GRC

εἰλύω

download
JSON

Bailly

'[ῡ, postér. υ] (f. ύσω [ῡ], ao. et pf. inus. ; pass. ao. εἰλύθην, pf. εἴλυμαι, pl.q.pf. εἰλύμην [ῡ]) :
   I traîner en décrivant des circuits, d’où au pass. se traîner en rampant, SOPH. Ph. 291, 702 ; MÉTAG. (ATH. 269 f) ;
   II enrouler, envelopper, d’où :
      1 couvrir tout autour, acc. IL. 21, 319 ; ARAT. 432 ; au pass. être enveloppé de, dat. IL. 16, 640 ; 18, 522, etc. ; OD. 20, 352 ; etc. ; avec double rég. βοέῃσ' εἰλυμένω ὤμους, IL. 17, 492, ayant tous deux les épaules couvertes de peaux de bœuf ; νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους, IL. 5, 186, ayant les épaules enveloppées d’une nuée ;
      2 envelopper, cacher ; au pass. être caché, A.RH. 3, 296.

Part. ao. pass. εἰλυθείς, THCR. Idyl. 25, 456 (dout.) ; [ῠ] dans εἰλύοι, ARAT. 431 ; εἰλύεται, NIC. Al. 18 ; part. εἰλυομένων, MÉTAG. l. c. et pf. 3 pl. poét. εἰλύαται (p. *εἴλυνται) OD. 20, 352.

Étym. R. indo-europ. *uel-u-, envelopper, couvrir ; cf. lat. volvō.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

Arat. 432; fut. εἰλύσω [ῡ] Il. 21.319; — Med., part. εἰλυόμενος, impf. εἰλυόμην, S. Ph. 702 (lyr.), 291; — Pass., pf. εἴλυμαι, Ep. 3 pl. εἰλύαται, plpf. εἴλυτο, Il. 5.186, Od. 20.352, Il. 16.640. [ῡ always in Hom. exc. in εἰλῠᾰται, also in S. ; ῠ in Metag. (v. infr.), and late Ep., Arat. 432, Nic. Al. 18 (but εἰλῠμένα Th. 754).]: — enfold, enwrap, Act. once in Hom., κὰδ δέ μιν αὐτὸν εἰλύσω ψαμάθοισι Il. 21.319; ὀλίγη δέ μιν εἰλύει ἀχλύς Arat. l.c. ; — Pass., to be wrapped, covered, βοέῃς εἰλυμένω ὤμους Il. 17.492; εἰλυμένοι αἴθοπι χαλκῷ 18.522; νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους 5.186; αἵματι καὶ κονίῃσιν εἴλυτο 16.640; εἴλυτο δὲ πάνθ’ ἁλὸς ἄχνῃ Od. 5.403; νυκτὶ μὲν ὑμέων εἰλύαται κεφαλαί 20.352, cf. Il. 12.286.
II. Pass., after Hom., = ἰλυσπάομαι, crawl, wriggle along, of a lame man, εἰλυόμην δύστηνον ἐξέλκων πόδα S. Ph. 291; εἰλυόμενος, παῖς ἄτερ ὡς… τιθήνας ib. 702; of a shoal of fish, Metag. 6.4.
2. in Theoc. 25.246 εἰλυθείς is used like ἐλυσθείς in Hom., rolled up, crouching; but εἰλυμένος is part. of ἐλύω in A.R. 3.296.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

1) wälzen, winden ; pass. εἰλυόμην Soph. Philoct. 291, wie ibd. 695 εἷρπε τότ' ἂν εἰλυόμενος παῖς ἄτερ ὡς φίλας τιθήνας, also sich fortwinden, kriechen ; πάντοθεν εἱλυσθέντος Theocr. 25.246 ; βατίδων εἰλυομένων αὐτόσε Metagen. Ath. VII.269f ; εἴλυτο von einem Drachen Orph. Lith. 134.
2) einhüllen, umhüllen ; εἰλύσω ψαμάθοισιν, mit Sand, Il. 21.319 ; ὀλίγη δέ μιν εἰλύοι ἀχλύς Arat. Phaen. 431 ; öfter im pass., νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους Il. 5.186, εἰλυμένοι αἴθοπι χαλκῷ 18.522, σάκεσιν εἰλυμένοι ὤμους Od. 14.479, mit Gewölk umhüllt, mit Erz geschirmt ; Il. 16.840 ἐπεὶ βελέεσσι καὶ αἵματι καὶ κονίῃσιν ἐκ κεφαλῆς εἴλῡτο διαμπερὲς ἐς πόδας ἄκρους, Od. 5.403 εἴλῡτο δὲ πάνθ' ἁλὸς ἄχνῃ, vgl. über den Akzent Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 256 ; sp.D., wie Ap.Rh. 2.861, 1291 ; ἔρως ὑπὸ κραδίῃ εἰλυμένος 3.296 ; auch ἀμφὶ δὲ πρώτοις εἰλύεται στέρνοις Nic. Al. 18 [dieser u. Sp. brauchen υ als anceps]. Vgl. Buttmann Lexil. II p. 163 ff, der εἰλύω für Einhüllen, ἐλύω für Zusammenkrümmen, Minden erkl., was spätere Dichter aber nicht so unterscheiden.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory