'(τὸ) (seul. sg. nom. et acc.) charpente du corps, corps, d’où :
   I corps, taille, stature :
      1 en parl. d’êtres vivants, d’ord. en parl. de l’homme ; dans Hom. touj. à l’acc. et joint soit à un adj. μικρὸς δ. IL. 5, 801, de petite taille ; δ. ἄριστος, OD. 8, 116 ; 11, 468, le plus remarquable de corps ; ou à un partic. : Μέντορι δέμας εἰδομένη, OD. 2, 268, semblable à Mentor pour la taille ; soit à un verbe à un mode personnel : δ. δ' ἤϊκτο γυναικί, OD. 4, 796, elle avait le port d’une femme ; joint à d’autres mots marquant les particularités de la pers. : à φυήν, IL. 1, 115 ; OD. 5, 212 ; à εἶδος, IL. 24, 376 ; OD. 14, 177, etc. ; à αὐδή, OD. 2, 268, etc. ; — rar. en parl. d’animaux, OD. 10, 240 ; 17, 307 et 313 ; PD. O. 1, 20 ; en parl. d’un poisson, ANAXANDR. (ATH. 295 e) ;
      2 rar. en parl. d’un mort, BATR. 106 ; SOPH. Ant. 205 ; EUR. Or. 40, 1066 ;
      3 chez les Trag. en parl. de pers. ou de choses, joint périphr. à un gén. ou à un adj. του οἰκετῶν δέμας, SOPH. Tr. 908 = οἰκέτης, un serviteur ; μητρῷον δ. ESCHL. Eum. 84 = μητέρα, mère (cf. EUR. H.f. 1036, etc.) ; même avec un n. de chose : ἀστερωπὸν οὐρανοῦ δ. CRITI. Sisyph. 1, 33 Nauck, le ciel étoilé ;
      4 c. πόσθη, PLAT. COM. (ATH. 5 c) ;
   II adv., à la façon de : δέμας πυρὸς αἰθομένοιο, IL. 11, 596 ; 13, 673 ; 17, 366 ; SOPH. fr. 239 ; 18, 1, à la façon d’un feu qui brûle.

➳ D’ord. accus. ; nomin. SOPH. O.C. 110, 501, etc.

Étym. δέμω.

'

τό, (< δέμω) bodily frame, usu. of man, Hom. (v. infr.); rarely of other animals, Od. 10.240, Pi. O. 1.20; prop.
the living body, but also of a corpse, νεκρὸν δ. Batr. 106, cf. S. Ant. 205, E. Or. 40, 1066, Sch. Ven. Il. 1.115. — Hom. uses it only in acc. sg., usu. abs., μικρὸς δ. small in stature, Il. 5.801; ἄριστος εἶδός τε δ. τε Od. 8.116; δέμας ἐϊκυῖα θεῇσιν Il. 8.305; δέμας ἀθανάτοισιν ὁμοῖος Od. 8.14; οὐ… ἐστι χερείων οὐ δέμας οὐδὲ φυήν Il. 1.115, cf. Od. 5.212; δέμας καὶ εἶδος ἀγητός Il. 24.376, cf. Od. 18.251; χαρίεσσα δέμας Hes. Th. 260; Κλύμενον… ἀμώμητον δ. B. 5.147; nom. in later poets, as S. OC 110, 501, etc. ; dat. δέμαϊ Pi. Pae. 6.80. in Lyr. and Trag. as a periphrasis, Ἀστερίας δ., the island of Delos, ib. 5.42; κτανεῖν μητρῷον δ. A. Eu. 84; οἰκετῶν δ. S. Tr. 908; Ἡράκλειον δ. E. HF 1037 (lyr.); οἰνάνθης δ., i.e. the vine-shoot, S. Fr. 255.4; ἀστερωπὸν οὐρανοῦ δ. v.l. in Critias 25.33 D. ; Δάματρος ἀκτᾶς… δ., i.e. bread, E. Hipp. 138; in later Ep., ὕλης δ. Orph. L. 238. Com., = πόσθη, Pl.Com. 173.10. as Adv., δέμας πυρὸς αἰθομένοιο in form or fashion like burning fire, Il. 11.596, cf. 17.366.

τό, nur nom. u. acc.,
1) der Körperbau, Statur des Menschen (δέμω, nicht von δέω¹, wie Plut. bei Stob. ὡς δεδεμένης ὑπ' αὐτοῦ τῆς ψυχῆς βίᾳ); neben φυή Il. 1.115, Od. 7.210 ; neben εἶδος Od. 11.469, Il. 24.376 ; häufig neben adj., μικρὸς δέμας, klein von Statur, Il. 5.801 ; μέντορι εἰδομένη ἠμὲν δέμας ἠδὲ καὶ αὐδήν Od. 2.268 ; gew. von lebenden Menschen, Lehrs Aristarch. p. 95 ; seltener von Tieren, Od. 10.240, 17.307 ; wie ἀκέντητον δέμας Pind. Ol. 1.20 ; vom Fisch Anaxandr. Ath. VII.295e ; vom Leichnam Soph. Ant. 205 ; vgl. Schol. Il. 1.115.
2) übh. der Körper, bes. Tragg. in Umschreibungen, μητρῷον δέμας, = μητέρα, Aesch. Eum. 84 ; Δανάας δέμας Soph. Ant. 936 ; οἰκετῶν Tr. 904 ; oft Eur., z.B. Or. 107, El. 1139 ; τὸ ἀστερωπὸν οὐρανοῦ δέμας Eur. frg.; ὕλης δέμας Orph. lith. 266.
3) adverbial, nach Art, instar, οἱ μὲν μάρναντο δέμας πυρὸς (αἰθομένοιο) Il. 11.596, 13.673, 17.366, 18.1 ; Soph. frg. 239.
4) das männliche Glied, Plat. com. bei Ath. I.5c.