GRC

γόνυ

download
JSON

Bailly

'gén. γόνατος (τὸ) :
   I
genou, en parl. de l’homme, HOM. (IL. 11, 547, etc.), etc. ; des animaux, HDT. 3, 103 ; XÉN. Eq. 1, 6 ; ARSTT. etc. ; γόνυ κάμπτειν τινί, SPT. Esaï. 45, 23, ou ὀκλάζειν τινί, SPT. 3Reg. 19, 18, etc. plier le genou, s’agenouiller devant qqn ; particul. :
      1 pour marquer la force, IL. 4, 314 ; 9, 610 ; 17, 569 ; 22, 204, etc. ; OD. 18, 133 ; d’où γούνατά τινος λύειν, IL. 5, 176, ou ὑπὸ γούνατα λύειν, IL. 11, 579 ; OD. 14, 69, faire se relâcher les genoux de qqn, càd. faire que les genoux de qqn s’affaissent, d’où tuer qqn ; au pass. λύτο γούνατα, IL. 21, 114, ses genoux s’affaissèrent ; ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα, AR. Lys. 216, mes genoux chancellent ; cf. AR. Ran. 345 ; de même δαμνᾶν γούνατα, IL. 21, 52, 270, ou βλάπτειν, IL. 7, 271, faire chanceler qqn sur ses genoux (litt. dompter ou endommager les genoux de qqn) ; au pass. βλάϐεται γούνατ', IL. 19, 166 ; OD. 13, 34, ses genoux s’affaissent (litt. sont affaiblis) ; γόνυ κάμνει, EUR. Ph. 844, m. sign. ; fig. ἐς γόνυ βάλλειν, HDT. 6, 27, litt. faire tomber (une ville) sur le genou, càd. abattre, soumettre, dompter ; Ἀσία χθὼν ἐπὶ γόνυ κέκλιται, ESCHL. Pers. 930, la terre d’Asie est affaissée, càd. vaincue ; cf. EL. V.H. 3, 17 ; etc. ;
      2 le repos : γόνυ κάμπτειν, IL. 7, 118 ; 19, 72, etc. plier le genou, càd. s’asseoir, d’où rester au repos : ἐπὶ γοῦνα ἕζεσθαι, IL. 14, 437, être assis sur ses talons ; p. suite, avec idée de fixité, de volonté immuable ou toute-puissante : ἐν γούνασι θεῶν κεῖται, IL. 17, 514 ; 20, 435 ; OD. 1, 267, etc. litt. cela est sur les genoux des dieux, càd. dépend de leur volonté ;
      3 l’affection : ἐπὶ γούνεσσι καθίζειν, IL. 9, 488 ; ou θεῖναι, OD. 19, 401, faire asseoir ou poser (un enfant) sur les genoux (de qqn), sur ses propres genoux ; cf. IL. 9, 455 ; 22, 500 ;
      4 une idée de prière, de supplication : ἅψασθαι γούνων, IL. 1, 512 ; 24, 357, toucher les genoux (de qqn), càd. prendre l’attitude d’un suppliant ; de même : γούνων ou γοῦνα λαϐεῖν, IL. 1, 407, 500 ; OD. 6, 147 ; τῶν γουνάτων λαϐέσθαι, HDT. 9, 76 ; ἑλεῖν γούνων, prendre ou saisir les genoux (de qqn) ; γούνατά τινος ἱκάνεσθαι, IL. 18, 457, ou ἱκάνειν, OD. 7, 147, venir aux genoux de qqn ; πρὸς γοῦνά τινος καθέζεσθαι, OD. 18, 395, s’asseoir aux genoux de qqn (en suppliant) ; χεῖρας βαλεῖν περὶ ou ἀμφὶ γούνασί τινος, OD. 6, 310 ; 7, 142 ; γόνυ τινὸς ἀμπίσχειν χερί, EUR. Suppl. 165 ; etc. jeter ses bras autour des genoux de qqn, entourer de son bras le genou de qqn ; λίσσεσθαι ou λιτανεύειν γούνων, IL. 9, 451 ; OD. 10, 481 ; 22, 337 ; ἱκετεύειν πρὸς τῶν γονάτων, DÉM. 1343, fin ; prier ou supplier par les genoux (de qqn) ; etc. ;
      5 proverb. γόνυ κνήμης ἔγγιον, ARSTT. Nic. 9, 8, 2 ; ATH. 383 b, le genou est plus près que la jambe, pour signifier qu’il faut aller d’abord au plus pressé ; d’où ἀπωτέρω εἰ γόνυ κνάμας, THCR. Idyl. 16, 18, si le genou est plus loin que la jambe ;
   II nœud d’une tige, point d’arrêt de sa pousse annuelle, en parl. du roseau, etc. (cf. lat. geniculum) HDT. 3, 98 ; XÉN. An. 4, 5, 26, etc.

Décl. d’après deux th. :
      1 th. γονατ- (primit. *γονϝατ-), d’où att. gén. γόνατος, plur. γόνατα, dat. γόνασι, poét. γονάτεσσι, THCR. Idyl. 16, 11, etc. (v. ci-dessus) ; de *γονϝατ- les formes ion. et poét. γούνατος, plur. γούνατα, dat. γούνασι (v. ci-dessus) etc. ;
      2 th. γόνυ- (primit. *γονϝ-) d’où gén. γόνυος, GAL. 3, 369 ; 8, 917 ; GRAMM. ; ion. et épq. γουνός (p. *γοννός de *γονϝος) IL. 11, 54 ; OD. 19, 450 ; pl. γοῦνα, IL. 1, 500 ; éol. γόννα, E. BYZ. v° Γόννοι ; d’où γόνα, ALC. 39 (cf. καγγόνων) ; gén. γούνων, IL. 1, 512, etc. ; dat. γούνεσσι, IL. 9, 488 ; 17, 451 et 569 ; acc. γοῦνα, IL. 8, 371 ; OD. 18, 395, etc.

Étym. indo-europ. *ǵenu, *ǵonu, genou ; cf. lat. gĕnu, sscr. jā́nu.

'
Bailly 2020 Hugo Chávez Gérard Gréco, André Charbonnet, Mark De Wilde, Bernard Maréchal & contributeurs / Licence Creative Commons Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification — « CC BY-NC-ND 4.0 »

LSJ

τό, gen. γόνατος, Ep. and Ion. γούνατος (for γόνϜατος) Il. 21.591, Hdt. 2.80; pl. nom. γούνατα Il. 5.176, Hes. Op. 587, Hdt. 1.199, Schwyzer 694.7 (Chios, iv BC), gen. γουνάτων Hdt. 9.76, dat. γούνασι Il. 9.455, Hdt. 4.152 (also Pi. I. 2.26), γονάτεσσι Theoc. 16.11, Epigr.Gr. 782 (Halic.); also Ep. gen. γουνός (expl. as for γόνυος by Hdn. Gr. 2.768, A.D. Synt. 342.9) Il. 11.547; pl. γοῦνα 6.511; γούνων 1.407, al. ; dat. γούνεσσι 9.488, al. (v.l. γούνασσι); — Aeol. acc. pl. γόνα Alc. 39.7 (prob.), but γόννα acc. to St.Byz. s.v. Γόννοι, Eust. 335.39; gen. pl. γόνων Alc. Supp. 10; has γουνάτων Hec. 752, 839, γούνασι Supp. 285 (lyr.), Andr. 529 (lyr.), but not γουνός (γοῦν’ acc. pl. was read by Sch. in Ph. 852); gen. pl. γεύνων, Hsch. : — knee, γόνυ γουνὸς ἀμείβων Il. 11.547, etc. ; freq. of clasping the knees in earnest supplication, ἥψατο γούνων 1.512; ἑλεῖν, λαβεῖν γούνων 21.71, 1.407, etc. ; τῶν γουνάτων λαβέσθαι Hdt. 9.76; ποτὶ (v.l. περὶ) or ἀμφὶ γούνασί τινος χεῖρας βαλεῖν Od. 6.310, 7.142; περὶ γόνυ χέρας ἱκεσίους ἔβαλον E. Or. 1414, cf. Ph. 1622, etc. ; τὰ σὰ γούναθ’ ἱκάνομαι Il. 18.457, cf. Od. 7.147, etc. ; κιχανόμενοι τὰ σὰ γοῦνα ἱκόμεθ’ 9.266; ἀντίος ἤλυθε γούνων Il. 20.463; γόνυ σὸν ἀμπίσχειν χερί E. Supp. 165; σοῖς προστίθημι γόνασιν ὠλένας Id. Andr. 895; ἐς γούνατά τινι or τινος πεσεῖν Hdt. 5.86, S. OC 1607; ἀμφὶ γόνυ τινὸς πίπτειν E. Hec. 787; γόνυ τινός or πρὸς γόνυ προσπίπτειν ib. 339, HF 79; γόνασί τινος προσπίπτειν Id. Or. 1332 (but προσπίτνω σε γόνασιν on my knees, S. Ph. 485); πίπτειν πρὸς τὰ γ. τινος, tini, Lys. 1.19, D. 19.198; also γούνων λίσσεσθαι Il. 9.451; ἐλλιτανεύειν Od. 10.481; γουνάζεσθαι Il. 22.345; ἄντεσθαι πρὸς τῶν γονάτων E. Med. 710; ἱκετεῦσαι πρὸς τ. γ. D. 58.70. of a sitting posture, φημί μιν ἀσπασίως γ. κάμψειν will be glad to bend the knee so as to sit down and rest, Il. 7.118, cf. 19.72; but also, bow the knee in submission, ἐμοὶ κάμψει (intr.) πᾶν γ. LXX Is. 45.23; γ. ὀκλάζειν τινί ib. 3 Ki. 19.18, v. sub κάμπτω ; ἐπὶ γούνασι on one΄s knees, ἐπὶ γούνασι πατρός Il. 22.500; ποτὶ γ. 5.408; γούνασιν ἐφέσσεσθαι φίλον υἱόν 9.455; σ’ ἐπ’ ἐμοῖσι… γούνεσσι καθίσσας 9.488; τόν ῥά οἱ… ἐπὶ γούνασι θῆκεν Od. 19.401; ἐν τοῖς γόνασί τινος στρέφεσθαι Pl. R. 617b; πέπλον… θεῖναι Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν to lay it on her lap (as an offering), Il. 6.92, cf. Schwyzer l.c. ; hence metaph, θεῶν ἐν γούνασι κεῖται it rests in the lap of…, Il. 17.514, Od. 1.267, etc. ; but ἐν γούνασιν πίτνοντα Νίκας victorious, Pi. I. 2.26. of the knees as the seat of strength, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκε Il. 17.569; of swiftness, λαιψηρά γ. 22.204, etc. ; γούνατά τινος λύειν disable, kill him, 5.176, etc. ; ὑπὸ γούνατ’ ἔλυσεν 11.579; βλάπτειν γ. τινι, κάματος δ’ ὑπὸ γ. ἐδάμνα, 7.271, 21.52; — Pass., αὐτοῦ λύτο γούνατα 21.114, etc. metaph, ἐς γόνυ βάλλειν bring down upon the knee, i.e. humble, conquer, Hdt. 6.27; ἐς γ. ῥίπτειν, κλίνειν, App. BC 3.20, 30; ἐς γ. ἐλθεῖν Procop. Arc. 14, Pers. 1.17; Ἀσία δὲ χθὼν… ἐπὶ γόνυ κέκλιται A. Pers. 931 (lyr.).
prov., ἀπωτέρω ἢ γόνυ κνάμα ΄blood is thicker than water΄, ΄charity begins at home΄, Theoc. 16.18; γ. κνήμης ἔγγιον Arist. EN 1168b8, Ath. 9.383b.
joint of grasses or plants, Hdt. 3.98, X. An. 4.5.26, Thphr. HP 8.2.4, Porph. Antr. 19.
(Cf. Skt. jā´nu, Lat. genu, etc.)
Liddell-Scott-Jones, Greek-English Lexicon (9th ed., 1940)

Pape

τό, γόνατος, ion. γούνατος, auch γουνός, γοῦνα, γούνων, äol. plur. γόνα od. γόννα, f., Neue zu Sappho frg. 25 ; Hom. γόνυ, γούνατος Il. 21.591, γουνός Il. 11.547, Od. 19.450, γοῦνα, γούνατα, ἄμφω γούνατ' ἔκαμψεν Od. 5.453, γούνων, γούνασι(ν), γούνεσσι(ν) Il. 9.488, 17.451, 569, var. lect. γούνασσι(ν), Aristarch Il. 9.488 γούνεσσι, ἔχει μέντοι λόγον καὶ ἡ διὰ τοῦ ᾱ, γούνασσι, Scholl. Didym.
1) das Knie (genu), von Hom. an überall, von Menschen ; von Tieren, z.B. von Pferden, Il. 17.451 ; von Kamelen, Her. 3.103 ; Xen. Eq. 1.6 ; Arist. öfter. Das Berühren u. Umfassen des Knies war Zeichen demütigen Flehens, dah. ἅψασθαι γούνων, λαβεῖν γούνων, γούνατα, Hom. ἥψατο γούνων Il. 1.512, λαβὲ γούνων 1.407, λαβὲ γούνατα Πηλείωνος 24.465, ἐμὲ λισσέσκετο γούνων 9.451 ; λαβομένη τῶν γουνάτων Her. 9.76 ; Prosa, προσπίπτειν πρὸς τὰ γόνατά τινος, unser : Einem zu Füßen fallen ; προσπίτνω σε γόνασι Soph. Phil. 483 ; γόνυ κάμπτειν, das Knie beugen, sich niederlassen, ausruhen, Il. 7.118, 19.72 ; Aesch. Prom. 32 u. öfter. – Das Knie wird als Hauptsitz der Schnellfüßigkeit u. Körperkraft übh. angesehen, ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκεν Il. 17.569 ; ὅς οἱ ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα 22.204 ; γούνατα δ' ἐρρώσαντο, die Knie bekamen Kraft, Od. 23.3 ; εἰς ὅ κ' ἀϋτμὴ ἐν στήθεσσι μένῃ καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ, so lange ich kräftig bin, Il. 9.610 ; ὄφρ' ἀρετὴν παρέχωσι θεοὶ καὶ γούνατ' ὀρώρῃ Od. 18.133 ; μή μιν λιμὸς ἀτερπὴς γούναθ' ἵκοιτο Il. 19.354. Dah. γούνατα λύειν τινός, die Knie Jemandes lösen, erschlaffen machen, töten, Il. 5.176 ἐπεὶ πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν γούνατ' ἔλυσεν, Od. 20.118 οἳ δή μοι καμάτῳ θυμαλγέϊ γούνατ' ἔλυσαν ἄλφιτα τευχούσῃ ; parodiert von Metagen. Ath. XIII.571b ; ὑπολύεταί μοι τὰ γόνατα Ar. Lys. 216. Aehnlich wie wir : γόνυ πάλλεται γερόντων, schlottert. Ar. Ran. 345 ; κάμνει Eur. Phoen. 834 ; ἇς γόνυ χλωρόν, vom jugendlichen Alter, Theocr. 14.70 ; θεῶν ἐν γούνασι κεῖται Il. 17.514, 20.435, Od. 1.267, 400, 16.129, es liegt im Schoße der Götter, es hängt von dem Willen der Götter ab ; Νύμφαι ἐπὶ γούνασι κοῦρον ἔχοισαι Theocr. 13.53. Uebertr. wird ἐς γόνυ βάλλειν, κλίνειν, ῥίπτειν, πίπτειν auch von Völkern u. Städten gesagt, stürzen, in Verfall bringen u. geraten, τὴν πόλιν Her. 6.27 ; Ἀσία χθὼν αἰνῶς ἐπὶ γόνυ κέκλιται Aesch. Pers. 930 ; oft bei Sp., wie App., Ael. V.H. 3.17 ; vgl. B.A. p. 40.
2) die Jahresschüsse, Absätze, Knoten der Halmenpflanzen, des Rohres, Her. 3.98 ; Xen. An. 4.5.26 u. Sp.
Pape, Griechisch-deutsches Handwörterbuch (3. Aufl., 1914)

TBESG

γόνυ, -ατος, τό,
[in LXX chiefly for בֶּרֶךְ ;]
the knee: Heb.12:12; of a suppliant, προσπίπτειν τοῖς γ., Luk.5:8; so also τιθέναι τὰ γ., to kneel: Luk.22:41, Act.7:60 9:40 20:36 21:5; in mockery, Mrk.15:19; κάμπτειν τὰ γ., to bend the knee: Rom.11:4 (LXX) 14:11 (LXX), Eph.3:14, Php.2:10.†
(AS)
Translators Brief lexicon of Extended Strongs for Greek based on Abbot-Smith, A Manual Greek Lexicon of the New Testament (1922) (=AS), with corrections and adapted by Tyndale Scholars
memory