GRC

εὐφημέω

download
JSON

Bailly

εὐφημέω-ῶ :
   I intr.
      1
prononcer des paroles de bon augure, d’où éviter des paroles de mauvais augure, et p. suite, garder un silence religieux, IL. 9, 171 ; AR. Nub. 263 ; particul. à l’impér. εὐφήμει, εὐφημεῖτε (cf. lat. bona verba, quæso ! favete linguis) AR. Nub. 298, Ach. 241, silence ! ;
      2 retentir comme une parole ou comme un bruit de bon augure, ESCHL. Pers. 389 ; au pass. entendre résonner des paroles de bon augure, ESCHL. Suppl. 512 ;
   II tr.
      1
accueillir par des acclamations, acc. ESCHL. Eum. 1035 ; AR. Pl. 758 ;
      2 louer, célébrer, XÉN. Conv. 4, 49 ; PLAT. Epin. 992 d ;
      3 accueillir par des paroles de bienvenue, DS. Exc. Vat. p. 119.

Prés. impér. 2 pl. dor. εὐφαμεῖτε [ᾱ] ESCHL. Eum. 1035 ; EUR. I.T. 123 ; ANTH. 12, 112 ; ao. 3 sg. poét. εὐφήμησε, NONN. D. 18, 143.

Étym. εὔφημος.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Dor. εὐφαμέω, (< εὔφημος) use words of good omen, opp. δυσφημέω ; avoid all unlucky words, during sacred rites; hence, as the surest mode of avoiding them, keep a religious silence, φέρτε δὲ χερσὶν ὕδωρ εὐφημῆσαί τε κέλεσθε Il. 9.171, cf. Call. Ap. 17, 18, etc. ; mostly imper., εὐφήμει, εὐφημεῖτε, hush! be still! Ar. Nu. 297, Ach. 241, al. ; οἱ δὲ ἀμβώσαντες μέγα εὐφημέειν μιν ἐκέλευον Hdt. 3.38; εὐφημεῖν χρὴ τὸν πρεσβύτην Ar. Nu. 263; εὐφήμει τοῦτό γε, ἦν δ’ ἐγώ Pl. Euthd. 301a, cf. R. 329c; οὐκ εὐφημήσεις ; Id. Smp. 214d; — Pass., εὔφημον εἴη τοὖπος εὐφημουμένῃ since you have been spoken fair, A. Supp. 512.
shout in triumph, Id. Ag. 596, Eu. 1035 (lyr.), Ar. Pl. 758, D.S. 5.49. c. acc., honour by praise, speak well of, θεούς Pl. Epin. 992d, cf. X. Smp. 4.49; — Pass., to be called by a mild name, πολιτεία… εὐφημούμενος λῆρος D.S. 37.17; also, to be honoured, Hp. Ep. 27, CIG 4389 (Isauria); to be applauded, Ph. 2.589; πρὸς πάντων εὐφημηθείς Hdn. 2.3.11; ὑπὸ ὄχλων Vett.Val. 38.25.
sound triumphantly, κέλαδος Ἑλλήνων πάρα… ηὐφήμησεν A. Pers. 389; ὀλολυγμὸς εὐφημῶν Id. Ag. 28.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

Worte von guter Vorbedeutung brauchen u. solche, die eine böse Vorbedeutung haben, vermeiden, was bei Opfern u. anderen heiligen Gebräuchen notwendig war ; andachtsvoll schweigen, um jedes Wort böser Vorbedeutung zu vermeiden ; φέρτε δὲ χερσὶν ὕδωρ εὐφημῆσαί τε κέλεσθε, ὄφρα Διῒ ἀρησόμεθα Il. 9.171 ; εὐφαμεῖτε Aesch. Eum. 988 ; vgl. ὀλολυγμὸν ἄλλος ἄλλοθεν κατὰ πτόλιν ἔλασκον εὐφημοῦντες Ag. 596 ; auch κέλαδος Ἑλλήνων πάρα μολπηδὸν εὐφήμησεν, klang schön, ertönte als gute Vorbedeutung, Pers. 381 ; vgl. Ag. 28 ; ἐν κακοῖσι οὐ ῥᾴδιον εὐφημεῖν στόμα Eur. Hec. 664 ; εὐφημεῖν χρὴ τὸν πρεσβύτην καὶ τῆς εὐχῆς ὑπακούειν Ar. Nub. 263, vgl. Ran. 355 ; εὐφημείτω πᾶς αἰθήρ, dem σιγάτω entsprechend, Dionys. hymn. 1. – In der attischen Umgangssprache oft = still ! rede nicht so ! bona verba quaeso ! wenn man das, was der Andere gesagt hat, ablehnt, oder die böse Vorbedeutung, die darin liegen könnte, abweisen will oder wünscht, daß das, was der Andere gesagt hat, nicht geschehen möge ; oft auch = Gott bewahre ! vgl. Jacobs A.P. p. XXXIV ; εὐφήμει, ὦ ἄνθρωπε Plat. Prot. 330d, öfter ; Luc. D.D. 21.2. – Auch act., θεούς, die Götter preisen, anbeten, Plat. Epinom. 992d ; Xen. Symp. 4.49 ; mit freudigem Zuruf bewillkommnen, beglückwünschen, DS. 5.49 u. öfter bei Hdn. Dah. auch pass., εὔφημον τοὖπος εἴη εὐφημουμένῃ, sprich gute Worte, die du mit guten Worten aufgenommen wirst, Aesch. Suppl. 507. – Nach Hesych. κατ' ἀντίφρασιν auch κωκύειν, στένειν.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory