εὐ·φυής, ής, ές : qui pousse bien, d’où :
      1 bien venu, fort, vigoureux, en parl. de plantes, IL. 4, 147, etc. ; ARSTT. P.A. 4, 11, 13, etc. ; p. ext. beau, en parl. du visage, EUR. Med. 1198 ;
      2 heureusement né, qui a d’heureuses dispositions, p. opp. à γεγυμνασμένος, ARSTT. Rhet. 3, 10, 1 ; εὐφ. πρός τι, PLAT. Rsp. 455 b ; ISOCR. 196 e ; PLUT. M. 81 d ; εἴς τι, PLAT. Prot. 327 c, pour qqe ch. ; ποιεῖν τι, ESCHN. 25, 41, pour faire qqe ch. ; abs. XÉN. Mem. 1, 6, 13 ; ARSTT. Nic. 3, 5, 17 ; en parl. d’animaux (chevaux, chiens) XÉN. Mem. 4, 1, 3 ; avec un acc. détermin. εὐφ. τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς, PLAT. Rsp. 409 e, heureusement doué pour les qualités du corps et de l’âme ; οἱ εὐφυεῖς, PLUT. Dem. 31, les gens d’esprit ; p. anal. en parl. de lieux, favorable, ARSTT. Pol. 5, 3, 15, etc. ; en parl. du temps, POL. 1, 19, 12.

• Cp. -έστερος, HPC. 839 g ; XÉN. Mem. 3, 9, 3 ; PLAT. Leg. 728 c. • Sup. -έστατος, XÉN. Mem. 4, 1, 4 ; PLAT. Rsp. 491 e ; ISOCR. 196 e ; PLUT. Mar. 35.

Étym. εὖ, φύω.

ές, (< φυή) well-grown, shapely, μηροί Il. 4.147; πτελέη 21.243; κλάδος, of ivy, E. Fr. 88; πρόσωπον Id. Med. 1198; ὀδόντες Alex. 98.20; μαζοί AP 5.55 (Diosc.); suitably formed, πόδες Arist. PA 691b15; χορείας εὐφυὴς βάσις well-ordered, graceful, Ar. Th. 968 (lyr.).
of good natural disposition, X. Mem. 1.6.13, al., Arist. EN 1114b8, Thphr. Char. 29.4; of horses and dogs, X. Mem. 4.1.3 (Sup.), Jul. Or. 2.87a.
naturally suited or adapted, πρός τι Pl. R. 455b; πρὸς τὰς τέχνας Isoc. 4.33 (Sup.); εἴς τι Pl. Prt. 327b (Sup.); οὐκ εὐ. λέγειν Aeschin. 1.181; εὐ. τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς Pl. R. 409e; εὐφυέστατος τὴν γνώμην Isoc. 9.41; rarely in bad sense, εὐ. πρὸς ἀγονίαν Arist. GA 748b8. Adv., εὐφυῶς ἔχει c. inf., Id. Pol. 1321a9; εὐ. ἔχειν πρὸς. ib. 1303b8; Comp. -έστερον, ἔχειν D. 61.42; also -εστέρως Hierocl. p. 27A. of place, well situated, Arist. PA 666a14 (Sup.); of time, καιρὸς εὐ. πρὸς σωτηρίαν Plb. 1.19.12. Adv. -ῶς, κεῖσθαι πρὸς…, Arist. Pol. 1327a33.
naturally clever, like εὐτράπελος, euphem. for βωμολόχος, Isoc. 7.49, 15.284; σοφιστὴς εὐ. Alex. 36.4, cf. 135.13; εὐφυής a man of genius, Arist. Po. 1455a32, cf. Rh. 1390b28; opp. γεγυμνασμένος, ib. 1410b8; of hounds, Id. HA 608a27 (Comp.). Adv. εὐφυῶς cleverly, skilfully, Pl. R. 401c; κολακεύειν Antiph. 144.2; ὀψοποιεῖν Alex. 24.1.

ές, von schönem Wuchs, schön gewachsen, πτελέη Il. 21.243, μηροί 4.167 ; δέρη, schlank, Eur. I.A. 516 ; πρόσωπον, edel, Med. 1198 ; χορείας εὐφ. βάσις Ar. Th. 968 ; schön, ὀδόντες Alexis bei Ath. XIII.568c ; μαζοί Sosip. 3 (V.56), a. sp.D.; auch in Prosa, ὁπλαί Xen. Eq. 4.3 ; μηροί Luc. Amor. 26. – Gewöhnlich übertr. von guten Naturanlagen, von Menschen, doch auch von Hunden, Xen. Mem. 4.1.3 ; Arist. H.A. 9.1 ; vom Orte, geeignet, Pol. 1.30.15 ; Plut. Sull. 20 ; καιρὸς εὐφ. πρὸς τὴν σωτηρίαν Pol. 1.19.12 ; tauglich, καὶ ἱκανός Plat. Rep. II.365a ; oft absolut, talentvoll, πρός τι, Plat. Rep. V.455b ; πρὸς τέχνας εὐφυέστατος Isocr. 4.33 ; πρὸς ἀρετήν Plut. Sol. 29 ; εἰς τὸ φυγεῖν τὸ κακόν, εἰς αὔλησιν, Plat. Prot. 327c, Legg. V.728c ; mit dem inf., ἄνδρα λέγειν μὲν εὐφυᾶ, τὰ δὲ κατὰ πόλεμον λαμπρόν Aesch. 1.181 ; allgem., mit dem acc. der näheren Bestimmung, εὐφυεῖς τὰ σώματα καὶ τὰς ψυχάς, Plat. Rep. III.409e, wie τὴν γνώμην Isocr. 9.41 ; bes. ein witziger Mensch, von den Alten πανοῦργος καὶ σκώπτης erkl., vgl. Valcken zu Ammon. u. Isocr. 7.49 καὶ τοὺς εὐτραπέλους καὶ σκώπτειν δυναμένους, οὓς νῦν εὐφυεῖς προσαγορεύουσιν, wie er 15.284, τοὺς βωμολοχευομένους καὶ σκώπτειν καὶ μιμεῖσθαι δυναμένους εὐφυεῖς καλοῦσι, hinzusetzt προσῆκον της προσηγορίας ταύτης τυγχάνειν τοὺς ἄριστα πρὸς ἀρετὴν πεφυκότας, ähnlich wie auch »geistreich« oft gemißbraucht wird ; so Plut. Dem. 25, wie Theopomp. bei Ath. VI.260c οἱ εὐφυεῖς καλούμενοι καὶ οἱ τὰ γέλοια λέγοντες vrbdt.
• Adv. εὐφυῶς, talentvoll, geistreich, ἰχνεύειν τὴν τοῦ καλοῦ φύσιν Plat. Rep. III.401c ; oft bei Sp.; εὐφυῶς ἔχειν τὰ παρόντα, geeignet sein, Pol. 1.11.7 ; εὐφυῶς κείμενοι τόποι 2.3.4.