δαπανάω-ῶ (f. ήσω, etc.) [ᾰᾰν]
      1 dépenser, abs. THC. 3, 46 ; 7, 29 ; τὰ λαμϐανόμενα καὶ δαπανώμενα, ARSTT. Pol. 5, 11, 19, les recettes et les dépenses ; avec un reg. δ. τι, THC. 7, 47 ; AND. 34, 30 ; etc. dépenser de l’argent ; δ. τι ἔς τι, THC. 8, 45 ; XÉN. Cyr. 8, 3, 44 ; Mem. 1, 3, 11, dépenser de l’argent pour qqe ch. ; δ. ἐκ τῶν αὑτοῦ, IS. 67, 18, dépenser de ses propres deniers ;
      2 p. suite, avec l’acc. de l’objet pour lequel la dépense a été faite, acquitter, solder : τἀναλώματα πάντα ἐκ τῶν ἰδίων δ. DÉM. 564, 23, solder tous les frais de ses propres deniers ;
      3 p. anal. consumer, user, épuiser : τὰς οὐσίας αἱ μικραὶ δαπάναι δαπανῶσι, ARSTT. Pol. 5, 8, 2, les petites dépenses usent les fortunes ; τὴν πόλιν δ. THC. 4, 3, ruiner ou épuiser l’État par des dépenses ; en parl. de pers. πῦρ σε δαπανήσει, SIB. 8, 39, le feu te consumera ; au pass. être épuisé : ὑπὸ νόσου, PLUT. Galb. 17, par la maladie ;

Moy. (v. ci-dessous) dépenser son bien, HDT. 2, 37 ; PLAT. Men. 94 c ; Rsp. 548 b ; δ. τι, AND. 33, 20, etc. dépenser de l’argent ; avec un rég. de même sign. δαπάνας δαπανᾶσθαι, LYS. 161, 41, faire des dépenses ; δαπανηθεὶς οὐδέν, IS. 55, 22, qui n’a rien dépensé ; τι εἴς τι, DÉM. 17, 3, dépenser de l’argent pour qqe ch.

➳ Pass. souv. au sens moy. : prés. δαπανάομαι-ῶμαι, au sens pass. ARSTT. l. c. ; DH. 4, 81 ; PLUT. Galb. 17 ; etc. ; au sens moy. HDT. 2, 37 ; AR. Pl. 588 ; PLAT. Rsp. 548 b ; etc. — Impf. ἐδαπανώμην au sens moy. AR. fr. 476 ; LYS. 172, 18. — Fut. δαπανηθήσομαι, touj. au sens pass. PLUT. M. 218 d ; ATH. 168 c. — Ao. ἐδαπανήθην, au sens pass. XÉN. Cyr. 2, 4, 11 ; au sens moy. IS. l. c. — Ao. moy. réc. ἐδαπανησάμην, EUN. p. 99 Bkk. — Pf. δεδαπάνημαι, au sens pass. HDT. 2, 125 ; LYS. ISOCR. DS. ; au sens moy. ISOCR. 383 a ; DÉM. 17, 3.

Étym. δαπάνη.

— Pass., pres. part. δαπανούμενα (as if from δαπανέω) IG 5(1).1390.55 (Andania, i BC); fut. δαπανηθήσομαι Satyr. 20, Plu. 2.218d; aor. ἐδαπανήθην X. Cyr. 2.4.11; pf. δεδαπάνημαι Hdt. 2.125, Lys. 21.5, etc. ; plpf. δεδαπάνητο (κατα-) Hdt. 5.34; — Pass., also Med. δαπανάομαι Id. 2.37, Ar. Pl. 588, Pl., etc. ; impf., Ar. Fr. 569.10, Lys. 25.13; aor., Isoc. 15.225, Is. 5.43 (but -ήσας ib. 45) (aor. Med. ἐδαπανησάμην Eun. Hist. p. 271 D.); pf., Isoc. 18.63:
spend, Th. 7.29, etc. ; ὑπὲρ τὴν οὐσίαν δ. Diph. 32.7; δ. τὰ προσταττόμενα And. 4.42; δ. εἴς τι to spend upon a thing, Th. 8.45, X. Mem. 1.3.11, prob. in Arist. Pol. 1307b34; δ. ἐκ τῶν αὑτοῦ Is. 7.38; τἀναλώματα πάντα ἐκ τῶν ἰδίων ἐδαπανῶμεν defrayed all expenses, interpol. in D. 21.154; — Pass., Hdt. 2.125; τὰ λαμβανόμενα καὶ δαπανώμενα Arist. Pol. 1314b5; also Med. (v. supr.), spend, Hdt. 2.37; δ. μεγάλα And. 4.32, cf. Lys. 33.5; c. acc. cogn., τοσαύτας δαπάνας δαπανώμενος Id. 21.3; ὅσα δεδαπάνησθε εἰς τὸν πόλεμον D. 1.27, cf. Isoc. 18.63; δαπανηθεὶς οὐδέν dub.l. in Is. 5.43.
consume, use up, ἡ φύσις δ. τὸν θορόν Arist. GA 757a25; χρόνον εἴς τι Onos. 1.5; — Pass., Arist. GA 745a13; of time, App. Pun. 130; destroy, consume, φλὸξ δ. πάντα Ph. 2.208; ἄνεμος [πόλιν] ἐδαπάνησεν App. BC 1.94; of persons, to be destroyed, ὑπὸ θηρίων Ph. 2.43; καθάπερ ὑπὸ πυρός ib. 433; πρὸς θηρίων App. BC 5.79; ἐν ταρτάροις καὶ βαράθροις δαπανωμένους D.H. 4.81; ὑπὸ νόσου or νόσῳ δαπανᾶσθαι Plu. Galb. 17, Lib. Or. 55.27; — Med., πυρὶ καὶ φόνῳ καὶ σιδήρῳ πάντα δαπανήσασθαι Eun. l.c. causal, τὴν πόλιν δαπανᾶν to put it to expense, exhaust it, Th. 4.3, cf. Ph. 2.642.

aufwenden ; absolut, Aufwand machen, Thuc. 3.46, 7.29 ; c. acc., ausgeben, verwenden, χρήματα πολλά 7.47 ; πολλὰ ἔς τι 8.45 ; Xen. Cyr. 8.3.17, Mem. 1.3, 11. – Med., von dem Seinigen verwenden, Her. 2.37 ; Plat. Men. 94c ; Rep. VIII.548b ; τοσαύτας δαπάνας δαπανώμενος Lys. 21.3 ; δεδαπάνησθε ἐς τὸν πόλεμον Dem. 1.27 ; im üblen Sinne, verschwenden, δαπανηθείς, der verschwendet hat, Isae. 5.43 ; τὴν πόλιν δαπανᾶν Thuc. 4.4. erschöpfen. – Pass., vertan werden, draufgehen, Plat. Legg. V.743a ; κεῖσθαι νοσοῦντα καὶ δαπανώμενον, erschöpft, Liban.; ὑπὸ νόσου Plut. Galb. 17.

δαπανάω, -ῶ
[in LXX: Tob.1:7, 1Ma.14:32, al. ;]
__1. to spend, expend: with accusative, Mrk.5:26; before ἐπί, with dative of person(s), Act.21:24; ὑπέρ, 2Co.12:15.
__2. to consume, squander: Luk.15:14; ἐν τ. ἡδσναῖς (on the constr. with ἐν, see Hort, Mayor, in l.), Jas.4:3 (cf. ἐκ-, προσ- δ.).†
(AS)