GRC

δέμω

download
JSON

Bailly

'(v. les temps ci-dessous) :
      1 bâtir, construire (une maison, un mur, etc.) acc. IL. 7, 337, 436 ; 9, 349 ;
      2 p. anal. façonner, construire, en gén. : ὁδόν, etc. HDT. 2, 124 ; 7, 200, construire une route ;

Moy. bâtir ou construire pour son usage : οἴκους, OD. 6, 9 ; ἄστη, τέμενος, PLAT. Ax. 367 c, 370 b, des maisons, des villes, un temple.

Act. prés. seul. part. δέμων, HH. Merc. 87, 188. Impf. seul. poét. δέμον, OD. 23, 192. Fut. inus. Ao. ἔδειμα, IL. 21, 446 ; 3 sg. -ε, IL. 9, 349 ; 3 pl. -αν, IL. 14, 32 ; cf. A.RH. 4, 469 ; HDT. 2, 124 ; poét. δεῖμα, A.RH. 3, 37 ; sbj. 1 pl. épq. δείμομεν (p. -ωμεν), IL. 7, 337 ; part. δείμας, HDT. 9, 10 ; EUR. Rhes. 232. Pf. inus. — Pass. pf. δέδμημαι, HDT. 7, 200 ; THCR. Idyl. 17, 17 ; 25, 23 ; 3 pl. dor. δέδμανθ', THCR. Idyl. 15, 120 ; part. δεδμημένος, IL. 6, 249. Pl.q.pf. 3 sg. ἐδέδμητο, IL. 13, 683 ; HDT. 7, 59, 176 ; poét. δέδμητο, OD. 1, 426 ; 9, 185 ; 14, 6. — Moy. ao. 3 sg. ἐδείματο, OD. 6, 9 ; HDT. 4, 78 ; PLAT. Ax. 370 ; LUC. Am. 36, etc. ; poét. δείμαθ', OD. 14, 8 ; 3 duel poét. δειμάσθην, OPP. C. 4, 87.

Étym. R. indo-europ. demh₁-, construire en bois ; cf. δόμος, lat. dŏmus, angl. timber.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

rare in pres. and impf., Ep. impf. δέμον Od. 23.192, part. δέμων h.Merc. 87; aor. ἔδειμα Il. 21.446, Hdt. 2.124, Ep. δεῖμα A.R. 3.37, subj. δείμομεν for δείμωμεν Il. 7.337; — Med., aor. (v. infr.); — Pass., pf. δέδμημαι 6.249, etc., Dor. 3 pl. δέδμανθ’ Theoc. 15.120; plpf. ἐδέδμητο Hdt. 7.59, 176:
build, τεῖχος ἔδειμαν Il. 7.436, etc. ; τείχη παλαιὰ δείμας E. Rh. 232; — Med., ἐδείματο οἴκους he built him houses, Od. 6.9; ἄστη Pl. Ax. 370b. generally, construct, prepare, δ. ἀλωήν h.Merc. 87; δ. ὁδόν, Lat. munire viam, Hdt. 2.124; — Pass., ἁμαξιτὸς δέδμηται Id. 7.200; metaph of persons, δέδμηνται πάση κόσμος Ἰαονίη Haussoullier Milet p. 141.
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

bauen ; vielleicht verwandt δέω¹ »binden« und δαμάω »bändigen«, Curtius Grundzüge der Griech. Etymol. 1.57, 200. – Mehrmals bei Homer : imperfect. act., Od. 23.192 τῷ δ' ἐγὼ ἀμφιβαλὼν θάλαμον δέμον, ὄφρ' ἐτέλεσσα, πυκνῇσιν λιθάδεσσι ; aorist. 1. act., Il. 21.446 Τρώεσσι πόλιν πέρι τεῖχος ἔδειμα, 8.349 τεῖχος ἔδειμε, 14.32 τεῖχος ἐπὶ πρύμνῃσιν ἔδειμαν, 7.436 ποτὶ δ' αὐτὸν τεῖχος ἔδειμαν πύργους θ' ὑψηλούς, 7.337 ποτὶ δ' αὐτὸν δείμομεν ὦκα πύργους ὑψηλούς, Konjunktiv, homerisch verkürzt, »laßt uns bauen« ; perfect. pass., Il. 6.245, 249 θάλαμοι ξεστοῖο λίθοιο, πλησίοι ἀλλήλων δεδμημένοι ; plusquamperf. pass., Il. 13.683 ὕπερθεν τεῖχος ἐδέδμητο χθαμαλώτατον, Od. 9.185 περὶ δ' αὐλὴ | ὑψηλὴ δέδμητο κατωρυχέεσσι λίθοισιν μακρῇσίν τε πίτυσσιν ἰδὲ δρυσὶν ὑψικόμοισιν, Od. 14.6 ἔνθα οἱ αὐλὴ | ὑψηλὴ δέδμητο, περισκέπτῳ ἐνὶ χώρῳ, Od. 1.426 ὅθι οἱ θάλαμος περικαλλέος αὐλῆς | ὑψηλὸς δέδμητο, περισκέπτῳ ἐνὶ χώρῳ ; aorist. 1. medii, Od. 6.9 ἀμφὶ δὲ τεῖχος ἔλασσε πόλει, καὶ ἐδείματο οἴκους, καὶ νηοὺς ποίησε θεῶν, καὶ ἐδάσσατ' ἀρούρας, medium Homerisch in der Bdtg des activi ; Od. 14.8 αὐλή –· ἥν ῥα συβώτης αὐτὸς δείμαθ' ὕεσσιν ἀποιχομένοιο ἄνακτος, νόσφιν δεσποίνης καὶ Λαέρταο γέροντος, ῥυτοῖσιν λάεσσι, Scholl. Didym. Ζηνόδοτος δείματο οἶος. – Folgende : Praesens activ, H.h. Mercur. 87, 188 ; partic. aorist. δείμας Eur. Rhes. 232 ; perf. pass. δέδμανθ' Theocr. 15.120, δέδμηνται 25.24 ; Her. 9.10 ; ὁδόν, einen Weg anlegen, 2.124, 7.200. – Med., ἄστη, τέμενος, Plat. Ax. 367c, 370b ; Dion.Hal. 1.55 ; Plut. Num. 14 ; Luc.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)
memory