'(impf. ἔδαιον, f. et ao. inus. ; pf. δέδηα ; v. ci-dessous) :
      1 allumer : πῦρ, IL. 9, 211 ; OD. 7, 7 ; φλόγα, ESCHL. Ag. 496, faire briller du feu, une flamme ; δ. ἐκ κόρυθός τε καὶ ἀσπίδος πῦρ, IL. 5, 4, faire jaillir du feu d’un casque et d’un bouclier ; ἔκ τινος δ. φλόγα, IL. 18, 206, 227, faire jaillir de qqe ch. une flamme ; au pass. πῦρ δαίετο, IL. 21, 343 ; ἐδαίετο φλόξ, SOPH. Tr. 765, le feu, la flamme brillait ; λύχνοι δαιόμενοι, THCR. Idyl. 24, 51, lampes allumées ; p. anal. ὄσσε δαίεται, OD. 6, 132, ses yeux brillent comme du feu ; πυρὶ ὄσσε δεδήει, IL. 12, 466, ses yeux lançaient la flamme ; — fig. δαίειν πόθον ἐν ὀφθαλμοῖς, A.RH. 4, 1147, allumer le désir dans les yeux ; πόλεμος δέδηε, IL. 20, 18 (cf. IL. 12, 35 ; 13, 736 ; 17, 253), le feu de la bataille est allumé ; p. anal. en parl. de la voix : ὄσσα δεδήει, IL. 2, 93, la voix de la Renommée se répandait (litt. s’allumait comme une traînée de feu) ; en parl. de gémissements, OD. 20, 353 ;
      2 mettre le feu à, allumer, avec l’acc. de la chose à laquelle on met le feu : δ. ξύλα, IL. 18, 347 ; OD. 8, 436, allumer du bois ; δαίειν χώραν, DÉM. 255 fin (décr.), dévaster un pays par le feu ; ὁπότ' ἂν Τροίη πυρὶ δάηται, IL. 20, 316 ; 21, 375, lorsque Troie serait consumée par le feu.

➳ Act. prés. sbj. 3 pl. δαίωσι, IL. 20, 317 ; part. δαίων, ESCHL. Ch. 864 ; Ag. 496 ; etc. Impf. 3 sg. ἔδαιε, HH. 2, 266 ; A.RH. 4, 869 ; ou δαῖε, IL. 9, 211 ; 18, 206. Pf. *δέδαα, d’où part. fém. δεδαυῖα [δᾰ] NONN. D. 6, 305. Pf. 2, 3 sg. δέδηε, IL. 17, 253 ; 20, 18 ; d’où pl.q.pf. 3 sg. δεδήει, IL. 2, 93. — Pass. pf. part. δεδαυμένος, SIM. fr. 30 Bgk. — Moy. prés. δαίομαι, OD. 6, 132 ; AR. Lys. 1284 ; partic. δαιόμενος, IL. 8, 75 ; OD. 5, 61 ; THCR. Idyl. 24, 52. Impf. 3 sg. ἐδαίετο, SOPH. Tr. 765 ; ou δαίετο, IL. 21, 343 ; HÉS. Sc. 165. Ao.2, 3 sg. δάηται [ᾰ] IL. 20, 316 ; 21, 375.

Étym. pour *δαϝ-ϳω, d’où la syll. δαυ- du partic. δεδαυμένος, de la R. indo-europ. *deh₂u-, brûler.

'

(act. inus. ; seul. pass. ll. cc.) :
      1 diviser, partager ; au pass. être divisé : διχθά, OD. 1, 23 (pf. 3 pl. épq. δεδαίαται), en deux ; δίχα πάντα δέδασται (pf. 3 sg.) OD. 15, 412, ou τριχθά, IL. 15, 189, tout est partagé en deux ou en trois ;
      2 avec idée de violence, déchirer : δαίεται ἦτορ, OD. 1, 48, (mon) cœur est déchiré ;

Moy. δαίομαι (f. δάσομαι, ao. ἐδασάμην [δᾰ], pf. δέδασμαι ; v. ci-dessous) :
      1 diviser, partager : κρέα, OD. 15, 140 ; faire des portions de viandes ; πάντα ἄνδιχα, IL. 18, 511 ; 22, 120, partager tout en deux ; κτήματα, OD. 20, 216, partager sa fortune ; τὸν στρατὸν τρεῖς μοίρας, HDT. diviser l’armée en trois parties ;
      2 p. suite, distribuer : κρέα μνηστῆρσι, OD. 17, 332, des viandes aux prétendants ; fig. πήματα βροτοῖς, PD. P. 3, 81, distribuer aux mortels leur part de souffrances ;
      3 avec idée de violence, partager (pour soi) par la force, d’où arracher ; p. suite, en parl. d’animaux, dévorer (une proie), IL. 22, 354 ; 23, 21 ; OD. 18, 87.

➳ Pass. (v. ci-dessus). — Moy. Impf. 3 sg. poét. δαίετο, OD. 15, 140. Fut. δάσομαι [ᾰ] IL. 22, 354. Ao. 3 sg. épq. ἐδάσσατ(ο), OD. 6, 10 ; 3 pl. ἐδάσαντο [δᾰ], OD. 14, 208 ; épq. δάσσαντο, IL. 1, 368 ; sbj. δάσωμαι, OD. 17, 80 ; 3 pl. δάσωνται, XÉN. Cyr. 4, 2, 43 ; opt. 1 pl. δασαίμεθα, OD. 2, 335 ; inf. δάσασθαι, IL. 18, 511 ; 23, 21 ; EUR. Tr. 450 ; PLUT. Rom. 17 ; épq. δάσσασθαι, OD. 20, 216 ; part. δασάμενος, HDT. 2, 4 ; 7, 121 ; PLUT. Rom. 27 ; épq. δασσάμενος, OD. 3, 66 ; PD. O. 7, 75. Ao. itér. 3 sg. δασάσκετο, IL. 9, 333. Pf. réc. (mais class. au sens pass. ; v. commenc. de l’article) 3 sg. δέδασται, Q. SM. 2, 57.

Étym. R. indo-europ. *deh₂(i)-, couper, diviser ; cf. sscr. dáyati, angl. time.

divide; — Act. is not found in this sense (for aor. ἔδαισα v. δαίνυμι), δαΐζω being used; — Pass., δαίεται ἦτορ my heart is torn, distracted, Od. 1.48; Ep. 3 pl. pf., Αἰθίοπας, τοὶ διχθὰ δεδαίαται ib. 23; — more freq. in Med., distribute, κρέα δαίετο 15.140; κρέα πολλὰ δαιόμενος 17.332; πήματα… δαίονται βροτοῖς ἀθάνατοι Pi. P. 3.81; cf. δατέομαι. aor. ἔδαισα, feast, from Hdt. downwards, though formed from δαίω¹, belongs in sense to δαίνυμι; — Med., feast on, [ἀμβροσίην] δαίονται Matro Conv. 72.
(δαι- also in δαίς, δαίνυμι, etc. ; prob. akin to δα- in δατέομαι.)

Act. only pres. and impf. (but ἔδευσε may be for ἔδαυσε aor.1, cf. infr. II, Berl.Sitzb. 1902.1098); — Pass., pres. and impf., Hom. ; aor.2 subj. δάηται Il. 20.316; also intr. in pf. 2 Act. δέδηα, plpf. δεδήειν (v. infr.); Ep. part. fem. δεδαυῖα Nonn. D. 6.305; aor. part. δαισθείς E. Heracl. 914 (if not from δαίνυμι); also aor.2 subj. δαβῇ, ἐκδαβῇ, Hsch. ; pf. Pass. δέδαυμαι (v. infr. II). (ΔαϜψω, cf. δεδαυ-μένος, δαβελός, Skt. dunō óti ΄burn΄):
poet. Verb, light up, kindle, δαῖέ οἱ ἐκ κόρυθός τε καὶ ἀσπίδος ἀκάματον πῦρ she made fire burn from…, Il. 5.4, cf. 7; ἐκ δ’ αὐτοῦ δαῖε φλόγα 18.206, cf. 227; so πῦρ καὶ φῶς δ. A. Ch. 864 (lyr.); φλόγα Id. Ag. 496; metaph, δαῖε δ’ ἐν ὀφθαλμοῖς… πόθον A.R. 4.1147; — Pass., blaze, burn fiercely, ἐν πεδίῳ πῦρ δαίετο καῖε δὲ νεκρούς Il. 21.343; πυρὶ ὄσσε δεδήει blazed with fire, 12.466; ἐν δέ οἱ ὄσσε δαίεται blaze like fire, Od. 6.132; σεμνῶν ὀργίων ἐδαίετο φλόξ S. Tr. 765; mostly metaph sense, μάχη πόλεμός τε δέδηεν Il. 20.18, al., cf. 12.35, 17.253; Ὄσσα δεδήει Rumour spread like wild-fire, 2.93; φιλοφροσύνη δεδήει glowed, Emp. 130.2.
burn up, μῆρ’ ἐπὶ βωμῶν Epigr.Gr. 1035.20 (Pergam.); σάρκας ἔδευσε (sic) πυρί Berl.Sitzb. l.c. ; τὰν χώραν δ. Decr. Byz. ap. D. 18.90; use cautery, Hp. Haem. 2 (very rare in Prose); — Pass., φλογὶ σῶμα δαισθείς E. l.c. ; μηρίων δεδαυμένων Semon. 30; ἐν ἔρωτι δεδ., prob. in Call. Epigr. 50 (cf. δάκνω III).

brennen, anzünden ; entstanden entweder aus *δάϜω (das Digamma in ι übergegangen), oder aus *δαϜίω (das Digamma ausgeworfen); Wurzel auf jeden Fall *δαϜ-; durchaus verschieden also von δαίομαι »teilen«, Wurzel *ΔΑ. – Das Digamma in δαίω »brennen« bezeugt z.B. die Form δεδαυμένος, μηρίων δεδαυμένων Simonid. (Amorgin. ?) in EM. p. 250.18 und Cram. An. Ox. 1 p. 106.4 (Bergk L. G. ed. 2, fr. 30 p. 587); durch conj. hergestellt δεδαυμένον Callimach. epigr. 53 ; vgl. Hesych. δεδαυμένον· περιπεφλεγμένον ; δάβελος· δαλός, Λάκωνες ; Sanskrit. davas, dâvas = calor, ignis, s. Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 1 S. 197 ; wahrscheinlich sind δαίω »brennen«, αὔω oder αὕω nebst αὐαίνω oder αὑαίνω, εὕω, καίω (καύσω, ΚαϜ-), dem Ursprunge nach identisch ; vgl. λείβω εἴβω, δείλη εἵλη, δαήμων δαίμων αἵμων, δνόφος νέφος γνόφος κνέφας, μέλας μέλαινα μελαινός κελαινός, δᾶ γᾶ γέα γῆ γαῖααἶα, Verwandt mit δαίω »brennen« auf jeden Fall δαΐς »die Fackel« und δαλός. – Transitiv. werden von δαίω gebraucht praes. und imperfect. activ.: Hom. πῦρ Il. 9.211, Od. 7.7 ; φλόγα Il. 18.206, wie Aesch. Ag. 496 ; πῦρ καὶ φῶς Ch. 864 ; übertr., δαῖεδ' ἐν ὀφθαλμοῖς γλυκερὸν πόθον, Verlangen aus den Augen leuchten lassen, Ap.Rh. 4.1147. – In Prosa Dem. χώραν δαίοντος καὶ δενδροκοπέοντος in dem Psephisma der Byzantier 18.90. – Intransitiv wird das medium gebraucht nebst perf. und plusquamperf. act. δέδηα ἐδεδήειν, = brennen, in Brand sein, in Flammen stehen, in Flammen geraten, sich entzünden : Hom. Il. 18.227 ἀκάματον πῦρ δεινὸν ὑπὲρ κεφαλῆς Πηλείωνος δαιόμενον· τὸ δὲ δαῖε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη ; vom Blitz Il. 8.75 αὐτὸς δ' ἐξ Ἴδης μεγάλ' ἔκτυπε, δαιόμενον δὲ ἧκε σέλας ; neben καίω Od. 5.61 πῦρ μὲν ἐπ' ἐσχαρόφιν μέγα καίετο, τηλόθι δ' ὀδμὴ κέδρου τ' εὐκεάτοιο θύου τ' ἀνὰ νῆσον ὀδώδει δαιομένων ; Il. 21.343 Ἥφαιστος δὲ τιτύσκετο θεσπιδαὲς πῦρ. πρῶτα μὲν ἐν πεδίῳ πῦρ δαίετο, καῖε δὲ νεκροὺς πολλούς : hier kann δαίετο Homerisch medium statt des activ. sein, Hephästos Subjekt zu δαίετο. – Soph. Tr. 762 ἐδαίετο φλόξ ; λύχνοις ἅμα δαιομένοισιν Theocr. 24.51. – Uebertr., δαίεται ὄσσε, die Augen funkeln, Od. 6.132. – Δάηται. konjunkt. aor.2. med., in auffallender Verbindung, δάηται δαιομένη, zwei Mal dieselbe Stelle : μή ποτ' ἐπὶ Τρώεσσιν ἀλεξήσειν κακὸν ἦμαρ, μηδ' ὁπότ' ἄν Τροίη μαλερῷ πυρὶ πᾶσα δάηται δαιομένη, δαίωσι δ' ἀρήϊοι υἷες Ἀχαιῶν, Il. 20.316, 21.375. – Perf. u. plusqpft. act., intransitiv, übertr.: πυρὶ δ' ὄσσε δεδήει Il. 12.466 ; μάχη πόλεμός τε δέδηεν Il. 20.18, die Schlacht ist entbrannt ; 35, wohl Tmesis ; πάντῃ γάρ σε περὶ στέφανος πολέμοιο δέδηεν Il. 13.736, wohl Tmesis ; τόσση γὰρ ἔρις πολέμοιο δέδηεν Il. 17.253 ; μετὰ δέ σφισιν ὄσσα δεδήει ὀτρύνουσ' ἰέναι, Διὸς ἄγγελος Il. 2.93, vgl. das Deutsche »ein Gerücht verbreitet sich wie ein Lauffeuer« ; οἰμωγὴ δὲ δέδηε, hat sich erhoben, flammt auf, Od. 20.853.