ου (ὁ) [ᾰᾰ]
   I travail pénible, effort, OD. 7, 325 ; PD. P. 2, 37, etc. ; ESCHL. fr. 178 ; EUR. I.T. 333 ; LUC. Herm. 71 ; au plur. SOPH. O.R. 174, etc. ; HDN 1, 3, 1, etc. ;
   II p. suite :
      1 peine, fatigue, IL. 4, 230, etc. ; OD. 6, 2, etc. ;
      2 souffrance, épuisement, maladie, SIM. fr. 85, 10 ; au pl. DH. 10, 53 ;
      3 fruit du travail, OD. 14, 417 ; HÉS. Th. 599 ; d’où ouvrage, ESCHL. fr. 541.

Étym. κάμνω.

ὁ, (< κάμνω) toil, trouble, ἄτερ καμάτοιο Od. 7.325; ἄνευ καμάτου Pi. P. 12.28; κ. ἵππων A. Fr. 192.6 (anap.); οὐδέποτ’ ἐκ καμάτων ἀποπαύσομαι S. El. 231, cf. 130 (both lyr.); of the pangs of childbirth, Id. OT 174 (lyr.); εὐκάματος E. Ba. 67 (lyr.); pl., καμάτων ἅλις AP 9.359 (Posidipp. or Pl.Com.); rare in early Prose, κ. ἐστι τοῖς αὐτοῖς μοχθεῖν Heraclit. 84, cf. 111; of the pains of disease, Hp. de Arte 3 (pl.); κ. ὁ πολύς Luc. Herm. 71; freq. later, Arist. Mu. 397b23, OGI 717.8 (pl., iii AD), POxy. 913.15 (pl., V AD).
the effect of toil, weariness, ὁππότε κέν μιν γυῖα λάβῃ κ. Il. 4.230, cf. 13.85, 711, etc. ; κ. πολυάϊξ γυῖα δέδυκεν 5.811; αἴθρῳ καὶ κ. δεδμημένον Od. 14.318; ὕπνῳ καὶ κ. ἀρημένος 6.2; κ. τε καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἔδοντες 9.75, cf. Sappho Supp. 19.4, etc. ; in Prose, Aen.Tact. 26.8, Parth. 1.1, Jul. Or. 2.87b.
illness, Simon. 85.10 (= Semon. 29 Diehl); pl., D.H. 10.53.
the product of toil, ἡμέτερος κ., viz. the pigs we have reared, Od. 14.417; ἀλλότριον κ. σφετέρην ἐς γαστέρ’ ἀμῶνται Hes. Th. 599, cf. Thgn. 925; τόρνου κ.
a thing wrought by the lathe, A. Fr. 57.3 (anap.), cf. AP 6.206 (Antip.Sid.); κ. μελίσσης, of honey, Nic. Al. 71 (pl.), cf. 144.

ὁ (καμεῖν),
1) Mühe, Drangsal, Anstrengung ; ἄτερ καμάτοιο τέλεσσαν Od. 7.325 ; πολυάϊξ, vom Kriege, Il. 5.810 ; die auf Anstrengung folgende Erschöpfung, Entkräftung, wie sie sich in den Gliedern, bes. den Knien äußert, ὁππότε κέν μιν γυῖα λάβῃ κάματος Il. 4.230, γούναθ' ἵκοιτο 13.711 ; κάματος δ' ὑπὸ γούνατ' ἐδάμνα 21.52 ; καμάτῳ φίλα γυῖα λέλυντο 13.85 ; αἴθρῳ καὶ καμάτῳ δεδμημένον Od. 14.318 ; ὕπνῳ καὶ καμάτῳ ἀρημένος 6.2 ; ὁμοῦ καμάτῳ τε καὶ ἄλγεσι θυμὸν ἔδοντες 9.75. – Pind. ὄλβος ἄνευ καμάτου οὐ φαίνεται P. 12.28, ohne Anstrengung ; παῦροι ἐν πόνῳ πιστοὶ βροτῶν καμάτου μεταλαμβάνειν N. 10.79 ; δυσπενθής P. 12.10 ; νώδυνος N. 8.50 ; οὐδέποτ' ἐκ καμάτων ἀποπαύσομαι Soph. El. 128, vgl. O.R. 174, O.C. 1234, überall im Chor ; εἰς γῆν γόνυ καμάτῳ καθεῖσαν Eur. I.T. 333 ; sp.D. Auch in sp. Prosa, πολλοὺς καμάτους ὑπομείνας καὶ τραύματα Luc. Macrob. 22 ; καμάτοις καὶ φροντίσι τετρυχωμένος Hdn. 1.3.1 ; Krankheit, Poll. 3.104, neben ἀρρωστία ; Dion.Hal. 10.53 οὔτε τῶν ἰατρῶν ἀρκούντων ἔτι βοηθεῖν τοῖς καμάτοις.
2) das mühsam Erarbeitete, das mit Anstrengung Erworbene ; ἄλλοι δ' ἡμέτερον κάματον νήποινον ἔδουσιν Od. 14.417 ; Hes. Th. 599 ; das Werk, βόμβυκας ἔχων, τόρνου κάματον Aesch. frg. 51 ; σάνδαλα, ἐρατὸν σκυτοτόμων κάματον Antip.Sid. 21 (VI.206), vgl. 52 (IX.58).