὸν ἥττω λ. κρείττω ποιεῖν to make the weaker case prevail, ib. 18b, al., Arist. Rh. 1402a24, cf. Ar. Nu. 1042 (pl.); personified, ib. 886, al. ; ἀμύνεις τῷ τῆς ἡδονῆς λ. Pl. Phlb. 38a; ἀνοίσεις τοὺς λ. αὐτῶν πρὸς τὸν θεόν LXX Ex. 18.19; ἐχειν λ. πρός τινα to have a case, ground of action against…, Act. Ap. 19.38.
2. statement of a theory, argument, οὐκ ἐμεῦ ἀλλὰ τοῦ λ. ἀκούσαντας prob. in Heraclit. 50; λόγον ἠδὲ νόημα ἀμφὶς ἀληθείης discourse and reflection on reality, Parm. 8.50; δηλοῖ οὗτος ὁ λ. ὅτι… Democr. 7; οὐκ ἔχει λόγον it is not arguable, i.e.
reasonable, S. El. 466, Pl. Phd. 62d, etc. ; ἔχει λ. D. 44.32; οὐδεὶς αὐτὰ καταβαλεῖ λ. E. Ba. 202; δίκασον… τὸν λ. ἀκούσας Pl. Lg. 696b; personified, φησὶ οὗτος ὁ λ. ib. 714d, cf. Sph. 238b, Phlb. 50a; ὡς ὁ λ. (sc. λέγει) Arist. EN 1115b12; ὡς ὁ λ. ὁ ὀρθὸς λέγει ib. 1138b20, cf. 29; ὁ λ. θέλει προσβιβάζειν Phld. Rh. 1.41, cf. 1.19 S. ; οὐ γὰρ ἂν ἀκούσειε λόγου ἀποτρέποντος Arist. EN 1179b27; λ. καθαίρων Aristo Stoic. 1.88; λόγου τυγχάνειν to be explained, Phld. Mus. p. 77 K. ; ὁ τὸν λ. μου ἀκούων my teaching, Ev. Jo. 5.24; ὁ προφητικὸς λ., collect., of VT prophecy, 2 Ep. Pet. 1.19; pl., ὁκόσων λόγους ἤκουσα Heraclit. 108; οὐκ ἐπίθετο τοῖς ἐμοῖς λ. Ar. Nu. 73; of arguments leading to a conclusion (ὁ λ.), Pl. Cri. 46b; τὰ Ἀναξαγόρου βιβλία γέμει τούτων τῶν λ. Id. Ap. 26d; λ. ἀπὸ τῶν ἀρχῶν, ἐπὶ τὰς ἀρχάς, Arist. EN 1095a31; συλλογισμός ἐστι λ. ἐν ᾧ τεθέντων τινῶν κτλ. Id. APr. 24b18; λ. ἀντίτυπός τε καὶ ἄπορος, of a self-contradictory theory, Plot. 6.8.7.
b. ὁ περὶ θεῶν λ., title of a discourse by Protagoras, D.L. 9.54; ὁ Ἀχιλλεὺς λ., name of an argument, ib. 23; ὁ αὐξόμενος λ. Plu. 2.559b; καταβάλλοντες (sc. λόγοι), title of work by Protagoras, S.E. M. 7.60; λ. σοφιστικοί Arist. SE 165a34, al. ; οἱ μαθηματικοὶ λ. Id. Rh. 1417a19, etc. ; οἱ ἐξωτερικοὶ λ., current outside the Lyceum, Id. Ph. 217b31, al. ; Δισσοὶ λ., title of a philosophical treatise (= Dialex.); Λ. καὶ Λογίνα, name of play of Epicharmus, quibble, argument, personified, Ath. 8.338d.
c. in Logic, proposition, whether as premiss or conclusion, πρότασίς ἐστι λ. καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Arist. APr. 24a16.
d. rule, principle, law, as embodying the result of λογισμός, Pi. O. 2.22, P. 1.35, N. 4.31; πείθεσθαι τῷ λ. ὃς ἄν μοι λογιζομένῳ βέλτιστος φαίνηται Pl. Cri. 46b, cf. c; ἡδονὰς τοῖς ὀρθοῖς λ. ἑπομένας obeying right principles, Id. Lg. 696c; προαιρέσεως [ἀρχὴ] ὄρεξις καὶ λ. ὁ ἕνεκά τινος principle directed to an end, Arist. EN 1139a32; of the final cause, ἀρχὴ ὁ λ. ἔν τε τοῖς κατὰ τέχνην καὶ ἐν τοῖς φύσει συνεστηκόσιν Id. PA 639b15; ἀποδιδόασι τοὺς λ. καὶ τὰς αἰτίας οὗ ποιοῦσι ἑκάστου ib. 18; [τέχνη] ἕξις μετὰ λ. ἀληθοῦς ποιητική Id. EN 1140a10; ὀρθὸς λ. true principle, right rule, ib. 1144b27, 1147b3, al. ; κατὰ λόγον by rule, consistently, ὁ κατὰ λ. ζῶν Pl. Lg. 689d, cf. Ti. 89d; τὸ κατὰ λ. ζῆν, opp. κατὰ πάθος, Arist. EN 1169a5; κατὰ λ. προχωρεῖν according to plan, Plb. 1.20.3.
3. law, rule of conduct, ᾧ μάλιστα διηνεκῶς ὁμιλοῦσι λόγῳ Heraclit. 72; πολλοὶ λόγον μὴ μαθόντες ζῶσι κατὰ λόγον Democr. 53; δεῖ ὑπάρχειν τὸν λ. τὸν καθόλου τοῖς ἄρχουσιν universal principle, Arist. Pol. 1286a17; ὁ νόμος… λ. ὢν ἀπό τινος φρονήσεως καὶ νοῦ Id. EN 1180a21; ὁ νόμος… ἔμψυχος ὢν ἑαυτῷ λ.
conscience, Plu. 2.780c; τὸν λ. πρόχειρον ἔχειν precept, Phld. Piet. 30, cf. 102; ὁ προστακτικὸς τῶν ποιητέων ἢ μὴ λ. κοινός M.Ant 4.4.
4. thesis, hypothesis, provisional ground, ὡς ἂν εἰ λέγοι λόγον maintain a thesis, Pl. Prt. 344b; ὑποθέμενος ἑκάστοτε λ. provisionally assuming a proposition, Id. Phd. 100a; τὸν τῆς ὁμοιότητος λ.
hypothesis of equivalence, Arist. Cael. 296a20.
5. reason, ground, πάντων γινομένων κατὰ τὸν λ. τόνδε Heraclit. 1; οὕτω βαθὺν λ. ἔχει Id. 45; ἐκ λόγου, opp. μάτην, Leucipp. 2; μέγιστον σημεῖον οὗτος ὁ λ. Meliss. 8; [ἐμπειρία] οὐκ ἔχει λ. οὐδένα ὧν προσφέρει has no grounds for…, Pl. Grg. 465a; μετὰ λόγου τε καὶ ἐπιστήμης θείας Id. Sph. 265c; ἡ μετὰ λόγου ἀληθὴς δόξα (ἐπιστήμη) Id. Tht. 201c; λόγον ζητοῦσιν ὧν οὐκ ἔστι λ.
proof, Arist. Metaph. 1011a12; οἱ ἁπάντων ζητοῦντες λ. ἀναιροῦσι λ. Thphr. Metaph. 26.
6. formula (wider than definition, but freq. equivalent thereto), term expressing reason, λ. τῆς πολιτείας Pl. R. 497c; ψυχῆς οὐσία τε καὶ λ. essential definition, Id. Phdr. 245e; ὁ τοῦ δικαίου λ. Id. R. 343a; τὸν λ. τῆς οὐσίας ib. 534b, cf. Phd. 78d; τὰς πολλὰς ἐπιστήμας ἑνὶ λ. προσειπεῖν Id. Tht. 148d; ὁ τῆς οἰκοδομήσεως λ. ἔχει τὸν τῆς οἰκίας Arist. PA 646b3; τεθείη ἂν ἴδιον ὄνομα καθ’ ἕκαστον τῶν λ. Id. Metaph. 1006b5, cf. 1035b4; πᾶς ὁρισμὸς λ. τίς ἐστι Id. Top. 102a5; ἐπὶ τῶν σχημάτων λ. κοινός generic definition, Id. de An. 414b23; ἀκριβέστατος λ. specific definition, Id. Pol. 1276b24; πηγῆς λ. ἔχον Ph. 2.477; τὸ ᾠὸν οὔτε ἀρχῆς ἔχει λ. fulfils the function of…, Plu. 2.637d; λ. τῆς μίξεως formula, i.e.
ratio (cf. supr. II) of combination, Arist. PA 642a22, cf. Metaph. 993a17.
7. reason, law exhibited in the world-process, κατὰ λόγον by law, κόσμῳ πάντα καὶ κατὰ λ. ἔχοντα Pl. R. 500c; κατ τὸν <αὐτὸν αὖ> λ. by the same law, Epich. 170.18; ψυχῆς τὸ πᾶν τόδε διοικούσης κατὰ λ. Plot. 2.3.13; esp. in Stoic Philos., the divine order, τὸν τοῦ παντὸς λ. ὃν ἔνιοι εἱμαρμένην καλοῦσιν Zeno Stoic. 1.24; τὸ ποιοῦν τὸν ἐν [τῇ ὕλῃ] λ. τὸν θεόν ibid., cf. 42; ὁ τοῦ κόσμου λ. Chrysipp. Stoic. 2.264; λόγος, = φύσει νόμος, Stoic. 2.169; κατὰ τὸν κοινὸν θεοῖς καὶ ἀνθρώποις λ. M.Ant 7.53; ὁ ὀρθὸς λ. διὰ πάντων ἐρχόμενος Chrysipp. Stoic. 3.4; so in Plot., τὴν φύσιν εἶναι λόγον, ὃς ποιεῖ λ. ἄλλον γέννημα αὑτοῦ 3.8.2.
b. σπερματικὸς λ. generative principle in organisms, ὁ θεὸς σπ. λ. τοῦ κόσμου Zeno Stoic. 1.28; usu. in pl., Stoic. 2.205, 314, al. ; γίνεται τὰ ἐν τῷ παντὶ οὐ κατὰ σπερματικούς, ἀλλὰ κατὰ λ. περιληπτικούς Plot. 3.1.7, cf. 4.44.39; so without σπερματικός, ὥσπερ τινὲς λ. τῶν μερῶν Cleanth. Stoic. 1.111; οἱ λ. τῶν ὅλων Ph. 1.9.
c. in Neo-Platonic Philos., of regulative and formative forces, derived from the intelligible and operative in the sensible universe, ὄντων μειζόνων λ. καὶ θεωρούντων αὑτοὺς ἐγὼ γεγέννημαι Plot. 3.8.4; οἱ ἐν σπέρματι λ. πλάττουσι… τὰ ζῷα οἷον μικρούς τινας κόσμους Id. 4.3.10, cf. 3.2.16, 3.5.7; opp. ὅρος, Id. 6.7.4; ἀφανεῖς λ. τῆς φύσεως Procl. in R. 1.18 K. ; τεχνικοὶ λ. ib. 142 K., al.
IV. inward debate of the soul (cf. λ. ὃν αὐτὴ πρὸς αὑτὴν ἡ ψυχὴ διεξέρχεται Pl. Tht. 189e (διάλογος in Sph. 263e); ὁ ἐν τῇ ψυχῇ, ὁ ἔσω λ. (opp. ὁ ἔξω λ.), Arist. APo. 76b25, 27; ὁ ἐνδιάθετος, opp. ὁ προφορικὸς λ., Stoic. 2.43, Ph. 2.154),
1. thinking, reasoning, τοῦ λ. ἐόντος ξυνοῦ, opp. ἰδία φρόνησις, Heraclit. 2; κρῖναι δὲ λόγῳ… ἔλεγχον test by reflection, Parm. 1.36; reflection, deliberation (cf. VI. 3), ἐδίδου λόγον ἑωυτῷ περὶ τῆς ὄψιος Hdt. 1.209, cf. 34, S. OT 583, D. 45.7; μὴ εἰδέναι… μήτε λόγῳ μήτε ἔργῳ neither by reasoning nor by experience, Anaxag. 7; ἃ δὴ λόγῳ μὲν καὶ διανοίᾳ ληπτά, ὄψει δ’ οὔ Pl. R. 529d, cf. Prm. 135e; ὁ λ. ἢ ἡ αἴσθησις Arist. EN 1149a35, al. ; αὐτῷ μόνον τῷ λ. πιστεύειν (opp. αἰσθήσεις), of Parmenides and his school, Aristocl. ap. Eus. PE 14.17; hence λόγῳ or τῷ λ. in idea, in thought, τῷ λ. τέμνειν Pl. R. 525e; τῷ λ. δύο ἐστίν, ἀχώριστα πεφυκότα two in idea, though indistinguishable in fact, Arist. EN 1102a30, cf. GC 320b14, al. ; λόγῳ θεωρητά mentally conceived, opp. sensibly perceived, Placit. 1.3.5, cf. Demetr.Lac. Herc. 1055.20; τοὺς λ. θεωρητοὺς χρόνους Epicur. Ep. 1 p. 19U. ; διὰ λόγου θ. χ. ib. p. 10 U. ; λόγῳ καταληπτός Phld. Po. 5.20, etc. ; ὁ λ. οὕτω αἱρέει analogy proves, Hdt. 2.33; ὁ λ. or λ. αἱρέει reasoning convinces, Id. 3.45, 6.124, cf. Pl. Cri. 48c (but, our argument shows, Lg. 663d); also c. acc. pers., χρᾶται ὅ τι μιν λ. αἱρέει as the whim took him, Hdt. 1.132; ἢν μὴ ἡμέας λ. αἱρῇ unless we see fit, Id. 4.127, cf. Pl. R. 607b; later ὁ αἱρῶν λ. ordaining reason, Zeno Stoic. 1.50, M.Ant 2.5, cf. 4.24, Arr. Epict. 2.2.20, etc. ; coupled or contrasted with other functions, καθ’ ὕπνον ἐπειδὴ λόγου καὶ φρονήσεως οὐ μετεῖχε since reason and understanding are in abeyance, Pl. Ti. 71d; μετὰ λόγου τε καὶ ἐπιστήμης, opp. αἰτία αὐτομάτη, of Nature΄s processes of production, Id. Sph. 265c; τὸ μὲν δὴ νοήσει μετὰ λόγου περιληπτόν embraced by thought with reflection, opp. μετ’ αἰσθήσεως ἀλόγου, Id. Ti. 28a; τὸ μὲν ἀεὶ μετ’ ἀληθοῦς λ., opp. τὸ δὲ ἄλογον, ib. 51e, cf. 70d, al. ; λ. ἔχων ἑπόμενον τῷ νοεῖν Id. Phlb. 62a; ἐπιστήμη ἐνοῦσα καὶ ὀρθὸς λ. scientific knowledge and right process of thought, Id. Phd. 73a; πᾶς λ. καὶ πᾶσα ἐπιστήμη τῶν καθόλου Arist. Metaph. 1059b26; τὸ λόγον ἔχον Id. EN 1102b15, 1138b9, al. ; in sg. and pl., contrasted by Pl. and Arist. as theory, abstract reasoning with outward experience, sts. with depreciatory emphasis on the former, εἰς τοὺς λ. καταφυγόντα Pl. Phd. 99e; τὸν ἐν λόγοις σκοπούμενον τὰ ὄντα, opp. τὸν ἐν ἔργοις (realities), ib. 100a; τῇ αἰσθήσει μᾶλλον τῶν λ. πιστευτέον Arist. GA 760b31; γνωριμώτερα κατὰ τὸν λ., opp. κατὰ τὴν αἴσθησιν, Id. Ph. 189a4; ἐκ τῶν λ. δῆλον, opp. ἐκ τῆς ἐπαγωγῆς, Id. Mete. 378b20; ἡ τῶν λ. πίστις, opp. ἐκ τῶν ἔργων φανερόν, Id. Pol. 1326a29; ἡ πίστις οὐ μόνον ἐπὶ τῆς αἰσθήσεως ἀλλὰ καὶ ἐπὶ τοῦ λ. Id. Ph. 262a19; μαρτυρεῖ τὰ γιγνόμενα τοῖς λ. Id. Pol. 1334a6; ὁ μὲν λ. τοῦ καθόλου, ἡ δὲ αἴσθησις τοῦ κατὰ μέρος explanation, opp. perception, Id. Ph. 189a7; ἔσονται τοῖς λ. αἱ πράξεις ἀκόλουθοι theory, opp. practice, Epicur. Sent. 25; in Logic, of discursive reasoning, opp. intuition, Arist. EN 1142a26, 1143b1; reasoning in general, ib. 1149a26; πᾶς λ. καὶ πᾶσα ἀπόδειξις all reasoning and demonstration, Id. Metaph. 1063b10; λ. καὶ φρόνησιν Phld. Mus. p. 105 K. ; ὁ λ. ἢ λογισμός ibid. ; τὸ ἰδεῖν οὐκέτι λ., ἀλλὰ μεῖζον λόγου καὶ πρὸ λόγου, of mystical vision, opp.
reasoning, Plot. 6.9.10. — Phrases, κατὰ λ. τὸν εἰκότα by probable reasoning, Pl. Ti. 30b; οὔκουν τόν γ’ εἰκότα λ. ἂν ἔχοι Id. Lg. 647d; παρὰ λόγον, opp. κατὰ λ., Arist. Rh. Al. 1429a29, cf. EN 1167b19; cf. παράλογος (but παρὰ λ.
unexpectedly, E. Ba. 940).
2. reason as a faculty, ὁ λ. ἀνθρώπους κυβερνᾷ [Epich.] 256; [θυμοειδὲς] τοῦ λ. κατήκοον Pl. Ti. 70a; [θυμὸς] ὑπὸ τοῦ λ. ἀνακληθείς Id. R. 440d; σύμμαχον τῷ λ. τὸν θυμόν ib. b; πειθαρχεῖ τῷ λ. τὸ τοῦ ἐγκρατοῦς Arist. EN 1102b26; ἄλλο τι παρὰ τὸν λ. πεφυκός, ὃ μάχεται τῷ λ. ib. 17; ἐναντίωσις λόγου πρὸς ἐπιθυμίας Plot. 4.7.13 (8); οὐ θυμός, οὐκ ἐπιθυμία, οὐδὲ λ. οὐδέ τις νόησις Id. 6.9.11; freq. in Stoic. Philos. of human Reason, opp. φαντασία, Zeno Stoic. 1.39; opp. φύσις, Stoic. 2.206; οὐ σοφία οὐδὲ λ. ἐστὶν ἐν [τοῖς ζῴοις] ibid. ; τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ὡς λ. ἔχων λ. μὴ ἔχουσι χρῶ M.Ant 6.23; ὁ λ. κοινὸν πρὸς τοὺς θεούς Arr. Epict. 1.3.3; οἷον [εἰκὼν] λ. ὁ ἐν προφορᾷ λόγου τοῦ ἐν ψυχῇ, οὕτω καὶ αὐτὴ λ. νοῦ Plot. 5.1.3; τὸ τὸν λ. σχεῖν τὴν οἰκείαν ἀρετήν (sc. εὐδαιμονίαν) Procl. in Ti. 3.334 D. ; also of the reason which pervades the universe, θεῖος λ. [Epich.] 257; τὸν θεῖον λ. καθ’ Ἡράκλειτον δι’ ἀναπνοῆς σπάσαντες νοεροὶ γινόμεθα S.E. M. 7.129 (cf. infr. x).
b. creative reason, ἀδύνατον ἦν λόγον μὴ οὐκ ἐπὶ πάντα ἐλθεῖν Plot. 3.2.14; ἀρχὴ οὖν λ. καὶ πάντα λ. καὶ τὰ γινόμενα κατ’ αὐτόν Id. 3.2.15; οἱ λ. πάντες ψυχαί Id. 3.2.18.
V. continuous statement, narrative (whether fact or fiction), oration, etc. (cf. λέγω² II. 2),
1. fable, Hdt. 1.141; Αἰσώπου λόγοι Pl. Phd. 60d, cf. Arist. Rh. 1393b8; ὁ τοῦ κυνὸς λ. X. Mem. 2.7.13.
2. legend, ἱρὸς λ. Hdt. 2.62, cf. 47, Pi. P. 3.80 (pl.); συνθέντες λ. E. Ba. 297; λ. θεῖος Pl. Phd. 85d; ἱεροὶ λ., of Orphic rhapsodies, Suid. S.V. Ὀρφεύς.
3. tale, story, ἄλλον ἔπειμι λ. Xenoph. 7.1, cf. Th. 1.97, etc. ; συνθέτους λ. A. Pr. 686; σπουδὴν λόγου urgent tidings, E. Ba. 663; ἄλλος λ. ΄another story΄, Pl. Ap. 34e; ὁμολογούμενος ὁ λ. ἐστίν the story is consistent, Isoc. 3.27; pl., histories, ἐν τοῖσι Ἀσσυρίοισι λ. Hdt. 1.184, cf. 106, 2.99; so in sg., a historical work, Id. 2.123, 6.19, 7.152; also in sg., one section of such a work (like later βίβλος), Id. 2.38, 6.39, cf. VI. 3d; so in pl., ἐν τοῖσι Λιβυκοῖσι λ. Id. 2.161, cf. 1.75, 5.22, 7.93, 213; ἐν τῷ πρώτῳ τῶν λ. Id. 5.36; ὁ πρῶτος λ., of St. Luke΄s gospel, Act. Ap. 1.1; in Pl., opp. μῦθος, as history to legend, Ti. 26e; ποιεῖν μύθους ἀλλ’ οὐ λόγους Phd. 61b, cf. Grg. 523a (but μῦθον λέγειν, opp. λόγῳ (argument) διεξελθεῖν Prt. 320c, cf. 324d); περὶ λόγων καὶ μύθων Arist. Pol. 1336a30; ὁ λ.… μῦθός ἐστι Ael. NA 4.34.
4. speech, delivered in court, assembly, etc., χρήσομαι τῇ τοῦ λ. τάξει ταύτῃ Aeschin. 3.57, cf. Arist. Rh. 1358a38; δικανικοὶ λ. Id. EN 1181a4; τρία γένη τῶν λ. τῶν ῥητορικῶν, συμβουλευτικόν, δικανικόν, ἐπιδεικτικόν Id. Rh. 1358b7; τῷ γράψαντι τὸν λ. Thphr. Char. 17.8, cf. λογογράφος 11; ἐπιτάφιος λ. funeral oration, Pl. Mx. 236b; esp. of the body of a speech, opp. ἐπίλογος, Arist. Rh. 1420b3; opp. προοίμιον, ib. 1415a12; body of a law, opp. proem, Pl. Lg. 723b; spoken, opp. written word, τὸν τοῦ εἰδότος λ. ζῶντα καὶ ἔμψυχον οὗ ὁ γεγραμμένος εἴδωλόν τι Id. Phdr. 276a; ὁ ἐκ τοῦ βιβλίου ῥηθεὶς [λ.] speech read from a roll, ib. 243c; published speech, D.C. 40.54; rarely of the speeches in Tragedy (ῥήσεις), Arist. Po. 1450b6, 9.
VI. verbal expression or utterance (cf. λέγω² III), rarely a single word, v. infr. b, never in Gramm. signf. of vocable (ἔπος, λέξις, ὄνομα, ῥῆμα), usu. of a phrase, cf. IX. 3 (the only sense found in Ep.).
a. pl., without Art., talk, τὸν ἔτερπε λόγοις Il. 15.393; αἱμύλιοι λ. Od. 1.56, h.Merc. 317, Hes. Th. 890, Op. 78, 789, Thgn. 704, A.R. 3.1141; ψευδεῖς Λ., personified, Hes. Th. 229; ἀφροδίσιοι λ. Semon. 7.91; ἀγανοῖσι λ. Pi. P. 4.101; ὄψον δὲ λ. φθονεροῖσιν tales, Id. N. 8.21; σμικροὶ λ. brief words, S. Aj. 1268 (s.v.l.), El. 415; δόκησις ἀγνὼς λόγων bred of talk, Id. OT 681 (lyr.); also in sg., λέγ’ εἴ σοι τῷ λ. τις ἡδονή speak if thou delightest in talking, Id. El. 891.
b. sg., expression, phrase, πρὶν εἰπεῖν ἐσθλὸν ἢ κακὸν λ. Id. Ant. 1245, cf. E. Hipp. 514; μυρίας ὡς εἰπεῖν λόγῳ Hdt. 2.37; μακρὸς λ.
rigmarole, Simon. 189, Arist. Metaph. 1091a8; λ. ἠρέμα λεχθεὶς διέθηκε τὸ πόρρω a whispered message, Plot. 4.9.3; ἑνὶ λόγῳ to sum up, in brief phrase, Pl. Phdr. 241e, Phd. 65d; concisely, Arist. EN 1103b21 (but also, = ἁπλῶς, περὶ πάντων ἑνὶ λ. Id. GC 325a1); pl., λ. θελκτήριοι magic words, E. Hipp. 478; rarely of single words, λ. εὐσύνθετος οἷον τὸ 'χρονοτριβεῖν' Arist. Rh. 1406a36; οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῇ λ. answered her not a word, Ev. Matt. 15.23.
c. coupled or contrasted with words expressed or understood signifying act, fact, truth, etc., mostly in a depreciatory sense, λ. ἔργου σκιή Democr. 145; ὥσπερ μικρὸν παῖδα λόγοις μ’ ἀπατᾷς Thgn. 254; λόγῳ, opp. ἔργῳ, Democr. 82, etc. ; νηπίοισι οὐ λ. ἀλλὰ ξυμφορὴ διδάσκαλος Id. 76; ἔργῳ κοὐ λόγῳ τεκμαίρομαι A. Pr. 338, cf. S. El. 59, OC 782; λόγῳ μὲν λέγουσι… ἔργῳ δὲ οὐκ ἀποδεικνῦσι Hdt. 4.8; οὐ λόγων, φασίν, ἡ ἀγορὴ δεῖται, χαλκῶν δέ Herod. 7.49; οὔτε λ. οὔτε ἔργῳ Lys. 9.14; λόγοις, opp. ψήφῳ, Aeschin. 2.33; opp. νόῳ, Hdt. 2.100; οὐ λόγῳ μαθών E. Heracl. 5; ἐκ λόγων, κούφου πράγματος Pl. Lg. 935a; λόγοισι εἰς τὸ πιθανὸν περιπεπεμμένα ib. 886e, cf. Luc. Anach. 19; ἵνα μὴ λ. οἴησθε εἶναι, ἀλλ’ εἰδῆτε τὴν ἀλήθειαν Lycurg. 23, cf. D. 30.34; opp. πρᾶγμα, Arist. Top. 146a4; opp. βία, Id. EN 1179b29, cf. 1180a5; opp. ὄντα, Pl. Phd. 100a; opp. γνῶσις, 2 Ep. Cor. 11.6; λόγῳ in pretence, Hdt. 1.205, Pl. R. 361b, 376d, Ti. 27a, al. ; λόγου ἕνεκα merely as a matter of words, ἄλλως ἕνεκα λ. ἐλέγετο Id. Cri. 46d; λόγου χάριν, opp. ὡς ἀληθῶς, Arist. Pol. 1280b8; but also, let us say, for instance, Id. EN 1144a33, Plb. 10.46.4, Phld. Sign. 29, M.Ant 4.32; λόγου ἕνεκα let us suppose, Pl. Tht. 191c; ἕως λόγου, μέχρι λ., = Lat. verbo tenus, Plb. 10.24.7, Epict. Ench. 16; sts. without depreciatory force, the antithesis or parallelism being verbal (cf. ΄word and deed΄), λόγῳ τε καὶ σθένει S. OC 68; ἔν τε ἔργῳ καὶ λ. Pl. R. 382e, cf. D.S. 13.101, Ev. Luc. 24.19, Act. Ap. 7.22, Paus. 2.16.2; ὅσα μὲν λόγῳ εἶπον, opp. τὰ ἔργα τῶν πραχθέντων, Th. 1.22.
2. common talk, report, tradition, ὡς λ. ἐν θνητοῖσιν ἔην Batr. 8; λ. ἐκ πατέρων Alc. 71; οὐκ ἔστ’ ἔτυμος λ. οὗτος Stesich. 32; διξὸς λέγεται λ. Hdt. 3.32; λ. ὑπ’ Αἰγυπτίων λεγόμενος Id. 2.47; νέον [λ.] tidings, S. Ant. 1289 (lyr.); τὰ μὲν αὐτοὶ ὡρῶμεν, τὰ δὲ λόγοισι ἐπυνθανόμεθα by hearsay, Hdt. 2.148; also in pl., ἐν γράμμασιν λόγοι κείμενοι traditions, Pl. Lg. 886b.
b. rumour, ἐπὶ παντὶ λ. ἐπτοῆσθαι Heraclit. 87; αὐδάεις λ. voice of rumour, B. 14.44; περὶ θεῶν διῆλθεν ὁ λ. ὅτι… Th. 6.46; λ. παρεῖχεν ὡς… Plb. 3.89.3; ἐξῆλθεν ὁ λ. οὗτος εἰς τινας ὅτι… Ev. Jo. 21.23, cf. Act. Ap. 11.22; fiction, Ev. Matt. 28.15.
c. mention, notice, description, οὐκ ὕει λόγου ἄξιον οὐδέν worth mentioning, Hdt. 4.28, cf. Plb. 1.24.8, etc. ; ἔργα λόγου μέζω beyond expression, Hdt. 2.35; κρεῖσσον λόγου τὸ εἶδος τῆς νόσου beyond description, Th. 2.50; μείζω ἔργα ἢ ὡς τῷ λ. τις ἂν εἴποι D. 6.11.
d. the talk one occasions, repute, mostly in good sense, good report, praise, honour (cf. supr. I. 4), πολλὰ φέρειν εἴωθε λ.… πταίσματα Thgn. 1221; λ. ἐσλὸν ἀκοῦσαι Pi. I. 5 (4).13; πλέονα… λ. Ὀδυσσέος ἢ πάθαν Id. N. 7.21; ἵνα λ. σε ἔχῃ πρὸς ἀνθρώπων ἀγαθός Hdt. 7.5, cf. 9.78; Τροίαν… ἧς ἁπανταχοῦ λ. whose fame, story fills the world, E. IT 517; οὐκ ἂν ἦν λ. σέθεν Id. Med. 541; less freq. in bad sense, evil report, λ. κακόθρους, κακός, S. Aj. 138 (anap.), E. Heracl. 165; pl., λόγους ψιθύρους πλάσσων slanders, S. Aj. 148 (anap.).
e. λ. ἐστί, ἔχει, κατέχει, the story goes, c. acc. et inf., ἔστ τις λ. τὰν Ἀρετὰν ναίειν Simon. 58.1, cf. S. El. 417; λ. μὲν ἔστ’ ἀρχαῖος ὡς… Id. Tr. 1; λ. alone, E. Heracl. 35; ὡς λ. A. Supp. 230, Pl. Phlb. 65c, etc. ; λ. ἐστί Hdt. 7.129, 9.26, al. ; λ. αἰὲν ἔχει S. OC 1573 (lyr.); ὅσον ὁ λ. κατέχει tradition prevails, Th. 1.10; also with a personal subject in the reverse construction. Κλεισθένης λ. ἔχει τὴν Πυθίην ἀναπεῖσαι has the credit of…, Hdt. 5.66, cf. Pl. Epin. 987b, 988b; λ. ἔχοντα σοφίας Ep. Col. 2.23, v. supr. 1.4.
3. discussion, debate, deliberation, πολλὸς ἦν ἐν τοῖσι λ. Hdt. 8.59; συνελέχθησαν οἱ Μῆδοι ἐς τὠυτὸ καὶ ἐδίδοσαν σφίσι λόγον, λέγοντες περὶ τῶν κατηκόντων Id. 1.97; οἱ Πελασγοὶ ἑωυτοῖσι λόγους ἐδίδοσαν Id. 6.138; πολέμῳ μᾶλλον ἢ λόγοις τὰ ἐγκλήματα διαλύεσθαι Th. 1.140; οἱ περὶ τῆς εἰρήνης λ. Aeschin. 2.74; τοῖς ἔξωθεν λ. πεπλήρωκε τὸν λ. [Plato] has filled his dialogue with extraneous discussions, Arist. Pol. 1264b39; τὸ μῆκος τῶν λ. D.Chr. 7.131; μεταβαίνων ὁ λ. εἰς ταὐτὸν ἀφῖκται our debate, Arist. EN 1097a24; ὁ παρὼν λ. ib. 1104a11; θεῶν ὧν νῦν ὁ λ. ἐστί discussion, Pl. Ap. 26b, cf. Tht. 184a, M.Ant 8.32; τῷ λ. διελθεῖν, διϊέναι, Pl. Prt. 329c, Grg. 506a, etc. ; τὸν λ. διεξελθεῖν conduct the debate, Id. Lg. 893a; ξυνελθεῖν ἐς λόγον confer, Ar. Eq. 1300; freq. in pl., ἐς λόγους συνελθόντες parley, Hdt. 1.82; ἐς λ. ἐλθεῖν τινι have speech with, ib. 86; ἐς λ. ἀπικέσθαι τινί Id. 2.32; διὰ λόγων ἰέναι E. Tr. 916; ἐμαυτῇ διὰ λ. ἀφικόμην Id. Med. 872; ἐς λ. ἄγειν τινά X. HG 4.1.2; κοινωνεῖν λόγων καὶ διανοίας Arist. EN 1170b12.
b. right of discussion or speech, ἢ ΄πὶ τῷ πλήθει λ. ; S. OC 66; λ. αἰτήσασθαι ask leave to speak, Th. 3.53; λ. διδόναι X. HG 5.2.20; οὐ προυτέθη σφίσιν λ. κατὰ τὸν νόμον ib. 1.7.5; λόγου τυχεῖν D. 18.13, cf. Arist. EN 1095b21, Plb. 18.52.1; οἱ λόγου τοὺς δούλους ἀποστεροῦντες Arist. Pol. 1260b5; δοῦλος πέφυκας, οὐ μέτεστί σοι λόγου Trag.Adesp. 304; διδόντας λ. καὶ δεχομένους ἐν τῷ μέρει Luc. Pisc. 8; hence, time allowed for a speech, ἐν τῷ ἐμῷ λ. And. 1.26, al. ; ἐν τῷ ἑαυτοῦ λ. Pl. Ap. 34a; οὐκ ἐλάττω λ. ἀνήλωκε D. 18.9.
c. dialogue, as a form of philosophical debate, ἵνα μὴ μαχώμεθα ἐν τοῖς λ. ἐγώ τε καὶ σύ Pl. Cra. 430d; πρὸς ἀλλήλους τοὺς λ. ποιεῖσθαι Id. Prt. 348a; hence, dialogue as a form of literature, οἱ Σωκρατικοὶ λ. Arist. Po. 1447b11, Rh. 1417a20; cf. διάλογος.
d. section, division of a dialogue or treatise (cf. V.3), ὁ πρῶτος λ. Pl. Prm. 127d; ὁ πρόσθεν, ὁ παρελθὼν λ., Id. Phlb. 18e, 19b; ἐν τοῖς πρώτοις λ. Arist. PA 682a3; ἐν τοῖς περὶ κινήσεως λ. in the discussion of motion (i.e. Ph. bk. 8), Id. GC 318a4; ἐν τῷ περὶ ἐπαίνου λ. Phld. Rh. 1.219; branch, department, division of a system of philosophy, τὴν φρόνησιν ἐκ τριῶν συνεστηκέναι λ., τῶν φυσικῶν καὶ τῶν ἠθικῶν καὶ τῶν λογικῶν Chrysipp. Stoic. 2.258.
e. in pl., literature, letters, Pl. Ax. 365b, Epin. 975d, D.H. Comp. 1, 21 (but, also in pl., treatises, Plu. 2.16c); οἱ ἐπὶ λόγοις εὐδοκιμώτατοι Hdn. 6.1.4; Λόγοι, personified, AP 9.171 (Pall.).
VII. a particular utterance, saying :
1. divine utterance, oracle, Pi. P. 4.59; λ. μαντικοί Pl. Phdr. 275b; οὐ γὰρ ἐμὸν ἐρῶ τὸν λ. Pl. Ap. 20e; ὁ λ. τοῦ θεοῦ Apoc. 1.2, 9.
2. proverb, maxim, saying, Pi. N. 9.6, A. Th. 218; ὧδ’ ἔχει λ. ib. 225; τόνδ’ ἐκαίνισεν λ. ὡς… Critias 21, cf. Pl. R. 330a, Ev. Jo. 4.37; ὁ παλαιὸς λ. Pl. Phdr. 240c, cf. Smp. 195b, Grg. 499c, Lg. 757a, 1 Ep. Ti. 1.15, Plu. 2.1082e, Luc. Alex. 9, etc. ; τὸ τοῦ λόγου δὴ τοῦτο Herod. 2.45, cf. D.Chr. 66.24, Luc. JTr. 3, Alciphr. 3.56, etc. ; pl., Arist. EN 1147a21.
3. assertion, opp. oath, S. OC 651; ψιλῷ λ. bare word, opp. μαρτυρία, D. 27.54.
4. express resolution, κοινῷ λ. by common consent, Hdt. 1.141, al. ; ἐπὶ λ. τοιῷδε, ἐπ’ ᾧ τε… on the following terms, Id. 7.158, cf. 9.26; ἐνδέξασθαι τὸν λ. Id. 1.60, cf. 9.5; λ. ἔχοντες πλεονέκτην a greedy proposal, Id. 7.158; freq. in pl., terms, conditions, Id. 9.33, etc.
5. word of command, behest, A. Pr. 17, 40 (both pl.), Pers. 363; ἀνθρώπους πιθανωτέρους ποιεῖν λόγῳ X. Oec. 13.9; ἐξέβαλε τὰ πνεύματα λόγῳ Ev. Matt. 8.16; οἱ δέκα λ. the ten Commandments, LXX Ex. 34.28, Ph. 1.496.
6. declaration of legal immunity, τοὺς καλουμένους λόγους Just. Nov. 17.6; cf. οἷς ἄν ἐθέλοιεν λόγον ἀσυλίας παρέχοντας id. Edict. 2 pr.
7. ὁ διὰ λόγων, expression used to add a person΄s official name, according to official documents called…, BGU 2263.7 (ii AD).
VIII. thing spoken of, subject-matter (cf. III. 1.b and 2), λ. τοῦτον ἐάσομεν Thgn. 1055; προπεπυσμένος πάντα λ. the whole matter, Hdt. 1.21, cf. 111; τὸν ἐόντα λ. the truth of the matter, ib. 95, 116; μετασχεῖν τοῦ λ. to be in the secret, ib. 127; μηδενὶ ἄλλῳ τὸν λ. τοῦτον εἴπῃς Id. 8.65; τίς ἦν λ. ; S. OT 684 (= πρᾶγμα, 699); περί τινος λ. διελεγόμεθα subject, question, Pl. Prt. 314c; [τὸ προοίμιον] δεῖγμα τοῦ λ.
case, Arist. Rh. 1415a12, cf. III. 1b; τέλος δὲ παντὸς τοῦ λ. ψηφίζονται the end of the matter was that…, Aeschin. 3.124; οὐκ ἔστεξε τὸν λ. Plb. 8.12.5; οὐκ ἔστι σοι μερὶς οὐδὲ κλῆρος ἐν τῷ λ. τούτῳ Act. Ap. 8.21; ἱκανὸς αὐτῷ ὁ λ. Pl. Grg. 512c; οὐχ ὑπολείπει [Γοργίαν] ὁ λ.
matter for talk, Arist. Rh. 1418a35; μηδένα λ. ὑπολιπεῖν Isoc. 4.146; πρὸς λόγον to the point, apposite, οὐδὲν πρὸς λ. Pl. Phlb. 42e, cf. Prt. 344a; ἐὰν πρὸς λ. τι ᾖ Id. Phlb. 33c; also πρὸς λόγου Id. Grg. 459c (s.v.l.).
2. plot of a narrative or dramatic poem, = μῦθος, Arist. Po. 1455b17, al.
b. in Art, subject of a painting, ζωγραφίας λόγοι Philostr. VA 6.10; λ. τῆς γραφῆς Id. Im. 1.25.
3. thing talked of, event, μετὰ τοὺς λ. τούτους LXX 1 Ma. 7.33, cf. Act. Ap. 15.6.
IX. expression, utterance, speech regarded formally, τὸ ἀπὸ [ψυχῆς] ῥεῦμα διὰ τοῦ στόματος ἰὸν μετὰ φθόγγου λ., opp. διάνοια, Pl. Sph. 263e; intelligent utterance, opp. φωνή, Arist. Pol. 1253a14; λ. ἐστὶ φωνὴ σημαντικὴ κατὰ συνθήκην Id. Int. 16b26, cf. Diog. Bab. Stoic. 3.213; ὅθεν (from the heart) ὁ λ. ἀναπέμπεται Stoic. 2.228, cf. 244; Protagoras was nicknamed λόγος, Hsch. ap. Sch. Pl. R. 600c, Suid. ; λόγου πειθοῖ Democr. 181; in pl., eloquence, Isoc. 3.3, 9.11; τὴν ἐν λόγοις εὐρυθμίαν Epicur. Sent. Pal. 5 p. 69 v. d. M. ; λ. ἀκριβής precise language, Ar. Nu. 130 (pl.), cf. Arist. Rh. 1418b1; τοῦ μὴ ᾀδομένου λ. Pl. R. 398d; ἡδυσμένος λ., of rhythmical language set to music, Arist. Po. 1449b25; ἐν παντὶ λ. in all manner of utterance, 1 Ep. Cor. 1.5; ἐν λόγοις in orations, Arist. Po. 1459a13; λ. γελοῖοι, ἀσχήμονες, ludicrous, improper speech, Id. SE 182b15, Pol. 1336b14.
2. of various modes of expression, esp. artistic and literary, ἔν τε ᾠδαῖς καὶ μύθοις καὶ λόγοις Pl. Lg. 664a; ἐν λόγῳ καὶ ἐν ᾠδαῖς X. Cyr. 1.4.25, cf. Pl. Lg. 835b; prose, opp. ποίησις, Id. R. 390a; opp. ψιλομετρία, Arist. Po. 1448a11; opp. ἔμμετρα, ib. 1450b15 (pl.); τῷ λ. τοῦτο τῶν μέτρων (sc. τὸ ἰαμβεῖον) ὁμοιότατον εἶναι Id. Rh. 1404a31; in full, ψιλοὶ λ.
prose, ib. b33 (but ψιλοὶ λ., = arguments without diagrams, Pl. Tht. 165a); λ. πεζοί, opp. ποιητική, D.H. Comp. 6; opp. ποιήματα, ib. 15; κοινὰ καὶ ποιημάτων καὶ λόγων Phld. Po. 5.7; πεζὸς λ. ib. 27, al.
b. of the constituents of lyric or dramatic poetry, words, τὸ μέλος ἐκ τριῶν… λόγου τε καὶ ἁρμονίας καὶ ῥυθμοῦ Pl. R. 398d; opp. πρᾶξις, Arist. Po. 1454a18; dramatic dialogue, opp. τὰ τοῦ χοροῦ, ib. 1449a17.
3. Gramm., phrase, complex term, opp. ὄνομα, Id. SE 165a13; λ. ὀνοματώδης noun-phrase, Id. APo. 93b30, cf. Rh. 1407b27; expression, D.H. Th. 2, Demetr. Eloc. 92.
b. sentence, complete statement, 'ἄνθρωπος μανθάνει' λόγον εἶναί φῃς… ἐλάχιστόν τε καὶ πρῶτον Pl. Sph. 262c; λ. αὐτοτελής A.D. Synt. 3.6, D.T. 634.1; ῥηθῆναι λόγῳ to be expressed in a sentence, Pl. Tht. 202b; λ. ἔχειν to be capable of being so expressed, ib. 201e, cf. Arist. Rh. 1404b26.
c. language, τὰ τοῦ λ. μέρη parts of speech, Chrysipp. Stoic. 2.31, S.E. M. 9.350, etc. ; τὰ μόρια τοῦ λ. D.H. Comp. 6; μέρος λ. D.T. 633.26, A.D. Pron. 4.6, al. (but ἓν μέρος <τοῦ cod.> λόγου one word, Id. Synt. 340.10, cf. 334.22); περὶ τῶν στοιχείων τοῦ λ., title of work by Chrysippus.
X. the Word or Wisdom of God, personified as his agent in creation and world-government, ὁ παντοδύναμός σου λ. LXX Wi. 18.15; ὁ ἐκ νοὸς φωτεινὸς λ. υἱὸς θεοῦ Corp.Herm. 1.6, cf. Plu. 2.376c; λ. θεοῦ δι’ οὗ κατεσκευάσθη [ὁ κόσμος] Ph. 1.162; τῆς τοῦ θεοῦ σοφίας· ἡ δέ ἐστιν ὁ θεοῦ λ. ib. 56; λ. θεῖος… εἰκὼν θεοῦ ib. 561, cf. 501; τὸν τομέα τῶν συμπάντων [θεοῦ] λ. ib. 492; τὸν ἄγγελον ὅς ἐστι λ. ib. 122; in NT identified with the person of Christ, ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ λ. Ev. Jo. 1.1, cf. 14, 1 Ep. Jo. 2.7, Apoc. 19.13; ὁ λ. τῆς ζωῆς 1 Ep. Jo. 1.1.

ὁ, das Sprechen u. der Inhalt des Sprechens ;
A. das Sprechen ;
1) das Wort, u. plur. die Worte, Reden ; Hom. τὸν ἔτερπε λόγοις, Il. 15.393, er ergötzte ihn durch seine Reden, αἰεὶ δὲ μαλακοῖσι καὶ αἱμυλίοισι λόγοισιν θέλγει, durch schmeichelnde Worte od. Reden, Od. 1.56 ; h.Merc. 317 ; Hes. Th. 890, O. 78, 791 ; ψευδεῖς λόγοι, lügenhafte Worte, Reden, Th. 229 ; aber O. 106, wo der sing. λόγος in der Bdtg »Erzählung«, »Fabel« steht, ist offenbar eine später eingeschobene Stelle ; sonst herrschte bei den Epikern μῦθος vor ; häufig schon bei Pind. u. Tragg.; ὑπὲρ τὸν ἀλαθῆ λόγον Pind. Ol. 1.28 ; πάντα λόγον θέμενος σπουδαῖον P. 4.132 ; ἀγανοῖσι λόγοις ὧδ' ἀμείφθη 4.101 ; μειλιχίοισι λόγοις δέγμενος 128 ; 240 u. öfter ; λόγοισιν ἐξηγεῖσθαι, mit Worten erzählen, Aesch. Prom. 214 ; εἰ δ' ὧδε τρηχεῖς καὶ τεθηγμένους λόγους ῥίψεις 311 ; ἁπλοῦς λόγος, einfache Rede, im Ggstz von αἰνίγματα, 613 ; στυγεῖν ὑπέρφρονας λόγους, übermütige Reden, Spt. 392 ; πείθω νιν λόγῳ Ag. 1022, wie νικώμενος λόγοισιν οὐκ ἀναίνομαι 569 ; λέξω τὸν ἐκ φρενὸς λόγον Ch. 105 ; σμικρὸς ἐξαρκεῖ λόγος Soph. O.C. 1118 ; λόγος λέλεκται πᾶς Phil. 389 ; τίν' εἴρηκας λόγον, πάντ' ἀκήκοας λόγον, 1221, 1224 ; λόγοισι μαλθακοῖς 625 ; ἀρχέτω τις λόγου Eur. Phoen. 450, u. sonst, wie auch Ar. u. in Prosa ; ὡς εἰπεῖν λόγῳ, um es mit einem Worte zu sagen, Her. 2.37 ; Plat. Phaedr. 241e, öfter ; auch τὰς πολλὰς ἐπιστήμας ἑνὶ λόγῳ προσειπεῖν, mit einem Namen benennen, Theaet. 148d ; οὐ πολλῷ λόγῳ εἰπεῖν, Her. 1.61 ; auch wie ὡς ἔπος εἰπεῖν, z.B. πρώην καὶ χθὲς ὡς λόγῳ εἰπεῖν, 2.53 ; bes. bei den Attikern das Wort, mit steter Rücksicht auf seinen Inhalt, nie das bloße Wort im grammatischen Sinne, wie ῥῆμα, ὄνομα, ἔπος ; Plat. erkl. es Soph. 208c διανοίας ἐν φωνῇ ὥσπερ εἴδωλον ; – λόγος ἐστί, mit folgdm acc. c. inf., Her. u. A.; περὶ οὗ ὁ λόγος, wovon die Rede ist, Plat. Phaedr. 235e u. öfter ; τῷ λόγῳ διελθεῖν, διϊέναι τι, Prot. 329c, Gorg. 505e u. öfter, besprechen, durchgehen ; λόγον ἐμβάλλειν περί τινος, die Rede auf Etwas bringen, Xen. Cyr. 2.2.1 ; ἀφίκετο εἰς τόνδε τὸν λόγον, ibd.; εἰς τοιούτους λόγους ἐμπίπτειν ἀναγκάζομαι, ich werde gezwungen, so zu sprechen, Dem. 18.256 ; – ἤρξατο λόγου, Xen. Hell. 4.1.13 ; ἐκβολὴν τοῦ λόγου ποιεῖσθαι, Thuc. 1.97 ; ἦσαν ἐν τοιούτοις τοῖς λόγοις, Xen. Cyr. 4.4.1 ; u. so oft : Gespräch, Unterredung, Unterhaltung, εἰς λόγους ἐλθεῖν, συνελθεῖν, ἀφικέσθαι τινί, Her. 1.82, 86, 2.32, 5.49, 94, 9.41 ; Xen. Hell. 2.4.30, An. 2.5.4 u. sonst ; εἰς λόγου στάσιν τοιάνδε ἐπελθών Soph. Trach. 1169 ; ξυνάπτετον λόγοισι El. 21 ; πεύθομαι γὰρ ἐν λόγῳ Aesch. Ch. 668 ; so auch λόγον ποιεῖσθαι περί τινος, über Etwas sprechen, sich unterhalten, bes. philosophisch, Plat. oft ; πρὸς ἀλλήλους, Prot. 348a u. öfter ; διὰ λόγων γίγνεσθαί τινι, Pol. 22.21.12 ; dah. auch = unterhandeln, λόγους ποιεῖσθαι περί τινος, Unterhandlungen über Einen anknüpfen, Dem. 2.11, 27.15 ; von Konon heißt es 20.68 πρῶτος πάλιν περὶ τῆς ἡγεμονίας ἐποίησε τῇ πόλει τὸν λόγον πρὸς Λακεδαιμονίους εἶναι, daß wieder davon die Rede war, daß es sich wieder um die Hegemonie handelte. – Die Rede, kunstvolle Rede, u. philosophische Erörterung, λόγῳ παιδεύειν τοὺς ἄνδρας, Plat. Rep. II.376d, περιειληφέναι τῷ λόγῳ τὸ ὄν, Soph. 249d ; Isocr. sagt 3.6 ἐγγενομένου ἡμῖν τοῦ πείθειν ἀλλήλους καὶ δηλοῦν πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς περὶ ὧν ἂν βουληθῶμεν – πόλεις ᾠκίσαμεν καὶ νόμους ἐθέμεθα – καὶ σχεδὸν ἅπαντα τὰ δι' ἡμῶν μεμηχανημένα λόγος ἡμῖν ἐστὶν ὁ συγκατασκευάσας κτλ., wo er §.7 schließt λόγος ἀληθὴς καὶ νόμιμος καὶ δίκαιος ψυχῆς ἀγαθῆς καὶ πιστῆς εἴδωλόν ἐστι, vgl. oben den Anfang des Artikels u. unter 3. – In besonderen Beziehungen
   a) Befehl ; ἀνηκουστεῖν δὲ τῶν πατρὸς λόγων οἷόν τε πῶς ; Aesch. Prom. 40, vgl. 17 u. Pers. 355 ; vgl. φέρων τοὺς αὐτοὺς λόγους, Her. 9.4.
   b) ein Spruch, bes. Götter-, Orakel-, Kernspruch, Kraftwort ; λόγος μέν ἐστ' ἀρχαῖος Soph. Tr. 1 ; Pind. N. 1.34 u. sonst ; sprichwort, ὁ παλαιὸς λόγος εὖ ἔχει Plat. Symp. 195b, vgl. Phaedr. 240c ; – δρυὸς λόγοι μαντικοί 275b.
   c) λόγου ἄξιος, der Rede wert, bedeutend, Her. 4.28 ; ἔργα λόγου μέζω, 2.35, 7.147, womit man vergleichen kann κρεῖσσον λόγου γενόμενον τὸ εἶδος τῆς νόσου, Thuc. 2.50, wie wir sagen »über alle Beschreibung« ; κρείσσον' ἢ λέξαι λόγῳ τολμήματα, Eur. Suppl. 8, u. A.
2) Gerede, Gerücht, Sage, jede unbeglaubigte Nachricht u. Ueberlieferung, deren Wahrheit weder bestritten, noch behauptet wird, auf der einen Seite Ggstz von μῦθος, dem anerkannt Ungeschichtlichen, der Erdichtung, wie bes. bei Sp., Ael. H.A. 4.34, Long., s. auch unter 3 ; u. andrerseits auch wohl von ἱστορία, der beglaubigten Geschichte, Her. 2.99 ; λόγῳ μὲν ἐξήκουσα Soph. Phil. 672 ; εἰδέναι λόγῳ, Aesch. Ag. 1170, ὡς λόγος, Suppl. 227, öfter ; auch ἔσται δὲ θνητοῖς εἰσαεὶ λόγος μέγας τῆς σῆς πορείας, Prom. 734 ; παλαίφατος δ' ἐν βροτοῖς γέρων λόγος τέτυκται Ag. 730 ; oft bei Her. λόγος ἐστί, λόγος ἔχει, κατέχει, φέρεται, worauf acc. c. inf. folgt, es geht die Sage, das Gerücht, es heißt, vgl. 2.75, 3.5, 115, 7.129, 198 ; ἀμφὶ τούτου διξὸς λόγος λέγεται 3.32 u. ä. oft ; auch Κλεισθένης λόγον ἔχει τὴν Πυθίην ἀναπεῖσαι, Kleisthenes hat den Ruf, die Pythia überredet zu haben, 5.66, häufiger λόγος ἔχει τινά. Vgl. noch τὸ μὲν αὐτοὶ ὁρέομεν, τὰ δὲ λόγοισι ἐπυνθανόμεθα Her. 2.148 ; ᾔδεα λόγῳ, 2.150 ; ὡς ὁ πολλὸς λόγος Ἑλλήνων, 1.75 ; auch bei den Attikern, διῆλθεν ὁ λόγος, das Gerücht verbreitete sich, Thuc. 6.46, Xen. Cyr. 4.2.10, An. 1.4.7, wo Krüger zu vgl.; auch Sp., τινός, von Einem, Xen. Cyr. 6.3.10. – Und. im guten Sinne, Lob, Ehre, Ruhm, λόγον αἰακοῦ παίδων ἅπαντα διελθεῖν, Pind. N. 4.71 u. öfter, vgl. λόγων φερτάτων μναμήϊα, P. 5.48 ; ἔχεις λόγον, du hast Ruhm u. Ehre, Her. 9.78, auch λόγος ἀγαθὸς ἔχει σε, 7.5. Vgl. C 3. – Dah.
   a) das leere Gerede, welches keinen Grund hat, u. bes. das leere Wort, das Nichts weiter ist, als ein Wort, oft im Ggstz von ἔργον, Theogn. 254 ; ὅταν λόγῳ θανὼν ἔργοισι σωθῶ Soph. El. 59 ; ἔργῳ κοὐ λόγῳ τεκμαίρομαι, Aesch. Prom. 336, durch die Tat, nicht durch Worte nur bezeuge ich es ; ἦλθε δ' αἰακτὰ πήματ' οὐ λόγῳ Spt. 829 ; λόγῳ ἦσαν, οὐκ ἔργῳ φίλοι Eur. Alc. 340 ; Thuc. 1.128 ; καὶ ἐν λόγοις καὶ ἐν ἔργοις Plat. Rep. VIII.563a, öfter ; so vrbdt Dem. λόγοι ταῦτα καὶ παραγωγὴ τοῦ πράγματος, 30.26, u. λόγοι εἰσίν – ἀλήθειαν πιστὴν οὐκ ἔχει, ibd. 34, auch εἰ δὲ ταῦτα λόγους καὶ φλυαρίας εἶναι φήσει, 20.101 ; ὅπως μὴ λόγους ἐροῦσι μόνον, ἀλλὰ καὶ ἔργον δεικνύειν ἕξουσι 2.12 ; vgl. Pol. 17.8.4 ; μὴ λόγους λέγε Eur. Med. 322 ; dah. bloßer Vorwand, Ausrede, λόγου ἕνεκα, nur zum Schein, so zu sagen, ohne daß es rechter Ernst ist, Plat. Crit. 46d, Theaet. 191c, wo Heindorf zu vgl. (aber λόγου χάριν, zum Beispiel, S.Emp. oft); Soph. ξένος λόγῳ μέτοικος, O.R. 452, λόγοις δ' ἐγὼ φιλοῦσαν οὐ στέργω, Ant. 539, der auch einander gegenübersetzt οὐ γὰρ λόγοισι τὸν βίον σπουδάζομεν λαμπρὸν ποιεῖσθαι μᾶλλον ἢ τοῖς δρωμένοις, O.C. 1145 ; ξένος τοῦ λόγου, ξένος τοῦ πραχθέντος, O.R. 219 ; u. in anderer Bdtg, ὡς ἐκ βίας μ' ἄξοντες ἢ λόγοις πάλιν, Phil. 559, vgl. 590, Aj. 1139.
   b) geradezu erdichtete Erzählung, Fabel, Her. 1.141 ; ἐντείνας τοὺς τοῦ αἰσώπου λόγους Plat. Phaed. 60d, vgl. Symp. 194b. Aber auch
   c) die beglaubigte, wahrhafte Geschichtserzählung, Geschichtschreibung, wie Her. sein eigenes Geschichtswerk nennt, ἐπὰν κατὰ τοῦτο γένωμαι τοῦ λόγου, wenn ich darauf in meiner Geschichtserzählung gekommen sein werde, 6.19, öfter. Auch die einzelnen Bücher des Geschichtswerkes heißen so, πρῶτος λόγος, ἐν ἄλλῳ λόγῳ, Her. 2.38, 5.36, 7.93 u. öfter, u. so im Anfang der einzelnen Bücher von Xen. An., ἐν τῷ πρόσθεν λόγῳ δεδήλωται.
3) weil die griechische Prosa von der Geschichtschreibung ausging, bildet λόγος zunächst den Gegensatz von ἔπος, das epische Gedicht, u. bedeutet übh., der poetischen Darstellung entgeggstzt, das Prosaische, Prosa, ἐν λόγῳ ἢ ἐν ποιήσει, Plat. Rep. III.390a ; λόγῳ διεξελθεῖν, im Ggstz von μῦθον λέγειν, Prot. 320c ; κατὰ λόγον καὶ κατ' ᾠδάς, Legg. VIII.835a, öfter ; ποιεῖν μύθους ἀλλ' οὐ λόγους, Phaed. 61b ; Gorg. 523a ; ἐν μὲν γὰρ ποιήσει πρέπει λέγειν – ἐν δὲ λόγῳ Arist. rhet. 3.3, oft bei den Rhett., οὔτε ποίημα, οὔτε λόγος, Dion.Hal. C.V. p. 212. – Bes. aber die Rede, öffentliche, Staats-, Gerichts- od. Prunkrede, u. dah. Redekraft, Redekunst, Beredtsamkeit (vgl. 1 gegen Ende), λόγους λέγειν, γράφειν u. ä., Plat. u. Oratt. oft. Man merke dabei bes.
   a) λόγον διδόναι od. παρέχειν τινί, Einem das Wort, die Befugnis, Erlaubnis zu reden geben, Xen. Hell. 1.1.19, 5.2.13 u. A.; auch λόγον προτιθέναι, Xen. Hell. 1.7.5, λόγον αἰτεῖσθαι, das Wort fordern, die Erlaubnis zu reden sich erbitten, Thuc. 3.53 ; οὐδὲ λόγου τυχὼν ἀπα χθεὶς εὐθὺς ἐζημιώθη Dem. 24.208, ohne zu Worte zu kommen, ohne daß ihm zu sprechen erlaubt wurde ; ἐξέκλειον τοῦ λόγου τυγχάνειν τοὺς ἄλλους, sie ließen sie nicht zu Worte kommen, 19.26.
   b) ἱκανὸς γὰρ αὐτῷ ὁ λόγος, er hat hinreichenden Stoff zum Reden, Plat. Gorg. 512e, u. öfter bei den Rednern.
4) übh. von jedem Schriftwerke, Buch, τὴν πρώτην ὑπόθεσιν τοῦ πρώτου λόγου ἀναγνῶναι, Plat. Parm. 127d ; u. bes. bei Sp. geradezu wie literae, die Wissenschaften, οἱ ἐπὶ λόγοις εὐδόκιμοι, οἱ ἐκτὸς λόγων ὄντες ; vgl. noch Pallad. 43 (IX.171); bes. bei Sp.; κατήκοος λόγων, Plat. Ax. 365b.
B. Auch der Gegenstand der Rede, der Inhalt, die Sache, wie man schon Soph. Ant. 1033 erklären kann, ὅταν λόγους αἰσχροὺς καλῶς λέγωσι, τοῦ κέρδους χάριν, u. τοῖς κυρίοις γὰρ πάντα χρὴ δηλοῦν λόγον, Aj. 721 ; ἄλλου λόγου μέμνησθε Aesch. Prom. 520 ; τὸν ἐόντα λόγον λέγειν, die Sache so darstellen, wie sie ist, Her. 1.95 ; vgl. 1.21, 111, 116 u. sonst ; vgl. Wolf zu Dem. Lept. p. 277 ; περί τινος λόγου διαλέγεσθαι, Plat. Apol. 34e. – Aehnl. ἀμύνεις τῷ τῆς ἡδονῆς λόγῳ, der Sache der Lust, Plat. Phil. 38c, u. so die bei Plat. u. Ar. sich findende Vrbdg τὸν ἥττω λόγον κρείττω ποιεῖν, die schlechtere Sache zur siegenden machen ; – ἐὰν πρὸς λόγον ᾖ, falls es zur Sache gehört, Plat. Phil. 33c, öfter, vgl. Heindorf zu Prot. 344a ; λόγος ἕτερος οὗτος οὐ πρὸς ἐμέ, das ist eine andere Sache, ein anderer Punkt, Dem. 18.44 ; vgl. noch ἐμοὶ πρὸς τούτους λόγος ἐστί, ich habe mit ihnen zu tun, 35.55. Auch Sp., wie οὐκ ἔστεξε τὸν λόγον Pol. 8.14.5. – Dah. auch allgemein = Satz, Annahme, Behauptung, ὁ λόγος οὗτος, τὸ ἁρμονίαν τινὰ ἡμῶν εἶναι τὴν ψυχήν, Plat. Phaed. 88d, τὸν Πρωταγόρου λόγον, Theaet. 172b, τὰ Ἀναξαγόρου βιβλία γέμει τούτων τῶν λόγων, Apol. 26d, vgl. Gorg. 508b, 527c.
C. Die Vernunft, die sich in der Sprache od. Rede kund gibt ; und zwar
1) die vernünftige Ueberlegung, das Nachdenken, ὀρθὸς λόγος, Plat. Phaed. 73a ; Arist. oft ; μετὰ λόγου κολάζειν, vernünftig, Plat. Prot. 324b ; τὸ νοήσει μετὰ λόγου περιληπτόν Tim. 28a ; oft κατὰ λόγον, vernunftgemäß, vernünftig, Prot. 344a ; κόσμῳ πάντα καὶ κατὰ λόγον ἔχοντα Rep. VI.500c ; τὸ κατὰ λόγον ζῆν, Arist. eth. 9.8 ; der Erwartung gemäß, wahrscheinlich, κατὰ λόγον προχωροῦντα σφίσι, Pol. 1.20.3 u. öfter ; vgl. συλλογίζεσθαι ἐκ τῶν κατὰ λόγον 3.93.3, wie παρὰ λόγον, wider Erwarten ; so auch ἔχειν λόγον, einen Grund haben, vernünftig, recht sein, Phaed. 62d u. öfter ; auch τάχ' ἂν λόγον ἔχοιεν βοηθοῦντες, Apol. 34b, u. mit dem Zusatz τόν γ' ἐοικότα λόγον, ὀρθὸν λόγον ἔχειν, Legg. I.647d, Critia. 109b ; – μηδέποτε ἐκ λόγου σκοπεῖσθε Dem. 25.42 ; ὡς ἔχει λόγον entspricht dem folgenden εἰκός 44.32. – Die vernünftige, richtige Einsicht wovon, λόγον ἔχειν τινός, Etwas verstehen, wissen, οὐκ ἔχει λόγον οὐδένα ὧν προσφέρει, ὁποῖ' ἄττα τὴν φύσιν ἐστί Plat. Gorg. 461a, μήπω λόγον ἔχοντα τί τε χρηστὸν καὶ μή, noch nicht einsehend, was gut ist, Rep. V.475c ; so auch λόγον λαβεῖν, auffassen, verstehen, III.402a, τὸν λόγον ἀληθῆ λαβόντα ἐν ἑαυτῷ περὶ τῶν ἕλξεων Legg. I.645b. – Der vernünftige Grund, Urfache, κατὰ τίνα οὖν λόγον δικαιοσύνην ἂν πρὸ μεγίστης ἀδικίας αἱροίμεθα ἄν ; aus welchem Grunde, Plat. Rep. II.366b, τοῦτο οὐδὲ πρὸς ἕνα λόγον φαίνεται ἐμβεβλῆσθαι, auch nicht aus einem vernünftigen Grunde, Prot. 343d ; so oft ὁ λόγος αἱρεῖ με der Grund überzeugt, bestimmt mich, Her. 1.132, 4.127, 7.41, u. absol. ὁ λόγος αἱρεῖ, mit folgdm acc. c. inf., ratio evincit, 2.33, 3.45, 6.124 ; Plat. u. Sp., wie Pol. 6.5.5 ; vgl. noch ἄνευ λόγου καὶ δικαίας αἰτίας Dem. 9.36. – Dah. Ueberlegung, wenn man sich die Gründe für u. wider eine Sache klar macht, λόγον ἑαυτῷ διδόναι, bei sich ruhig, vernünftig überlegen, Her. 2.162 u. öfter ; ἐμαυτῷ λόγους δούς, 8.86.1 ; mit folgendem ὅτι u. ὡς, 5.75, 1.97 ; auch bei den Attikern, Plat. Soph. 230a, u. bei Sp., wie Plut.; sich Rechenschaft über Etwas geben, welche Vrbdg mit der Bdtg
2) Rechenschaft zusammenhängt ; λόγον αἰτεῖν παρά τινος, λόγον ἀπαιτεῖν τινὰ περί τινος, von Einem Rechenschaft über Etwas fordern, λόγον διδόναι od. ἀποδιδόναι περί τινος, Rechenschaft geben, sich verantworten, Her. u. Folgde ; λόγον τε δοῦναι καὶ δέξασθαι, Plat. Prot. 336c ; παρασχεῖν τῶν εἰρημένων λόγον, Rep. I.344d ; ἐν ταῖς εὐθύναις τοῦ τοιούτου λόγον ὑπεχέτω πᾶς Legg. VI.714b ; τὸν τῶν χρημάτων λόγον παρὰ τούτων λαμβάνειν Dem. 8.47 ; τοῦ ἰδίου βίου λόγον διδόναι καὶ τῶν κοινῇ πεπολιτευμένων 18.8 ; auch ὑπέχειν λόγον καὶ δίκην τῶν πεπραγμένων, 19.95, u. περὶ πάντων ἠναγκάζοντο εἰς λόγον καθίστασθαι, sich zur Rechenschaft stellen, 41.4 ; ἀπενήνοχεν λόγον ἀναλωμάτων 27.20. – Uebh. Zählung, Berechnung, ὑπὸ τὸν λόγον ἄγειν τι, zusammenrechnen, Pol. 15.34.2 ; οὔτ' ἐν λόγῳ οὔτ' ἐν ἀριθμῷ, Orac. Schol. Theocr. 17.48, oder von dem man nicht spricht, u. den man nicht mitzählt. Dah.
3) Berücksichtigung, Aufmerksamkeit, Achtung ; λόγου οὐδενὸς γενέσθαι πρός τινος, bei Einem nicht in Achtung, Ansehn stehen, Her. 1.120 ; ἐν οὐδενὶ λόγῳ ποιεῖσθαί τινα, Einen ganz u. gar nicht achten, 3.50, 7.14, 57, wie Xen. Hell. 7.1.26 ; ὁ δέ μευ λόγον οὐδένα ποιεῖ Theocr. 2.61 ; λόγου ποιεῖσθαί τινα, Her. 1.33 ; περὶ ἐμοῦ οὐδεὶς λόγος, an mich denkt Keiner, Ar. Ran. 87 ; λόγος μοι μείων τῶν ἄλλων, um das Andere kümmere ich mich weniger, Xen. Cyr. 5.3.26 ; οὐδεὶς ἦν αὐτοῦ λόγος, Pol. 27.13.7 ; λόγον ἔχειν τινός, Her. 1.62 u. öfter ; δικαιότερον γὰρ τῶν ἀγαθῶν πέρι μᾶλλον ἢ τῶν κακῶν ἴσχειν λόγον, Rücksicht nehmen auf die Guten, Plat. Tim. 87c u. A.; ἰδιώτεω λόγῳ καὶ ἀτίμου, für einen Privatmann ohne öffentliche Ehre geachtet ; u. ἐν ἀνδρὸς λόγῳ, für einen Mann geachtet, als ein Mann geltend, ἐν ἀνδραπόδων λόγῳ ποιεύμενος, als Sklave geachtet, Her. 3.120, 125, 7.222 ; ἐν συμμάχων λόγῳ, für Verbündete geltend, ohne es der Gesinnung nach zu sein, 8.68.3 ; – τοῦτο καλὸν καὶ σεμνὸν εἰς ἀρετῆς λόγον καὶ δόξης, in Rücksicht auf, Dem. 19.142.
4) an die Bdtg »vernünstiger Grund« schließt sich die der Veranlassung, auch Bedingung, bes. ἐπὶ τῷ λόγῳ, ἐπὶ τοῖς λόγοις, Her. 7.158, 9.26, 33 ; ἐπὶ τίνι λόγῳ ἥκοιεν οἱ πρέσβεις Xen. Hell. 2.2.12 ; δέχεσθαι τὸν λόγον, die Bedingung annehmen, Thuc. 4.16.
5) Verhältnis, Analogie, Proportion, οὐκοῦν καὶ περὶ νόσων ὁ αὐτὸς λόγος, Plat. Theaet. 158d u. öfter ; ἀνὰ λόγον, ἀνὰ τὸν αὐτὸν λόγον, nach Verhältnis, Phaed. 110d, Tim. 29c ; τίθεμεν καὶ τἄλλα πάντα εἰς τὸν αὐτὸν λόγον Rep. I.353d ; κατὰ λόγον τῆς δυνάμεως, im Verhältnis zu ihrer Macht, Xen. Cyr. 8.6.11, wie κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον, Her. 1.186, 2.109 ; übh. Art u. Weise, κατὰ τοῦτον τὸν λόγον, Plat. Prot. 324c u. öfter ; κατὰ λόγον τὸν εἰκότα, Tim. 30b.
6) aus 1 ergeben sich in besonderen Vrbdgn noch besondere Uebersetzungen des Wortes : philosophische Bestimmung, Erklärung, ἡ οὐσία ἧς λόγον δίδομεν τοῦ εἶναι Plat. Phaed. 78d ; das Wesen, der Begriff einer Sache, ψυχῆς οὐσίαν τε καὶ λόγον τοῦτο αὐτό τις λέγων οὐκ αἰσχυνεῖται Phaedr. 245e, vgl. Legg. X.895e ; u. so stellt Arist. categ. 5 den Begriff λόγος dem ὄνομα gegenüber. - Bei Sp. auch = philosophischer Lehrsatz, philosophisches Lehrgebäude.

λόγος, -ου, ὁ (< λέγω)
[in LXX chiefly for דָּבָר, also for מִלָּה ,אֵמֶר, etc. ;]
__I. Of that by which the inward thought is expressed, Lat. oratio, sermo, vox, verbum.
__1. a word, not in the grammatical sense of a mere name (ἔπος, ὄνομα, ῥῆμα), but a word as embodying a conception or idea: Mat.8:8, Luk.7:7, 1Co.14:9, 19 Heb.12:19, al.
__2. a saying, statement, declaration: Mat.19:22 (T om.), Mrk.5:36 7:29, Luk.1:29, Jhn.2:22 6:60, Act.7:29, al.; with genitive attrib., Act.13:15, Rom.9:9, Heb.7:28, al.; of the sayings, commands, promises, etc., of teachers, Mat.7:24 10:14, Mrk.8:38, Luk.9:4, Jhn.14:24, al.; λ. κενοί, Eph.5:6; ἀληθινοί, Rev.19:9; πιστοί, Rev.22:6; esp. of the precepts, decrees and promises of God, ὁ λ. τ. θεοῦ, the word of God: Mrk.7:13, Jhn.10:35, Rom.13:9, 1Co.14:36, Php.1:14, al.; absol., ὁ λ., Mat.13:21, 22 Mrk.16:[20], Luk.1:2, Act.6:4, Heb.4:12, al.
__3. speech, discourse: Act.14:12, 2Co.10:10, Jas.3:2; opp. to ἐπιστολή, 2Th.2:15; disting, from σοφία, 1Co.2:1; ἀναστροφή, 1Ti.4:12; δύναμις, 1Co.4:19, 1Th.1:5; ἔργον, Rom.15:18; οὐδενὸς λ. τίμιον (not worthy of mention), Act.20:24; of the faculty of speech, Luk.24:19, 2Co.11:6; of the style of speech, Mat.5:37, 1Co.1:5; of instruction, Col.4:3, 1Pe.3:1; with genitive of person(s), Jhn.5:24 8:52, Act.2:41, al.; ὁ λ. ὁ ἐμός, Jhn.8:31; with genitive obj. (τ.) ἀληθείας, 2Co.6:7, Col.1:5, Jas.1:18; τ. καταλλαγῆς, 2Co.5:19; τ. σταυροῦ, 1Co.1:18; of mere talk, 1Co.4:19, 2o, Col.2:23, 1Jn.3:18; of the talk which one occasions, hence, repute: Col.2:23.
__4. subject-matter, hence, teaching, doctrine: Act.18:15, 2Ti.2:17, al.; esp. of Christian doctrine: Mat.13:20-23, Mrk.4:14-20 8:32, Luk.1:2, Act.8:4, Gal.6:6, 1Th.1:6, al.; with genitive of person(s), τ. θεοῦ, Luk.5:1, Jhn.17:6, Act.4:29, 1Co.14:36, I Jhn.1:10, Rev.6:9, al.; τ. Κυρίου, Act.8:25, 1Th.1:8, al.; τ. Χριστοῦ, Col.3:16, Rev.3:8; with genitive appos., Act.15:7; with genitive attrib., Heb.5:13.
__5. a story, tale, narrative: Mat.28:15, Jhn.21:23, Act.1:1 11:22; before περί, Luk.5:15.
__6. That which is spoken of (Plat., al.; V. Kennedy, Sources, 124), matter, affair, thing: Mat.21:24, Mrk.1:45 11:29, Luk.20:3, Act.8:21; of a matter in dispute, as a case or suit at law, Act.19:38; pl. (1Ma.7:33, al.), Luk.1:4.
__II. Of the inward thought itself, Lat. ratio.
__1. reason,
__(a) of the mental faculty (Hdt., Plat., al.): κατὰ λόγον, Act.18:14;
__(b) a reason, cause: τίνι λόγῳ, Act.10:29; παρεκτὸς λόγου πορνείας, Mat.5:32 19:9, WH, mg., R, mg.
__2. account,
__(a) regard: Act.20:24, Rec.;
__(b) reckoning: Php.4:15, 17; συναίρειν (which see) λ., Mat.18:23 25:19; in forensic sense, Rom.14:12, Heb.13:17, 1Pe.4:5; with genitive of thing(s), Luk.16:2; before περί, Mat.12:36, Act.19:40, 1Pe.3:15.
__3. proportion, analogy: Php.2:16 (Field, Notes, 193 f.).
__III. ὁ λ., the Divine Word or Logos: Jhn.1:1, 14; τ. ζωῆς, 1Jn.1:1; τ. θεοῦ, Rev.19:13 (see Westc, Swete, CGT, in ll.; reff. in Artt., Logos, DB, DCG).
(AS)