Bailly
ου (ὁ) :
A cercle, rond, IL.
11, 33, etc. ; c. figure géométrique, PLAT.
Ep. 342 b ; νεῶν, THC.
2, 83, cercle formé par des vaisseaux ; τυραννικός, SOPH.
Aj. 749, cercle des chefs ; ἱερός, IL.
18, 504, le cercle sacré,
place pour l’assemblée ; ἀγορᾶς, EUR.
Or. 919, assemblée circulaire ; κύκλῳ, OD.
8, 278 ; HDT.
1, 185, etc. ; ἐν κύκλῳ, SOPH.
Aj. 723 ; PLAT.
Prot. 315 b, en rond, en cercle, alentour ; κύκλῳ ἁπάντῃ, OD.
8, 278 ; κ. πάντῃ, XÉN.
An. 3, 1, 2, etc. en cercle tout autour ; κύκλῳ περί τινα
ou τι, HDT.
1, 185 ; 2, 62, en rond autour de qqn
ou de qqe ch. ;
avec le gén. : κύκλῳ τοῦ στρατοπέδου, XÉN.
Cyr. 4, 5, 5, tout autour du camp ;
fig. τὰ κύκλῳ, ARSTT.
Rhet. 1, 9, 33, les circonstances ;
adv., κύκλῳ, tout autour,
càd. complètement (
cf. franç. rondement
ou carrément) SOPH.
Ant. 241 ; DÉM.
73 fin ;B p. anal. tout objet circulaire,
particul. : I plan circulaire :
1 amphithéâtre, DC.
72, 19 ; 2 sphère, globe, PLAT.
Leg. 898 a ;
3 au pl. cercles concentriques d’airain sur un bouclier rond, IL.
11, 33, etc. d’où bouclier, ESCHL.
Sept. 489, etc. ; 4 couronne, ORPH.
Arg. 327 ; 5 bracelet, PHIL.
1, 62, etc. ; 6 au pl. globe de l’œil, SOPH.
O.R. 1270, etc. ; au sg. l’œil de Zeus,
càd. Zeus, SOPH.
O.C. 704 ; 7 au pl. οἱ κύκλοι τοῦ προσώπου, HPC.
478, 33, les joues ;
8 κ. μαζοῦ, TRIPHIOD.
34, l’orbe du sein ;
9 roue, IL.
23, 340 :
10 cercle du soleil et de la lune, ESCHL.
Pr. 91 ; SOPH.
Ant. 416 :
11 voûte du ciel, HH.
7, 6 ; HDT.
1, 131 ; SOPH.
Ph. 815 :
12 voie lactée, ARAT.
511 :
13 t. de cosmogr. ou de géogr. cercle astronomique, PHIL.
1, 493 ; au plur. zones de la terre, ZÉNON (DL.
7, 155) :
14 mur d’enceinte d’une ville, HDT.
1, 98 ; THC.
2, 13, etc. : 15 lieu circulaire fortifié, au centre des lignes de circonvallation, THC.
6, 99 ; II mouvement circulaire,
particul. : 1 danse circulaire, AR.
Ran. 440 ; ANTH.
13, 28 ; 2 κύκλος ἐπικός
ou simpl. κύκλος, ARSTT.
An. post. 1, 12, 5, cycle épique (
v. κυκλικός) ;
3 évolution des corps célestes, PLAT.
Tim. 38 d ;
d’où évolution d’une année, année, EUR.
Or. 1645, etc. ; évolution des événements,
en gén. HDT.
1, 207 ; ARSTT.
Phys. 4, 14, 9 ; 4 t. de rhét. période, DH.
Comp. 19 ; LGN
40 ; particul. période commençant et finissant par le même mot, HERMOG.
Rhet. 170, 14.
➳ Pl. hétérog. τὰ κύκλα, au sens de roues, IL. 5, 722 ; 18, 375 ; de troupe circulaire, SOPH. fr. 731 ; de rond de la joue, NONN. D. 33, 190 ; 37, 412 ; de cycle, de années, ANTH. 7, 575. — [ῠ] SOPH. Ant. 416, Aj. 672, etc. ; [ῡ] dans Hom. et souv. dans les Trag.
Étym. R. indo-europ. *kwe-kwl-o-, roue, cercle ; cf. sscr. cakrá-, angl. wheel, avec redoubl. de la R. *kwel-, cf. πέλω.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
ὁ (Dor. ἁ, v. infr. II. 11), also with heterocl. pl. κύκλα Il., etc., v. infr. II. 1, 3, 9, III. 1: — ring, circle, ὅπποτέ μιν δόλιον περὶ κύκλον ἄγωσιν, of the circle which hunters draw round their game, Od. 4.792; κ. δέκα χάλκεοι (concentric) circles of brass on a round shield, Il. 11.33, cf. 20.280; but ἀσπίδος κύκλον λέγω the round shield itself, A. Th. 489, cf. 496, 591. Adverbial usages, κύκλῳ in a circle or ring, round about, κ. ἁπάντῃ Od. 8.278; κ. πάντῃ X. An. 3.1.2; πανταχῇ D. 4.9; τὸ κ. πέδον Pi. O. 10 (11).46; κ. περιάγειν Hdt. 4.180; λίμνη… ἐργασμένη εὖ κ. Id. 2.170; τρέχειν κ. Ar. Th. 662; περιέπλεον αὐτοὺς κ. Th. 2.84; οἱ κ. βασιλεῖς X. Cyr. 7.2.23; ἡ κ. περιφορά, κίνησις, Pl. Lg. 747a, Alex.Aphr. in Top. 218.3; freq. with περί or words compounded there with, round about, κ. πέριξ A. Pers. 368, 418; περιστῆναι κ. Hdt. 1.43; βωμὸν κ. περιστῆναι A. Fr. 379; ἀμφιχανὼν κ. S. Ant. 118 (lyr.); περιστεφῆ κ. Id. El. 895; περισταδὸν κ. E. Andr. 1137; κ. περιϊέναι Pl. Phd. 72b, etc. ; τοῦ φλοιοῦ περιαιρεθέντος κ. Thphr. HP 4.15.1; so κ. περὶ αὐτήν round about it, Hdt. 1.185; περὶ τὰ δώματα κ. Id. 2.62; also κύκλῳ c. acc., without περί, ἐπιστήσαντες κ. σῆμα Id. 4.72; πάντα τὸν τόπον τοῦτον κ. D. 4.4; c. gen., κ. τοῦ στρατοπέδου X. Cyr. 4.5.5; τὰ κ. τῆς Ἀττικῆς D. 18.96, cf. PFay. 110.7 (i AD), etc. ; metaph, around or from all sides, S. Ant. 241, etc. ; κεντουμένη κύκλῳ ἡ ψυχή all over, Pl. Phdr. 251d; τὰ κ. the circumstances, Arist. Rh. 1367b29, EN 1117b2; ἡ κ. ἀπόδειξις, of arguing in a circle, Id. APo. 72b17, cf. APr. 57b18; with Preps., ἐν κ. S. Aj. 723, Ph. 356, E. Ba. 653, Ar. V. 432, etc. ; ἅπαντες ἐν κ. Id. Eq. 170, Pl. 679; c. gen., E. HF 926, Th. 3.74; κατὰ κύκλον Emp. 17.13.
any circular body; wheel, Il. 23.340; in which sense the heterocl. pl. κύκλα is mostly used, 5.722, 18.375; τοὺς λίθους ἀνατιθεῖσι ἐπὶ τὰ κύκλα on the janker, IG1². 350.47.
trencher, SIG 57.32 (Milet., v BC), Abh.Berl.Akad. 1928 (6).29 (Cos), Poll. 6.84.
place of assembly, of the ἀγορά, ἱερὸς κ. Il. 18.504; ὁ κ. τοῦ Ζηνὸς τὠγοραίου Schwyzer 701 B 6 (Erythrae, v BC); ἀγορᾶς κ. (cf. κυκλόεις) E. Or. 919; of the amphitheatre, D.C. 72.19.
crowd of people standing round, ring or circle of people, κ. τυραννικός S. Aj. 749; κύκλα χαλκέων ὅπλων, i.e. of armed men, dub. in Id. Fr. 210.9, cf. X. Cyr. 7.5.41; abs., E. Andr. 1089, X. An. 5.7.2 (both pl.), Diph. 55.3.
place in the ἀγορά where domestic utensils were sold, Alex. 99.
vault of the sky, ὁ κ. τοῦ οὐρανοῦ Hdt. 1.131, LXX 1 Es. 4.34; πυραυγέα κ. αἰθέρος h.Hom. 8.6, cf. E. Ion 1147; ὁ ἄνω κ. S. Ph. 815; ἐς βάθος κύκλου Ar. Av. 1715; νυκτὸς αἰανὴς κ. S. Aj. 672; γαλαξίας κ. the milky way, Placit. 2.7.1, al., Poll. 4.159; also ὁ τοῦ γάλακτος κ. Arist. Mete. 345a25; πολιοῖο γάλακτος κ. Arat. 511. μέγιστος κ. great circle, Autol. Sph. 2, al. ; μ. κ. τῶν ἐν τῇ σφαίρᾳ Archim. Sph. Cyl. 1.30, cf. Gem. 5.70; κ. ἰσημερινός, θερινός, etc., Ph. 1.27; χειμερινός Gem. 5.7, Cleom. 1.2; ἀρκτικός, ἀνταρκτικός, Gem. 5.2, 9; ὁ κ. ὁ τῶν ζῳδίων Arist. Mete. 343a24; ὁ ὁρίζων κ. the horizon, Id. Cael. 297b34; παράλληλοι κ., of parallels of latitude, Autol. Sph. 1; in pl., the zones, Stoic. 2.196.
orb, disk of the sun and moon, ἡλίου κ. A. Pr. 91, Pers. 504, S. Ant. 416; πανσέληνος κ. E. Ion 1155; μὴ οὐ πλήρεος ἐόντος τοῦ κύκλου (sc. τῆς σελήνης) Hdt. 6.106; in pl., the heavenly bodies, IG 14.2012A9 (Sulp. Max.).
circle or wall round a city, esp. round Athens, ὁ Ἀθηνέων κ. Hdt. 1.98, cf. Th. 2.13, etc. ; οὐχὶ τὸν κ. τοῦ Πειραιῶς, οὐδὲ τοῦ ἄστεως D. 18.300.
circular fort, Th. 6.99, al.
round shield, v. sub init. in pl., eye-balls, eyes, S. OT 1270, Ph. 1354; ὀμμάτων κ. Id. Ant. 974 (lyr.); rarely in sg., eye, ὁ αἰὲν ὁρῶν κ. Διός Id. OC 704 (lyr.). οἱ κ. τοῦ προσώπου cheeks, Hp. Morb. 2.50; κύκλα παρειῆς Nonn. D. 33.190, 37.412; but κύκλος μαζοῦ, poet. for μαζός, is f.l. in Tryph. 34. κ. ἐλαίης an olive wreath, Orph. A. 325 (pl.).
cycle or collection of legends or poems, κύκλον ἱστορημέναν ὑπὲρ Κρήτας GDI 5187.9 (Crete); esp. of the Epic cycle, ὁ ἐπικὸς κ. Ath. 7.277e, Procl. ap. Phot. Bibl. p. 319 B., cf. Arist. Rh. 1417a15; of the corpus of legends compiled by Dionysius Scytobrachion, Ath. 11.481e, cf. Sch. Od. 2.120; κ. ἐπιγραμμάτων Suid. s.v. Ἀγαθίας ; cf. κυκλικός II.
circular motion, orbit of the heavenly bodies, κύκλον ἰέναι Pl. Ti. 38d; οὐρανὸς… μιᾷ περιαγωγῇ καὶ κύκλῳ συναναχορεύει τούτοις Arist. Mu. 391b18; revolution of the seasons, ἐνιαυτοῦ κ. E. Or. 1645, Ph. 477; τὸν ἐνιαύσιον κ. the yearly cycle, ib. 544; ἑπτὰ… ἐτῶν κ. Id. Hel. 112; μυρία κύκλα ζώειν, i.e.
years, AP 7.575 (Leont.); hence κ. τῶν ἀνθρωπηΐων ἐστὶ πρηγμάτων human affairs revolve in cycles, Hdt. 1.207; φασὶ… κύκλον εἶναι τὰ ἀνθρώπινα πράγματα Arist. Ph. 223b24, al. ; κ. κακῶν D.C. 44.29; κύκλου ἐξέπταν, i.e. from the cycle of rebirths, Orph. Fr. 32c. 6. ἐν τοῖς κ. εἶναι to be in train, of an affair, PEleph. 14.24 (iii BC).
circular dance (cf. κύκλιος), χωρεῖτε νῦν ἱερὸν ἀνὰ κ. Ar. Ra. 445, cf. Simon. 148.9, E. Alc. 449 (lyr.). in Rhet., a rounded period, περιόδου κύκλος D.H. Comp. 19, cf. 22, 23. period which begins and ends with the same word, Hermog. Inv. 4.8. in Metre, a kind of anapaest, v.l. for κυκλικός in D.H. Comp. 17.
sphere, globe, Pl. Lg. 898a. [υ by nature, S. Ant. 416, Aj. 672, etc., but freq. long by position in Hom. and Trag.]
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
ὁ,
1) der Kreis, Umkreis, das Rund, Hom. u. Folgde ; οἱ δὲ γέροντες εἵατ' ἐπὶ ξεστοῖσι λίθοις ἱερῷ ἐνὶ κύκλῳ, im heiligen Ringe, d.i. auf dem runden öffentlichen Versammlungsplatze, Il. 18.504 ; δόλιος κύκλος, der nachstellende Ring, den Jäger um das Wild schließen (nach Einigen vom Jagdnetze), Od. 4.792 ; bes. der kreisförmige Schildrand, Il. 11.33, 12.297, 20.280 ; so ἀσπίδος κύκλον λέγω Aesch. Spt. 471 u. σῆμαδ' οὐκ ἐπῆν κύκλῳ, war nicht auf dem Rund, dem Schilde, 573 ; vgl. Eur. El. 1257. – Κύκλῳ, im Kreise ringsum, Hom. u. Folgde ; κύκλῳ ἁπάντῃ Od. 8.278 ; ἄλλας δὲ κύκλῳ νῆσον Αἴαντος πέριξ Aesch. Pers. 360, d.i. rings um Salamis, vgl. 410, Ch. 977 ; so Soph. Trach. 193 u. öfter, wie in Prosa ; περιάγουσι τὴν παρθένον τὴν λίμνην κύκλῳ, rings um den See, Her. 4.182 ; τεθεάμεθα κύκλῳ τὴν πόλιν, wir besahen ringsum die Stadt, Xen. Cyr. 7.5.7 ; ὡσπερεὶ κύκλῳ περιϊόντα Plat. Phaed. 72b ; τόπους δ' εἶναι κύκλῳ περὶ ὅλην πολλούς 111c ; Folgde : – c. gen., κύκλῳ τοῦ στρατοπέδου, rings um das Lager, Xen. Cyr. 4.5.5 ; vgl. Arist. mund. 4 ; Pol. 4.21.9 ; – auch ἐν κύκλῳ, wie Soph. στείχοντα γὰρ πρόσωθεν αὐτὸν ἐν κύκλῳ μαθόντες ἀμφέστησαν, Aj. 710 ; Phil. 356 ; Eur. Bacch. 652 ; Ar. Plut. 679 ; τὰς ἐν κύκλῳ περιόδους Plat. Polit. 286e ; Folgde, wie Luc. Vit.auct. 7 ; auch hier steht der gen. dabei, ἐν κύκλῳ δ' ῆδη κανοῦν εἵλικτο βωμοῦ Eur. Herc.Fur. 926.
2) alles ring- oder kreisförmig Gestaltete ;
a) das Rad, Il. 23.340, u. plur. τὰ κύκλα, die Räder des Wagens, Il. 5.722, 18.375.
b) die Sonnenscheibe ; τὸν πανόπτην κύκλον ἡλίου καλῶ Aesch. Prom. 91, wie Pers. 496 ; λαμπρὸς ἡλίου κύκλος Soph. Ant. 412 ; ähnl. νυκτὸς αἰανὴς κύκλος, d.i. der mit Nacht bedeckte Himmel, Aj. 657 ; vgl. τί τὸν ἄνω λεύσσεις κύκλον Phil. 804.
c) das Auge, ὀμμάτων κύκλοις Soph. Ant. 962, u. ohne Zusatz, ὁ γὰρ ἐς αἰὲν ὁρῶν κύκλος λεύσσει Διός O.C. 709, vgl. O.R. 1270.
d) vom Kreislaufe des Jahres, Eur. Or. 1645, ἑπτὰ καρπίμους ἐτῶν κύκλους Hel. 111.
e) Stadtmauer, Umkreis des Lagers ; τὸ δὲ αὐτῶν μέγιστόν ἐστι τεῖχος κατὰ τὸν Ἀθηνέων κύκλον μάλιστά κη τὸ μέγαθος Her. 1.98 ; vgl. Thuc. 2.13, 6.98 ; οὐχὶ τὸν κύκλον μόνον τοῦ Πειραιῶς, οὐδὲ τοῦ ἄστεος Dem. 18.300.
f) eine Versammlung, die sich im Kreise zusammenstellt, im Kreise sitzt ; ἐκ γὰρ συνέδρου καὶ τυραννικοῦ κύκλου Κάλχας μεταναστάς Soph. Aj. 736 ; Eur. Andr. 1088 u. A. – Aehnlich ἐτάξαντο κύκλον τῶν νεῶν ποιήσαντες ὡς μέγιστον οἷοί τ' ἦσαν, einen Kreis von Schiffen machen, Thuc. 2.83 ; Κῦρος περιστησάμενος τῶν ξυστοφόρων Περσῶν κύκλον μέγαν Xen. Cyr. 7.5.41. – Nach Poll. 10.18 ein Teil des Marktes, ἵνα ἐπιπράσκετο τὰ σκεύη. – Der Kranz, ἐλαίης Orph. Arg. 327.
3) jede Bewegung im Kreise, Kreislauf ; ὁ δ' ἅλιος ἐνιαυσίῳ χρόνῳ τὸν αὑτῶ κύκλον ἐκτελεῖ Tim.Locr. 96e ; so auch A.; ähnlich κύκλος τῶν ἀνθρωπηΐων πρηγμάτων ἐστί Her. 1.207 ; Sp. – In der Logik der Zirkelschluß, in der Rhetorik die abgerundeten Perioden, Rhett. – Κύκλος ἐπικός oder κύκλος schlechthin, der epische Sagenkreis, oft bei Schol. S. κυκλικός.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
1. a ring, circle, round , (Homer); ἀσπίδος κύκλος the round shield, (Aeschulus Tragicus)
2. Adverbial usages, κύκλῳ in a circle or ring, round about , (Odyssey by Homer), attic; with genitive, κ. τοῦ στρατοπέδου (Xenophon Historicus), etc.
3. any circular body :
4. a wheel , (Iliad by Homer)
5. a place of assembly , the ἀγορά, (Iliad by Homer), attic:—;then, like Lat. corona, a ring or circle of people , (Sophocles Tragicus)
6. the vault of the sky, (Herdotus Historicus), etc.
7. the orb or disk of the sun and moon, (Herdotus Historicus), etc.
9. a round shield , see. above 1.
10. in plural the eye-balls, eyes , (Sophocles Tragicus):—;rarely in singular, the eye , (Sophocles Tragicus)
11. any circular motion, an orbit of the heavenly bodies, revolution of the seasons, cycle of events, (Herdotus Historicus)
12. a circular dance , (Aristophanes Comicus) (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars