α, ον : lisse, uni :
   I lisse au toucher, poli, IL. 4, 484 ; p. opp. à τραχύς, XÉN. Mem. 3, 10, 1 ;
   II uni, non couvert de broderies, non brodé, THC. 2, 97 ; PLAT. Rsp. 310 e ;
   III uni, aplani, en parl. d’emplacements ou de pays (plaine, IL. 23, 359 ; HDT. 2, 29 ; joint à ὁμαλής, PLAT. Criti. 118 a ; route, OD. 10, 103 ; HÉS. O. 286 ; HDT. 9, 69 ; pays, HDT. 7, 9, 2 ; champ labouré, OD. 9, 134 ; mer, HDT. 2, 117, etc.) ; τὸ λεῖον, ARSTT. H.A. 9, 37, surface unie ; p. opp. à « boisé », joint à ἄξυλος, XÉN. Ath. 2, 12 ; avec un gén. χῶρος λ. πετράων, OD. 5, 443 ; 7, 282, terrain sans roches ;
   IV en parl. de la peau :
      1 lisse, sans aspérités, HPC. 40, 15 ; en parl. de poissons, sans écailles, p. opp. à λεπιδωτοί, ARSTT. H.A. 2, 13, 10 ;
      2 sans poils, p. opp. à δασύς, HPC. 1090 g ;
      3 sans barbe, LUC. D. mer. 7 ; THCR. Idyl. 5, 90 ; particul. imberbe (à cause de la jeunesse) ANTH. 12, 13 ;
   V fig. uni, calme, doux : πνεῦμα, AR. Ran. 1001, vent doux ; en parl. des mouvements du corps, PLUT. M. 1122 e ; du son de la voix, PLAT. Rsp. 307 a, etc. ; λ. μῦθοι, ESCHL. Pr. 647, douces paroles ; τὸ ἥμερόν τε καὶ λ. (τοῦ ἤθους) PLAT. Crat. 406 a, caractère doux et égal ; λ. ἡσυχίη, ANTH. 7, 278, calme tranquille ; en parl. du style, uni et coulant, DH. Lys. 24 ; d’une saveur agréable, T. LOCR. 100 e, joint à γλυκύς.

• Cp. -ότερος, PLAT. Leg. 833 b ; sup. -ότατος, HDT. 7, 9, etc. ; ARSTT. H.A. 7, 2, 9.

Étym. p. *λεῖϝος, p.-ê. de la R. indo-europ. *lei-, lisse ; cf. lat. lēvis, v. λίς² et λίς³.

α, ον, smooth to the touch, [αἴγειρος] Il. 4.484; λ. ὥσπερ ἔγχελυς Ar. Fr. 218, cf. Eup. 338; χῆμαι, χηραμβίς, PCair. Zen. 82.12 (iii BC), Hsch. s.v. χήμη· τὰ τραχέα καὶ τὰ λ. X. Mem. 3.10.1; freq. in Pl., Cra. 414b, al., Arist. Cat. 10a17, etc. ; also, of cloths, smooth, plain, not embroidered, ὑφαντά τε καὶ λ. Th. 2.97; λ. ὕφασμα Pl. Plt. 310e; λεῖα ἐκπεποιημένα worked smooth, of marble, IG1². 372.134; also λεία ἐργασία ib. 372.165; unsculptured, Ἀθήνης ἕδος Call. Fr. 105.4; of plate, unembossed, φιάλαι IG 11(2).161 B 27 (Delos, iii BC), Inscr.Délos 442 B 78 (ii BC). in Hom., chiefly of level places or countries, λεῖος δ’ ἱππόδρομος ἀμφίς Il. 23.330; ἐν λείῳ πεδίῳ ib. 359; λ. ὁδός Od. 10.103, Hes. Op. 288 (ap. X., Pl., etc., ὀλίγη codd.); λ. ἄροσις Od. 9.134; λεῖα δ’ ἐποίησεν made a smooth place, Il. 12.30; πεδίον λ. Hdt. 2.29; χωρίον λειότατον Id. 7.9. β’ ; ἡ λειοτάτη τῶν ὁδῶν Id. 9.69; λ. θάλασσα a smooth sea, Id. 2.117; λ. χώρα καὶ ἄξυλος X. Ath. 2.12; λ. βάσεις flat feet, Gal. 6.856. c. gen., χῶρος… λεῖος πετράων smooth (i.e.
free) from rocks, Od. 5.443, 7.282.
smoothskinned, without hair, of animals, Arist. HA 582b35, LXX Ge. 27.11; λειότατον τῶν ζῴων ἐστὶν ἄνθρωπος Arist. HA 583a6; esp. of youths, smooth-chinned, beardless (cf. λείαξ), Theoc. 5.90, cf. AP 12.13 (Strat.); also, of fish, smooth, ἱππίδια Epich. 44; opp. λεπιδωτοί, Arist. HA 505a26; [γαλεός] the smooth shark, Mustelus laevis, ib. 565b2, Oppian. H. 1.380; τὸ λ. Hp. Epid. 3.14, 6.3.16; λείη ὑπόστασις a smooth or uniform sediment, Id. Coac. 462; [γάλα] λ. καὶ ὁμαλὸν καὶ συνεχὲς ἑαυτῷ Sor. 1.91. metaph, smooth, soft, πνεῦμα Ar. Ra. 1003; of the sound of the voice, Pl. Plt. 307a, Ti. 67b, Phlb. 51d; διάλεκτος Phld. Po. Herc. 994.36; of the taste, Ti.Locr. 100e sq. ; also λ. μῦθοι A. Pr. 647; [τὸ] ἥμερόν τε καὶ λ. [τοῦ ἤθους] Pl. Cra. 406a; λ. πάθημα, opp. τραχύ, Id. Ti. 63e; λ. κινήματα τῆς σαρκός Epicur. Fr. 411; λ. κίνησις, Cyrenaic phrase for ἡδονή, D.L. 2.86, cf. Luc. Par. 10, Alex.Aphr. in Top. 94.32; λ. ἡσυχίη AP 7.278 (Arch.Byz.); ὡς λειοτέρου ἐλέους ὑπάρξοντος (sed leg. τελειοτέρου) Plb. 20.9.11; τὸ λ., = λειότης, τῆς ἑρμηνείας D.H. Lys. 24; τὸ λ. καὶ ὁμαλὲς τῆς συνθέσεως Demetr. Eloc. 48. Adv. λείως smoothly, gently, Pl. Tht. 144b, Plu. 2.384a; καί με κωτίλλοντα λ. τραχὺν ἐκφανεῖν νόον Sol. ap. Arist. Ath. 12.3.
rubbed or ground down, Dsc. 1.3, al., PHolm. 19.39; cf. λειόω 11; λεῖον, τό, fine sand, Inscr.Délos 500 A 9 (iii BC). (Prob. λειϜος, cf. Lat. lēvis.)

α, ον, später auch 2 Endgn, laevis, glatt ; λεῖος ὥσπερ ἔγχελυς Ar. bei Ath. VII.299b ; καὶ ὀλισθηρός, Luc. Tim. 29 ; Ggstz von τραχύς, Xen. Mem. 3.10.1, wie Arist. H.A. 9.37 ; geglättet, geebnet, χῶρος λεῖος πετράων, glatt von Felsen, eben, weil keine Felsen dasind, Od. 5.443 ; ἱππόδρομος, Il. 23.330 ; ὁδός, Od. 10.103 ; Hes. O. 286, wie Her. 9.69 ; Plat. Legg. VIII.833b ; auch ἄροσις λείη, Od. 9.134, λεῖα δ' ἐποίησεν, machte sie dem Boden gleich, Il. 12.30 ; λεῖον καὶ ὁμαλὲς πεδίον Plat. Critia. 118a, u. sonst in Prosa, πεδίον καὶ λείους γηλόφους Xen. An. 4.4.1 ; – glatt am Kinn, unbärtig, ἦν λεῖος τὸ γένειον Ar. Ran. 48 ; vom Meere, glatt. ruhig, Her. 2.117 ; auch von anderen glatten Dingen, ὅσα ὑφαντὰ καὶ λεῖα Thuc. 2.97, wie λεῖον ὕφασμα Plat. Polit. 310e ; übertr., λείου καὶ τραχέος παθήματος Tim. 63e ; sanft, mild, παρηγόρουν λείοισι μύθοις Aesch. Prom. 650 ; πνεῦμα λ. καὶ καθεστηκός Ar. Ran. 1004 ; πρὸς τὸ ἥμερόν τε καὶ λεῖον τοῦ ἤθους Plat. Crat. 406a ; λειότερος ἔλεος Pol. 20.9.11. – Von der Stimme, φωνή, im Ggstz der τραχεῖα, Plat. Crat. 406a ; περὶ φωνὰς γιγνόμενα λεῖα καὶ βαρέα Polit. 307a ; oft bei den Rhetoren ; κίνημα, S.Emp. adv. math. 7.242 ; ἡ λεία τῆς σαρκὸς κίνησις pyrrh. 1.215 (vgl. Plut. adv. Col. 27), wie λείως κινεῖν τὴν αἴσθησιν S.Emp. adv.mus. 44. – Vom Geschmack, Tim.Locr. 100e.
• Adv., ἔρχεσθαι, gelassen, Plat. Theaet. 144b u. A.

ὁ, eine glatte Haifischart.

λεῖος, -εία, -εῖον
[in LXX: Gen.27:11, 1Ki.17:40 R (חָלַק, חַלֻּק); ὁδὸς λ., Isa.40:4 Α (בִּקְעָה); Pro.2:20 12:13 26:23 * ;]
smooth: opp. to τραχύς, Luk.3:5 (LXX).†
(AS)