GRC

Bailly

'(impf. ἔδεον, f. δεήσω, ao. ἐδέησα, pf. δεδέηκα) :
   I manquer, avoir besoin de : ἐμεῖο δῆσεν (v. ci-dessous) IL. 18, 100, il a eu besoin de moi, je lui ai fait défaut ; παραδείγματος αὐτὸ τὸ παράδειγμα δεδέηκεν, PLAT. Pol. 277 d, mon exemple a lui-même besoin d’un exemple ; avec un adj. de quantité : πολλοῦ δέω avec l’inf. PLAT. Phædr. 228 a, il s’en faut de beaucoup que je, etc., je suis loin de, etc. ; μικροῦ ἔδεον εἶναι, XÉN. Hell. 4, 6, 11, il s’en fallait de peu qu’ils ne fussent ; τοσούτου δέουσι, avec l’inf. ISOCR. 300 a, tant s’en faut qu’ils, etc. ; τοῦ παντὸς δέω, ESCHL. Pr. 1006, il s’en faut du tout au tout (que je fasse cela) etc. ; παντὸς δεῖ τοιοῦτος εἶναι, PLAT. Soph. 221 d, il s’en faut du tout au tout qu’il soit tel ; avec l’acc. τοσοῦτον δέω, avec l’inf. PLAT. Men. 70 a ; LUC. Ic. 6, tant s’en faut que je, etc. ; ὀλίγον, μικρὸν δέω τοῦ ποιεῖν, PLUT. Pyrrh. 17, 30, il s’en faut de peu ou peu s’en faut que je fasse ; avec une locut. adv. παρὰ μικρὸν ἐδέησα ἀποθανεῖν, ISOCR. 222 b, peu s’en fallut que je ne mourusse, je faillis mourir ; avec δέω au participe : μικροῦ δέοντα τέτταρα τάλαντα, DÉM. 824, 21, quatre talents ou peu s’en faut ; particul. avec des n. de nombre de dizaines pour exprimer un nombre inférieur d’une ou deux unités, càd. terminé par huit ou neuf (cf. lat. duodeviginti, etc.) : πεντήκοντα δυοῖν δέοντα ἔτη, THC. 2, 1, quarante-huit ans ; δυοῖν δεούσαις εἴκοσι ναυσίν, XÉN. Hell. 1, 1, 5, dix-huit navires ; ἑνὸς δέον εἰκοστὸν ἔτος, THC. 8, 6, la 19e année ; ἀνδράσιν ἑνὸς δέουσι τριάκοντα, CIA. 1, 325, 10 (av. 403 av. J.C.) ; ἀνδράσιν ἑνὸς δέουσιν εἴκοσιν, ibid. l. 2, vingt-neuf hommes ; dix-neuf hommes ; v. Meisterh. p. 128, 18, note 1144 ; 129, 22, note 1152 ; postér. avec le part. au gén. μιᾶς δεούσης εἴκοσιν, ARSTT. H.A. 3, 20, 14, dix-neuf (au fém.) ; ἑξήκοντα ἑνὸς δέοντος ἔτη, PLUT. Pomp. 79, cinquante-neuf ans ; abs. ἐδέησα avec l’inf. j’ai failli, etc. ALCIPHR. 3, 5, 3 ; — au pass. τὰ δεόμενα, les choses dont on a besoin, le nécessaire, CIA. 2, 573, 3 (peu après 350 av. J.C.) ; 1058, 15 (350/300 av. J.C.) etc. ;
   II impers. δεῖ (impf. ἔδει, f. δεήσει, ao. ἐδέησε, pf. δεδέηκε) il est besoin de, il faut :
      1 avec une prop. inf. τί δεῖ πολεμιζέμεναι Τρώεσσιν Ἀργείους ; IL. 9, 337, pourquoi faut-il que les Argiens fassent la guerre aux Troyens ? ὅτι δέοι γενέσθαι αὐτόν, THC. 5, 26, qu’elle (cette guerre) devait durer, etc. ; avec un dat. de pers. θεοῖσι δεήσει, inf. EUR. Hipp. 940, il faudra que les dieux, etc. ; cf. XÉN. An. 3, 4, 35 ; Mem. 3, 3, 10 ; Œc. 7, 20 ; avec un acc. suivi de ὅπως et le fut. ind. δεῖ σ' ὅπως δείξεις, SOPH. Aj. 556 (cf. SOPH. Ph. 54), il faut que tu montres ; ellipt. avec un inf. s.-e. μὴ πεῖθ' ἃ μὴ δεῖ (s.-e. πείθειν) SOPH. O.C. 1442, ne conseille pas ce qu’il ne faut pas (conseiller) ; cf. SOPH. O.R. 1273 ; abs. εἴ τι δέοι, ἐάν τι δέῃ, XÉN. etc. s’il le fallait, s’il le faut ; particul. au participe δέον, δεῆσον, δεῆσαν, alors qu’il faut, qu’il faudra, qu’il fallait ; avec un inf. PLAT. Prot. 355 d, etc. ; abs. οὐκ ἀπήντα δέον, DÉM. 543, 18, il ne s’est pas présenté, quand il aurait fallu comparaître ; précédé de ὡς et suivi d’un inf. : ὡς δεῆσον ἐπιδιώκειν, XÉN. Cyr. 3, 2, 4, en se disant qu’il allait falloir ou qu’il faudrait poursuivre, etc. ; avec une prop. inf. PLAT. Phil. 25 d, etc. ; postér. δέον ἐστί = δεῖ, il est nécessaire, il faut, POL. 2, 37, 5, etc. ;
      2 avec un gén. δεῖ τινος, HDT. ATT. besoin est de qqe ch. ; qqf. avec un gén. et un inf. μακροῦ λόγου δεῖ ταῦτ' ἐπεξελθεῖν, ESCHL. Pr. 870, il faut un long discours pour rapporter cela en détail ; particul. avec un gén. de quantité : πολλοῦ δεῖ οὕτως ἔχειν, PLAT. Prot. 341 d, etc. il s’en faut de beaucoup qu’il en soit ainsi ; ὀλίγου δεῖν, PLAT. Ap. 22 a ; μικροῦ δεῖν, DÉM. 829, 27, peu s’en faut ; ἐδέησεν ἐλαχίστου αὐτοὺς διαφθεῖραι (τὸ πῦρ) THC. 2, 77, il s’en fallut de très peu que le feu ne les dévorât ;
      3 avec double rég., le gén. de la pers. ou de la chose dont on a besoin, et le dat. de la pers. qui a besoin : δεῖ μοί τινος, HDT. 5, 38 ; ESCHL. Ag. 848 ; THC. 1, 71 ; PLAT. Soph. 255 a, j’ai besoin de qqe ch. ; rar. avec l’acc. de la pers. δεῖ μέ τινος, ESCHL. Pr. 86 ; Ag. 840 ; EUR. Hipp. 23 ; XÉN. Mem. 4, 2, 10, m. sign. ;
      4 avec un acc. de chose : ἓν δεῖ μοι, EUR. Suppl. 594, une seule chose m’est nécessaire ; PLAT. Gorg. 491 d, etc. ;
      5 sur les partic. abs. δέον, etc. v. ci-dessus ; sur δέον subst. v. ce mot ;

Moy. δέομαι (f. δεήσομαι, ao. ἐδεήθην, pf. δεδέημαι) :
      1 avoir besoin : τινος, ATT. de qqn ou de qqe ch. ; avec un acc. neutre ; ἤν τι δέωνται βασιλέως, THC. 8, 37, s’ils ont qqe besoin d’un roi ; οὐδὲν δεῖσθαί τινος, THC. 8, 43 ; PLAT. Theæt. 151 b, n’avoir aucun besoin de qqn ; οὐδὲν δ. avec un inf. ATT. n’avoir aucun besoin de, etc. ;
      2 p. suite, demander, prier : τινος, ATT. ; τινα, THC. 5, 36 (dout.) prier qqn ; τι, ATT. demander qqe ch. ; τινὸς δεῖσθαί τινος, HDT. 3, 157 ; SOPH. O.C. 1170, demander qqe ch. à qqn ; τοῦτο δέομαι ὑμῶν, PLAT. Ap. 17, voilà ce que je vous demande ; δέησιν δεῖσθαί τινος, ESCHN. 33, 41 ; ou δέημα δ. τινος, AR. Ach. 1059, adresser une demande à qqn ; δεῖσθαί τινος, avec l’inf. XÉN. Hell. 1, 5, 2, demander à qqn de, etc. ; δ. τινος ὥστε, THC. 1, 119 ; δ. τινα ὅπως avec le sbj. THC. 5, 36 ; PLUT. Ant. 84, m. sign. ; d’où simpl. demander, souhaiter, désirer : τινος, HDT. 9, 35, qqn ; avec l’inf. HDT. 2, 173 ; PLAT. Phæd. 73 b.

Act. prés. ind. 1 sg. δέω non contracte ; 2 sg. δέεις ; ISOCR. 11, 4 Baiter-Sauppe, ou δεῖς, PLAT. Lys. 204 e ; DÉM. 37, 49 ; 3 sg. δεῖ, ATT. ; 1 pl. δέομεν, ISOCR. 4, 134 ; 14, 5 ; 2 pl. inus. ; 3 pl. δέουσι, PLAT. Men. 92 a ; ISOCR. DÉM. Sbj. impers. δέῃ, THC. 1, 58 ; EUR. Rhes. 521 ; etc. ; mais δῇ, AR. Ran. 265 ; PHILÉT. (Com. fr. 3, 292). Opt. 3 sg. δέοι, THC. 4, 4. Inf. δεῖν, PLAT. Conv. 185 c. Part. neutre δέον, EUR. I.A. 567 ; δεῖν, XÉN. Hell. 7, 4, 39, etc. Impf. ἔδεον, XÉN. Hell. 4, 6, 11 ; 3 sg. impers. ἔδει, THC. 7, 8, etc. ; ion. ἔδεε (sel. d’autres ἔδει) HDT. 3, 45 ; 7, 9 ; 8, 6. — Ao. épq. 3 sg. δῆσε (sel. d’autres, ἔδησε) IL. 18, 100. — Moy. prés. ind. δέομαι, HDT. 1, 8 ; ATT. (THC. 7, 63 ; etc.) ; 2 sg. att. δέει, AR. Th. 264 ; PLAT. Parm. 126 a ; ou δεῖ, AR. Lys. 605 ; 3 sg. δεῖται, ESCHL. Suppl. 358 ; SOPH. O.R. 1293 ; PLAT. Rsp. 465 d, etc. ; 1 pl. δεόμεθα, THC. 6, 80 ; EUR. Rhes. 321 ; AR. Pax 474 ; 2 pl. inus. ; 3 pl. δέονται, THC. 1, 81 ; PLAT. Theæt. 151 b. Impér. 2 pl. δέεσθε, HDT. 8, 22. Sbj. 3 sg. δέηται, PLAT. Crat. 406 a ; qqf. dans les inscr. att. postér. δει- pour δε- : δείηται, CIA. 2, 167, 43, 48 (peu après 307 av. J.C.), mais δέηται, ibid. 2, 40, a, 13 ; 54, b, 15, etc. ; δείωνται, CIA. 2, 119, 14 (vers 340 av. J.C.), mais δέωνται dans les inscr. antér. v. Meisterh. p. 37, n. 304 a ; opt. δέοιντο, PLAT. Leg. 720 a ; ion. δεοίατο, HDT. 5, 73 ; part. δεόμενος, PD. N. 7, 13. — Impf. ἐδεόμην, HDT. 3, 36 ; ATT. (AR. Vesp. 850 ; AND. LYS. etc.) ; 2 sg. ἐδέου, HDT. 7, 161 ; 3 sg. ἐδεῖτο, THC. 7, 28 ; EUR. Her. 126 ; etc. ; ion. ἐδέετο, HDT. 2, 30 ; 1 et 2 pl. inus. ; 3 pl. ἐδέοντο, HDT. 1, 196 ; ATT. (THC. 5, 36 ; AR. Ach. 536 ; etc.). — Fut. δεήσομαι, HDT. 8, 142 ; ATT. (AR. Pl. 1160 ; PLAT. Rsp. 348 ; etc.). Fut. réc. δεηθήσομαι, PLUT. M. 213 ; SPT. Job 9, 15 ; GAL. 1, 417 ; etc. — Ao. ἐδεήθην, HDT. 4, 84 ; ATT. (THC. 1, 27 ; XÉN. Lac. 11, 2 ; etc.). — Pf. δεδέημαι, XÉN. An. 7, 7, 14 ; IS. 72, 19.

Étym. p. *δέϝω ou *δεύσ-ω, cf. épq. δεύω, de la R. indo-europ. *deu(s)-, manquer, vouloir, avoir besoin.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

Bailly

(impf. ἔδεον, f. δήσω, ao. ἔδησα, pf. δέδεκα, postér. δέδηκα ; pl.q.pf. ἐδεδέκειν ou ἐδεδήκειν ; pass. f. δεθήσομαι, ao. ἐδέθην, pf. δέδεμαι, pl.q.pf. ἐδεδέμην ; f. ant. δεδήσομαι) lier, d’où :
      1 au pr. lier, attacher : δεσμῷ τινα δ. IL. 10, 443, attacher qqn avec un lien ; δ. ὀπίσσω χεῖρας ἱμᾶσιν, IL. 21, 30, ou ὀπίσω τὼ χεῖρε, JOS. B.J. 6, 7, 1, attacher les mains derrière le dos avec des courroies ; δ. τινα χεῖράς τε πόδας τε, OD. 12, 50, attacher qqn pieds et poings liés ; δεδεμένοι πρὸς ἀλλήλους, THC. 4, 47, attachés les uns aux autres ; δ. τινα πρός τι, SOPH. Aj. 108, ou τινά τινι, SOPH. Aj. 240 ; πρός τινι, ESCHL. Pr. 15, attacher qqn à qqe ch. ; ἐς πέδας, HDT. 5, 77 ; ἐν πέδαις, HDT. 1, 66 ; ἐν δεσμῷ, IL. 5, 386 ; OD. 12, 161, emprisonner dans des entraves, dans un lien ; δ. ἐν ξύλῳ ou ξύλῳ (v. ξύλον) ; abs. attacher, amarrer, HÉRON ;
      2 p. ext. abs. enfermer, emprisonner : ἐν δημοσίῳ δεσμῷ, PLAT. Leg. 864 e, dans la prison publique ;
      3 p. anal. entraver, d’où empêcher, retenir : τινα κελεύθου, OD. 4, 380, 469, écarter qqn d’une route ;
      4 fig. lier, enchaîner : γλῶσσα δέ οἱ δέδεται, THGN. 178, et sa langue est liée ; ψυχὰν δέδεται λύπῃ, EUR. Hipp. 160, l’âme est enchaînée par le chagrin ; abs. enchaîner par des sortilèges, fasciner, tenir sous le charme, ANTH. 11, 138 ; d’où en gén. tenir sous sa dépendance : πῶς ἄν σε δέοιμι ; OD. 8, 352, comment te tiendrais-je ? càd. t’obligerais-je à tenir tes promesses ? ;

Moy. δέομαι (f. δήσομαι, ao. ἐδησάμην) attacher sur soi ou pour soi : ὑπὸ ποσσὶ πέδιλα, IL. 2, 4 ; περὶ κνήμῃσι βοείας, OD. 24, 228, s’attacher des sandales sous les pieds, des guêtres de peau de bœuf autour des jambes ; ὅπλα ἀνὰ νῆα, OD. 2, 430, attacher des agrès à son navire.

Bien que dissyllab. δέω se contracte qqf. au prés. et à l’impf. chez les Att. — Act. prés. δέω (non contracte, mais voy. καταδῶ = καταδέω) HÉS. fr. 94, 3 Göttling ; PLAT. Crat. 403 ; impér. 2 pl. δεῖτε, EUR. Ion 1403 ; opt. δέοιμι, OD. 8, 352 ; inf. δεῖν, HH. 7, 12 ; part. neutre, par contr. δοῦν, PLAT. Crat. 419 a ; dat. δοῦντι, PLAT. Crat. 421 c ; gén. pl. δεόντων (var. διδέντων) OD. 12, 54. — Impf. 3 sg. contracte ἔδει, PLAT. Crat. 403 ; 3 pl. poét. δέον, OD. 22, 189 ; HÉS. Sc. 291. — Fut. δήσω, IL. 21, 454 ; ATT. (XÉN. An. 5, 8, 24 ; etc.). — Ao. ἔδησα, IL. 14, 73 ; HDT. 2, 122 ; ATT. (THC. 8, 70, etc.) ; 3 sg. poét. δῆσεν, IL. 21, 30 ; HÉS. Th. 502 ; PD. P. 4, 71 ; impér. 3 pl. δησάντων, OD. 12, 50 ; part. dor. δήσαις, PD. P. 4, 234. — Pf. δέδεκα, DÉM. 764, 18 ; ANTH. 5, 96 ; 12, 132 ; PLUT. Flam. 10 ; et δέδηκα (sel. d’autres, δέδεκα), ESCHN. 46, 2. — Pl.q.pf. 3 sg. ἐδεδήκει (sel. d’autres, ἐδεδέκει), AND. 31, 23. — Pass. temps régul., en outre, au pl.q.pf. 3 sg. poét. δέδετο, IL. 5, 387 ; 3 pl. δέδεντο, OD. 10, 92 ; ion. ἐδεδέατο, HDT. 1, 66 ; 5, 77. Fut. ant. δεδήσομαι, XÉN. Cyr. 4, 3, 18 ; PLAT. Rsp. 361 e ; postér. δεδέσομαι (sel. Dind. δεδήσομαι) ARSTD. 53 Jebb. — Moy. impf. 3 pl. δέοντο, IL. 18, 553. Fut. δήσομαι, SIB. 12, 293. Ao. ἐδησάμην, IL. 10, 22 (d’où opt. δησαίμην, IL. 8, 26 ; inf. δήσασθαι, HÉS. O. 542 ; part. δησάμενος, IL. 17, 290) A.RH. 2, 1013. Ao. itér. 3 sg. δησάσκετο, IL. 24, 15.

Étym. R. indo-europ. *deh₁-, lier ; cf. δίδημι, δέσις, etc.

Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

Bailly

éol. c. δήω, ALC. 103.
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

imper. 3 pl. δεόντων Od. 12.54 codd. (v. δίδημι); fut. δήσω ; aor. ἔδησα, Ep. δῆσα Il. 21.30; pf. δέδεκα D. 24.207, v.l. δεδηκότας in Aeschin. 2.134; plpf. ἐδεδήκει And. 4.17 (prob.); — Med., Ep. impf. δέοντο Il. 18.553; aor. ἐδησάμην 24.340, al. ; Ep. 3 sg. δησάσκετο ib. 15; — Pass., fut. δεθήσομαι D. 24.126, 131, etc., δεδήσομαι Pl. R. 361e, X. Cyr. 4.3.18; δεδέσομαι f.l. in Aristid. Or. 41 (4).7; aor. ἐδέθην D. 24.132, etc. ; pf. δέδεμαι (v. infr.); plpf. ἐδεδέμην And. 1.48; Ep. δέδετο Il. 5.387; Ion. 3 pl. ἐδεδέατο Hdt. 1.66, etc. — In this Verb, though a disyll., εο and εω are occas. contr. τὸ δοῦν, τῷ δοῦντι, Pl. Cra. 419b, 421c; δοῦσα Din. Fr. 89.15:
bind, tie, fetter, δεσμῷ τινα δῆσαι Il. 10.443, etc. ; ἐνὶ δεσμῷ 5.386, etc. ; ἐν πέδαις (v.l. ἐς πέδας) Hdt. 5.77; δῆσε δ’ ὀπίσσω χεῖρας… ἱμᾶσιν Il. 21.30; δ. τινὰ χεῖράς τε πόδας τε Od. 12.50; δ. ἔκ τινος to bind from (i.e. to) a thing, ἐξ ἐπιδιφριάδος ἱμᾶσι δέδεντο Il. 10.475, cf. Hdt. 4.72; δῆσαί τινα ξύλῳ or ἐν ξύλῳ (cf. ξύλον ΙΙ. 2); ἐν κλίμακι Ar. Ra. 619; δ. κύνα κλοιῷ tie a clog to a dog, Lex Solonis ap. Plu. Sol. 24, cf. E. Cyc. 234; δ. τινὰ πρὸς φάραγγι A. Pr. 15; πρὸς κίονα, κίονι, S. Aj. 108, 240 (lyr.); δεδεμένοι πρὸς ἀλλήλους Th. 4.47; δεδέσθαι ἐν τῇ ποδοκάκκῃ Lex Solonis ap. D. 24.105. alone, bind, keep in bonds, πῶς ἂν ἐγώ σε δέοιμι; says Hephaistos, pointing to the nets in which he had caught Ares, Od. 8.352; αὐτὸς δ’ ἔδησε πατέρα A. Eu. 641; δήσαντες ἔχειν τινάς Th. 1.30; δησάντων αὐτὸν οἱ ἕνδεκα Lex ap. D. 24.105, etc. metaph, bind, enchain, γλῶσσα δέ οἱ δέδεται Thgn. 178; κέρδει καὶ σοφία δέδεται Pi. P. 3.54; ψυχὰ δ. λύπῃ E. Hipp. 160 (lyr.); later, bind by spells, τὸ στόμα AP 11.138 (Lucill.), cf. Tab. Defix. 96, 108. c. gen., hinder from a thing, ἔδησε κελεύθου Od. 4.380, 469. Medic., harden, brace up, Hp. Off. 17, etc. Med., bind, tie, put on oneself, ποσσὶ δ’ ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα tied them on his feet, Il. 2.44, etc. ; — Pass., περὶ δὲ κνήμῃσι βοείας κνημῖδας… δέδετο he had greaves bound round his legs, Od. 24.228. (Cf. Skt. ditá ΄bound΄, dā´ma ΄bond΄.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

LSJ

= δήω, Alc. 102.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

LSJ

A. Pr. 1006, etc. ; fut. δεήσω Pl. R. 395e; aor. ἐδέησα Lys. 30.8, Ep. δῆσα only Il. 18.100; pf. δεδέηκα Pl. Plt. 277d; — Med., fut. δεήσομαι Th. 1.32, etc., Dor. δεοῦμαι Epich. 120; later -ηθήσομαι LXX Jb. 5.8, Plu. 2.213c, etc. ; aor. ἐδεήθην Hdt. 4.84, Ar. Pl. 986, etc. ; pf. δεδέημαι X. An. 7.7.14, Is. 8.22 (the forms δεήσω, etc., compared with the Ep. ἐδεύησα, δεύομαι, point to root δεϜ):
lack, miss, stand in need of, c. gen., ἐμεῖο δὲ δῆσε… ἀλκτῆρα γενέσθαι Il. l.c. (elsewh. Hom. uses δεύω); παραδείγματος τὸ παράδειγμα αὐτὸ δεδέηκεν Pl. Plt. 277d, cf. X. Mem. 4.2.10. freq. in Att., πολλοῦ δέω I want much, i.e.
am far from, mostly c. inf. pres., πολλοῦ δ. ἀπολογεῖσθαι I am far from defending myself, Pl. Ap. 30d; πολλοῦ δεῖς εἰπεῖν Id. Men. 79b; π. δ. ἀγνοεῖν Id. Ly. 204e; π. γε δέουσι μαίνεσθαι Id. Men. 92a; also μικροῦ ἔδεον ἐν χερσὶν εἶναι X. HG 4.6.11, cf. Men. Georg. 25; τοσούτου δέω ἱκανὸς εἶναι λέγειν ὥστε… Lys. 17.1; τοσούτου δέουσι μιμεῖσθαι Isoc. 14.17 (also τοσοῦτον δέω εἰδέναι Pl. Men. 71a); παρὰ μικρὸν ἐδέησα ἀποθανεῖν v.l. in Isoc. 17.42; simply ἐδέησα κινδύνῳ περιπεσεῖν Alciphr. 3.5; abs., πολλοῦ γε δέω I am far from it, Pl. Phdr. 228a; τοῦ παντὸς δέω A. Pr. 1006; παντὸς δεῖ τοιοῦτος εἶναι Pl. Sph. 221d (impers. πολλοῦ δεῖ, etc., v. δεῖ ΙΙ. 1. b); in part., παλαστῆς δεόντων τεττάρων ποδῶν IG1². 373.8; μικροῦ δέοντα τέτταρα τάλαντα D. 27.35; the part. is freq. used to express numerals compounded with 8 or 9, ἀνδράσιν ἑνὸς δέουσι τριάκοντα IG1² 374.413; δυοῖν δέοντα τεσσεράκοντα forty lacking two, thirty-eight, Hdt. 1.14; πεντήκοντα δυοῖν δέοντα ἔτη Th. 2.2; ἑνὸς δέον εἰκοστὸν ἔτος the 20th year save one, the 19th, Id. 8.6; δυοῖν δεούσαις εἴκοσι ναυσίν X. HG 1.1.5; later, the inf. stands abs., περὶ τὰ ἑνὸς δεῖν πεντήκοντα fifty save one, Arist. Rh. 1390b11; part. in gen., τροφαλίδες μιᾶς δεούσης εἴκοσιν Id. HA 522a31; πόλεων δυοῖν δεούσαιν ἑξήκοντα D.L. 5.27; ἑξήκοντα ἑνὸς δέοντος ἔτη Plu. Pomp. 79. part. δέων, δέουσα, as Adj., fit, proper, ὁ καιρὸς οὐκ ἔστι χρόνος δέων Arist. APr. 48b36; τοῖς δέουσι χρόνοις IG 12(3).247.11 (Anaphe); ἡ δέουσα ἑκάστων χρῆσις Hierocl. p. 61 A., etc. ; esp. freq. in neut., v. δέον. δεῖ impers., v.h.v. Dep. δέομαι ; contr. δῆσθε Sophr. 46, part. δεύμενος Id. 36; fut. δεήσομαι Pl. Phlb. 53b; aor. ἐδεήθην ; always personal, and used by Hom. only in form δεύομαι (v. δεύω²); abs., to be in want or need, require, mostly in part., κάρτα δεόμενος Hdt. 8.59; οἱ δεόμενοι the needy, opp. οἱ κεκτημένοι τὰς οὐσίας, Isoc. 6.67.
stand in need of, want, c. gen., Hdt. 1.36, etc. ; τὰ σὰ δεῖται κολαστοῦ… ἔπη S. OT 1148; ῥώμης τινὸς δ. ib. 1293; οὐδὲν δεῖσθαι τροφῆς have no need of…, Th. 8.43; ἤν τι δέωνται βασιλέως if they have any need of him, ib. 37; c. inf., τοῦτο ἔτι δέομαι μαθεῖν Pl. R. 392d, cf. Euthd. 275d, etc. ; τὰ πράττεσθαι δεόμενα things needing to be done, X. Cyr. 2.3.3; τὰ δεόμενα necessaries, IG 2.573.4; ἐπισκευάσαι τὰ δεόμενα parts needing repair, ib. 22.1176.15; τὸ δεόμενον the point threatened, Plb. 15.15.7; δεῖται impers., v. δεῖ.
beg a thing from a person, c. dupl. gen. rei et pers., τῶν ἐδέετο σφέων Hdt. 3.157, cf. Th. 1.32, etc. ; μή μου δεηθῇς. ΘΗ. πράγματος ποίου; S. OC 1170; freq. with neut. Pron. in acc., τοῦτο ὑμῶν δέομαι Pl. Ap. 17c, cf. Smp. 173e, etc. ; c. acc. cogn., δέημα, or oftener δέησιν, δεῖσθαί τινος, Ar. Ach. 1059, Aeschin. 2.43, etc. ; also c. acc. rei only, ξύμφορα δ. Th. 1.32; δυνατά τινος Pl. Prt. 335e; δίκαια καὶ μέτρια ὑμῶν D. 38.2; διαπράξωμαι ἃ δέομαι X. An. 2.3.29; with gen. pers. only, δεηθεὶς ὑμῶν having begged a favour of you, D. 21.108; c. gen. pers. et inf., ἐδέετο τοῦ δήμου φυλακῆς πρὸς αὐτοῦ κυρῆσαι Hdt. 1.59, cf. Pl. Prt. 336a, etc. ; δ. τινὸς ὥστε… Th. 1.119; ὅπως… Plu. Ant. 84; rarely c. acc. pers., ἐδέοντο Βοιωτοὺς ὅπως παραδώσουσι Th. 5.36; parenthetic, δέομαι I pray, LXX Ge. 44.18.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

bedürfen ; wohl nicht, wie gewöhnlich angenommen wird, von einer Wurzel ΔΕF-, sondern von einer Wurzel ΔΥ-, mit Guna ΔΕΥ-; zunächst verwandt ist wohl δεύτερος, δεύτατος. In δέω ist das Υ der Wurzel ausgestoßen ; vgl. ἔχευα ἔχεα, ἀλεύω ἀλέω, ἀχεύων ἀχέων, εὔαδεν ἕαδεν. Die Attische Prosa hat von δεύω δέω ein activum δέω, δεήσω, ἐδέησα, δεδέηκα, meist unpersönlich gebraucht, δεῖ, δεήσει, ἐδέησε, δεδέῆκε, und ein deponens passiv. δέομαι, δεήσομαι, ἐδεήθην, δεδέημαι ; die Kontraktion in ει unterbleibt zuweilen, δέεται und δεῖται, δέεσθαι und δεῖσθαι, s. Buttmann Ausf. Gramm. ed. 2 Bd 2 S. 150. Bei Homer findet sich das activum in wenigen Formen und Stellen : ἐδεύησεν zweimal ; Od. 9.540 κὰδ δ' ἔβαλεν μετόπισθε νεὸς κυανοπρώροιο τυτθόν, ἐδεύησεν δ' οἰήϊον ἄκρον ἱκέσθαι, es fehlte (nur noch gerade), daß er die Spitze des Steuerruders traf, Apollon. Lex.Homer. p. 62.11 ἐδεύησεν· ἐνδεὴς ἐγένετο ; derselbe Vers interpoliert Od. 9.483 κὰδ δ' ἔβαλε προπάροιθε νεὸς κυανοπρώροιο τυτθόν, ἐδεύησεν δ' οἰήϊον ἄκρον ἱκέσθαι, vgl. Scholl. vs. 5401 δῆσεν oder ἔδησεν einmal, Il. 18.100 ὁ μὲν μάλα τηλόθι πάτρης ἔφθιτ', ἐμεῖο δὲ δῆσεν ἀρῆς ἀλκτῆρα γενέσθαι, er entbehrte meiner, daß ich ihm ein Retter geworden wäre, var. lect. δ' ἔδησεν, vgl. Scholl. (Herodian.) und Apollon. Lex.Homer. p. 62.14 ἔδησεν· ἐνδεὴς ἐγένετο· »ἐμεῖο δ' ἔδησεν ἀρῆς« ; δεῖ unpersönlich einmal, Il. 9.337 τί δὲ δεῖ πολεμιζέμεναι Τρώεσσιν Ἀργείους, »wozu ist es nötig, daß die Argiver mit den Troern kämpfen ?« In dieser Weise gebraucht Homer öfters χρή ; und so haben denn auch in der vorliegenden Stelle Neuere statt δεῖ schreiben wollen χρή, ein Versuch, welcher eben so wohlfeil und eben so wertlos ist wie Il. 18.100 der geistreiche Vorschlag Neuerer statt ἐμεῖοδ' ἔδησεν oder ἐμεῖο δὲ δῆσεν zu schreiben ἐμεῦ δ' ἐδέησεν ; beide »Besserungen« sind leichtfertge, frivole Attentate auf den aus dem Altertume überlieferten Homer-Text, was Buttmann einsah, Ausf. Gramm. ed. 2 Bd 2 S. 151 sq. Anmerk. Vgl. noch mit δῆσεν ἔδησεν das Homerische κῆται, welches sich zu κέηται verhält wie δῆσεν zu δέησεν. – Häufiger als das activ. erscheint bei Homer das deponens, immer mit dem Υ, δεύομαι, in folgenden Formen und Stellen : δεύεαι Il. 23.484 ; δεύῃ Od. 1.254 ; δεύεται Od. 7.73, 8.137 ; δευοίατο Il. 2.128, 5.202 ; δευέσθω Il. 20.122 ; δεύεσθαι Il. 13.310 ; δευόμενος Il. 22.492 ; δευόμενον Il. 1.134, 20.472, Od. 4.264 ; δευομένους Il. 3.294 ; ἐδεύεο Il. 17.142 ; ἐδεύετο Il. 1.468, 602, 2.431, 4.48, 7.320, 23.56, 24.69, Od. 16.479, 19.425 ; δευέσθην Il. 8.127 ; δεύοντο Il. 2.709 ; δευήσεαι Od. 6.192, 14.510 ; δευήσεσθαι Il. 13.786, Od. 23.128. Aorist. und perfect. kommen bei Homer nicht vor.
Bedeutung und Konstruktion: absolut, Il. 1.134 αὐτὰρ ἔμ' αὔτως ἧσθαι δευόμενον, entbehrend ; Il. 22.492 δευόμενος δέ τ' ἄνεισι πάις ἐς πατρὸς ἑταίρους, Mangel leidend ; Il. 20.122 μηδέ τι θυμῷ δευέσθω, er soll sich nicht verlassen fühlen ; δεύεσθαί τινος einer Sache oder Person entbehren, Il. 2.128 πολλαί κεν δεκάδες δευοίατο οἰνοχόοιο ; Od. 1.254 ἦ δὴ πολλὸν ἀποιχομένου Ὀδυσῆος δεύῃ ; Il. 4.48 οὐ γάρ μοί ποτε ῃωμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης, λοιβῆς τε κνίσης τε ; Od. 19.425 δαίνυνι', οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης ; Od. 4.264 πόσιν οὔ τευ δευόμενον, οὔτ' ἂρ φρένας οὔτε τι εἶδος ; Il. 3.294 καὶ τοὺς (ἄρνας) μὲν κατέθηκεν ἐπὶ χθονὸς ἀσπαίροντας, θυμοῦ δευομένους· ἀπὸ γὰρ μένος εἵλετο χαλκός, der Lebenskraft ermangelnd, sterbend, vgl. Apollon. Lex.Homer. p. 57.34 ; δεύεσθαί τινος Einem nachstehn, Il. 23.484 ἄλλα τε πάντα δεύεαι Ἀργείων, auch in allen andern Stücken stehst du den Argivern nach ; δεύεσθαί τινος in etwas nachstehn, zurückstehn, Il. 17.142 Ἕκτορ εἶδος ἄριστε, μάχης ἄρα πολλὸν ἐδεύεο, im Kampfe standest du sehr zurück, das εο in ἐδεύεο mit Synizese zu lesen ; so hat man auch Il. 13.310 erklärt, ἐπεὶ οὔ ποθι ἔλπομαι οὕτως δεύεσθαι πολέμοιο καρηκομόωντας Ἀχαιούς, Apollon. Lex.Homer. p. 58.1. – Vgl. die Homerischen Kompos. ἐπιδεύομαι und ἐπιδευής.
Folgende : 1) Activum: παραδείγματος αὐτὸ τὸ παράδειγμα δεδέηκεν, der Beweis bedarf selbt des Beweises. Plat. Polit. 277d ; ἡ βουλὴ δεῖ διακρινοῦντος Lach. 184c. – Gew.
   a) πολλοῦ, ὀλίγου δέω, es fehlt viel, wenig daran, daß ich, c. inf., z.B. πολλοῦ δεῖς τὸ εἶδος ἀγνοεῖν τοῦ παιδός, es fehlt viel daran, daß du nicht kennen solltest, Plat. Lys. 204e ; vgl. Theaet. 167b ; ὥστε θολλοῦ δέω μὴ οὐ δύο γε φεύγειν Euthyd. 297c ; πολλοῦ μοι δοκῶ δεῖν τὸ ὑμέτερα ἔχειν Xen. An. 7.6.18 ; οὐ πολλοῦ δέοντας ἴσους τὸ πλάτος καὶ τὸ μῆκος εἶναι, beinahe eben so dick wie lang, 5.4.32 ; auch absol., als nachdrückliche Veineinung, πολλοῦ γε δέω, Plat. Phaedr. 228a, wie Dem. 20.58, ich bin weit entfernt, d.i. durchaus nicht ; τοῦ παντὸς δέω, Aesch. Prom. 1008 ; τοσούτου δέουσιν ἐλεεῖν ὥστε μᾶλλον, wie tantum abest, Isocr. 4.168 ; vgl. 14.18 u. 11.5, wo vor Bekker τοσούτῳ stand. Seltener steht auch der acc., τοσοῦτον δέω εἰδέναι Plat. Menon. 71a ; Luc. Icarom. 5 ; ὀλίγον, μικρὸν δέω τοῦ ποιεῖν, Plut. Pyrrh. 17, 30, öfter. – An Vrbdgen, wie μικροῦ δέοντα τέτταρα τάλαντα, beinahe vier Talente, woran wenig fehlt, Dem. 27.35, reihen sich Ausdrücke für die Zahlen 18.19.28.29 u. ä.; δυοῖν δέοντα τεσσαράκοντα, Her. 1.14. Bes. Att., ἑνὸς δέον εἰκοστὸν ἔτος, das zwanzigste Jahr weniger eins, d.i. das neunzehnte, Thuc. 8.6, 25 ; πεντήκοντα δυοῖν δέοντα ἔτη, d.i. 48 Jahre, 2.1 ; μιᾶς δέουσι ἑξήκοντα, Plat. Legg. V.738a ; Sp. brauchen gen. abs., ἑξήκοντα ἑνὸς δέοντος ἔτη, Plut. Pomp. 79 ; DL. 5.27.
   b) das imperson. δεῖ, conj. δέῃ, auch δῇ, s. Meineke III.293, es bedarf, ist nötig ; mit acc. c. inf., Pind. Ol. 6.28 ; Her. bes. von Schicksalbestimmungen, οὐ γὰρ ἔδει Ναξίους ἀπολέσθαι, sie sollten nicht untergehen, 5.33 ; vgl. 6.64, 9.109 ; u. mit dem Zusatz κατὰ τὸ θεοπρόπιον, 8.53 ; δεῖ γενέσθαι τι, Thuc. 5.26. Seltener findet eine Attraktion statt. ἡγούμην αὐτὸς περιεῖναι δεῖν αὐτῶν, καὶ μεγαλοψυχότερος φαίνεσθαι Dem. 19.235 ; vgl. 44.28 u. Lobeck Phryn. 754 ; selten auch steht der dat., δεῖ ἐπισάξαι τὸν ἵππον Πέρσῃ ἀνδρί Xen. An. 3.4.35 ; vgl. Oec. 7.20 ; Soph. O.C. 721 ; Eur. Hipp. 945 ; Plat. Rep. X.608c.; Soph. vbdt auch δεῖ σ' ὅπως δείξεις Aj. 553 ; bgl. Phil. 54. – Ohne Inf., εἴ τι δέοι u. ἐ ἀν τι δέῃ, wenn es nötig sein sollte, Xen. oft. – Gew. mit dem gen. der Sache, δεῖ τινος, es bedarf einer Bache, es ist etwas nötig, es tut Not, εὐβουλίης δεῖ Soph. Ant. 1083 ; ἀγαθοῦ δημτουργοῦ δεῖ Plat. Conv. 187c, der sogar vbdt σφόδρα ἡμῖν δεῖ ἄκρων εἶναι τῶν ἀρχόντων Rep. V.459b ; οὐδὲν ἔτι αὐτῶν δεῖ Thuc. 5.55 ; Xen. An. 5.1.10. Die Person, welche etwas nötig hat, steht gew. im dat., ἔδει γὰρ δὴ συμμαχίης τινός οἱ μεγάλης Her. 5.38, wo pleonast ἐξευρεθῆναι zugesetzt ist ; ἓν δεῖ μόνον μοι Eur. Suppl. 594 ; τέχνης δεῖ τῷ μέλλοντι δρᾶν Plat. Soph. 255a ; δεῖ μοι τῆς αὐτῆς ἐρωτήσεως Men. 79c. Selten im accus., αὐτὸν σε δεῖ Προμηθέως Aesch. Ag. 840 ; ποίας με δεῖ φροντίδος Soph. El. 602 ; vgl. Eur. Rhes. 837 ; u. spätere Prosaiker, nach Arist. Pol. 7.13.
   c) an a) schließt sich πολλοῦ, ὀλίγου δεῖ, es fehlt viel, wenig, worauf acc. c. inf. folgt, πολλοῦ γε δεῖ οὕτως ἔχειν Plat. Prot. 341d ; ἐδέησεν ἐλαχίστου αὐτοὺς διαφθεῖραι (τὸ πῦρ), es fehlte sehr wenig daran, daß das Feuer sie vernichtete, Thuc. 2.77 ; daher πολλοῦ γε καὶ δεῖ, zu nachdrücklicher Verneinung am Ende des Satzes, weit gefehlt, Dem. 18.300 u. sonst ; absol. πολλοῦ, ὀλίγοὺ δεῖν, so daß viel, wenig fehlt, Plat. Apol. 22a, Legg. XII.998d ; ὀλίγου δεῖν φορήματι ἀλλὰ προσθήματι ἐοίκασι, beinahe, Xen. Mem. 3.10.13 ; so μικροῦ δεῖν, Isocr. 4.144 ; ἵν' εἰδῆτε πολλοῦ δεῖν ἄξιον ὄντα, daß viel fehlt, daß er bei weitem nicht würdig ist, Dem. 23.7.
2) Deponens: perf. δεδέημαι Xen. An. 7.7.14 ; nötighaben, bedürfen, entbehren, τινός ; sp.D., wie Ap.Rh. 1.968 ; sehr gew. Her. u. Att. Auch οὐδὲν ἐμοῦ δέονται, Plat. Theaet. 151b, u. öfter ; εἴ τι ἄλλο ἡ τῆς οὐσίας δέοιο Symp. 218c ; ἢν δέ τι δέωνται τοῦ βασιλέως, in irgendeiner Sache, Thuc. 8.37 ; οἱ δεόμενοι, die Bedürftigen, Isocr. 6.67, wie οἱ μάλιστα βίου δ. 4.35 ; vgl. Her. 8.59 ; so absol., τὸ δεῖσθαι, Xen. An. 2.6.13. Dah. = begehren, wünschen, τινός, Her. 9.35, u. Folgde oft ; c. inf., Her. 2.173 ; δέομαι αὐτὸ τοῦτο μαθεῖν Plat, Phaed. 73b, u. sonst ; bitten, Πολυκράτεος πέμψαι ἑαυτῷ στρατόν Her. 3.44 ; τῶν ἱερέων πάντα διελθεῖν Plat. Tim. 23d, u. sonst ; auch mit dem acc. c. inf., ἐδεήθη Δαρείου ἕνα αὐτῷ παῖδα καταλειφθῆναι Her. 4.84 ; δέομαι ὑμῶν τούτοις τὸν νοῦν προσέχοντας ἀναμιμνήσκισθαι Andoc. 1.37 ; aber auch ἐδέοντο Κύρου ὡς προθυμοτάτου γενέσθαι Xen. Hell. 1.5.2. – Mit folgd. ὥστε, Thuc. 1.119 ; ὅπως, Plut. Ant. 84 ; τοῦτο ὑμῶν δέομαι δίκαιον Plat. Apol. 18a ; ὅπερ ἐδεόμεθά σου Symp. 173e ; σύμφορα δέονται Thuc. 1.32 ; wie δονατά Plat. Prot. 335 ; δίκαια καὶ μέτρια Dem. 58.2 ; vgl. Xen. Cyr. 1.4.1 ; An. 7.2.34 ; ἐδεήθῆ ἐμοῦ τινα ἰσχυρὰν δέησιν Aesch. 2.43 ; δέῃμα, ὃ δεῖταί μου σφόδρα Ar. Ach. 1059 ; τινὸς παρά τινος, Luc. u. a.Sp. Auffallend ist ἐδέοντο Βοιωτοὺς ὅπως παραδῶσι Thuc. 5.36, wo Krüger ᾐτοῦντο vermutet.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

Pape

binden ; Wurzel Δε-; ältere Nebenform δίδημι, welches vgl.; Sanskrit ved. »binden«, dâman »Strick«, dâmâ »Fessel«, s. Curtius Grundz. d. Griech. Etymol. 1.57, 199. A verbo der Attischen Prosa δέω, δήσω, ἔδησα, δέδεκα, δέδεμαι, ἐδέθην ; futur. exact. δεδήσομαι, z.B. Plat. Rep. II.361e ; futur. pass. δεθήσομαι Demosth. 24.126, 131, 190, 191 ; auch in ου wird oft kontrahiert, z.B. δοῦσαν Dinarch. ap. Poll. 8.72. Bei Hippocrat. perfect. δέδεσμαι. Bei Homer oft Formen vom aorist. act. ἔδησα ; außerdem : δέοιμι, Od. 8.352 ; imperat. δεόντων, Od. 12.54, Scholl. Didym δεόντων : Ἀρίσταρχος γράφει διδέντων, ὡς τιθέντων, s. δίδημι ; δέον 3 plur., Od. 12.196 ; δήσειν, Il. 21.454 ; medium δέοντο, Il., 18.553 ; ἐδήσατο, öfters ; δησάσκετο, Il. 24.15 ; δησαίμην, Il. 8.26 ; δησάμενος, Il. 17.290 ; δησάμενοι, Od. 2.430 ; δέδετο, Od. 24.229 ; passiv. δέδετο, Il. 5.387 ; δέδεντο, Od. 10.92. Vgl. die Homerischen Komposita ἐκδέω, ἐνδέω, ἐπιδέω, καταδέω, περιδέω, συνδέω, ὑποδέω. Oefters ist es schwer, zu entscheiden, ob eines dieser Kompos. in tmesi vorliegt. oder das simplex : Od. 12.196 πλείοσί μ' ἐν δεσμοῖσι δέον ; Od. 12.161 ἀλλά με δεσμῷ δήσατ' ἐν ἀργαλέῳ ; Il. 5.386, 387 ὅτε μιν Ὦτος κρατερός τ' Ἐφιάλτης δῆσαν κρατερῷ ἐνὶ δεσμῷ· χαλκέῳ δ' ἐν κεράμῳ δέδετο ; vgl. Il. 2.111 Ζεύς με μέγα ἄτῃ ἐνέδησε βαρείῃ ; Il. 22.398 ἐκ δίφροιο δ' ἔδησε ; 23.854 ἱστὸν δ' ἔστησεν νηός, ἐκ δὲ πέλειαν μηρίνθῳ δῆσεν ποδός ; Il. 10.475 παρ' αὐτῷ δ' ὠκέες ἵπποι ἐξ ἐπιδιφριάδος πυμάτης ἱμᾶσι δέδεντο ; vgl. Il. 23.121 τὰς μὲν ἔπειτα Ἀχαιοὶ ἔκδεον ἡμιόνων ; zweifelhaft ist auch die öfters wiederkehrende Wendung ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα, Od. 2.4, αὐτίκ' ἔπειθ' ὑπὸ ποσσὶν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα, 5.44. Das Komposit. ὑποδέω kommt überhaupt nur in solchen Stellen mit zweifelhafter Tmesis vor. Wirklich mediale Bdtg ist wohl in der Redensart ποσσὶν ὑπὸ ἐδήσατο πέδιλα ; zweifelhaft in dieser Hinsicht ist z.B. Od. 2.430 δησάμενοι ὅπλα ἀνὰ νῆα, wo recht gut das medium Homerisch in der Bdtg des activi stehn kann ; sicher ist so, medium Homerisch = activ., wohl Il. 18.553 zu nehmen, ἄλλα (δράγματα) δ' ἀμαλλοδετῆρες ἐν ἐλλεδανοῖσι δέοντο. Meistens ist δέω bei Homer im eigentlichen physischen Sinne gebraucht, wie z.B. auch Il. 1.406 von einer wirklichen Fesselung des Zeus zu verstehn. Zweifelhaft ist Od. 8.852, wo dem Hephästus Poseidon sich zum Bürgen für Ares anbietet, Hephästus jedoch antwortet πῶς ἂν ἐγώ σε δέοιμι μετ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν, εἴ κεν Ἄρης οἴχοιτο χρέος καὶ δεσμὸν ἀλύξας ; hier kann δέοιμι bildlich sowohl wie eigentlich genommen werden, vgl. Apollon. Lex.Hom. p. 57.30 δέοιμι· δεσμεύοιμι und die Scholl., in denen berichtet wird, daß Aristarch πῶς ἂν εὐθύνοιμι geschrieben habe. Sicher bildlich ist Il. 14.73 ἡμέτερον δὲ μένος καὶ χεῖρας ἔδησεν ; und, mit einem genitiv., Od. 4.380, 469 ὅς τίς μ' ἀθανάτων πεδάᾳ καὶ ἔδησε κελεύθου, wer mich an der Fahrt hindert. Mit doppeltem accusat., in eigentl. Bdtg, Od. 12.50 δησάντων σ' ἐν νηὶ θοῇ χεῖράς τε πόδας τε ὀρθὸν ἐν ἱστοπέδῃ, vgl. Apoll. Lex.Hom. p. 58.13. Das Bindemittel im dativ., Il. 21.50 δῆσε δ' ὀπίσσω χεῖρας ἐϋτμήτοισιν ἱμᾶσιν. – In der Bdtg verbinden, eine Wunde, Od. 19.457 ὠτειλὴν Ὀδυσῆος δῆσαν ἐπισταμένως ; vgl. Il. 13.599 αὐτὴν (eine verwundete Hand) ξυνέδησεν ἐϋστρεφεῖ οἰὸς ἀώτῳ, σφενδόνῃ. – Folgende : Plat. Cratyl. 404a ; Her. 4.72 ; Ar. Ach. 1137 ; πρός τι, an etwas, Thuc. 3.103 ; δεδεμένοι πρὸς ἀλλήλους 4.47 ; πρὸς κίονα Soph. Aj. 108 ; κίονι 240 ; πρός τινι, Aesch. Prom. 15 ; ἐς πέδας δήσαντες, ἐν πέδαις ἐδεδέατο, Her. 5.77, 1.66, u. öfter ; ἐν μακαρίᾳ ἀνάγκῃ Plat. Rep. VIII.567c ; bes. = ins Gefängnis werfen, ἐν δημοσίῳ δεσμῷ δεθείς Legg. IX.864e, u. öfter, wie bei den Rednern ; vgl. Lys. 6.23 ; ἐν τῷ ξύλῳ, Dem. 24.146 ; δεδέσθαι ποδοκάκῃ τὸν πόδα 24.105 ; Ggstz ἀναλύειν, Teleclid. Plut. Pericl. 16 ; – übertr., κέρδει καὶ σοφίᾳ δέδεται Pind. P. 3.54 ; λύπῃ, Eur. Hipp. 160 ; τὸ στόμα μου δέδεται Lucill. 48 (XI.138), wie behext, durch Zauber.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

δέω (I),
[in LXX chiefly for אסר ;]
to tie, bind, fasten;
__(1) with accusative of thing(s), before εἰς δεσμάς, Mat.13:30; of an ass, Mat.21:2, Mrk.11:2, 4 Luk.19:30.
__(2) with accusative of person(s), of swathing a dead body, ὀθονίοις, Jhn.19:40; δεδομένος τ. πόδας . . . κειρίαις (Bl., §34, 6; Kühner 3, iii, 125), Jhn.11:44; of binding with chains, ἀγγέλους, Rev.9:14; a demoniac, πέδαις κ. ἁλύσεσι, Mrk.5:3, 4; captives, Mat.12:29 14:3 22:13 27:2, Mrk.3:27 6:17 15:1, 7, Jhn.18:12, 24, Act.9:2, 14, 21, 21:11, 13 22:5, 29 24:27, Col.4:3, Rev.20:2; ἁλύσεσι, Act.12:6 21:33. Metaph., ὁ λόγος τ. Θεοῦ, 2Ti.2:9; of Satan binding by disease (MM, see word), Luk.13:16; of constraint or obligation, Act.20:22; of the marriage bond, 1Co.7:39; id. with dative of person(s), ἀνδρί, Rom.7:2; γυναικί, 1Co.7:27; in Rabbinic lang. (Dalman, Words, 213f.), to forbid, declare forbidden, Mat.16:19 18:18 (cf. κατα-, περι-, συν-, ὐπο-δέω; Cremer, 82).
† (AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory