ας (ἡ) [ῡ, mais v. ci-dessous]
   I chaussée, IL. 5, 88 ; fig. πόντου γ. PD. N. 6, 40 (cf. I. 3, 38), chaussée sur la mer, en parl. de l’isthme de Corinthe ; p. anal. espace entre deux armées, sorte de chaussée ou de champ de bataille entre elles, IL. 4, 371 ; 11, 160, etc. (touj. au plur.) ;
   II postér. :
      1 pont : γέφυραν ζευγνύναι, HDT. 4, 97, relier par un pont (les deux rives d’un fleuve), jeter un pont ; γέφυραν λύειν, XÉN. An. 2, 4, 17, rompre un pont ;
      2 p. anal. tunnel, PHILSTR. 33.

➳ Postér. [ῠ] ANTH. App. 223 ; cf. δίφουρα et βέφυρα.

Étym. pré-grec.

(Boeot. βέφυρα Stratt. 47.5), Lacon. δίφουρα Hsch., Cret. δέφυρα GDI 5000 ii b 6 (Gortyn), ἡ (used by Hom. only in Il., always in pl.): — dyke, dam, ποταμῷ πλήθοντι ἐοικὼς χειμάρρῳ, ὅς τ’ ὦκα ῥέων ἐκέδασσε γεφύρας· τὸν δ’ οὔτ’ ἄρ τε γέφυραι ἐεργμέναι ἰσχανόωσι Il. 5.88; cf. γεφυρόω ; metaph, πολέμοιο γέφυραι, expld. by Sch. Il. as αἱ δίοδοι τῶν φαλάγγων, i.e. the open space between hostile armies, but more prob.
limits of the battlefield, Il. 4.371, 11.160, etc. ; πόντου γ. of the Isthmus of Corinth, causeway through the sea, Pi. N. 6.39, cf. I. 4 (3).20; so, of the causeway between Athens and Eleusis, Carm.Pop. 9; at the Euripus, Str. 9.2.2. after Hom., in sg., bridge, γέφυραν ζευγνύναι Hdt. 4.97, cf. 1.75 (pl.); γ. γαῖν δυοῖν ζευκτηρίαν A. Pers. 736; γ. λῦσαι X. An. 2.4.17; πόρον ὑπὲρ γεφυρῶν ἄγοντες Lib. Or. 11.243; also, of a tunnel, ὑποστείχει γ. Philostr. VA 1.25.

[ῡ], ἡ, wahrscheinl. von γῆ, γέα, und φύρω, = ein künstlicher Erdwall, ein Damm, vgl. EM. 229.9 ; Hom. hat das Wort siebenmal ; zweimal in eigentlichster Bedeutung, Erdwall, Damm, Il. 5.88 und 89 ποταμῷ πλήθοντι ἐοικὼς χειμάρρῳ, ὅς τ' ὦκα ῥέων ἐκέδασσε γεφύρας· τὸν δ' οὔτ' ἄρ τε γέφυραι ἐεργμέναι ἰσχανόωσιν, οὔτ' ἄρα ἕρκεα ἴσχει ἀλωάων ἐριθηλέων. Mehrmals πολέμοιο γέφυραι, plur. Homerisch anstatt des sing., der Raum, durch welchen zwei feindliche Heere vor dem Beginne des Handgemenges wie durch einen Damm getrennt werden, und auf welchem sie nachher kämpfen, schlechtweg = der Wahlplatz, das Schlachtfeld ; immer πολέμοιο (πτολέμοιο) γεφύρας accus. Versende : Il. 4.371 τί πτώσσεις, τί δ' ὀπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας ; 11.160 ἵπποι κείν' ὄχεα κροτάλιζον ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας ; 20.427 οὐδ' ἂν ἔτι δὴν ἀλλήλους πτώσσοιμεν ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας ; 8.378 ἢ νῶι Ἕκτωρ γηθήσει προφανείσα ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας ; 8.553 οἱ δὲ μέγα φρονέοντες ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρας εἵατο παννύχιοι, πυρὰ δέ σφισι καίετο πολλά, v.l. ἐπὶ πτολέμοιο γεφύρας, ἐπὶ πτολέμοιο γεφύρῃ, ἀνὰ πτολέμοιο γεφύρῃ, Scholl. Didym. γράφεται γεφύρῃ, Scholl. Nicanor. προηγουμένως μὲν τοῖς ἑξῆς συναπτέον· τὸν γὰρ τόπον ἐν ᾧ ἡ τοῦ πολέμου συμβολὴ γίνεται, γέφυραν εἶπε πολέμου [ἢ τὰς διαβάσεις αὐτὰς αἷς ἐν τοῖς πολέμοις ἐχρῶντο]. λόγον δὲ ἔχει καὶ τοῖς ἄνω συνάπτειν ἵν' ᾖ περίφρασις, πολέμοιο γεφύρῃ ἀντὶ τοῦ τῷ πολέμῳ· ὁ δὲ λόγος, μέγα φρονοῦντες ἐπὶ τῷ πολέμῳ, τουτέστι τῷ κεκρατηκέναι κατὰ τὸν πόλεμον. Die eingeklammerken Worte sind unecht, s. Friedländer, welcher auch mit Recht annimmt, daß Nicanor im Homer ἐπὶ πτολέμοιο γεφύρῃ schrieb. – In der Bedeutung Erdwall gebraucht Pind. das Wort, N. 6.40, wo der korinthische Isthmus πόντου γέφυρα heißt, u. I. 4.20 (3.38), γέφυραν ποντιάδα πρὸ Κορίνθου τειχέων. Die gewöhnliche Bed. aber nach Hom. ist = Brücke ; Her. 4.85, 97 ; Att.; γέφυραν ζευγνύναι, γεφύρᾳ ζευγνύναι ποταμόν, eine Brücke über den Fluß schlagen ; Ggstz λύειν, sie abbrechen.
[◡ ◡ ◡ erst Sp., wie Ep.adesp. 632 (APP 223).]

1. a dyke, dam or mound to bar a stream, in plural, (Iliad by Homer); the phrase πολέμοιο γεφύραι seems to mean the ground between two lines of battle , = μεταίχμιον, (Iliad by Homer)
2. a bridge , to cross a stream, (Herdotus Historicus), attic; (Homer) also seems to recognise this sense in the Verb γεφυρόω. (ML)

Place, proper name

• Roman to Late Antique station near R. Axios crossing in Thessaloniki Macedonia. (TOPOS text)