GRC
Bailly
ατος (τὸ) :
1 invention, découverte (due à la réflexion et non au hasard) HPC.
V. med. 9 ; SOPH.
fr. 379 ; EUR.
Bacch. 59 ; cf. AR.
Nub. 561 ; PLAT.
Theæt. 150 c ;
particul. expédient, remède contre,
gén. EUR.
Hipp. 711 ; 2 trouvaille, découverte imprévue, HDT.
7, 155 ; SOPH.
O.R. 1105 ; EUR.
El. 606 ; THC.
5, 46 ; etc. ; εὕρημα εὑρίσκειν, HDT.
7, 19, 4 ; 8, 109 ; EUR.
Her. 534, Med. 716, faire une trouvaille.
➳ Postér. εὕρεμα.
Étym. εὑρίσκω.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »
LSJ
ατος, τό, later εὕρεμα, (< εὑρίσκω) invention, discovery, thing discovered not by chance but by thought, Hp. VM 4; ἀριθμῶν καὶ μέτρων εὑρήματα S. Fr. 432; πολλῶν λόγων εὑρήμαθ’ E. Hec. 250, cf. Ar. Nu. 561, Pl. Tht. 150d, al. ; τύμπανα, Ῥέας… εὑ. E. Ba. 59, cf. HF 188; τὰ τῶν ἰατρῶν εὑ. D. 26.26; opp. ὑπηρέτημα, Antiphoi. 15. c. gen., invention for or against a thing, remedy, τῆσδε συμφορᾶς E. Hipp. 716.
excuse, εἰς συκοφαντίαν POxy. 472.33 (ii AD).
that which is found unexpectedly, i.e. much like Ἕρμαιον, piece of good luck, windfall, Hdt. 7.155; εὕ. εὕρηκε ib. 10. δʹ, 8.109; εὕ.… κάλλιστον εὕρηκ’ E. Heracl. 533; εὕ.… οἷον ηὕρηκας τόδε Id. Med. 716, cf. 553; εὑρήμασι πλούσιος ἐγένετο Hdt. 7.190; εὕ. γίγνεται τόδε E. El. 606; ἐκείνοις δὲ δυστυχοῦσι εὕ. εἶναι διακινδυνεῦσαι Th. 5.46; εὕ. ἐδόκει εἶναι X. An. 7.3.13, cf. Is. 9.26, Herod. 6.30, etc. of a child, foundling, εὕ. δέξατ’ ἐκ Νυμφᾶν S. OT 1106 (lyr.), cf. E. Ion 1349. (in form εὕρεμα) sum realized by a sale, SIG 1012.11 (Cos, ii/i BC); cf. ἀφ, ὑπερεύρεμα.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)
Pape
τό, selten u. erst bei Sp. εὕρεμα,
1) das Gefundene, der Fund ; εἴθ' ὁ Βακχεῖος θεὸς εὕρημα δέξατ' ἔκ του Νυμφᾶν Soph. O.R. 1106 ; σῶσαι τόδ' εὕρημα Eur. Ion 1349. Daher = unverhoffter Gewinn, τί τοῦδ' ἂν εὕρημ' εὗρον εὐτυχέστερον Eur. Med. 553 ; εὕρ. γὰρ τὸ χρῆμα γίγνεται τόδε El. 606 ; εὑρήμασι μέγα πλούσιος ἐγένετο Her. 7.190 ; εὕρημα εὕρηκα 7.10.4 ; 8.109 ; ἐκείνοις τοῖς δυστυχοῦσι εὕρ. εἶναι, für sie sei es ein Gewinn, Thuc. 5.46 ; εὕρημα ἐδόκει εἶναι, ein unverhoffter Gewinn, Xen. An. 7.3.13, wie εὕρημα ποιεῖσθαί τι, Etwas für Gewinn achten, 2.3.18 ; vgl. εὕρημα ἔχειν Isae. 9.26.
2) das Erfundene, Erfindung, ἀριθμῶν καὶ μέτρων εὑρήματα Soph. frg. 379 ; πολλῶν λόγων Eur. Hec. 248, öfter ; Ar. Nub. 561 ; Plat. Theaet. 150c, Prot. 326d u. Folgde ; πᾶς νόμος εὕρημα καὶ δῶρον θεῶν Dem. 25.16 ; – τῆς συμφορᾶς, ein Heilmittel dagegen, Eur. Hipp. 716 ; vgl. Dem. 26.26 τὰ ἀρρωστήματα τοῖς τῶν ἰατρῶν εὑρήμασι καταπαύεται, die Erfindungen künstlicher Heilmittel.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
TBESG
1. an invention, discovery , (Euripides), etc.
2. with genitive an invention, for or against a thing, a remedy , (Euripides)
3. that which is found unexpectedly , i. e., much like Ἕρμαιον, a piece of good luck, godsend, windfall, prize , (Herdotus Historicus), etc.
4. of a child, a foundling , (Sophocles Tragicus) (ML)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars