κατα·λείπω (f. -λείψω, ao.1 κατέλειψα, d’ord. ao.2 κατέλιπον, etc. ; pass. ao. κατελείφθην, pf. καταλέλειμμαι) laisser, d’où :
   I laisser derrière soi : τινά, IL. 12, 92, qqn ; XÉN. Cyr. 5, 3 ; particul. laisser en partant : μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς, OD. 17, 314, en partant pour Troie, Ulysse le laissa derrière lui ; au pass. être laissé ou rester derrière : καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ, HDT. 9, 96 (corps d’armée) laissé en arrière du reste de l’armée ;
   II laisser après soi : παῖδας, PLAT. Leg. 909 c, des enfants ; particul. laisser en héritage ; τι, THC. 4, 18, qqe ch. ; τί τινι, OD. 1, 242 ; 21, 33, etc. qqe ch. à qqn ; αἰδῶ παισίν, οὐ χρυσόν, PLAT. Leg. 729 b, laisser à ses enfants de l’honneur, non de l’or ; avec l’inf. κ. μηδὲ ταφῆναι, AR. Pl. 556, ne pas laisser de quoi se faire enterrer ; τὰ καταλειφθέντα, IS. 1, 45, les biens laissés en héritage ;
   III délaisser, quitter, déserter, abandonner : πόλιν, IL. 14, 88 ; 22, 383, etc. abandonner la ville ; οἰκίας τε καὶ ἱερά, THC. 2, 16, les maisons et les temples ; avec double rég. : τινὰ οἰωνοῖσιν ἕλωρ γενέσθαι, OD. 3, 271, abandonner qqn comme une proie pour les oiseaux ; σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι, OD. 5, 344, un radeau pour être entraîné par les vents ; μέλη θηρσὶ βοράν, EUR. Suppl. 45, les membres d’un mort comme proie aux bêtes sauvages ;
   IV laisser de côté : τὸ αὑτοῦ ἔργον, XÉN. Cyn. 3, 10, sa besogne ;
   V laisser restant, d’où :
      1 laisser en surplus, épargner : ὀκτὼ μόνον, XÉN. An. 6, 3, 5, huit seulement ; fig. laisser subsister (dans une discussion), concéder : κ. τὸ εὐδαίμονας εἶναι, XÉN. Mem. 3, 2, 4, concéder le bonheur, p. opp. à περιαιρέω ;
      2 laisser libre : κ. ἄφοδον, XÉN. An. 4, 2, 11, laisser une issue libre pour fuir ;
      3 laisser à faire : καταλείπεται μάχη, XÉN. Cyr. 2, 3, 11, il reste encore à combattre ; καταλείπεται, avec une prop. inf. il reste (à dire ou à faire, etc.) ARISTÆON (STOB. Ecl. phys. 1, 432) ; D. CHR. 2, 108 ;
      4 mettre de côté, réserver, acc. XÉN. Ages. 5, 1 ;

Moy. :
      1 laisser derrière soi ou après soi, HDT. 3, 34 ; PLAT. Leg. 721 e ;
      2 laisser en place : βοῦς ἐν αὐλίῳ, LGS 4, 18, des bœufs à l’étable ;
      3 laisser libre pour soi : διέξοδον, PLAT. Tim. 73 e, un passage ;
      4 mettre de côté pour soi, se réserver, acc. XÉN. Mem. 1, 1, 8.

➳ Poét. καλλείπω, f. καλλείψω, ao.2 κάλλιπον, IL. 12, 92 ; OD. 1, 242 ; 3, 271, etc. ; ao.1 sbj. 2 sg. καλλείψῃς, Q. SM. 10, 299 ; part. καλλείψας, NONN. D. 32, 130, etc. ; impf. ion. 3 sg. καταλείπεσκε, HDT. 4, 78 ; pf. καταλέλοιπα, AR. Lys. 736 ; pass. f. καταλειφθήσομαι, ISOCR. 311, 358 ; f. moy. au sens pass. XÉN. An. 5, 6, 12.

later καταλιμπάνω, Ep. also καλλείπω Il. 10.238; fut. καλλείψω 14.89; aor. κάλλιπον 12.92; aor.1 subj. καλλείψῃς Q.S. 10.299; part. καλλείψας Nonn. D. 32.130; καταλείψας Luc. DMeretr. 7.3; Ion. iterat. καταλίπεσκε (κατελίπεσκε, καταλειπέεσκε codd.) Hdt. 4.78; pf. -λέλοιπα Ar. Lys. 736; — Med., fut. καταλείψομαι (in pass. sense) X. An. 5.6.12; aor.2 -ελιπόμην Hdt. 3.34, Pl. Smp. 209d (in pass. sense, Berl.Sitzb. 1927.161 (Cyrene)); — Pass., fut. καταλειφθήσομαι Isoc. 15.7, 17.1: — leave behind, πὰρ δ’ ἄρ’ ὄχεσφιν ἄλλον… κάλλιπεν Il. 12.92; esp. of persons dying or going into a far country, κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι 24.725; οὖρον… κατέλειπον ἐπὶ κτεάτεσσιν Od. 15.89; οἷόν μιν Τροίηυδε κιὼν κατέλειπεν Ὀδυσσεύς 17.314; so later, τὴν στρατιὴν καταλίπεσκε ἐν τῷ προαστίῳ Hdt. 4.78; φύλακον κ. τινά Id. 1.113, cf. 2.103; — Med., καταλείπεσθαι παῖδας leave behind one, Pl. Smp. l.c., cf. Hdt. 3.34, etc. ; — Pass., to be left, remain behind, κατελέλειπτο ἐν Πέρσῃσι Hdt. 1.209, cf. 7.170, X. An. 5.6.12; c. gen., [στρατὸς] καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ a force left behind the rest, Hdt. 9.96.
bequeath, [τόξον] παιδὶ κάλλιπ’ ἀποθνῄσκων Od. 21.33; metaph, ἐμοὶ δ’ ὀδύνας τε γόους τε κάλλιπεν 1.243, cf. 11.279; δόκησιν ἰσχύος καὶ ξυνέσεως ἐς τὸ ἔπειτα Th. 4.18; τοῖς θρέψασι λύπας Lys. 2.70; παισὶν αἰδῶ οὐ χρυσὸν κ. Pl. Lg. 729b; c. inf., εἰ καταλείψει μηδὲ ταφῆναι not enough to be buried with, Ar. Pl. 556; — Pass., [χρήματα] καταλειφθέντα Is. 1.45. κ. διαθήκας leave a will (when going on service), Id. 9.14. Med., leave in a certain state, κόλπον βαθὺν καταλιπόμενος τοῦ κιθῶνος Hdt. 6.125.
forsake, abandon, οὕτω δὴ μέμονας Τρώων πόλιν… καλλείψειν ; Il. 14.89, cf. 22.383; πολλοὺς καταλείψομεν we shall leave many upon the field, 12.226; ὤ μοι, εἰ μέν κε λίπω κάτα τεύχεα 17.91; κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιεν Ἀργείην Ἑλένην 2.160; c. inf., κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι Od. 3.271; σχεδίην ἀνέμοισι φέρεσθαι κ. 5.344; μέλη… θηρσὶν βοράν E. Supp. 46 (lyr.); μή ποτ’ ἐμὸν κατ’ αἰῶνα λίποι θεῶν πανάγυρις A. Th. 219; μή με καταλίπῃς μόνον S. Ph. 809; οἰκίας τε καὶ ἱερά Th. 2.16; πατέρας καὶ ξυγγενεῖς ἀτίμους κ. Id. 3.58; κ. τὴν δίαιταν not to appear at the trial, Test. ap. D. 21.93.
let drop, give up, τὰ αὑτῶν ἔργα X. Cyn. 3.10, cf. 10.15; εἰ ἐνταῦθα καταλίποιμι τὸν λόγον Isoc. 9.33.
leave remaining, ὀκτὼ μόνον X. An. 6.3.5 codd. ; κ. ἄφοδον leave an exit, ib. 4.2.11; — Med., κ. στενὴν διέξοδον Pl. Ti. 73e; καταλείπεσθαι ἑαυτῷ reserve for oneself, X. Mem. 1.1.8; ὑπερβολὴν οὐ κ. χαρᾶς Plb. 16.23.4, cf. 16.25.6; — Pass., to be left, remain, τίς ἔτι ἡδονὴ καταλείπεται ; Lys. 2.71, cf. Ep. Hebr. 4.1, etc. ; of the remainder in calculations, PPetr. 3 p. 326, al. (iii BC), Nicom. Ar. 1.13.13, etc. ; impers. καταλείπεται c. inf., it remains that…, τὸν κόσμον κ. ἀθάνατον εἶμεν Aristaeus ap. Stob. 1.20.6, cf. D.Chr. 37.16, etc. ; καταλείπεται μάχη yet remains to be fought, X. Cyr. 2.3.11.
leave alone, opp. περιαιρέω, Id. Mem. 3.2.4, cf. Arist. Pol. 1342a34.
leave undisputed, τὰς παραλλαγάς Phld. Sign. 24; hence, admit, allow the truth of a doctrine, Id. Po. 5.34, Demetr.Lac. Herc. 1055.13; — Pass., Phld. Piet. 80.
omit, c. inf., Alex.Aphr. in SE 118.10.

poet. oft καλλείπω (s. λείπω), zurücklassen ;
   a) verlassen, im Stich lassen ; οὕνεκ' Ἀχαιοὺς κάλλιπες (poet. für κατέλιπες), αὐτὰρ Τρωσὶν ἀμύνεις Il. 21.414 ; Ggstz von μένω, 22.383 ; πολλοὺς γὰρ Τρώων καταλείψομεν, οὕς κεν Ἀχαιοὶ χαλκῷ δῃώσουσι, wir werden sie auf dem Schlachtfelde zurücklassen, viele Menschen verlieren, 12.226 ; ἀοιδὸν ἄγων ἐς νῆσον ἐρήμην κάλλιπεν οἰωνοῖσιν ἕλωρ καὶ κῦρμα γενέσθαι Od. 3.271 ; öfter in tmesi ; ὦ πατρίς, καταλειπομέναν σε δακρύω Eur. Troad. 596 ; μή με καταλίπῃς μόνον Soph. Phil. 798.
   b) hinterlassen, zurücklassen, bes. von Abreisenden u. Sterbenden, κὰδ δέ με χήρην λείπεις ἐν μεγάροισι Il. 24.726, οἷόν μιν Τροίηνδε κιὼν κατέλειπεν Od. 17.314 ; τὴν δ' ἀηδόνα κατάλειφ' ἡμῖν Ar. Av. 660 ; εἴ που πόπανον εἴη τι καταλελειμμένον, übriggeblieben, Plut. 680 ; οὔκουν ἂν μῦθον ἀκέφαλον ἑκὼν καταλίποιμι Plat. Legg. VI.752a ; ὡς ἕνα μὴ καταλείπεσθαι ἐνθάδε, ἡμεῖς δὲ πλέοιμεν ἄν Xen. An. 5.6.12 ; ἀποκτιννύασι τοὺς ἄλλους πάντας· ἄλλου δὲ λόχου ὀκτὼ μόνους κατέλιπον, sie ließen nur acht Mann übrig, 6.1.5 ; καταλελειμμένος τοῦ ἄλλου στρατοῦ, hinter dem übrigen Heere zurückbleiben, Her. 9.96 ; Xen. oft ; bes. von Erbschaften, τὰ καταλειφθέντα, die Hinterlassenschaft, Isae. 1.45 u. öfter ; παισὶ δὲ αἰδῶ χρὴ πολλήν, οὐ χρυσὸν καταλείπειν Plat. Legg. V.729b ; ἕνα κληρονόμον 740b ; Sp., die auch den aor. I. haben, καταλείψαντες τὴν κτῆσιν Schol. Ar. Nub. 1001. – Sein lassen, unangetastet lassen, Xen. Mem. 3.2.4 ; Arist. Pol. 6.7 ; τὸν λόγον, die Rede lassen, aufhören, Isocr. 9.33. – Med., für sich zurücklassen, οὐ γάρ κώ τοί ἐστι υἱὸς οἷόν σε ἐκεῖνος κατελίπετο Her. 3.34 ; Plat. Legg. IV.721e, Symp. 209d ; στενὴν ἔξοδον, übriglassen, Tim. 73e ; τὰ μέγιστα τοὺς θεοὺς ἑαυτοῖς καταλείπεσθαι Xen. Mem. 1.1.8, sich aufbewahren, vorbehalten ; aber καταλείψομαι ist pass. An. 5.6.12. – Aor. II. pass., καταλιπείς Schol. Ar. Pax 1127. – Bei Ael. V.H. 12.21 = ἐάω, geschehen lassen, c. inf.

κατα-λείπω
[in LXX chiefly far שָׁאַר, ni., hi., also for עָזַב, יָתַר, etc. ;]
__1 1, to leave behind, leave: with accusative of person(s) (of thing(s)), Mat.4:13, Mrk.12:19, 21, Luk.20:31, Act.24:27 25:14, Heb.11:27; of sailing by a place, Act.21:3; ptcp., καταλιπών, redundant (Dalman, Words, 21 f.), Mat.16:4 21:17; pass., Jhn.8:9, 1Th.3:1; metaph., εὐθεῖαν ὁδόν, 2Pe.2:15.
__2. to forsake, abandon: Mat.19:5, Mrk.10:7' (LXX) Mrk.14:52, Luk.5:28 15:4, Act.6:2, Eph.5:31' (LXX) .
__3. to leave remaining, reserve: with accusative and inf., Luk.10:40; ἐμαυτῷ, Rom.11:4 (LXX); pass., Heb.4:1 (cf. ἐν-κατα-λείπω).†
(AS)